129:1 Thaam 32:9; Jer 19:15Mũndũ ũrĩa ũikaraga omĩtie ngingo thuutha wa kũrũithio maita maingĩ,
akaanangwo o rĩmwe, na aage kĩhonia.
229:2 2Ath 11:20; Koh 10:6Rĩrĩa andũ arĩa athingu matheerema, andũ nĩmakenaga;
no rĩrĩa andũ arĩa aaganu maathana, andũ nĩgũcaaya macaayaga.
329:3 Thim 10:1; Luk 15:11-32Mũndũ ũrĩa wendete ũũgĩ atũũragia ithe na gĩkeno,
no mũndũ ũrĩa ũceeraga na maraya nĩgũitanga aitangaga ũtonga wake.
4Mũthamaki ũrĩ matuĩro ma kĩhooto aikaragia bũrũri ũrĩ mwĩkindĩru,
no ũrĩa ũkorokagĩra mahaki nĩ kwananga awanangaga.
529:5 Ayub 32:21Mũndũ ũrĩa wĩyendithagĩrĩria harĩ mũndũ wa itũũra rĩake na maheeni,
nĩ wabu aambagĩra magũrũ make.
629:6 Ayub 5:13; Koh 9:12Mũndũ mwaganu ategagwo nĩ mehia make we mwene,
no mũndũ mũthingu ainaga na agakena.
7Andũ arĩa athingu nĩmamenyagĩrĩra kĩhooto kĩa arĩa athĩĩni,
no arĩa aaganu matirũmbũyagia kĩhooto kĩao.
829:8 Thim 11:11Anyũrũrania matũmaga itũũra inene rĩrĩmbũke ta mwaki,
no andũ oogĩ nĩkũniina maniinaga marakara.
9Mũndũ mũũgĩ angĩthiĩ igooti-inĩ na mũndũ mũkĩĩgu,
mũndũ mũkĩĩgu arĩrĩmbũkaga nĩ marakara na akanyũrũrania, naguo thayũ ũkaaga.
1029:10 1Joh 3:12Andũ arĩa maitaga thakame nĩmathũire mũndũ mwĩhokeku,
no andũ arĩa arũngĩrĩru macaragia ũrĩa mangĩtiirĩrĩra muoyo wake.
1129:11 Ayub 15:13Mũndũ mũkĩĩgu aitũrũraga marakara make mothe,
no mũndũ mũũgĩ aikaraga amarigĩrĩirie, akahoorera.
1229:12 2Ath 21:9; Ayub 34:30Mũndũ ũrĩa wathanaga angĩthikĩrĩria maheeni-rĩ,
anene ake othe matuĩkaga andũ aaganu.
1329:13 Thim 22:2; Math 5:45Mũndũ mũthĩĩni na mũndũ mũhinyanĩrĩria harĩ ũndũ ũmwe ũmahaananĩtie:
Jehova nĩwe ũtũmaga maitho mao eerĩ moone.
1429:14 Thab 72:1-5Mũthamaki angĩtuĩra athĩĩni ciira na kĩhooto-rĩ,
gĩtĩ gĩake kĩa ũnene gĩtũũraga kĩrũmĩte nginya tene.
1529:15 Thim 13:24Rũthanju na kũrũithio ciĩkagĩra mũndũ ũũgĩ,
no mwana wa kũrekererio aconorithagia nyina.
1629:16 Thab 91:8Hĩndĩ ĩrĩa andũ aaganu matheerema, noguo mehia matheeremaga,
no andũ arĩa athingu nĩmakerorera igwa rĩao.
17Herithagia mũrũguo, na nĩagatũma ũgĩe na thayũ;
nĩagatũma ũgĩe na gĩkeno ngoro-inĩ.
1829:18 Thab 1:1-2; Thab 119:1-2Kũrĩa gũtarĩ na ũguũrio, kĩrĩndĩ gĩticookaga kwĩrigĩrĩria;
no gũkena nĩ mũndũ ũrĩa ũrũmagia watho.
19Ndungata ndĩngĩhera nĩ kwarĩrio gũtheri;
o na ĩngĩtaũkĩrwo nĩ ũhoro ndĩngĩũrũmbũiya.
2029:20 Thim 19:2Wanona mũndũ ũhiũhaga kwaria?
Mũndũ mũkĩĩgu arĩ na kĩĩrĩgĩrĩro kũmũkĩra.
21Mũndũ angĩnania ndungata yake kuuma wĩthĩ wayo,
marigĩrĩrio-inĩ nĩĩkamũrehera kĩeha.
22Mũndũ wa marakara aarahũraga ngarari,
nake mũndũ wa marũrũ agĩĩaga na mehia maingĩ.
2329:23 Esit 5:12; Thim 11:2Mwĩtĩĩo wa mũndũ nĩũmũnyiihagia,
no mũndũ ũrĩa wa ngoro ya kwĩnyiihia nĩagatĩĩo.
2429:24 Alaw 5:1Mũndũ wa kũgĩa thiritũ na mũici nĩ muoyo wake mwene athũire;
ehĩtithagio na ndangĩruta ũira.
