Jeremiah 51 – NIV & HLGN

New International Version

Jeremiah 51:1-64

1This is what the Lord says:

“See, I will stir up the spirit of a destroyer

against Babylon and the people of Leb Kamai.51:1 Leb Kamai is a cryptogram for Chaldea, that is, Babylonia.

2I will send foreigners to Babylon

to winnow her and to devastate her land;

they will oppose her on every side

in the day of her disaster.

3Let not the archer string his bow,

nor let him put on his armor.

Do not spare her young men;

completely destroy51:3 The Hebrew term refers to the irrevocable giving over of things or persons to the Lord, often by totally destroying them. her army.

4They will fall down slain in Babylon,51:4 Or Chaldea

fatally wounded in her streets.

5For Israel and Judah have not been forsaken

by their God, the Lord Almighty,

though their land51:5 Or Almighty, / and the land of the Babylonians is full of guilt

before the Holy One of Israel.

6“Flee from Babylon!

Run for your lives!

Do not be destroyed because of her sins.

It is time for the Lord’s vengeance;

he will repay her what she deserves.

7Babylon was a gold cup in the Lord’s hand;

she made the whole earth drunk.

The nations drank her wine;

therefore they have now gone mad.

8Babylon will suddenly fall and be broken.

Wail over her!

Get balm for her pain;

perhaps she can be healed.

9“ ‘We would have healed Babylon,

but she cannot be healed;

let us leave her and each go to our own land,

for her judgment reaches to the skies,

it rises as high as the heavens.’

10“ ‘The Lord has vindicated us;

come, let us tell in Zion

what the Lord our God has done.’

11“Sharpen the arrows,

take up the shields!

The Lord has stirred up the kings of the Medes,

because his purpose is to destroy Babylon.

The Lord will take vengeance,

vengeance for his temple.

12Lift up a banner against the walls of Babylon!

Reinforce the guard,

station the watchmen,

prepare an ambush!

The Lord will carry out his purpose,

his decree against the people of Babylon.

13You who live by many waters

and are rich in treasures,

your end has come,

the time for you to be destroyed.

14The Lord Almighty has sworn by himself:

I will surely fill you with troops, as with a swarm of locusts,

and they will shout in triumph over you.

15“He made the earth by his power;

he founded the world by his wisdom

and stretched out the heavens by his understanding.

16When he thunders, the waters in the heavens roar;

he makes clouds rise from the ends of the earth.

He sends lightning with the rain

and brings out the wind from his storehouses.

17“Everyone is senseless and without knowledge;

every goldsmith is shamed by his idols.

The images he makes are a fraud;

they have no breath in them.

18They are worthless, the objects of mockery;

when their judgment comes, they will perish.

19He who is the Portion of Jacob is not like these,

for he is the Maker of all things,

including the people of his inheritance—

the Lord Almighty is his name.

20“You are my war club,

my weapon for battle—

with you I shatter nations,

with you I destroy kingdoms,

21with you I shatter horse and rider,

with you I shatter chariot and driver,

22with you I shatter man and woman,

with you I shatter old man and youth,

with you I shatter young man and young woman,

23with you I shatter shepherd and flock,

with you I shatter farmer and oxen,

with you I shatter governors and officials.

24“Before your eyes I will repay Babylon and all who live in Babylonia51:24 Or Chaldea; also in verse 35 for all the wrong they have done in Zion,” declares the Lord.

25“I am against you, you destroying mountain,

you who destroy the whole earth,”

declares the Lord.

“I will stretch out my hand against you,

roll you off the cliffs,

and make you a burned-out mountain.

26No rock will be taken from you for a cornerstone,

nor any stone for a foundation,

for you will be desolate forever,”

declares the Lord.

27“Lift up a banner in the land!

Blow the trumpet among the nations!

Prepare the nations for battle against her;

summon against her these kingdoms:

Ararat, Minni and Ashkenaz.

Appoint a commander against her;

send up horses like a swarm of locusts.

