Притчи 24 – NRT & GKY

New Russian Translation

Притчи 24:1-34

1Не завидуй неправедным людям,

к обществу их не стремись,

2ведь насилие у них на уме,

и уста их говорят о злодействе.

3Мудростью строится дом

и разумом утверждается;

4знание наполняет его комнаты

дорогим и красивым добром.

5Мудрый человек – силен,

и тот, кто сведущ, увеличивает свою силу,

6ведь чтобы воевать, тебе нужен мудрый совет,

и для победы – много советников.

7Мудрость слишком возвышена для глупцов;

в собрании у ворот24:7 Ворота города были центром всей общественной жизни, около них проходили и судебные разбирательства. нечего им сказать.

8Кто замышляет дурное,

того назовут злоумышленником.

9Замыслы глупости – грех,

и глумливого гнушаются люди.

10Если ты дал слабину в день беды,

то сила твоя ничтожна.

11Освобождай ведомых на смерть безвинно,

бредущих на убой спасай.

12Вот ты говоришь: «Ой, мы об этом не знали»,

но разве Взвешивающий сердца не поймет?

Разве Хранящий твою жизнь не узнает?

И разве Он не воздаст каждому по делам?

13Ешь мед, сын мой, ведь он хорош;

сотовый мед тебе сладок.

14Знай: такова душе твоей мудрость;

если найдешь ее – есть у тебя будущее,

и надежда твоя не погибнет.

15Не устраивай, как разбойник, засады у дома праведника,

не разоряй его крова,

16ведь праведник, пусть семь раз упадет, поднимется,

а злодеев беда погубит.

17Не радуйся, когда враг твой упал,

и когда он споткнулся, пусть сердце твое не ликует,

18иначе Господь увидит, это будет Ему неугодно,

и Он отвратит от него Свой гнев.

19Не раздражайся из-за злодеев

и не завидуй нечестивым,

20ведь у злодея нет будущего,

и светильник нечестивых погаснет.

21Сын мой, бойся Господа и царя

и не общайся с мятежниками,

22ведь от них обоих внезапно придет к ним беда,

и кто знает, какие невзгоды они им пошлют?

Дополнительные высказывания мудрецов

23Вот еще изречения мудрецов:

Выказывать лицеприятие на суде нехорошо.

24На сказавшего виноватому: «Ты невиновен»24:24 Или: «праведник». –

будут слать проклятия народы,

и племена будут негодовать.

25А осудившие виновного будут преуспевать,

и придет на них доброе благословение.

26Честный ответ – что поцелуй в губы.

27Заверши работу на улице,

приведи в порядок свои поля,

а потом можешь строить свой дом.

28Не свидетельствуй против ближнего без вины

и не лги своими устами.

29Не говори: «Поступлю с ним, как он со мной;

отплачу ему за то, что он сделал».

30Я шел мимо поля лентяя,

мимо виноградника человека неразумного:

31все поросло колючкой,

сорняками зарос участок,

и ограда из камня рухнула.

32Я глядел и думал об этом,

я смотрел и понял урок:

33немного поспишь, немного подремлешь,

немного, руки сложив, полежишь,

34и придет к тебе нищета, как бродяга24:34 Или: «грабитель».,

и настигнет нужда, как разбойник24:34 Или: «как попрошайка»..

Holy Bible in Gĩkũyũ

Thimo 24:1-34

124:1 Thim 3:31-32Tiga kũiguĩra andũ arĩa aaganu ũiru,

na ndũkanerirĩrie thiritũ yao,

224:2 Thab 2:1; Isa 32:6nĩgũkorwo ngoro ciao ithugundaga o haaro,

na mĩromo yao yaragia ũhoro wa kũrehere andũ thĩĩna.

324:3 Thim 14:1Nyũmba yakagwo na ũũgĩ,

naguo ũtaũku nĩguo ũtũmaga ĩĩhaande;

4ũmenyo nĩguo ũiyũragia tũnyũmba twayo,

ũgatũiyũria na indo cia bata, na ũtonga mwega.

5Mũndũ mũũgĩ arĩ ũhoti mũnene,

na mũndũ ũrĩ ũmenyo nĩakĩragĩrĩria kũgĩa na hinya;

624:6 Luk 14:31ũgĩthiĩ mbaara-inĩ nĩũbatarĩtio nĩgũtaarwo,

na nĩgeetha ũhootane nĩũbatarĩtio nĩ aheani kĩrĩra aingĩ.

7Ũũgĩ ũrĩ igũrũ mũno, ndũngĩkinyĩrĩka nĩ mũndũ mũkĩĩgu;

rĩrĩa kwagomanwo kĩhingo-inĩ, ndangĩona wa kuuga.

8Mũndũ ũrĩa ũthugundaga ũũru-rĩ,

andũ mamwĩtaga mungumania.

9Mathugunda ma ũrimũ nĩ mehia,

na mũnyũrũrania nĩ kĩndũ kĩrĩ magigi harĩ andũ.

10Ũngĩtuĩka wa kũũrwo nĩ hinya hĩndĩ ya thĩĩna,

hinya waku kaĩ nĩ mũnini-ĩ!

