Paul Goes to Corinth
1After this, Paul left Athens and went to Corinth. 2There he met a Jew named Aquila, who was a native of Pontus. Aquila had recently come from Italy with his wife Priscilla. The emperor Claudius had ordered all Jews to leave Rome. Paul went to see Aquila and Priscilla. 3They were tentmakers, just as he was. So he stayed and worked with them. 4Every Sabbath day he went to the synagogue. He was trying to get both Jews and Greeks to believe in the Lord.
5Silas and Timothy came from Macedonia. Then Paul spent all his time preaching. He was a witness to the Jews that Jesus was the Messiah. 6But they opposed Paul. They treated him badly. So he shook out his clothes in protest. Then he said to them, “God’s judgment against you will be your own fault! Don’t blame me for it! From now on I will go to the Gentiles.”
7Then Paul left the synagogue and went to the house next door. It was the house of Titius Justus, a man who worshiped God. 8Crispus was the synagogue leader. He and everyone living in his house came to believe in the Lord. Many others who lived in Corinth heard Paul. They too believed and were baptized.
9One night the Lord spoke to Paul in a vision. “Don’t be afraid,” he said. “Keep on speaking. Don’t be silent. 10I am with you. No one will attack you and harm you. I have many people in this city.” 11So Paul stayed in Corinth for a year and a half. He taught them God’s word.
12At that time Gallio was governor of Achaia. The Jews of Corinth got together and attacked Paul. They brought him into court. 13They made a charge against Paul. They said, “This man is talking people into worshiping God in wrong ways. Those ways are against the law.”
14Paul was about to give reasons for his actions. But just then Gallio spoke to them. He said, “You Jews don’t claim that Paul has committed a great or small crime. If you did, it would make sense for me to listen to you. 15But this is about your own law. It is a question of words and names. Settle the matter yourselves. I will not be a judge of such things.” 16So he made them leave. 17Then the crowd there turned against Sosthenes, the synagogue leader. They beat him up in front of the governor. But Gallio didn’t care at all.
Priscilla and Aquila Teach Apollos
18Paul stayed in Corinth for some time. Then he left the brothers and sisters and sailed for Syria. Priscilla and Aquila went with him. Before he sailed, he had his hair cut off at Cenchreae. He did this because he had made a promise to God. 19They arrived at Ephesus. There Paul said goodbye to Priscilla and Aquila. He himself went into the synagogue and talked with the Jews. 20The Jews asked him to spend more time with them. But he said no. 21As he left, he made them a promise. “If God wants me to,” he said, “I will come back.” Then he sailed from Ephesus. 22When he landed at Caesarea, he went up to Jerusalem. There he greeted the church. He then went down to Antioch.
23Paul spent some time in Antioch. Then he left and traveled all over Galatia and Phrygia. He gave strength to all the believers there.
24At that time a Jew named Apollos came to Ephesus. He was an educated man from Alexandria. He knew the Scriptures very well. 25Apollos had been taught the way of the Lord. He spoke with great power. He taught the truth about Jesus. But he only knew about John’s baptism. 26He began to speak boldly in the synagogue. Priscilla and Aquila heard him. So they invited him to their home. There they gave him a better understanding of the way of God.
27Apollos wanted to go to Achaia. The brothers and sisters agreed with him. They wrote to the believers there. They asked them to welcome him. When he arrived, he was a great help to those who had become believers by God’s grace. 28In public meetings, he argued strongly against Jews who disagreed with him. He proved from the Scriptures that Jesus was the Messiah.
Sa Corinto
1Pagkatapos sadto, naghalin si Pablo sa Atens kag nagkadto sa Corinto. 2Didto nakilala niya si Aquila nga Judio nga taga-Pontus kag ang iya asawa nga si Priscila. Bag-o lang sila nag-abot halin sa Italia tungod nga may sugo ang Emperador nga si Claudius, nga ang tanan nga Judio kinahanglan maghalin sa Roma. Ginbisitahan ni Pablo ini nga mag-asawa sa ila balay. 3Kag tungod nga pareho sila sa iya nga manughimo sang tolda, didto siya nagdayon sa ila kag nag-updanay sila sa ila obra. 4Kada Adlaw nga Inugpahuway didto si Pablo sa simbahan sang mga Judio nga nagapakigdiskusyon sa mga Judio kag sa mga Griego, kay gusto niya nga magtuo sila kay Cristo.
5Sang pag-abot ni Silas kag ni Timoteo halin sa Macedonia, gin-gamit ni Pablo ang iya bug-os nga tion sa pagwali sang pulong sang Dios. Ginpamatud-an niya sa mga Judio nga si Jesus amo gid ang Cristo. 6Pero ginkontra nila si Pablo kag ginhambalan siya sang malain nga mga pulong. Gani ginwaswas niya ang yab-ok sa iya mga bayo bilang paandam kontra sa ila. Nagsiling siya, “Inyo gid sala kon silutan kamo sang Dios. Wala na ako sing salabton. Halin subong ang mga indi Judio na ang akon walihan.” 7Gani ginbayaan niya ang mga Judio kag didto siya nagdayon sa balay ni Titius Justus. Ini nga tawo indi Judio, pero nagasimba sa Dios, kag ang iya balay ara gid sa tupad sang simbahan sang mga Judio. 8Si Crispus nga manugdumala sang simbahan sang mga Judio kag ang iya panimalay nagtuo man kay Ginoong Jesus; kag madamo pa gid nga mga taga-Corinto nga nakabati kay Pablo ang nagtuo kag nagpabautiso.