28Prepare the nations for battle against her—

the kings of the Medes,

their governors and all their officials,

and all the countries they rule.

29The land trembles and writhes,

for the Lord’s purposes against Babylon stand—

to lay waste the land of Babylon

so that no one will live there.

30Babylon’s warriors have stopped fighting;

they remain in their strongholds.

Their strength is exhausted;

they have become weaklings.

Her dwellings are set on fire;

the bars of her gates are broken.

31One courier follows another

and messenger follows messenger

to announce to the king of Babylon

that his entire city is captured,

32the river crossings seized,

the marshes set on fire,

and the soldiers terrified.”

33This is what the Lord Almighty, the God of Israel, says:

“Daughter Babylon is like a threshing floor

at the time it is trampled;

the time to harvest her will soon come.”

34“Nebuchadnezzar king of Babylon has devoured us,

he has thrown us into confusion,

he has made us an empty jar.

Like a serpent he has swallowed us

and filled his stomach with our delicacies,

and then has spewed us out.

35May the violence done to our flesh51:35 Or done to us and to our children be on Babylon,”

say the inhabitants of Zion.

“May our blood be on those who live in Babylonia,”

says Jerusalem.

36Therefore this is what the Lord says:

“See, I will defend your cause

and avenge you;

I will dry up her sea

and make her springs dry.

37Babylon will be a heap of ruins,

a haunt of jackals,

an object of horror and scorn,

a place where no one lives.

38Her people all roar like young lions,

they growl like lion cubs.

39But while they are aroused,

I will set out a feast for them

and make them drunk,

so that they shout with laughter—

then sleep forever and not awake,”

declares the Lord.

40“I will bring them down

like lambs to the slaughter,

like rams and goats.

41“How Sheshak51:41 Sheshak is a cryptogram for Babylon. will be captured,

the boast of the whole earth seized!

How desolate Babylon will be

among the nations!

42The sea will rise over Babylon;

its roaring waves will cover her.

43Her towns will be desolate,

a dry and desert land,

a land where no one lives,

through which no one travels.

44I will punish Bel in Babylon

and make him spew out what he has swallowed.

The nations will no longer stream to him.

And the wall of Babylon will fall.

45“Come out of her, my people!

Run for your lives!

Run from the fierce anger of the Lord.

46Do not lose heart or be afraid

when rumors are heard in the land;

one rumor comes this year, another the next,

rumors of violence in the land

and of ruler against ruler.

47For the time will surely come

when I will punish the idols of Babylon;

her whole land will be disgraced

and her slain will all lie fallen within her.

48Then heaven and earth and all that is in them

will shout for joy over Babylon,

for out of the north

destroyers will attack her,”

declares the Lord.

49“Babylon must fall because of Israel’s slain,

just as the slain in all the earth

have fallen because of Babylon.

50You who have escaped the sword,

leave and do not linger!

Remember the Lord in a distant land,

and call to mind Jerusalem.”

51“We are disgraced,

for we have been insulted

and shame covers our faces,

because foreigners have entered

the holy places of the Lord’s house.”

52“But days are coming,” declares the Lord,

“when I will punish her idols,

and throughout her land

the wounded will groan.

53Even if Babylon ascends to the heavens

and fortifies her lofty stronghold,

I will send destroyers against her,”

declares the Lord.

54“The sound of a cry comes from Babylon,

the sound of great destruction

from the land of the Babylonians.51:54 Or Chaldeans

55The Lord will destroy Babylon;

he will silence her noisy din.

Waves of enemies will rage like great waters;

the roar of their voices will resound.

56A destroyer will come against Babylon;

her warriors will be captured,

and their bows will be broken.

For the Lord is a God of retribution;

he will repay in full.

57I will make her officials and wise men drunk,

her governors, officers and warriors as well;

they will sleep forever and not awake,”

declares the King, whose name is the Lord Almighty.

58This is what the Lord Almighty says:

“Babylon’s thick wall will be leveled

and her high gates set on fire;

the peoples exhaust themselves for nothing,

the nations’ labor is only fuel for the flames.”

