3
知恵は繁栄をもたらす
1-2わが子よ。私の教えたことを忘れてはいけません。
充実した生涯を送りたければ、
私の命令を忠実に守りなさい。
3いつも正しい生活をし、人には親切にしなさい。
この二つが心から行えるように、
しっかり身につけなさい。
4-5神にも人にも喜ばれ、
正しい判断力と英知を得たいなら、
とことん主に信頼しなさい。
決して自分に頼ってはいけません。
6何をするにも、主を第一にしなさい。
主がどうすればよいか教えてくださり、
それを成功させてくださいます。
7-8自分の知恵を過信してはいけません。
むしろ主に信頼して、
悪の道から離れなさい。
心も体もみずみずしく元気がみなぎります。
9-10収入があったなら、まずその一部をささげて、
主をあがめなさい。
そうすれば、倉には食べ物があふれ、
酒蔵は極上の酒で満たされます。
11-12主に懲らしめられても、腹を立ててはいけません。
あなたを愛していればこそ、そうするのです。
父親がかわいい子どもの将来を思って
罰するのと同じです。
13-15善悪の区別がつき、
正しい判断力と英知を持った人は、
大金持ちよりも幸せです。
高価な宝石も、このような知恵に比べたら
取るに足りません。
16-17知恵が与えるものは、
長く良き人生、財産、名誉、楽しみ、平安です。
18知恵はいのちの木、
いつもその実を食べる人は幸せです。
19主の知恵によって地球は造られ、
宇宙全体ができました。
20神の知恵によって、泉は地中深くからわき上がり、
空は雨を降らせるのです。
21二つのものを求めなさい。
善悪を見分ける知恵と良識です。
この二つを見失ってはいけません。
22それらはあなたを生きる力で満たし、
あなたの誉れです。
23挫折や失敗からあなたを守ります。
24-26それらがあなたを見張ってくれるので、
安心して眠れます。
また、主があなたとともにいて守ってくださるので、
みじめな思いをすることも、
悪者の悪だくみを恐れることもありません。
27-28人に何か頼まれたら、すぐにしてあげなさい。
「いつかそのうち」などと、先に延ばしてはいけません。
29あなたを信じきっている隣人を陥れてはいけません。
30意味のないことで争うのはやめなさい。
31暴力をふるう者たちをうらやんで、
彼らの手口をまねてはいけません。
32主はそのような者たちをきらいます。
しかし、神の前に正しく生きる人には
親しくしてくださいます。
33悪者は主にのろわれ、正しい人は祝福されます。
34あざける者はあざけられ、謙遜な人は助けられ、
35知恵ある人はたたえられ、愚か者は恥を見るのです。
Faida Nyingine Za Hekima
13:1 Kum 30:16; Za 44:17; Mit 4:5Mwanangu, usisahau mafundisho yangu,
bali zitunze amri zangu moyoni mwako,
23:2 Mit 9:6; 4:10kwa kuwa zitakuongezea miaka mingi ya maisha yako
na kukuletea mafanikio.
33:3 Kum 6:8; Mit 6:21; 2Kor 3:3Usiache kamwe upendo na uaminifu vitengane nawe;
vifunge shingoni mwako,
viandike katika ubao wa moyo wako.
43:4 1Sam 2:26; Lk 2:52; Mdo 2:47Ndipo utapata kibali na jina zuri
mbele za Mungu na mwanadamu.
53:5 Za 4:5; Yer 9:23Mtumaini Bwana kwa moyo wako wote
wala usizitegemee akili zako mwenyewe;
63:6 1Nya 28:9; Ay 33:11; Yer 42:3katika njia zako zote mkiri yeye,
naye atayanyoosha mapito yako.
73:7 Isa 5:21; Rum 12:16; Kum 4:6Usiwe mwenye hekima machoni pako mwenyewe;
mche Bwana ukajiepushe na uovu.
83:8 Za 38:3; Mit 4:22; Ay 21:24Hii itakuletea afya mwilini mwako,
na mafuta kwenye mifupa yako.
