Yakobo Athawa Labani
1Yakobo anamva zimene ana aamuna a Labani ankanena kuti, “Yakobo watenga chilichonse cha abambo athu ndipo wapeza chuma chonsechi pogwiritsa ntchito chuma cha abambo athu.” 2Choncho Yakobo anaona kuti Labani sankamuonetsanso nkhope yabwino monga kale.
3Pamenepo Yehova anati kwa Yakobo, “Bwerera ku dziko la makolo ako ndi kwa abale ako, ndipo Ine ndidzakhala nawe.”
4Choncho Yakobo anatumiza mawu kukayitana Rakele ndi Leya kuti abwere ku busa kumene ankaweta ziweto zake. 5Iye anawawuza kuti, “Abambo anu sakundionetsanso nkhope yabwino monga kale, koma Mulungu wa makolo anga wakhala ali nane. 6Inu mukudziwa kuti ndagwirira ntchito abambo anu ndi mphamvu zanga zonse, 7chonsecho abambo anu akhala akundinyenga posintha malipiro anga kakhumi konse. Komabe Mulungu sanalole kuti andichitire choyipa 8Pamene abambo anu anati, ‘Zamawangamawanga zidzakhala malipiro ako,’ ziweto zonse zinaswa ana amawangamawanga; ndipo pamene anati, ‘Zamichocholozi zidzakhala malipiro ako,’ ziweto zonse zinaswa ana a michocholozi. 9Motero Mulungu walanda abambo anu ziweto zawo ndi kundipatsa.
10“Pa nthawi imene ziweto zimatenga mawere ndinalota maloto, ndipo ndinaona kuti atonde onse amene ankakwerawo anali amichocholozi, amawangamawanga kapena amathothomathotho 11Kutulo komweko, mngelo wa Mulungu anati, ‘Yakobo.’ Ine ndinayankha, ‘Ee, Ambuye.’ 12Ndipo iye anati, ‘Tayangʼana ndipo taona kuti atonde onse okwerana ndi ziweto ali amichocholozi, amawangamawanga kapena a mathothomathotho, popeza ndaona zonse zimene Labani wakhala akukuchitira. 13Ine ndine Mulungu amene ndinadza kwa iwe pa Beteli paja. Beteli ndi kumalo kuja kumene unayimika mwala ndi kuwudzoza mafuta, komanso kulumbira kwa Ine. Tsopano choka mʼdziko lino msanga ndi kubwerera ku dziko la kwanu.’ ”
14Pamenepo Rakele ndi Leya anayankha, “Kodi ngati ife tilinso ndi gawo ngati cholowa pa chuma cha abambo athu? 15Kodi abambo athu samationa ife ngati alendo? Iwo anatigulitsa ndi kuwononga ndalama zonse anazipeza pa ifezo. 16Chuma chonse chimene Mulungu walanda abambo athu, ndi chathu ndi ana athu. Tsono inu chitani zimene Mulungu wakuwuzani.”
17Pamenepo Yakobo anakonzeka nakweza ana ake ndi akazi ake pa ngamira, 18anakusa ziweto zake zonse patsogolo natenga katundu wake yense amene anamupeza ku Padanaramu, ndipo ananyamuka kupita ku Kanaani, ku dziko la abambo ake, Isake.
19Labani atachoka pa khomo kupita kukameta nkhosa, mʼmbuyomu Rakele anaba timafano ta milungu ta abambo ake. 20Komanso nthawi iyi nʼkuti Yakobo atamunamiza Labani Mwaramu posamuwuza zoona kuti afuna kuthawa. 21Choncho anathawa ndi zonse anali nazo. Ananyamuka nawoloka mtsinje wa Yufurate kupita cha ku Giliyadi, dziko la mapiri.
Labani Alondola Yakobo
22Patapita masiku atatu, Labani anawuzidwa kuti Yakobo wathawa. 23Pomwepo anatengana ndi abale ake namulondola Yakobo kwa masiku asanu ndi awiri ndipo anakamupezera ku Giliyadi, dziko la mapiri. 24Koma Mulungu anabwera kwa Labani, Mwaramu kutulo usiku nati kwa iye, “Samala kuti usamuopseze Yakobo mwa njira iliyonse.”
