Mithali 4 – NEN & APSD-CEB

Kiswahili Contemporary Version (Neno: Bibilia Takatifu)

Mithali 4:1-27

Hekima Ni Bora Kupita Vitu Vyote

14:1 Mit 1:8; 19:20; Ay 8:10Sikilizeni wanangu, mafundisho ya baba yenu;

sikilizeni kwa makini na mpate ufahamu.

2Ninawapa mafundisho ya maana,

kwa hiyo msiyaache mafundisho yangu.

34:3 1Nya 29:1; 2Sam 12:24Nilipokuwa mvulana mdogo katika nyumba ya baba yangu,

ningali mchanga na mtoto pekee kwa mama yangu,

44:4 Mit 7:2; 1Nya 28:9baba alinifundisha akisema,

“Yashike maneno yangu yote kwa moyo wako wote;

yashike maagizo yangu na wewe utaishi.

54:5 Mit 3:13-18; 16:16Pata hekima, pata ufahamu;

usiyasahau maneno yangu wala usiyaache.

64:6 2The 2:10; Mit 2:11Usimwache hekima naye atakuweka salama;

mpende, naye atakulinda.

74:7 Mt 13:44-46; Mit 23:23Hekima ni bora kuliko vitu vyote; kwa hiyo jipe hekima.

Hata ikikugharimu vyote ulivyo navyo, pata ufahamu.

84:8 1Sam 2:30; Mit 3:18Mstahi, naye atakukweza;

mkumbatie, naye atakuheshimu.

94:9 Mit 1:8-9Atakuvika shada la neema kichwani mwako

na kukupa taji ya utukufu.”

104:10 Kum 11:21; Mit 3:2Sikiliza mwanangu, kubali ninachokuambia,

nayo miaka ya maisha yako itakuwa mingi.

114:11 1Sam 12:23; 2Sam 22:37; Za 5:8Ninakuongoza katika njia ya hekima

na kukuongoza katika mapito yaliyonyooka.

124:12 Ay 18:7; Yer 13:16; Za 18:36Utembeapo, hatua zako hazitazuiliwa;

ukimbiapo, hutajikwaa.

134:13 Mit 3:22Mkamate sana elimu, usimwache aende zake;

mshike, maana yeye ni uzima wako.

144:14 Za 1:1; Mit 1:15Usiuweke mguu wako katika njia ya waovu

wala usitembee katika njia ya watu wabaya.

15Epukana nayo, usisafiri katika njia hiyo;

achana nayo, na uelekee njia yako.

164:16 Za 36:4; Mik 7:3Kwa kuwa hawawezi kulala mpaka watende uovu;

wanashindwa hata kusinzia mpaka wamwangushe mtu.

174:17 Mwa 49:5; Za 73:6; Mit 1:10-19; Isa 59:6; Yer 22:3; Hab 1:2; Mal 2:16Wanakula mkate wa uovu,

na kunywa mvinyo wa jeuri.

184:18 Mt 5:14; Ay 17:9; Isa 26:7; Dan 12:3; Yn 8:12Njia ya wenye haki ni kama nuru ya kwanza ya mapambazuko,

ambayo hungʼaa zaidi na zaidi mpaka mchana mkamilifu.

194:19 Ay 18:5; Yn 12:35Lakini njia ya waovu ni kama giza nene;

hawajui kinachowafanya wajikwae.

204:20 Za 34:11-16; Mit 1:8-9; 5:1Mwanangu, yasikilize kwa makini yale ninayokuambia;

sikiliza kwa makini maneno yangu.

214:21 Mit 3:21Usiruhusu yaondoke machoni pako,

yahifadhi ndani ya moyo wako;

224:22 Mit 3:8kwa sababu ni uzima kwa wale wanaoyapata

na afya kwa mwili wote wa mwanadamu.

234:23 Mit 10:11; Mt 12:34Zaidi ya yote, linda moyo wako, kuliko yote uyalindayo,

maana ndiko zitokako chemchemi za uzima.