9Isa ka gab-i, nagpakita ang Ginoo kay Pablo paagi sa palanan-awon kag nagsiling, “Indi ka magkahadlok. Magpadayon ka sa pagwali kag indi ka mag-untat, 10tungod kay ako kaupod mo. Madamo ang akon mga pinili sa sini nga siyudad, gani wala sing may magpangahas nga magsakit sa imo.” 11Gani isa ka tuig kag tunga ang pagtiner ni Pablo sa Corinto, kag gintudlo niya sa mga tawo ang pulong sang Dios.
12Pero sang si Galio na ang gobernador sa Acaya, nagtilipon ang mga Judio kag gindakop nila si Pablo kag gindala kay Galio agod iakusar. 13Nagsiling sila, “Ini nga tawo nagakombinsi sa mga tawo nga magsimba sa Dios sa paagi nga kontra sa aton kasuguan.” 14Mahambal na kuntani si Pablo, pero nagsiling si Galio sa mga Judio, “Kon ang kaso nga ini nga inyo ginadala diri sa akon parte sa nahimo nga malain ukon mabug-at nga sala, pamatian ko kamo. 15Pero ini parte lang sa mga pulong, mga ngalan, kag sa inyo Kasuguan. Gani bahala kamo. Indi ko gusto nga maghusgar parte sa sina nga mga butang.” 16Dayon ginpaguwa niya sila sa korte. 17Pagkatapos gindakop sang mga Griego si Sostenes nga manugdumala sang simbahan sang mga Judio kag ginbunal nila didto mismo sa guwa sang korte, pero wala gid nagsapak si Galio.
Nagbalik si Pablo sa Antioc
18Madugay-dugay pa ang pagtiner ni Pablo kaupod sa mga tumuluo didto sa Corinto. Pagkatapos nagkadto siya dayon sa Cencrea kaupod sang mag-asawa nga si Priscila kag si Aquila. Nagpautod siya sang buhok didto tungod nga may panaad siya sa Dios, kag natuman na niya atong panaad. Halin sa Cencrea nagpanakayon18:18 nagpanakayon: sa literal, nagpalayag. sila pa-Syria. 19-21Nag-agi sila sa Efeso kag didto nagkadto si Pablo sa simbahan sang mga Judio kag nagpakigdiskusyon sa ila. Ginsilingan nila siya nga magtiner lang anay didto sa ila, pero indi si Pablo. Sang mahalin na siya, nagsiling siya sa ila, “Kon itugot sang Dios, mabalik lang ako diri sa inyo.” Ginbilin ni Pablo ang mag-asawa nga si Priscila kag si Aquila didto sa Efeso kag nagsakay siya.
22Pagdungka niya sa Cesarea, nagkadto siya sa Jerusalem kag ginbisitahan niya ang iglesya didto, pagkatapos nagderetso siya sa Antioc. 23Wala siya nagdugay didto, naghalin siya kag ginlibot niya ang mga lugar nga sakop sang Galacia kag Frigia kag ginpalig-on niya ang pagtuo sang mga sumulunod ni Jesus didto.
Ang Tawo nga si Apolos
24Karon may isa ka Judio nga taga-Alexandria nga nag-abot sa Efeso. Ang iya ngalan si Apolos. Maayo siya maghambal kag madamo ang nahibaluan niya sa Kasulatan. 25Natudluan na siya nga daan sang pamaagi sang Ginoo. Mapisan siya magwali kag husto ang iya mga ginatudlo parte kay Jesus. Pero ang bautiso nga gintudlo ni Juan amo lang ang iya nahibaluan. 26Wala siya nahadlok maghambal sa simbahan sang mga Judio. Pagkabati ni Priscila kag ni Aquila sang iya ginapanudlo, gin-imbitar nila siya sa ila balay kag ginpaathag pa gid nila sa iya ang pamaagi sang Dios. 27Kag sang naghandom si Apolos nga magkadto sa Acaya, ginbuligan siya sang mga tumuluo sa Efeso. Ginsulatan nila ang mga sumulunod ni Jesus sa Acaya nga batunon nila si Apolos. Pag-abot niya didto dako gid ang iya nabulig sa mga nangin tumuluo tungod sa bugay sang Dios. 28Kay mapag-on ang iya mga rason nga halin sa Kasulatan nga si Jesus gid ang Cristo. Wala gid sang may mahimo ang mga Judio sa pagpakigbais sa iya sa tunga sang mga tawo.