25Pamene Labani amamupeza Yakobo, nʼkuti Yakobo atamanga matenti ake ku mapiri a dziko la Giliyadi. Nayenso Labani ndi abale ake anamanga matenti awo komweko. 26Tsono Labani anati kwa Yakobo, “Kodi ndakuchita chiyani kuti iwe undinamize ndi kutenga ana anga ngati anthu ogwidwa ku nkhondo? 27Chifukwa chiyani unandinamiza ndi kuthawa mozemba wosandiwuza? Ukanandiwuza, bwezi titatsanzikana mwa chisangalalo ndi kuyimba nyimbo ndi zisekese ndi azeze. 28Sunandilole kuti ndingopsompsona adzukulu anga ndi ana anga aakazi motsanzikana nawo. Unachita zopusa. 29Ndili nayo mphamvu yakukuchita choyipa; koma usiku wapitawu, Mulungu wa abambo ako wandiwuza ine kuti, ‘Usamuopseze Yakobo mwa njira iliyonse.’ 30Ndikudziwa kuti unachoka chifukwa unapukwa kufuna kubwerera kwanu kwa abambo ako. Koma nʼchifukwa chiyani unaba milungu yanga?”
31Yakobo anayankha Labani kuti, “Ine ndinkaopa chifukwa ndinkaganiza kuti mukhoza kundilanda anawa. 32Koma mukapeza wina aliyense ndi milungu yanu, ameneyo sakhala ndi moyo. Anthu onse akupenya, lozani chilichonse chanu chimene chili ndi ine, ndipo ngati muchipeze tengani. Koma Yakobo sankadziwa kuti Rakele anabadi milunguyo.”
33Choncho Labani analowadi mu tenti ya Yakobo, ya Leya ndi mʼmatenti a adzakazi awiri aja, koma sanapeze kalikonse. Atatuluka mu tenti ya Leya, analowa ya Rakele. 34Koma Rakele anatengadi milungu ija ndi kuyiika mʼkati mwa chokhalira cha pa ngamira, iye nʼkukhalapo. Choncho Labani anafunafuna mu tenti monse koma wosapeza kanthu.
35Rakele anati kwa abambo ake, “Pepanitu musandikwiyire mbuye wanga chifukwa choti sinditha kuyimirira pamaso panu chifukwa ndili kumwezi.” Choncho Labani anafunafuna koma sanayipeze milungu ija.
36Yakobo anapsa mtima nafunsa Labani mwaukali kuti, “Kodi ndalakwa chiyani? Ndi tchimo lanji limene ndachita kuti muchite kundisaka chonchi? 37Chifukwa chiyani mwafunyulula katundu wanga? Ndipo mwapeza chiyani cha inu pamenepa? Chimene mwapezapo chiyikeni poyera pamaso pa abale anu ndi anga kuti atiweruze.
38“Ndakhala nanu kwa zaka makumi awiri tsopano ndipo nkhosa ndi mbuzi zanu sizinapoloze, kapena ine kudyapo nkhosa za mʼkhola mwanu. 39Chiweto chikakhadzulidwa ndi chirombo, sindinkabwera nacho kwa inu. Ineyo ndinkalipira. Inuyo munkandilipiritsa kalikonse kobedwa masana kapena usiku. 40Moyo wanga unali wotere: Dzuwa limanditentha masana ndipo usiku ndimazunzika ndi kuzizira. Tulo sindimalipeza konse. 41Zinthu zinali chonchi kwa zaka makumi awiri zimene ndinali mʼnyumba mwanu. Ndinakugwirirani ntchito kwa zaka khumi ndi zinayi chifukwa cha ana anu aakazi awiri ndipo zaka zina zisanu ndi chimodzi chifukwa cha ziweto zanu, ndipo munandisinthira malipiro kakhumi konse. 42Akanapanda kukhala nane Mulungu wa abambo anga, Mulungu wa Abrahamu ndi Mulungu amene Isake ankamuopa, mosakayika inu mukanandichotsa chimanjamanja. Koma Mulungu waona zovuta zanga ndi kulimbikira ntchito kwanga, ndipo usiku wapitawu anakudzudzulani.”