1124:11 Thab 82:4Honokia arĩa maratwarĩrĩrio gĩkuũ-inĩ;

girĩrĩria arĩa maratũgũũga merekeire gĩthĩnjĩro.

1224:12 Ayub 34:11; Arom 2:6Ũngiuga atĩrĩ, “Ũhoro ũcio tũtiraũmenyete,”

githĩ ũrĩa ũthimaga ngoro tiwe ũmenyaga?

Ũrĩa ũrangagĩra muoyo waku-rĩ, githĩ ndooĩ kana nĩguo?

Githĩ ndakaarĩha o mũndũ kũringana na ũrĩa ekĩte?

13Mũrũ wakwa, rĩa ũũkĩ, nĩgũkorwo nĩ mwega;

ũũkĩ uumĩte magua-inĩ ũrĩ mũrĩo ũkĩũcama.

14Ningĩ menya atĩ ũũgĩ ũrĩ mũrĩo harĩ ngoro yaku;

ũngĩgĩa naguo, nĩũkagĩa na kĩĩrĩgĩrĩro,

na kĩĩrĩgĩrĩro gĩaku gĩtigaathira.

15Ndũkanoohie mũndũ mũthingu njĩra-inĩ ũtharĩkĩre nyũmba yake ta mũitũ,

ndũkanahithũkĩre gĩikaro gĩake;

16nĩgũkorwo mũndũ mũthingu o na angĩgũa maita mũgwanja, agũũaga o agĩũkagĩra,

no andũ arĩa aaganu marũndagwo nĩ mũtino.

1724:17 Obad 1:12; Mik 7:8Hĩndĩ ĩrĩa thũ yaku yagũa-rĩ, ndũkanamĩkenerere;

hĩndĩ ĩrĩa yahĩngwo-rĩ, ndũkareke ngoro yaku ĩkene,

18nĩguo Jehova ndakone ũndũ ũcio arakare,

akĩhũndũre marakara make kuuma kũrĩ thũ ĩyo.

1924:19 Thab 37:1Ndũkanathĩĩnĩke ngoro nĩ ũndũ wa andũ arĩa ooru,

kana wĩrirĩrie kũhaanana na arĩa aaganu,

20nĩgũkorwo mũndũ ũrĩa mũũru ndarĩ na mwĩhoko wa thuutha-inĩ,

na tawa wa ũrĩa mwaganu nĩũkahorio.

2124:21 Arom 13:1-5Mũrũ wakwa, wĩtigĩre Jehova na wĩtigĩre mũthamaki,

na ndũkagĩe na ngwatanĩro na andũ arĩa aremi,

22nĩgũkorwo acio eerĩ no mamũrehithĩrie mwanangĩko wa narua,

na nũũ ũngĩmenya nĩ mĩtino ĩrĩkũ mangĩrehe?

Mĩario ĩngĩ ya arĩa Oogĩ

2324:23 Alaw 19:15; Jer 22:16O na ici no thimo cia andũ arĩa oogĩ:

Kwenda mwena ũmwe gũkĩra ũrĩa ũngĩ ciira-inĩ ti ũndũ mwega:

24Ũrĩa wothe wĩraga mũndũ ũrĩa ũrĩ na mahĩtia atĩrĩ, “Wee ndũrĩ na mahĩtia,”

kĩrĩndĩ nĩgĩkamũruma, na athũũrwo nĩ ndũrĩrĩ.

25No arĩa matuagĩra andũ arĩa aaganu ciira,

nĩmakona wega, na magĩe na kĩrathimo kĩega.

26Icookio rĩa wĩhokeku

nĩ ta kĩmumunyano kĩa mĩromo.

27Rĩĩkia wĩra wa gũtua mwako na nja,

na ũhaarĩrie mĩgũnda yaku;

thuutha ũcio cooka wĩakĩre nyũmba.

2824:28 Thab 7:4Ndũkanarute ũira ũigĩrĩre mũndũ wa itũũra rĩaku kĩgeenyo,

kana ũheenanie na mĩromo yaku.

2924:29 Thim 20:22; Math 5:38-41Ndũkanoige atĩrĩ, “Ngũmwĩka o ta ũrĩa anjĩkĩte;

ngwĩrĩhĩria harĩ mũndũ ũcio kũringana na ũrĩa eekire.”

3024:30 Thim 6:6-11Ndaahĩtũkĩire mũgũnda-inĩ wa kĩgũũta,

ngĩhĩtũkĩra mũgũnda-inĩ wa mĩthabibũ wa mũndũ ũtooĩ gũkũũrana maũndũ;

31na rĩrĩ, mĩigua yamerete kũndũ guothe,

na mũgũnda ũkaiyũra riya,

naruo rũthingo rwa mahiga rũkamomoka.

32Nĩndacũũranirie na ngoro yakwa maũndũ macio ndonire,

na ngĩĩruta ũndũ kuumana na ũrĩa ndonire:

3324:33 Thim 6:10Mũtugo wa gũkoma hanini,

gũcooka toro hanini, gũkũnja moko hanini ũhurũke;

3424:34 Koh 10:18naguo ũthĩĩni ũgaagũkorerera ta mũitũ,

na wagi ũgũkorerere ta mũndũ wĩohete indo cia mbaara.