59This is the message Jeremiah the prophet gave to the staff officer Seraiah son of Neriah, the son of Mahseiah, when he went to Babylon with Zedekiah king of Judah in the fourth year of his reign. 60Jeremiah had written on a scroll about all the disasters that would come upon Babylon—all that had been recorded concerning Babylon. 61He said to Seraiah, “When you get to Babylon, see that you read all these words aloud. 62Then say, ‘Lord, you have said you will destroy this place, so that neither people nor animals will live in it; it will be desolate forever.’ 63When you finish reading this scroll, tie a stone to it and throw it into the Euphrates. 64Then say, ‘So will Babylon sink to rise no more because of the disaster I will bring on her. And her people will fall.’ ”

The words of Jeremiah end here.

Ang Pulong Sang Dios

Jeremias 51:1-64

Dugang nga Silot sa Babilonia

1Amo pa gid ini ang ginsiling sang Ginoo parte sa Babilonia: “Hangkaton ko ang manuglaglag sa pagsalakay sa Babilonia kag sa iya katawhan.51:1 iya katawhan: sa Hebreo, sa katawhan sang Leb Kamai, nga isa pa ka ngalan sang Babilonia. 2Padal-an ko ang Babilonia sang mga taga-iban nga lugar sa pagsalakay kag paglaglag sa iya, pareho sang upa nga ginpapalid sa hangin. Salakayon nila ang Babilonia sa tanan nga direksyon sa sina nga tion sang kalaglagan. 3Indi na nila paghatagan sang kahigayunan ang mga manugpana sang Babilonia nga makagamit sang ila mga pana ukon sang ila mga taming. Wala gid sila sing may ibilin nga pamatan-on nga mga lalaki. Laglagon gid nila sing bug-os ang mga soldado sang Babilonia. 4Magahamyang ang ila mga bangkay nga pilason sa mga dalan. 5Kay ako, ang Ginoong Dios nga Makagagahom, ang Balaan nga Dios sang Israel, wala nagsikway sa Israel kag Juda bisan ang ila mga duta puno sang kalautan.

6“Palagyo kamo halin sa Babilonia! Luwasa ninyo ang inyo kabuhi! Indi pagpabay-i ang inyo kaugalingon nga mapatay tungod sang sala sang Babilonia. Tion na nga balusan ko siya suno sa nagakabagay sa iya ginhimo. 7Pareho siya sa kupa nga bulawan sa akon kamot nga puno sang bino. Ginpainom niya ang mga nasyon sa bug-os nga kalibutan kag nagkalahubog sila kag nagbuluang. 8Malaglag gulpi ang Babilonia! Magpangasubo kamo sa iya! Bulnga ninyo ang iya mga pilas kay basi pa lang mag-ayo siya.”

9Nagsiling ang mga Israelinhon nga nagaestar didto, “Gintinguhaan namon nga bulngon ang Babilonia pero indi na gid ini mabulong. Bayaan na lang naton siya kag magpauli kita sa tagsa-tagsa naton ka lugar. Kay lambot na sa langit ang iya mga sala; gani silutan na siya sang Ginoo. 10Nagtimalos ang Ginoo para sa aton. Dali kamo, makadto kita sa Jerusalem51:10 Jerusalem: sa Hebreo, Zion. kag isugid ta ang ginhimo sang Ginoo nga aton Dios.”

11Magatimalos ang Ginoo sa Babilonia tungod sa pagguba nila sa iya templo. Ginhangkat sang Ginoo ang mga hari sang Media sa paglaglag sa Babilonia kay amo ini ang iya tuyo. Siling niya, “Baira ninyo ang inyo mga pana kag ihanda ang inyo mga taming. 12Ibayaw ang bandera bilang tanda sa pagsalakay sa Babilonia. Dugangi pa gid ninyo ang mga guwardya kag ibutang na sa ila mga puwesto ang mga manugbantay. Kibuna ninyo ang siyudad! Tion na nga himuon sang Ginoo ang iya ginplano kontra sa katawhan sang Babilonia.”