43Labani anayankha Yakobo nati, “Ana aakaziwa ndi anga, ana awo ndi anganso. Ziwetozi ndi zanga. Chilichonse ukuona apa ndi changa. Koma tsopano ndingachite chiyani ndi ana anga aakaziwa kapena ndi ana awo? 44Tsono, tiye tichite pangano pakati pa iwe ndi ine, ndipo likhale mboni pakati pathu.”
45Choncho Yakobo anayimiritsa mwala ngati chipilala. 46Nati kwa abale ake, “Tutani miyala ina.” Choncho anawunjika miyalayo, ndipo anadya chakudya atakhala pa mbali pa muluwo. 47Labani anawutcha muluwo Yegara-sahaduta, ndipo Yakobo anawutcha Galeeda.
48Labani anati, “Mulu uwu ndi mboni pakati pa inu ndi ine lero.” Ndi chifukwa chake unatchedwa Galeeda. 49Unatchedwanso Mizipa, chifukwa iye anati, “Yehova aonetsetsa kuti palibe mmodzi mwa ife adzaswe panganoli ngakhale titatalikirana. 50Ngati ukazunza ana anga kapena kukwatira akazi enanso, ngakhale kuti palibe wina amene ali nafe pano, koma kumbukira kuti Mulungu ndiye mboni pakati pathu.”
51Labani anatinso kwa Yakobo, “Taona pano pali miyala ndi chipilala chimene ndayimika pakati pa iwe ndi ine. 52Mulu wa miyala uwu ndi chipilalachi ndi mboni. Ine sindidzadutsa mulu wa miyalawu kudzalimbana ndi iwe. Iwenso usadzadutse mulu wa miyalawu kudzalimbana nane. 53Mulungu wa Abrahamu ndi Mulungu wa Nahori ndiye adzatiweruze.”
Choncho Yakobo analumbira mʼdzina la Mulungu amene Isake, abambo ake ankamuopa. 54Yakobo anapereka nsembe pa phiri paja, ndipo anayitana abale ake kuti adzadye chakudya. Atadya chakudya anagona pa phiri pomwepo.
55Mmamawa wake, Labani anapsompsona zidzukulu zake ndi ana ake nawadalitsa. Kenaka ananyamuka kubwerera ku mudzi.
雅各逃離拉班
1雅各聽見拉班的兒子們說：「雅各奪去了我們父親的一切！他的財富都是從我們父親那裡得來的。」 2雅各發覺拉班對他的態度不如從前了。 3這時，耶和華對雅各說：「回到你的家鄉和親族那裡吧！我必與你同在。」 4於是，雅各就派人把拉結和利亞叫到放羊的地方， 5對她們說：「我感到你們父親對我不如從前了，但我父親的上帝常與我同在。 6你們知道我是怎樣盡心盡力地替你們父親工作， 7他卻欺騙我，把我的工酬更改了十次。然而，上帝不讓他苦待我。 8如果他說把有斑點的羊給我當酬勞，羊群生的就都是有斑點的；如果他說把有條紋的給我，羊群生的就都是有條紋的。 9上帝就這樣把你們父親的牲畜奪過來給了我。
