1Quem é frequentemente repreendido e continua na sua teimosia
virá inesperadamente a sofrer a derrota, sem mais remédio.
2Quando são os justos que acedem ao poder, toda a população se alegra;
quando é um homem perverso quem domina o povo, este só pode gemer.
3Um filho que ama e segue a sabedoria
é uma alegria para os seus pais;
o que anda atrás de mulheres levianas,
dissipa os bens que seu pai honradamente lhe deixou.
4É pela execução do direito e da justiça
que um governante dá estabilidade à nação;
aquele que se deixa levar por interesses pessoais,
ou pelo desejo do poder, leva o povo à ruína.
5A pessoa que lisonjeia o seu próximo
é como se lhe armasse uma cilada.
6Os homens maus caem nas suas ciladas,
mas os retos vivem felizes e cantam de alegria.
7Os retos conhecem bem os direitos dos pobres;
os maus não se preocupam com isso.
8Os escarnecedores armam brigas por toda a parte,
mas aqueles que são sensatos procuram conservar a paz.
9É inútil discutir com um insensato;
este só sabe exaltar-se ou zombar,
sem nunca se chegar a um entendimento.
10Os assassinos odeiam os retos;
os retos oram por aqueles que lhes querem mal.
11Os loucos dão livre curso às suas paixões,
mas os sensatos refreiam-se e acalmam-se.
12Um governante que dá ouvidos à mentira
acaba por encontrar, à sua volta, auxiliares com atitudes perversas.
13Tanto o pobre como o rico têm isto em comum:
é que ambos recebem a luz da parte de Deus.
14O chefe duma nação que se interessa pela situação dos mais desfavorecidos
verá confirmado, por muito tempo, o seu governo.
15A repreensão e o castigo ajudam uma criança a aprender na vida;
se a deixam entregue a si mesma,
acaba por ser uma vergonha para os seus pais.
16Quando cresce o número dos ímpios, multiplicam-se as transgressões;
mas os justos hão de ser testemunhas da sua queda.
17Corrige o teu filho e virás a estar tranquilo;
ele encher-te-á de felicidade e de paz de espírito.
18Quando deixa de haver pessoas que falem em nome de Deus, o povo corrompe-se,
mas uma nação que guarda a Lei de Deus é uma gente feliz.
19Às vezes, simples palavras não chegam para corrigir o servo;
apesar de as entender, não está disposto a obedecer.
20Já viste uma pessoa precipitada no que diz?
Pode esperar-se melhores frutos dum insensato do que dela.
21Se alguém trata o seu escravo, desde jovem, com demasiado mimo,
ele acabará por pretender aquilo a que não tem direito e tornar-se-á indolente.
22Um indivíduo de génio violento só sabe provocar discussões;
o irascível comete muitos pecados.
23O orgulho duma pessoa levá-la-á à humilhação,
mas a humildade do espírito é o caminho da honra.
24Quem colabora com um ladrão tem pouca consideração por si mesmo;
sabe que há mal e não o denuncia.
25Ter medo dos homens é uma armadilha perigosa,
mas quem confia no Senhor estará em perfeita segurança.
26Queres obter justiça? Não andes atrás de ministros e altos funcionários;
vem ter com o Senhor e pede-lha!
27Os justos aborrecem a maldade dos maus;
os maus aborrecem a bondade dos bons.
1Ang tawong gahig ulo bisag sigehan ug badlong, sa kalit lang mapukan ug dili na makabangon pa.
2Kon mga matarong ang mangulo malipayon ang mga tawo, apan kon mga daotan ang mangulo masubo gayod sila.
3Ang tawong nagtinguha nga magmaalamon maghatag ug kalipay sa iyang amahan.
Ang tawong nagsigeg pakig-uban sa mga babayeng nagabaligya sa ilang dungog nagausik-usik lang sa iyang kuwarta.
4Kon ang tinguha sa hari mao ang pagpatunhay sa hustisya, ginalig-on niya ang iyang gingharian, apan ang hari nga nawong ug sapi, magpukan sa iyang gingharian.
5Ang tawong mang-ulog-ulog nagaplanog daotan sa iyang isigka-tawo.
6Ang tawong daotan malit-agan sa iyang kaugalingong sala, apan ang tawong matarong magaawit nga malipayon.
7Ang tawong matarong nagahatag ug bili sa katungod sa mga kabos. Dili kini masabtan sa tawong daotan.
8Ang mga tawong bugalbugalon tigpasiugda ug kasamok sa lungsod, apan ang mga maalamon tigpahusay niini.
9Wala gayoy paingnan kon makighusay ang tawong maalamon sa usa ka buang-buang, kay magsige lang ug tagawtaw ug magbugalbugal ang buang-buang.
10Kalagotan ug gusto patyon sa mga kriminal ang mga tawong nagakinabuhi sa husto ug dili salawayon.
11Ang tawong buang-buang mopagawas gayod sa iyang kasuko, apan ang tawong maalamon makapugong sa iyang kaugalingon.
12Kon ang usa ka pangulo motuo ug bakak, ang tanan niyang mga opisyal mahimong daotan.
13Ang kabos ug ang nangdaog-daog kaniya managsama nga gihatagan sa Ginoo ug mga mata.29:13 Ang buot ipasabot, parehas ra silang binuhat sa Dios.
14Kon ang usa ka hari matarong nga mohukom sa mga kabos, magpadayon ang iyang paghari.
15Ang pagbunal ug pagbadlong sa bata aron sa pagdisiplina kaniya makatudlo kaniya nga magmaalamon, apan kon pasagdan lang siya, makahatag siyag kaulawan sa iyang ginikanan.
16Kon daotan ang mga nangulo, mosamot ang pagpakasala. Apan malaglag sila, ug makita kini sa mga matarong.
17Disiplinaha ang imong anak, ug hatagan ka niyag kalinaw ug kalipay.
18Kon walay mensahe sa Dios nga maggiya sa nasod, wala kini kahusay. Bulahan ang mga tawo nga nagatuman sa kasugoan sa Dios.
19Adunay sulugoon nga dili mo matudloan kon imong estoryahan, kay bisan nasabtan ka niya, dili siya motuman.
20Mas may paglaom pa ang tawong buang-buang kaysa tawong magpataka lag yawyaw.
21Kon patughan mo lang sa gusto ang imong sulugoon gikan sa bata pa siya, mahimo mo unya siyang problema.
22Ang tawong daling masuko makahatag ug kagubot, ug daghag mahimong sala.
23Ang kahambogiro sa tawo maghatod kaniya sa kaulawan, apan ang pagkamapainubsanon makahatag kaniyag dungog.
24Ang tawo nga kakunsabo sa kawatan nagbutang sa iyang kaugalingon sa kakuyaw. Bisan unsaon ug patug-an dili gayod siya motug-an.
25Makuyaw kon kita talawan. Apan kon mosalig lang kita sa Ginoo, wala gayoy daotang mahitabo kanato.
26Daghan ang mangayog pabor sa usa ka pangulo, apan ang Ginoo lang gayod ang makahatag ug hustisya.
27Ngil-aran ang mga matarong sa mga daotan, ug ngil-aran usab ang mga daotan sa mga matarong.
