Thimo 30 – GKY & NEN

Holy Bible in Gĩkũyũ

Thimo 30:1-33

Mĩario ya Aguri

130:1 Thim 22:17Ĩno nĩyo mĩario ya Aguri mũrũ wa Jake, na nĩ ndũmĩrĩri nditũ:

Mũndũ ũcio eerire Ithieli,

akĩĩra Ithieli na Ukali atĩrĩ:

2“Niĩ ndĩ mũndũ mũriitu gũkĩra andũ arĩa angĩ;

ndirĩ na ũtaũku ta wa mũndũ.

3Ndiĩrutĩte kũgĩa na ũũgĩ,

o na kana ngamenya Ũrĩa Mũtheru.

430:4 Joh 3:13; Isa 40:12; Kũg 19:12Nũũ wanambata igũrũ na agacooka agaikũrũka gũkũ thĩ?

Nũũ wanacookereria rũhuho ngundi-inĩ ciake?

Maaĩ namo-rĩ, nũũ ũrĩ wamoohania na nguo yake ya igũrũ?

Nũũ wahaandire ituri ciothe cia thĩ?

Etagwo atĩa, nake mũriũ etagwo atĩa?

Akorwo nĩũũĩ-rĩ, ndũkĩnjĩĩre!

530:5 Thab 12:6; Kĩam 15:1“Kiugo gĩothe kĩa Ngai gĩtirĩ mahĩtia;

nĩwe ngo ya arĩa moragĩra harĩ we.

630:6 Gũcook 4:2Ndũkanongerere ciugo ciake,

ndakae gũkũrũithia wonekane ũrĩ wa maheeni.

7“Nĩngũkũhooya maũndũ meerĩ, Wee Jehova;

ndũkanarege kũhe mo mbere ya ngue:

830:8 Math 6:11Atĩrĩrĩ, njehereria maũndũ matarĩ ma ma, na ma maheeni, cindaihĩrĩrie mũno;

ningĩ ndũkaahe ũthĩĩni kana ũtonga,

no ũũheage irio cia o mũthenya.

930:9 Josh 24:27; Hos 13:6Ndikaagĩe na indo nyingĩ mũno, ngũkaane,

njũũrie atĩrĩ, ‘Jehova nũũ?’

Kana thĩĩne mũno, njiye,

na nĩ ũndũ ũcio ngĩmenererie rĩĩtwa rĩa Ngai wakwa.

10“Ndũgacambie ndungata kũrĩ mũnene wayo,

ndĩgagĩkũrume, nawe ũrĩhio ũũru ũcio.

1130:11 Thim 20:20“Nĩ kũrĩ andũ marumaga maithe mao

o na matangĩrathima manyina mao;

12kũrĩ andũ arĩa meyonaga marĩ atheru maitho-inĩ mao,

o rĩrĩa matathambĩtio gĩko kĩao;

13nĩ arĩa marĩ maitho ma mwĩtĩĩo,

o arĩa maroraga andũ manyiira;

1430:14 Ayub 4:11; Amos 8:4nĩo arĩa magego mao mahaana ta hiũ cia njora,

na ngambucu ciao ihaana ta tũhiũ

twa gũtambuura arĩa athĩĩni, mahuke thĩ,

na arĩa abatari, mathire andũ-inĩ.

15“Thambara ĩrĩ airĩtu eerĩ.

Matitigithagĩria kuuga, ‘Tũhei! Tũhei!’

“Kũrĩ indo ithatũ itarĩ hĩndĩ ihũũnaga,

o na nĩ inya itarĩ hĩndĩ ingiuga, ‘Nĩndaigania!’

1630:16 Hab 2:5Nacio nĩ mbĩrĩra, na nda thaata,

na thĩ tondũ ndĩrĩ hĩndĩ ĩiganagia maaĩ,

na mwaki tondũ ndũrĩ hĩndĩ uugaga, ‘Nĩndaigania!’

1730:17 Gũcook 21:18-21; Ayub 15:23“Riitho rĩa mũndũ ũrĩa ũnyũrũragia ithe,

na akarurũka kũiguaga nyina,

rĩgaakũũrwo nĩ mahuru ma kĩanda-inĩ,

na rĩkaarĩĩo nĩ nderi.

18“Kũrĩ maũndũ matatũ mangegagia mũno makĩria,

o na nĩ mana marĩa niĩ itakuũkagĩrwo nĩmo:

19namo nĩ mũthiĩre wa nderi rĩera-inĩ,

na mũthiĩre wa nyoka rwaro-inĩ rwa ihiga,

na mũthiĩre wa marikabu ĩrĩ iria-inĩ gatagatĩ,

na mũthiĩre wa mũndũ makĩendana na mũirĩtu.

