สุภาษิต 19 – TNCV & TCB

Thai New Contemporary Bible

สุภาษิต 19:1-29

1เป็นคนยากจนแต่ดำเนินชีวิตอย่างไร้ที่ติ

ดีกว่าเป็นคนพูดตลบตะแลง เพราะคนเช่นนี้เป็นคนโง่

2หากความปรารถนาที่ปราศจากศีลธรรมความรู้นั้นไม่ดี

คนหุนหันพลันแล่นจะยิ่งเดินออกนอกลู่นอกทางไปไกลสักเท่าใด!

3ความโง่ของคนทำลายชีวิตตนเอง

แต่ใจของเขากลับโกรธโทษองค์พระผู้เป็นเจ้า

4ความมั่งคั่งชักนำให้มีเพื่อนฝูงมากมาย

แต่เพื่อนสนิทของคนจนก็ยังละทิ้งเขาไป

5พยานเท็จจะไม่ลอยนวลพ้นโทษ

และคนโกหกจะไม่พ้นผิด

6คนมากมายเอาใจผู้มีอำนาจ

และทุกคนจะเป็นเพื่อนกับคนใจกว้าง

7หากญาติพี่น้องของคนจนเองยังเมินหน้าหนี

เพื่อนๆ ของเขาจะยิ่งกว่านั้นสักเท่าใด!

ถึงแม้เขาตามอ้อนวอน

แต่ทุกคนก็หายหน้ากันไปหมด19:7 ในภาษาฮีบรูประโยคนี้มีความหมายไม่ชัดเจน

8ผู้ที่ได้สติปัญญาก็รักชีวิตของตนเอง

ผู้ที่รักความเข้าใจไม่ช้าก็เจริญรุ่งเรือง

9พยานเท็จจะไม่พ้นโทษ

และคนโกหกจะต้องพินาศ

10หากคนโง่ไม่เหมาะจะอยู่อย่างเลิศหรู

ทาสยิ่งไม่เหมาะจะปกครองเจ้านายมากกว่านั้นสักเท่าใด!

11ความสุขุมรอบคอบจะทำให้คนเราอดทน

และเกียรติยศของเขาคือการให้อภัยความผิดของคนอื่น

12พระพิโรธของกษัตริย์เป็นดั่งเสียงคำรามของราชสีห์

แต่ความโปรดปรานของพระองค์เหมือนน้ำค้างรดพืชพันธุ์ธัญญาหาร

13ลูกโง่เขลาเป็นความหายนะแก่พ่อของตน

และภรรยาที่ชอบทะเลาะก็เหมือนหลังคารั่วที่มีน้ำหยดอยู่เสมอ

14บ้านและทรัพย์สินเป็นมรดกจากพ่อแม่

ส่วนภรรยาที่สุขุมรอบคอบมาจากองค์พระผู้เป็นเจ้า

15ความขี้เกียจทำให้หลับสนิท

และคนขี้เกียจต้องหิวโหย

16ผู้ที่เชื่อฟังคำตักเตือนสั่งสอนก็ถนอมชีวิตของตนไว้

ผู้ที่ไม่ใส่ใจทางของตนจะต้องตาย

17ผู้ที่เมตตาคนยากจนก็เท่ากับให้องค์พระผู้เป็นเจ้าทรงยืม

และพระองค์จะทรงให้รางวัลตอบแทนสิ่งที่เขาทำ

18จงอบรมบ่มนิสัยลูก เพราะสิ่งนี้ให้ความหวัง

อย่ารู้เห็นเป็นใจให้เขาต้องตาย

19คนใจร้อนจะต้องรับโทษของตนเอง

ถ้าเจ้าจะช่วยเขา ก็ต้องช่วยกันอยู่ร่ำไป

20จงฟังคำแนะนำและรับคำตักเตือน

เพื่อในที่สุดเจ้าจะได้เป็นหนึ่งในบรรดาคนฉลาด

21ในใจของมนุษย์มีแผนงานมากมาย

แต่พระประสงค์ขององค์พระผู้เป็นเจ้าจะสำเร็จ

22สิ่งที่คนเราปรารถนาคือความรักอันยั่งยืน19:22 หรือความโลภของมนุษย์เป็นความอัปยศของเขา

และเป็นคนยากจนก็ดีกว่าเป็นคนโกหก

23ความยำเกรงองค์พระผู้เป็นเจ้านำไปสู่ชีวิต

เขาจะอิ่มหนำและพักสงบปราศจากความทุกข์ร้อน

24คนเกียจคร้านแช่มือคาอยู่ในชาม

ไม่ยอมแม้แต่จะหยิบอาหารใส่ปากตนเอง!