93:9 Kut 23:19; 26:1-15Mheshimu Bwana kwa mali zako na
kwa malimbuko ya mazao yako yote;
103:10 Kum 28:8; Za 144:13; Ay 22:21; Mal 3:10-12ndipo ghala zako zitakapojaa hadi kufurika,
viriba vyako vitafurika kwa mvinyo mpya.
113:11 Mit 1:8-9; Ay 5:17Mwanangu, usiidharau adhabu ya Bwana
na usichukie kukaripiwa naye,
123:12 Mit 13:24; Ufu 3:19; Ay 3:19; 5:17; Ebr 12:5-6kwa sababu Bwana huwaadibisha wale awapendao,
kama vile baba afanyavyo
kwa mwana apendezwaye naye.
133:13 Mit 8:34, 35Heri mtu yule aonaye hekima,
mtu yule apataye ufahamu,
143:14 Ay 28:15; Mit 16:16kwa maana hekima ana faida kuliko fedha
na mapato yake ni bora kuliko ya dhahabu safi.
153:15 Ay 28:17-19Hekima ana thamani kuliko marijani;
hakuna chochote unachokitamani
kinachoweza kulinganishwa naye.
163:16 1Fal 3:13-14; Mit 8:18Maisha marefu yako katika mkono wake wa kuume;
katika mkono wake wa kushoto
kuna utajiri na heshima.
173:17 Mit 16:7; Mt 11:28-30Njia zake zinapendeza,
mapito yake yote ni amani.
183:18 Mwa 2:9; Ufu 2:7Yeye ni mti wa uzima kwa wale wanaomkumbatia;
wale wamshikao watabarikiwa.
193:19 Ay 28:25-27; Za 104:24; Mit 8:27-29Kwa hekima Bwana aliiweka misingi ya dunia,
kwa ufahamu aliziweka mbingu mahali pake;
203:20 Kum 33:28; Ay 36:28kwa maarifa yake vilindi viligawanywa,
nayo mawingu yanadondosha umande.
213:21 Mit 1:8-9; 6:20; 4:20-22Mwanangu, hifadhi maamuzi mema na busara,
usiache vitoke machoni pako;
223:22 Kum 30:20; Mit 4:20-22ndipo vitakapokuwa uzima nafsini mwako
na pambo la neema shingoni mwako.
23Kisha utaenda katika njia yako salama,
wala mguu wako hautajikwaa;
243:24 Law 26:6; Za 3:5; Ay 11:18; Yer 31:25ulalapo, hautaogopa;
ulalapo usingizi wako utakuwa mtamu.
253:25 Za 91:5; 112:7Usiogope maafa ya ghafula
au maangamizi yanayowapata waovu,
263:26 1Sam 2:9kwa kuwa Bwana atakuwa tumaini lako
na kuepusha mguu wako kunaswa katika mtego.
273:27 Rum 13:7; Gal 6:10Usizuie wema kwa wale wanaostahili
ikiwa katika uwezo wako kutenda.
283:28 Law 19:13; Lk 10:25-37; Kum 24:15Usimwambie jirani yako,
“Njoo baadaye, nitakupa kesho”:
wakati wewe unacho kitu kile karibu nawe.
293:29 Zek 8:17Usifanye hila ya kumdhuru jirani yako,
ambaye anaishi karibu na wewe akikuamini.
303:30 Rum 12:18Usimshtaki mtu bila sababu,
wakati hajakutenda dhara lolote.
313:31 Za 37:1; Mit 24:1-2Usimwonee wivu mtu mwenye jeuri
wala kuchagua njia yake iwayo yote,
323:32 Za 101:4; Ay 29:4kwa kuwa Bwana humchukia mtu mpotovu,
lakini siri yake iko kwa mwenye haki.
333:33 Ay 5:3; Mal 2:2; Zek 5:4Laana ya Bwana i juu ya nyumba ya mwovu,
lakini yeye huibariki nyumba ya mwenye haki.
343:34 Za 18:25-27; Mt 23:12Huwadhihaki wale wanaodhihaki,
lakini huwapa neema wale wanyenyekevu.
35Wenye hekima hurithi heshima,
bali huwaaibisha wapumbavu.