10「在羊群交配的季節，我夢見所有和母羊交配的公羊都是有條紋或有斑點的。 11在夢中，上帝的天使叫我，我說，『僕人在。』 12他說，『拉班對你的所作所為，我都看見了。現在你留心看看，與母羊交配的公羊都是有條紋或有斑點的。 13我就是你在伯特利遇見的上帝。你在那裡用油澆過柱子，向我許過願。現在，你要動身離開這裡，回到你的家鄉。』」
14拉結和利亞說：「父親的家產沒有我們的份兒， 15我們早就被當作外人了，他賣了我們，把我們的身價全部吞了。 16上帝從我們父親那裡奪過來的一切財產，本來就屬於我們和我們的兒女。現在你只管照上帝的吩咐做吧！」
17雅各便起來讓兒女和妻子都騎上駱駝， 18帶著他在巴旦·亞蘭得到的所有牲畜和財物，啟程去迦南的父親以撒那裡。 19那時拉班正在外面剪羊毛，拉結偷了父親的家庭神像。 20雅各不辭而別，背著亞蘭人拉班偷偷地跑了。 21他帶著所有的一切渡過幼發拉底河，逃往基列山區。
拉班追趕雅各
22到了第三天，拉班才知道雅各逃走了。 23於是，他帶著族人去追趕，追了七天，在基列山區追上了雅各。 24當天晚上，上帝在夢中對亞蘭人拉班說：「你要當心，不可對雅各多說什麼。」
25拉班追上了雅各，那時雅各在基列山搭起帳篷，拉班和他的族人也在那裡搭起帳篷。 26拉班對雅各說：「你做的是什麼？你欺瞞我，把我的女兒像戰俘一樣帶走。 27你為什麼要偷偷地溜走？你為什麼不告訴我，我好擊鼓、彈琴、唱歌歡送你？ 28你甚至不讓我親吻外孫和女兒，與他們道別，你這樣做真愚蠢。 29我有能力傷害你，但你父親的上帝昨夜對我說，『你要小心，不可對雅各多說什麼。』 30你思家心切，一定要走，但你為什麼要偷走我的神像呢？」
31雅各對拉班說：「我逃跑是因為害怕你會奪回你的女兒。 32至於你的神像，你在誰身上搜出來，誰就是該死的。你可以當著眾弟兄的面察看，如果在我這裡有什麼物件是你的，你只管拿走。」雅各不知道拉結偷走了神像。
33拉班進入雅各、利亞和兩個婢女的帳篷搜查，卻搜不出什麼。拉班離開利亞的帳篷進入拉結的帳篷， 34那時拉結已經把神像藏在駱駝的鞍座裡，自己坐在上面。拉班搜遍了整個帳篷什麼也找不到。 35拉結對父親說：「父親，請別生氣，我有月事在身，不便起來。」結果，拉班搜來搜去找不到神像。
36雅各發怒，斥責拉班說：「我做錯了什麼、犯了什麼罪以致你對我窮追不捨？ 37你搜遍我所有的東西，搜到了什麼？現在就當著眾弟兄的面拿出來，讓他們評評理吧！ 38我在你家這二十年，你的母綿羊、母山羊沒有掉過胎，我也沒有吃過你公羊的肉。 39我沒有把被野獸撕裂的羊帶來給你，而是自己賠上。無論在白晝或黑夜被偷去的，你都要我賠償。 40我白天受盡烈日煎熬，晚上飽嚐夜露寒霜，不得好睡。 41這二十年來，我為了你的兩個女兒，替你工作了十四年，又用了六年才從你那裡得到這些羊，你把我的工錢更改了十次。 42如果不是我父親以撒敬畏的上帝，就是亞伯拉罕的上帝與我同在，你肯定會讓我兩手空空地回家。但上帝看見了我的難處和勞苦，所以在昨夜責備了你。」
雅各和拉班立約
43拉班回答說：「女兒是我的，這些孩子是我的，羊群也是我的，你的一切都是我的，我又怎會傷害我的女兒和她們的孩子呢？ 44來吧，你我立約為證。」 45於是，雅各拿來一塊石頭，立作柱子， 46又吩咐族人去收集石頭。他們把石頭堆成一堆，在旁邊吃喝。 47拉班稱那石堆為伊迦爾·撒哈杜他31·47 「伊迦爾·撒哈杜他」意思是「做見證的石堆」。，雅各卻稱那石堆為迦累得31·47 「迦累得」意思是「以石堆為證」。。
48拉班說：「今日，這石堆是你我之間的憑證。」因此，那地方名叫迦累得， 49又叫米斯巴，因為拉班說：「我們分手以後，願上帝親自鑒察我們。 50倘若你虐待我的女兒，或在她們以外另娶妻子，即使沒人知道，也有上帝在你我之間做見證。」
51拉班又說：「看我在你我之間立的這石堆和石柱。 52這石堆和石柱都是憑證，我一定不會越過石堆去害你，你也不可越過石堆和石柱來害我。 53願亞伯拉罕和拿鶴的上帝，就是他們父親的上帝，在你我之間判斷是非。」雅各便在他父親以撒敬畏的上帝面前起誓， 54又在山上獻祭，請眾弟兄吃飯。飯後，他們一同在山上過夜。
55拉班清早起來，親吻外孫和女兒，給他們祝福，然後回家去了。