25จงเฆี่ยนคนชอบเยาะเย้ย แล้วคนอ่อนต่อโลกจะเรียนรู้ความสุขุมรอบคอบ

จงเตือนคนที่มีวิจารณญาณและเขาจะเรียนรู้

26ลูกที่ปล้นพ่อและขับไล่แม่

ก็เป็นลูกที่นำความอับอายขายหน้ามาให้

27ลูกเอ๋ย ถ้าเจ้าเลิกฟังคำสั่งสอน

ก็จะหลงเตลิดจากถ้อยคำแห่งความรู้

28พยานฉ้อฉลเย้ยหยันความยุติธรรม

และปากของคนชั่วกลืนความชั่วลงไป

29โทษทัณฑ์เตรียมพร้อมแล้วสำหรับคนชอบเยาะเย้ย

และการโบยเตรียมพร้อมแล้วสำหรับหลังของคนโง่

Tagalog Contemporary Bible

Kawikaan 19:1-29

1Mas mabuti pa ang mahirap na namumuhay nang matuwid kaysa sa hangal na sinungaling.

2Maging masigasig ka man ngunit walang nalalaman, wala rin itong kabuluhan. Kapag ikaw naman ay pabigla-bigla madali kang magkakasala.

3Kamangmangan ng tao ang nagpapahamak sa kanyang sarili, at pagkatapos sa Panginoon ibinabaling ang sisi.

4Ang mayaman ay maraming kaibigan, ngunit ang mahirap namaʼy iniiwanan ng kaibigan.

5Ang saksing sinungaling ay parurusahan, at ang nagsisinungaling ay hindi makakatakas sa kaparusahan.

6Marami ang lumalapit sa pinunong mabait, at sa mapagbigay ang lahat ay nakikipagkaibigan.

7Ang mahihirap ay iniiwasan ng mga kamag-anak, at lalo na ng mga kaibigan. Kapag sila ay kailangan hindi sila matagpuan.

8Ang taong nagsisikap na magkaroon ng karunungan ay nagmamahal sa sarili, at ang nagpapahalaga sa pang-unawa ay uunlad.

9Ang hindi tapat na saksi ay parurusahan, at ang sinumang nagsisinungaling ay mapapahamak.

10Hindi bagay sa taong mangmang ang mamuhay sa karangyaan, at mas lalong hindi bagay sa isang alipin ang mamuno sa mga pinuno.

11Kung ikaw ay mahinahon, nagpapakita lang na marunong ka. At kung pinapatawad mo ang nagkasala sa iyo, makapagdudulot ito ng karangalan sa iyo.

12Ang galit ng hari ay parang atungal ng leon, ngunit ang kanyang kabutihan ay tulad ng hamog na bumabasa sa mga halaman.

13Ang anak na hangal ay nagdudulot ng kapahamakan sa kanyang ama. Ang bungangerang asawa ay nakakainis tulad ng tulo sa bubungan.

14Bahay at kayamanan sa magulang ay namamana, ngunit ang Panginoon lang ang nagbibigay ng matalinong asawa.

15Kung ikaw ay tamad at tulog lang nang tulog, magugutom ka.

16Mabubuhay nang matagal ang taong sumusunod sa utos ng Dios, ngunit ang hindi sumusunod ay mamamatay.

17Kapag tumutulong ka sa mahirap, para kang nagpapautang sa Panginoon, dahil ang Panginoon ang magbabayad sa iyo.

18Ituwid mo ang iyong anak habang may panahon pa. Kung hindi mo siya itutuwid, ikaw na rin ang nagpahamak sa kanya.

19Hayaan mong maparusahan ang taong magagalitin, dahil kapag tinulungan mo siya, uulit-ulitin lang niya ang kanyang ginagawa.

20Dinggin mo at sundin ang mga payo at pagtutuwid sa iyong pag-uugali, at sa bandang huli ay magiging marunong ka.

21Marami tayong mga pinaplano, ngunit ang kalooban pa rin ng Panginoon ang masusunod.

22Ang gusto natin sa isang tao ay matapat.19:22 Ang gusto natin … matapat: o, Ang pagiging sakim ng tao ay nakakahiya. Mas mabuti pang maging mahirap kaysa maging sinungaling.

23Ang pagkatakot sa Panginoon ay magdudulot ng mahabang buhay, kasapatan, at kaligtasan sa kapahamakan.

24May mga taong sobrang batugan kahit ang kumain ay kinatatamaran.

25Ang mapanuya ay dapat parusahan para ang mga katulad niya ay matuto na maging marunong. Ang nakakaunawa ay lalong magiging marunong kapag pinagsasabihan.

26Kahiya-hiya ang anak na malupit sa kanyang ama at pinapalayas ang kanyang ina.

27Anak, kung hindi ka makikinig sa mga pangaral para maituwid ang iyong pag-uugali, tinatanggihan mo ang mga turo na nagbibigay ng karunungan.

28Ang sinungaling na saksi ay pinapawalang-kabuluhan ang katarungan, at ang bibig ng masama ay nalulugod sa pagpapahayag ng kasamaan.

29Sa mga mapanuya ay may hatol na nakalaan, at hagupit naman ang nakahanda para sa mga hangal.