13Babilonia, madamo ang imo katubigan kag puwerte ang imo manggad. Pero nag-abot na ang imo katapusan, ang tion sang imo kalaglagan. 14Nagsumpa ang Ginoo nga Makagagahom sa iya kaugalingon nga nagasiling, “Ipasalakay ko gid kamo sa madamo nga kaaway nga pareho kadamo sa mga apan, kag magasinggit sila sing kadaugan kontra sa inyo.”

Mga Pagdayaw sa Dios

15Ginhimo sang Dios ang kalangitan kag ang kalibutan paagi sa iya gahom kag kaalam. 16Sa iya pagmando, nagadaguob ang langit. Siya ang nagapaguwa sang mga gal-om halin sa pinakamalayo nga parte sang kalibutan. Ginapakilat niya kon mag-ulan, kag nagapadala siya sang hangin halin sa iya mga talaguan.

17Ang mga nagasimba sa mga dios-dios mga balingag kag wala sing kaalam. Mahuy-an lang ang mga platero sang ila mga dios-dios, kay indi ini matuod. Wala ini sing kabuhi. 18Wala ini sing pulos, kag talamayon. Magaabot ang tion nga malaglag sila tanan. 19Pero ang Dios ni Jacob51:19 Dios ni Jacob: sa literal, Bahin ni Jacob. indi pareho sina. Siya amo ang naghimo sang tanan, pati sang katawhan nga iya ginapanag-iyahan. Ginoo nga Makagagahom ang iya ngalan.

Ang Martilyo sang Dios

20Nagsiling ang Ginoo, “Ikaw51:20 Ikaw: Posible si Cyrus, nga gin-gamit sang Ginoo sa paglaglag sa Babilonia. ang akon panglampos, ang akon armas sa inaway. Paagi sa imo laglagon ko ang mga nasyon kag mga ginharian, 21ang mga kabayo kag mga manugkabayo, ang mga karwahe kag mga manugkarwahe. 22Laglagon ko man paagi sa imo ang mga lalaki kag mga babayi, mga tigulang kag mga bata, kag mga soltero kag mga dalaga. 23Laglagon ko pa gid paagi sa imo ang mga kasapatan kag ang mga manugbantay sini, ang mga mangunguma kag ang mga baka, kag ang mga pangulo kag mga opisyal.

24Mga katawhan ko, ipakita ko sa inyo ang pagbalos ko sa Babilonia kag sa iya katawhan sa tanan nila nga malain nga ginhimo sa Jerusalem.51:24 Jerusalem: sa Hebreo, Zion. Ako, ang Ginoo, ang nagasiling sini.

25“Kontra ko ikaw, Babilonia, ikaw nga ginatawag Bukid nga Manuglaglag! Ginalaglag mo ang bug-os nga kalibutan. Gamiton ko ang akon gahom sa pagkakas sa imo kag sunugon ko ikaw. 26Wala gid sing bato nga makuha sa imo nga gamiton sa pagpatindog sang bilding. Mangin mamingaw ka hasta san-o. Ako, ang Ginoo, ang nagasiling sini.”

27Ibayaw ang bandera bilang senyales sa pagsalakay! Patunuga ang budyong sa mga nasyon! Preparaha sila sa pagsalakay sa Babilonia. Pasalakaya ang mga soldado sang Ararat, Mini kag Ashkenaz. Magpili kamo sang pangulo sa pagsalakay sa Babilonia. Magpadala kamo sang mga kabayo nga pareho kadamo sa mga apan. 28Papreparaha ang mga hari sang Media sa pagsalakay sa Babilonia, pati ang ila mga manugdumala kag mga opisyal, kag ang tanan nga nasyon nga sakop nila.

29Ang Babilonia mangin pareho sa tawo nga nagakurog kag nagapamilipit sa kasakit tungod kay himuon sang Ginoo ang iya ginplano kontra sa iya, nga wala na sing may mag-estar sa sini nga lugar kag mangin mamingaw na.