24Epusha kinywa chako na ukaidi;

weka mazungumzo machafu mbali na midomo yako.

254:25 Ay 31:1Macho yako na yatazame mbele,

kaza macho yako moja kwa moja mbele yako.

264:26 Ebr 12:13Sawazisha mapito ya miguu yako

na njia zako zote ziwe zimethibitika.

274:27 Law 10:11; Kum 28:14Usigeuke kulia wala kushoto;

epusha mguu wako na ubaya.

Ang Pulong Sa Dios

Panultihon 4:1-27

1Mga anak, pamatia ninyo pag-ayo ang pagtul-id sa inyong amahan sa inyong pamatasan, aron makakat-on kamo. 2Maayo ang akong ginatudlo, busa ayaw ninyo kini ipakawalay-bili. 3Sa bata pa ako ug anaa pa sa poder sa akong amahan, paborito4:3 paborito: o, bugtong anak. ako sa akong inahan. 4Ginatudloan ako sa akong amahan. Miingon siya kanako, “Tipigi sa imong kasingkasing ang gipanudlo ko kanimo. Tumana ang mga sugo ko aron padayon kang magkinabuhi. 5Paninguhaa nga makaangkon kag kaalam ug pagsabot. Ayawg kalimti ang akong mga gipang-estorya kanimo, ug ayawg biya niini. 6Ayaw isalikway ang kaalam, hatagi hinuon kinig importansya, kay mao kini ang motipig kanimo. 7Ang kaalam ug pagsabot maoy labing mahinungdanon sa tanan, busa paninguhaa gayod nga maangkon mo kini bisan pag mahurot ang tanan mong kabtangan.4:7 busa paninguhaa… kabtangan: o, busa bisan unsa pay imong naangkon, paninguhaa gayod nga maangkon ang kaalam ug ang pagsabot. 8Higugmaa ug tipigi ang kaalam, kay makahatag kini kanimog kadungganan. 9Sama kini sa korona nga bulak nga makahatag ug katahom kanimo.”

10Anak, pamatia ug tumana ang gipanulti ko kanimo aron motaas ang imong kinabuhi. 11Nagtudlo na ako kanimog kaalam, kon unsaon pagkinabuhig ensakto. 12Busa kon sundon mo kini, walay kahasol sa imong pagkinabuhi, ug dili ka matarog. 13Ayaw gayod kalimti ang gihimo kong pagtul-id sa imong pamatasan; tipigi kini sa imong kasingkasing kay imo kanang ikinabuhi.

14Ayaw sunda ang binuhatan sa mga daotan. 15Likayi gayod kini ug padayon sa imong pagkinabuhing matarong. 16Kay dili sila makatulog kon dili sila makahimog daotan o wala silay malaglag. 17Ang kadaotan ug ang kabangis daw maoy ilang kinaon ug ilimnon.

18Ang pagkinabuhi sa mga matarong daw sama sa nagsubang nga adlaw nga mosamot kasidlak sa kaudtohon. 19Apan ang pagkinabuhi sa mga daotan daw sama sa kangitngit, ug wala sila masayod kon unsa ang hinungdan sa ilang pagkalaglag.

20Anak, pamatia pag-ayo ang gipangtudlo ko kanimo; 21ayaw gayod kini kalimti, hinuon tipigi kini sa imong kasingkasing. 22Kay maghatag kinig maayong panglawas ug taas nga kinabuhi sa nagabaton niini.

23Bantayi pag-ayo ang imong hunahuna, kay kon unsay anaa sa imong hunahuna mao usab ang imong ikinabuhi. 24Ayaw pangilad o pamakak. 25Isentro ang imong panghunahuna sa mga butang nga maayo. 26Balansiha pag-ayo ang tanan mong pagahimuon aron maayo ang mahimong resulta niini. 27Pagtinarong; likayi ang paghimo ug daotan.