Genesis 29 – NIV & APSD-CEB

New International Version

Genesis 29:1-35

Jacob Arrives in Paddan Aram

1Then Jacob continued on his journey and came to the land of the eastern peoples. 2There he saw a well in the open country, with three flocks of sheep lying near it because the flocks were watered from that well. The stone over the mouth of the well was large. 3When all the flocks were gathered there, the shepherds would roll the stone away from the well’s mouth and water the sheep. Then they would return the stone to its place over the mouth of the well.

4Jacob asked the shepherds, “My brothers, where are you from?”

“We’re from Harran,” they replied.

5He said to them, “Do you know Laban, Nahor’s grandson?”

“Yes, we know him,” they answered.

6Then Jacob asked them, “Is he well?”

“Yes, he is,” they said, “and here comes his daughter Rachel with the sheep.”

7“Look,” he said, “the sun is still high; it is not time for the flocks to be gathered. Water the sheep and take them back to pasture.”

8“We can’t,” they replied, “until all the flocks are gathered and the stone has been rolled away from the mouth of the well. Then we will water the sheep.”

9While he was still talking with them, Rachel came with her father’s sheep, for she was a shepherd. 10When Jacob saw Rachel daughter of his uncle Laban, and Laban’s sheep, he went over and rolled the stone away from the mouth of the well and watered his uncle’s sheep. 11Then Jacob kissed Rachel and began to weep aloud. 12He had told Rachel that he was a relative of her father and a son of Rebekah. So she ran and told her father.

13As soon as Laban heard the news about Jacob, his sister’s son, he hurried to meet him. He embraced him and kissed him and brought him to his home, and there Jacob told him all these things. 14Then Laban said to him, “You are my own flesh and blood.”

Jacob Marries Leah and Rachel

After Jacob had stayed with him for a whole month, 15Laban said to him, “Just because you are a relative of mine, should you work for me for nothing? Tell me what your wages should be.”

16Now Laban had two daughters; the name of the older was Leah, and the name of the younger was Rachel. 17Leah had weak29:17 Or delicate eyes, but Rachel had a lovely figure and was beautiful. 18Jacob was in love with Rachel and said, “I’ll work for you seven years in return for your younger daughter Rachel.”

19Laban said, “It’s better that I give her to you than to some other man. Stay here with me.” 20So Jacob served seven years to get Rachel, but they seemed like only a few days to him because of his love for her.

21Then Jacob said to Laban, “Give me my wife. My time is completed, and I want to make love to her.”

22So Laban brought together all the people of the place and gave a feast. 23But when evening came, he took his daughter Leah and brought her to Jacob, and Jacob made love to her. 24And Laban gave his servant Zilpah to his daughter as her attendant.

25When morning came, there was Leah! So Jacob said to Laban, “What is this you have done to me? I served you for Rachel, didn’t I? Why have you deceived me?”

26Laban replied, “It is not our custom here to give the younger daughter in marriage before the older one. 27Finish this daughter’s bridal week; then we will give you the younger one also, in return for another seven years of work.”

28And Jacob did so. He finished the week with Leah, and then Laban gave him his daughter Rachel to be his wife. 29Laban gave his servant Bilhah to his daughter Rachel as her attendant. 30Jacob made love to Rachel also, and his love for Rachel was greater than his love for Leah. And he worked for Laban another seven years.

Jacob’s Children

31When the Lord saw that Leah was not loved, he enabled her to conceive, but Rachel remained childless. 32Leah became pregnant and gave birth to a son. She named him Reuben,29:32 Reuben sounds like the Hebrew for he has seen my misery; the name means see, a son. for she said, “It is because the Lord has seen my misery. Surely my husband will love me now.”

33She conceived again, and when she gave birth to a son she said, “Because the Lord heard that I am not loved, he gave me this one too.” So she named him Simeon.29:33 Simeon probably means one who hears.

34Again she conceived, and when she gave birth to a son she said, “Now at last my husband will become attached to me, because I have borne him three sons.” So he was named Levi.29:34 Levi sounds like and may be derived from the Hebrew for attached.