30Magauntat ang mga soldado sang Babilonia sa pagpakig-away kag magapabilin na lang sila sa ila mga kuta. Madulaan sila sang kusog kag daw sa mga babayi na lang sila nga maluya. Masunog ang mga balay sa Babilonia kag maguba ang mga trangka sang iya mga puwertahan. 31Magasunod-sunod ang mga mensahero sa pagsugid sa hari sang Babilonia nga ang iya bug-os nga siyudad naagaw na. 32Naagaw ang mga talabukan sang suba. Nasunog ang mga palanaguan, kag nahadlok ang mga soldado.

33Nagsiling ang Ginoo nga Makagagahom, ang Dios sang Israel, “Ang Babilonia pareho sang trigo nga madali na lang anihon kag linason.”

34-35Nagsiling ang mga taga-Jerusalem, “Si Haring Nebucadnezar sang Babilonia daw sa dragon nga naglamon sa amon. Ginbusog niya ang iya tiyan sang amon mga manggad. Ginbayaan niya ang amon siyudad nga wala na gid sing nabilin pareho sang banga nga wala sing unod. Gintabog niya kami kag nagsalasala kami. Kabay pa nga himuon man sa Babilonia ang iya ginhimo sa amon kag sa amon kabataan. Kabay pa nga sukton ang mga pumuluyo sang Babilonia sa ila pagpamatay.”

36Gani nagsiling ang Ginoo, “Mga katawhan sang Jerusalem, apinan ko gid kamo, kag magatimalos gid ako para sa inyo. Pamalahon ko ang dagat kag ang mga tuburan sang Babilonia. 37Mangin guba ini nga nasyon! Mangin makangilil-ad kag talamayon ina nga lugar, kag wala sing may mag-estar dira luwas lang sa talunon nga mga ido.51:37 talunon nga mga ido: sa English, jackals. 38Ang mga taga-Babilonia magangurob pareho sang mga leon. 39Kag sanglit gutom sila, papunsyonan ko sila. Hugbon ko sila, lipayon kag patulugon nga indi na makabugtaw pa. Ako, ang Ginoo, ang nagasiling sini. 40Dal-on ko sila sa ilihawan agod ihawon pareho sa mga karnero kag mga kanding. 41Daw ano ang pagkalaglag sang Babilonia,51:41 Babilonia: sa Hebreo, Sheshac. ang nasyon nga ginadayaw sa bug-os nga kalibutan! Maurungan gid ang mga nasyon sa matabo sa iya! 42Lapawan sang nagalinagumba nga mga balod ang Babilonia. 43Mangin mamingaw ang iya mga banwa, pareho sang desierto nga wala sing may nagaestar ukon bisan may nagaagi. 44Silutan ko si Bel nga dios-dios sang Babilonia. Ipasuka ko sa iya ang iya mga ginpanglamon.51:44 ang iya mga ginpanglamon: Siguro ang buot silingon, ang mga tawo nga ginbihag sang Babilonia kag ang mga pagkabutang nga iya ginpanguha. Indi na magdagsa ang mga nasyon sa pagsimba sa iya. Kag ang mga pader sang Babilonia magkalarumpag.

45“Mga katawhan ko, magpalagyo kamo halin sa Babilonia! Luwasa ninyo ang inyo kabuhi antes ko ipaagom ang akon kaakig. 46Pero indi kamo magkahadlok ukon magkaluya kon mag-abot na ang mga balita parte sa inaway. Kay ang balita parte sa pag-ilinaway sang mga hari magaabot kada tuig. 47Magaabot gid ang tion nga silutan ko ang mga dios-dios sang Babilonia. Mahuy-an gid ang bug-os nga Babilonia, kag magahalamyang ang tanan nga bangkay sang iya katawhan. 48Dayon magasinggit sa kalipay ang langit kag ang kalibutan, kag ang tanan nga ara sa sini, sa pagkalaglag sang Babilonia. Kay salakayon ini sang mga manuglaglag halin sa aminhan. Ako, ang Ginoo, ang nagasiling sini.