2030:20 Thim 5:6“Ũyũ nĩguo mũthiĩre wa mũndũ-wa-nja mũtharia:

Arĩĩaga na akehuura mĩromo,

akoiga atĩrĩ, ‘Ndirĩ ũndũ mũũru njĩkĩte.’

21“Kũrĩ maũndũ matatũ matũmaga thĩ ĩthingithe,

o na nĩ mana ĩtangĩĩtiiria:

2230:22 Thim 19:10namo nĩ ndungata ĩtuĩkĩte mũthamaki,

na mũndũ mũkĩĩgu ahũũnĩte irio,

23na mũndũ-wa-nja ũtangĩendeka ahikĩte,

na ndungata ya mũirĩtu ĩtuĩkĩte mũtumia wa mũthuuri wa mũmĩathi.

24“Nĩ kũrĩ nyamũ inya nini gũkũ thĩ,

no nĩ njũgĩ mũno:

2530:25 Thim 6:6-8Thigiriri-rĩ, nĩ ciũmbe itarĩ hinya,

no nĩciĩigagĩra mũthiithũ wa irio hĩndĩ ya riũa;

2630:26 Thab 104:18ikami nĩ ciũmbe itarĩ ũhoti,

no nĩciĩthondekagĩra ciikaro ciacio ndwaro-inĩ cia mahiga;30:26 Ikami nĩ mũthemba wa mbũkũ ciikaraga marima-inĩ ma irĩma irĩ ikundi.

2730:27 Thaam 10:4ngigĩ itirĩ mũthamaki wacio,

no nĩitwaranaga hamwe irĩ mbũtũ;

28njagathi no inyiitwo na rũhĩ,

no ĩtũũraga thĩinĩ wa nyũmba cia athamaki.

29“Kũrĩ indo ithatũ irĩ mũkinyũkĩrie mũgaacĩru,

o na nĩ inya ngaacĩru rĩrĩa igũthiĩ:

30nĩ mũrũũthi, arĩ guo ũrĩ hinya mũno gatagatĩ ka nyamũ iria ingĩ ciothe,

na ndũngĩeherera nyamũ ĩrĩkũ kana ĩrĩkũ njĩra;

31nĩ njamba ya ngũkũ ĩrĩa ĩkinyũkagia na nguthi, na thenge,

na mũthamaki mũthiũrũrũkĩrie nĩ mbũtũ ciake cia ita.

3230:32 Ayub 29:9“Angĩkorwo nĩwĩtuĩte mũndũ mũkĩĩgu, na ũgetũũgĩria,

kana ũkorwo nĩũthugundĩte gwĩka ũũru-rĩ,

humbĩra kanua gaku na rũhĩ!

33Nĩgũkorwo o ta ũrĩa iria rĩthũcagwo, rĩkoima thiagĩ,

na o ta ũrĩa iniũrũ rĩthioragwo rĩkoira thakame-rĩ,

ũguo noguo gũthogotha marakara kũrehaga ngũĩ.”

Kiswahili Contemporary Version (Neno: Bibilia Takatifu)

Mithali 30:1-33

Misemo Ya Aguri

130:1 Mit 22:17Misemo ya Aguri mwana wa Yake, usia:

Huyu mtu alimwambia Ithieli,

naam, kwa Ithieli na kwa Ukali:

230:2 Za 73:22“Mimi ni mjinga kuliko wanadamu wote;

sina ufahamu wa kibinadamu.

330:3 Mit 9:10Sijajifunza hekima,

wala sina maarifa ya kumjua yeye Aliye Mtakatifu.

430:4 Kum 30:12; Ufu 19:12; Yn 3:13; Ay 26:8; Efe 4:7-10Ni nani ameshapanda mbinguni na kushuka?

Ni nani ameshakusanya upepo

kwenye vitanga vya mikono yake?

Ni nani ameshafungia maji kwenye nguo yake?

Ni nani ameimarisha miisho yote ya dunia?

Jina lake ni nani, na mwanawe anaitwa nani?

Niambie kama unajua!

530:5 Za 18:30; 12:6; 84:11“Kila neno la Mungu ni kamilifu;

yeye ni ngao kwa wale wanaomkimbilia.

630:6 Kum 12:32; Ufu 22:18Usiongeze kwenye maneno yake,

ama atakukemea na kukuthibitisha kuwa mwongo.