35She conceived again, and when she gave birth to a son she said, “This time I will praise the Lord.” So she named him Judah.29:35 Judah sounds like and may be derived from the Hebrew for praise. Then she stopped having children.

Ang Pulong Sa Dios

Genesis 29:1-35

Nakaabot si Jacob sa Balay ni Laban

1Nagpadayon si Jacob sa iyang lakaw hangtod nga nakaabot siya sa yuta sa mga taga-sidlakan. 2Ug didto sa hawanan may nakita siyang usa ka atabay. Sa tapad niini may naglubog nga tulo ka panon sa mga karnero, kay didto ang kuhaanan sa mga tawo ug tubig nga ipainom sa mga karnero. Gitabonan kini nga atabay ug dakong bato. 3Hulaton una sa mga magbalantay sa karnero nga matigom ang tanang mga karnero ayha nila ligiron ang gitabon nga bato. Pagkahuman nila ug painom sa mga karnero, ibalik na usab nila pagtabon ang bato.

4Unya, nangutana si Jacob sa mga magbalantay sa karnero, “Mga higala, taga-asa kamo?” Mitubag sila, “Taga-Haran.” 5Nangutana si Jacob, “Nakaila ba kamo kang Laban nga apo ni Nahor?” Mitubag sila, “Oo, nakaila kami kaniya.” 6Nagpadayon sa pagpangutana si Jacob, “Kumusta siya?” Mitubag sila, “Maayo man. Tan-awa, anaa ang iyang anak nga si Raquel, nagpadulong dinhi uban sa mga karnero.” 7Miingon si Jacob kanila, “Tungod kay sayo pa man ug dili pa panahon sa pagtigom sa mga karnero, maayo tingali nga paimnon ninyo sila ug pasabsabon pag-usab.” 8Mitubag sila, “Dili namo kana mahimo kon dili matigom ang tanang mga karnero. Kon ania na ang tanan, ligiron na namo ang tabon nga bato ug paimnon sila.”

9Nakigsulti pa si Jacob kanila sa dihang miabot si Raquel uban sa mga karnero sa iyang amahan, kay siya man ang nagabantay niini. 10Pagkakita ni Jacob kang Raquel uban sa mga karnero sa iyang uyoan29:10 sa iyang uyoan: o, sa igsoon sa iyang inahan. nga si Laban, miadto siya sa atabay, ug giligid niya ang bato ug gipainom ang mga karnero. 11Pagkahuman, gihagkan niya si Raquel ug mihilak siya sa kalipay.29:11 mihilak siya sa kalipay: sa literal, mihilak siya ug kusog. 12Miingon siya kang Raquel, “Anak ako ni Rebeka, busa pag-umangkon ako sa imong amahan.” Midagan si Raquel pauli ug gisuginlan niya ang iyang amahan. 13Pagkadungog ni Laban sa balita bahin kang Jacob nga iyang pag-umangkon kang Rebeka, midagan siya sa pagtagbo kaniya. Gigakos niya si Jacob ug gihagkan, ug gidala sa ilang balay. Ug didto gisugilon ni Jacob kang Laban ang tanan nga nahitabo. 14Miingon si Laban kaniya, “Tinuod gayod nga kadugo ko ikaw.”

Nagaalagad si Jacob kang Laban tungod kang Raquel ug kang Lea

Paglabay sa usa ka bulan nga pagpuyo ni Jacob uban kanila ni Laban, 15miingon si Laban kaniya, “Dili maayo nga magtrabaho ka alang kanako nga walay suhol tungod lang kay pag-umangkon ko ikaw. Sultihi ako kon unsa ang gusto mo nga isuhol ko kanimo.”