2529:25 1Sam 15:24; Thim 16:20Gwĩtigĩra mũndũ gũtuĩkaga mũtego,
no ũrĩa wĩhokaga Jehova aikaraga arĩ mũgitĩre.
26Andũ aingĩ nĩmacaragia kũiguuo nĩ mũnene,
no mũndũ oonaga kĩhooto kuuma kũrĩ Jehova.
27Andũ arĩa athingu monaga andũ arĩa matarĩ ehokeku ta kĩndũ kĩrĩ magigi;
nao andũ arĩa aaganu moonaga andũ arĩa arũngĩrĩru ta kĩndũ kĩrĩ magigi.
129:1 2Nya 36:16; Mit 6:15Mtu anayeendelea kuwa na shingo ngumu baada ya maonyo mengi,
ataangamia ghafula, wala hapati dawa.
229:2 2Fal 11:20; Es 8:15; Mit 28:12Wenye haki wanapostawi, watu hufurahi;
waovu watawalapo, watu hulia kwa huzuni.
329:3 1Fal 1:48; Mit 10:1; 23:15-16; 5:8-10; Lk 15:11-32Mtu apendaye hekima huleta furaha kwa baba yake,
bali aambatanaye na makahaba hutapanya mali yake.
429:4 Mit 8:15-16Kwa haki mfalme huipa nchi uthabiti,
bali mfalme aliye na tamaa ya rushwa huiangamiza.
529:5 Ay 32:21; Mit 26:28Yeyote amsifuye jirani yake isivyostahili,
anautandaza wavu kuitega miguu yake.
629:6 Ay 5:13; Mhu 9:12Mtu mbaya hutegwa na dhambi yake mwenyewe
bali mwenye haki huweza kuimba na kufurahi.
729:7 Ay 29:16; Za 41:1; Isa 35:3-4Mwenye haki hujali haki kwa ajili ya maskini,
bali mwovu hajishughulishi na hilo.
829:8 Mit 11:11; 16:14Wenye mzaha huuchochea mji,
bali watu wenye hekima hugeuzia mbali hasira.
929:9 Mt 11:17Kama mwenye hekima akienda mahakamani na mpumbavu,
mpumbavu hukasirika na kudhihaki, wala hakuna amani.
1029:10 Mwa 4:5-8; 1Yn 3:12Watu wamwagao damu humchukia mtu mwadilifu
na hutafuta kumuua mtu mnyofu.
1129:11 Ay 15:13; Mit 12:16Mpumbavu huonyesha hasira yake yote,
bali mwenye hekima hujizuia.
1229:12 2Fal 21:9; Ay 34:30Kama mtawala akisikiliza uongo,
maafisa wake wote huwa waovu.
1329:13 Mit 22:2; Mt 5:45Mtu maskini na mtu anayeonea wanafanana kwa jambo hili:
Bwana hutia nuru macho yao wote wawili.
1429:14 Mit 29:4; Za 72:1-5; Mit 16:12Kama mfalme akiwaamua maskini kwa haki,
kiti chake cha enzi kitakuwa thabiti siku zote.
1529:15 Mit 29:17; 13:24Fimbo ya maonyo hutia hekima,
bali mtoto aliyeachiwa bila maonyo
humwaibisha mama yake.
1629:16 Za 37:36; 58:10; 91:8Wakati waovu wanapostawi,
pia dhambi vivyo hivyo,
lakini wenye haki wataliona anguko lao.
1729:17 Mit 13:24; 29:15Mrudi mwanao, naye atakupa amani,
atakufurahisha nafsi yako.
1829:18 Za 19:11; Yn 13:17; Amo 8:11-12; 1Sam 3:1Mahali pasipo na ufunuo, watu kujizuia,
bali ana heri mtu yule aishikaye sheria.
19Mtumishi hawezi kuonywa kwa maneno matupu,
ajapoelewa, hataitikia.
2029:20 Mit 14:17Je, unamwona mtu azungumzaye kwa haraka?
Kuna matumaini zaidi kwa mpumbavu kuliko yeye.
21Kama mtu akimdekeza mtumishi wake tangu ujanani,
atamletea sikitiko mwishoni.
2229:22 Mit 14:17Mtu mwenye hasira huchochea ugomvi,
naye mtu mwenye hasira ya haraka
hutenda dhambi nyingi.
2329:23 Isa 66:2; Mt 23:12; Yak 4:6Kiburi cha mtu humshusha,
bali mtu mwenye roho ya unyenyekevu
hupata heshima.
2429:24 Law 5:1Anayekubaliana na mwizi ni adui wa nafsi yake mwenyewe;
huapishwa lakini hathubutu kushuhudia.
2529:25 1Sam 15:24; Mit 28:25; 16:20Kuwaogopa watu huwa ni mtego,
bali yeyote amtumainiaye Bwana atakuwa salama.
2629:26 Mit 19:6; 16:33Wengi hutafuta kusikilizwa na mtawala,
bali mtu hupata haki kutoka kwa Bwana.
2729:27 Mit 29:10Mwenye haki huwachukia sana wasio waaminifu;
waovu huwachukia sana wenye haki.