7“Ninakuomba vitu viwili, Ee Bwana;

usininyime kabla sijafa:

830:8 Mt 6:18Uutenge mbali nami udanganyifu na uongo;

usinipe umaskini wala utajiri,

bali unipe chakula cha kunitosha kila siku.

930:9 Neh 9:25; Kum 6:12; 8:12; Yos 24:27; Hos 13:6Nisije nikawa na vingi vya kuzidi nikakukana

na kusema, ‘Bwana ni nani?’

Au nisije nikawa maskini nikaiba,

nami nikaliaibisha jina la Mungu wangu.

10“Usimchongee mtumishi kwa bwana wake,

asije akakulaani, ukapatilizwa kwalo.

1130:11 Mit 20:20“Wako watu wale ambao huwalaani baba zao

na wala hawawabariki mama zao;

1230:12 Lk 18:11; Mit 16:2; Yer 2:23-35wale ambao ni safi machoni pao wenyewe

kumbe hawakuoshwa uchafu wao;

1330:13 Ay 41:34wale ambao daima macho yao ni ya kiburi,

ambao kutazama kwao ni kwa dharau;

1430:14 Ay 24:9; 29:17; Za 14:4; 57:4; Amo 8:4; Mik 2:2wale ambao meno yao ni panga

na ambao mataya yao yamewekwa visu

kuwaangamiza maskini katika nchi,

na wahitaji kutoka miongoni mwa wanadamu.

1530:15 Mit 27:20“Mruba anao binti wawili waliao,

‘Nipe! Nipe!’

“Kuna vitu vitatu visivyotosheka kamwe,

naam, viko vinne visivyosema, ‘Yatosha!’:

1630:16 Isa 5:14; Hab 2:5Ni kaburi, tumbo lisilozaa,

nchi isiyoshiba maji kamwe,

na moto, usiosema kamwe, ‘Yatosha!’

1730:17 Kum 21:18-21; Mit 20:20; Law 20:9; Ay 15:23“Jicho lile limdhihakilo baba,

lile linalodharau kumtii mama,

litangʼolewa na kunguru wa bondeni,

litaliwa na tai.

18“Kuna vitu vitatu vinavyonishangaza sana,

naam, vinne nisivyovielewa:

19Ni mwendo wa tai katika anga,

mwendo wa nyoka juu ya mwamba,

mwendo wa meli katika maji makuu ya bahari,

nao mwendo wa mtu pamoja na msichana.

2030:20 Mit 5:6“Huu ndio mwendo wa mwanamke mzinzi,

hula akapangusa kinywa chake na kusema,

‘Sikufanya chochote kibaya.’

21“Kwa mambo matatu nchi hutetemeka,

naam, kwa mambo manne haiwezi kuvumilia:

2230:22 Mit 19:10; 29:2; Mhu 10:7Mtumwa awapo mfalme,

mpumbavu ashibapo chakula,

23mwanamke asiyependwa aolewapo,

naye mtumishi wa kike achukuapo nafasi ya bibi yake.

24“Vitu vinne duniani vilivyo vidogo,

lakini vina akili nyingi sana:

2530:25 Mit 6:6-8Mchwa ni viumbe wenye nguvu ndogo,

hata hivyo hujiwekea akiba ya chakula chao wakati wa kiangazi.

2630:26 Za 104:18Pelele ni viumbe vyenye uwezo mdogo

hata hivyo hujitengenezea nyumba zao kwenye miamba.

2730:27 Kut 10:4Nzige hawana mfalme,

hata hivyo huenda pamoja vikosi vikosi.

28Mjusi anaweza kushikwa kwa mkono,

hata hivyo huonekana katika majumba ya kifalme.

29“Viko vitu vitatu ambavyo vinapendeza katika mwendo wao,

naam, vinne ambavyo hutembea kwa mwendo wa madaha:

30simba, mwenye nguvu miongoni mwa wanyama,

asiyerudi nyuma kwa chochote;

31jogoo atembeaye kwa maringo, pia beberu,

naye mfalme pamoja na jeshi lake lililomzunguka.

3230:32 Ay 21:5; 29:9; Mhu 8:3; Mik 7:16“Ikiwa umefanya upumbavu na ukajitukuza mwenyewe,

au kama umepanga mabaya,

basi funika mdomo wako na mkono wako.

33Kwa maana kama vile kusukasuka maziwa hutoa siagi,

na pia kule kufinya pua hutoa damu,

kadhalika kuchochea hasira hutokeza ugomvi.”