16May duha ka anak si Laban nga dalaga. Si Lea ang magulang ug si Raquel ang manghod. 17Nindot ug mata si Lea, apan matahom ug nindot ug lawas si Raquel. 18Tungod kay nakagusto si Jacob kang Raquel, miingon siya kang Laban, “Moalagad ako kanimo ug pito ka tuig kon ipaminyo mo kanako si Raquel.” 19Mitubag si Laban, “Mas maayo pa nga ipaminyo ko siya kanimo kay sa lain nga lalaki. Pabilin dinhi uban kanako.” 20Busa mialagad si Jacob kang Laban ug pito ka tuig aron mapangasawa niya si Raquel. Tungod sa iyang paghigugma kang Raquel morag pila lang ka adlaw alang kaniya ang pito ka tuig.

21Paglabay sa pito ka tuig, miingon si Jacob kang Laban, “Nahuman na ang panahon sa akong pag-alagad kanimo, busa ihatag na kanako si Raquel aron mag-ipon na kami.” 22Ug misugot si Laban, busa nagpakombira si Laban ug giimbitar niya ang tanang mga tawo niadtong dapita. 23Apan pagkagabii, si Lea ang gidala ni Laban ngadto kang Jacob ug dili si Raquel. Ug nakigdulog si Jacob kang Lea. 24(Gihatag ni Laban kang Lea ang iyang sulugoon nga babaye nga si Zilpa aron mahimong sulugoon ni Lea.)

25Pagkabuntag, nahibaloan ni Jacob nga si Lea diay ang iyang gikadulog. Busa giadtoan niya si Laban ug giingnan, “Nganong gibuhat mo kini kanako? Nangalagad ako kanimo aron mapangasawa ko si Raquel. Nganong gilimbongan mo man ako?” 26Mitubag si Laban, “Wala mabatasan dinhi sa among dapit nga mouna ug minyo ang manghod sa magulang. 27Hulata lang nga mahuman ang usa ka semana nga pagsaulog niining kasal kay ipaminyo ko usab kanimo si Raquel, kana kon moalagad ka kanako pag-usab ug laing pito ka tuig.”

28Misugot si Jacob sa giingon ni Laban. Pagkahuman sa usa ka semana nga pagsaulog sa ilang kasal ni Lea, gipaminyo ni Laban si Raquel kaniya. 29(Gihatag ni Laban kang Raquel ang iyang sulugoon nga babaye nga si Bilha aron mahimong sulugoon ni Raquel.) 30Busa nakigdulog usab si Jacob kang Raquel. Mas gimahal niya si Raquel kay kang Lea. Unya nangalagad si Jacob kang Laban ug laing pito ka tuig.

Ang mga Anak ni Jacob

31Nakita sa Ginoo nga wala higugmaa ni Jacob si Lea, busa gihatagan niya ug anak si Lea, apan si Raquel walay anak. 32Namabdos si Lea ug nanganak ug lalaki ug ginganlan niya kini ug Reuben,29:32 Reuben: Posible nga ang buot ipasabot sa Hebreo, nakita niya ang akong pag-antos. kay miingon siya, “Nakita sa Ginoo ang akong pag-antos, ug sigurado nga higugmaon na ako sa akong bana karon.” 33Namabdos siya pag-usab ug nanganak ug usa ka lalaki. Miingon siya, “Gihatagan ako pag-usab sa Ginoo ug usa ka anak nga lalaki kay nakadungog siya nga wala ako higugmaa sa akong bana.” Busa ginganlan niya ang bata ug Simeon.29:33 Simeon: Posible nga ang buot ipasabot sa Hebreo, nakadungog siya. 34Namabdos pag-usab si Lea ug nanganak ug usa pa gayod ka lalaki. Miingon siya, “Karon higugmaon na gayod ako sa akong bana kay tulo na ang among anak nga lalaki.” Busa ginganlan niya ang bata ug Levi.29:34 Levi: Posible nga ang buot ipasabot sa Hebreo, gipaduol. 35Namabdos pa gayod pag-usab si Lea ug nanganak ug usa na usab ka lalaki. Miingon siya, “Karon dayegon ko ang Ginoo.” Busa ginganlan niya ang bata ug Juda.29:35 Juda: Posible nga ang buot ipasabot sa Hebreo, dayegon siya. Human niadto, miundang siya pagpanganak.