49“Kinahanglan gid nga laglagon ang Babilonia tungod sa iya nga pagpamatay sa mga Israelinhon kag sa iban pa nga mga tawo sa kalibutan.”

Ang Mensahi sang Dios sa mga Israelinhon sa Babilonia

50“Kamo nga nagkalabilin nga buhi, magpalagyo na kamo halin sa Babilonia kag indi kamo magpundo-pundo! Dumduma ninyo ang Ginoo kag ang Jerusalem bisan dira kamo sa malayo nga lugar. 51Nagasiling kamo, ‘Nahuya kami. Gin-insulto kami kag ginpakahuy-an tungod kay ang templo sang Ginoo gindagtaan sang mga indi Israelinhon.’ 52Pero magaabot gid ang tion nga silutan ko ang mga dios-dios sang Babilonia. Kag ang mga pag-ugayong sang mga napilasan nga mga taga-Babilonia mabatian sa bug-os nila nga lugar. 53Bisan lab-ot pa ang mga pader sang Babilonia sa kahawaan, kag bisan pag-unon pa niya ini, padal-an ko gihapon siya sang mga manuglaglag. Ako, ang Ginoo, ang nagasiling sini. 54Mabatian sa Babilonia ang mga paghinibi tungod sa pagkalaglag sini. 55Laglagon ko ang Babilonia, kag magahipos ini. Magasalakay sa iya ang mga kaaway nga daw sa nagahuganas nga mga balod. Mabatian ang pagsininggit sang ila pagsalakay. 56Magaabot ang manuglaglag sang Babilonia kag madakpan ang iya mga soldado, kag magakalabali ang ila mga pana. Kay ako, ang Ginoo, amo ang Dios nga nagasilot sa malaot. Kag silutan ko gid ang Babilonia sa nagakabagay sa iya. 57Hugbon ko ang iya mga opisyal, mga maalamon nga mga tawo, mga manugdumala, mga kumander, kag ang iya mga soldado. Matulugan sila kag indi na makabugtaw pa. Ako, ang Hari, ang nagasiling sini. Ginoo nga Makagagahom ang akon ngalan.”

58Nagsiling pa gid ang Ginoo nga Makagagahom, “Pagarumpagon ang madamol nga mga pader sang Babilonia, kag pagasunugon ang mataas niya nga mga puwertahan. Ang tanan nga ginpangabudlayan sang iya katawhan mangin wala sing pulos, kay masunog man lang ini.”

Ang Mensahi ni Jeremias para sa Babilonia

59Amo ini ang mensahi nga ginsiling ni Jeremias kay Seraya nga isa sa mataas nga opisyal ni Haring Zedekia. Si Seraya anak ni Neria kag apo ni Masea. Ini nga mensahi ginsiling ni Jeremias sang nagkadto si Seraya sa Babilonia upod kay Haring Zedekia. Ikaapat sadto nga tuig sang paghari ni Zedekia sa Juda. 60Ginsulat ni Jeremias sa linukot nga kasulatan ang tanan nga kalaglagan nga magaabot sa Babilonia—ang tanan gid nga matabo sa Babilonia. 61Amo ini ang ginsiling ni Jeremias kay Seraya, “Kon mag-abot ka sa Babilonia, siguruha nga mabasa mo sing mabaskog sa mga tawo ang nasulat sa sini nga kasulatan. 62Dayon magpangamuyo ka, ‘O Ginoo, nagsiling ka nga laglagon mo ini nga lugar, agod wala sing bisan sapat ukon tawo nga mag-estar diri kag mangin mamingaw ini hasta san-o.’ 63Pagkatapos mo basa sini, tabiri ini sang bato kag ihaboy dayon sa Suba sang Eufrates. 64Dayon magsiling ka, ‘Amo sina ang matabo sa Babilonia—malugdang ini kag indi na gid makabutwa tungod sang kalaglagan nga ipaagom sang Ginoo sa iya. Magakalamatay gid ang iya katawhan.’ ”

Diri natapos ang mensahi ni Jeremias.