Lessen en waarschuwingen
1Ondertussen verdrongen zich duizenden mensen om Hem heen. Jezus had eerst zijn leerlingen iets te zeggen. ‘Ik waarschuw jullie niet zoals de Farizeeën te worden, het zijn huichelaars! 2Het zal vanzelf wel blijken hoe het werkelijk zit; wat verborgen is, zal aan de dag komen. 3Alles wat jullie in het donker zeggen, zal in het licht gehoord worden. Wat jullie stiekem fluisteren, zal van de daken rondgebazuind worden. 4Jullie zijn mijn vrienden. Wees niet bang voor de mensen die je willen vermoorden. Zij kunnen alleen maar je lichaam doden, maar hebben daarna geen macht meer over je. 5Weet je voor wie je een heilige vrees moet hebben? Voor God, die macht heeft te doden en daarna in de hel te gooien. 6Wat kosten vijf mussen? Bijna niets. Toch vergeet God er niet één van. 7Hij weet zelfs hoeveel haren je op je hoofd hebt! Wees dus nooit bang. Je bent Hem veel meer waard dan een hele zwerm mussen. 8Onthoud dit: als je er bij de mensen openlijk voor uitkomt dat je bij Mij hoort, zal Ik, de Mensenzoon, dat ook doen bij de engelen van God. 9Maar als je voor de mensen doet of je Mij niet kent, zal Ik voor de engelen van God doen of Ik jou niet ken. 10Wie kwaadspreekt over Mij, de Mensenzoon, zal daarvoor nog vergeving kunnen krijgen. Maar voor wie de Heilige Geest willens en wetens belastert, is vergeving uitgesloten. 11Als jullie moeten terechtstaan in de synagogen en voor de autoriteiten, maak je dan niet ongerust over wat je moet zeggen om je te verdedigen. 12De Heilige Geest zal je op dat moment de juiste woorden ingeven.’
13Iemand uit de mensen riep: ‘Meester, zeg toch tegen mijn broer dat hij mij het deel van de erfenis geeft waar ik recht op heb!’ 14Jezus antwoordde: ‘Beste man, hoe komt u erbij dat Ik rechter over u wil zijn? Met erfeniskwesties houd Ik Mij niet bezig.’
15‘Dat is nou iets waarvoor u moet oppassen,’ zei Hij tegen de mensen. ‘Verlang niet steeds naar dingen die u niet hebt. Want het leven bestaat niet uit het hebben van veel spullen.’ 16Hij maakte dit duidelijk met een gelijkenis. ‘Een rijk man had heel vruchtbaar land en de oogst was zo groot dat die niet in de schuren kon. 17De man vroeg zich af waar hij alles moest laten. 18Ineens wist hij het. “Ik breek mijn schuren af en zet er grotere voor in de plaats,” zei hij. “Dan heb ik ruimte genoeg om alles op te slaan. 19Als het klaar is, zal ik tegen mezelf zeggen: Je hebt voor jaren genoeg. Rust eens lekker uit, eet, drink en geniet.” 20Maar God zei tegen hem: “Dwaas! Vannacht zult u sterven. En wie krijgt nu alles wat u achterlaat?” 21Zo gaat het met iemand die altijd maar meer wil hebben, maar in Gods ogen een armoedzaaier is.’
22Jezus zei tegen zijn leerlingen: ‘Maak je geen zorgen over je levensonderhoud, over wat je zult eten of aantrekken. 23Want het leven is meer dan voedsel en kleding alleen. 24Kijk eens naar de kraaien. Die zaaien en oogsten niet en ze hebben geen voorraadkamers of schuren. Toch gaat het hen goed, want God geeft ze te eten. Wel, jullie betekenen toch veel meer voor Hem dan die vogels! 25Waar zijn zorgen trouwens goed voor? Kun je je leven erdoor verlengen? 26Natuurlijk niet. Als je dat nog niet eens kunt, waarover zul je je dan zorgen maken? 27Kijk eens naar de lelies: die spinnen niet en weven niet. Toch zijn zij mooier dan koning Salomo in al zijn pracht en praal. 28Als God de planten die vandaag in het veld staan en morgen verbrand worden, zo mooi aankleedt, zal Hij jullie dan geen kleren geven? Bange twijfelaars! 29Denk toch niet altijd aan eten en drinken. Ik wil niet dat jullie je daarover ongerust maken, 30zoals de andere mensen. Je hemelse Vader weet heel goed wat je nodig hebt. 31Wees dus in de eerste plaats bezig met het Koninkrijk van God, dan zorgt Hij wel dat je die andere dingen ook krijgt. 32Wees niet bang, al vormen jullie maar een klein groepje. Want jullie Vader is zo goed geweest zijn koninkrijk voor je open te stellen. 33Verkoop je bezittingen en geef de opbrengst aan wie tekort hebben. Zorg dat je een beurs krijgt die nooit opraakt, waar dieven niet bij kunnen en waar de mot niet aan vreet. 34Want waar je schat is, daar zullen ook je hart en gedachten zijn.
35Sta altijd klaar om in actie te komen, zorg dat jullie lamp brandt 36en wees als dienaars die wachten op hun heer tot die van de bruiloft terugkomt. Als hij aanklopt, kunnen ze meteen opendoen. 37Wie klaar staan en hem verwachten, zijn oneindig gelukkig, want de Here Zelf zal hun dienaar worden. Hij zal hen aan tafel nodigen en bedienen. 38Of Hij nu ʼs avonds komt of na middernacht, voor degenen die klaar staan, zal het een heerlijk moment zijn. 39Jullie begrijpen wel dat iemand niet in zijn huis zou laten inbreken als hij wist wanneer de dief zou komen. 40Het beste wat je dus kunt doen, is altijd klaar te zijn. Want Ik, de Mensenzoon, kom op een moment dat niemand Mij verwacht.’
41Petrus vroeg: ‘Is dit voor iedereen bestemd? Of alleen voor ons?’ 42Jezus antwoordde: ‘Ik heb het over de betrouwbare en verstandige rentmeester die van zijn heer opdracht heeft gekregen voor de andere arbeiders te zorgen. 43Als de heer terugkomt en ziet dat de man zijn werk goed heeft gedaan, 44zal hij hem belonen en hem zijn hele bezit toevertrouwen. 45Maar de rentmeester kan ook denken: “Mijn heer komt voorlopig niet terug.” Hij kan de arbeiders en de werksters beginnen te slaan. Hij kan erop los leven en dronken worden. 46Maar als dan onverwacht zijn heer terugkomt, zal die hem ontslaan en behandelen als een misdadiger. 47Hij zal zwaar gestraft worden. Want hij wist wat hij moest doen, maar heeft het niet gedaan. 48Maar wie zich er niet van bewust is dat hij verkeerd heeft gedaan, zal een lichte straf krijgen. Als iemand veel heeft ontvangen, zal ook veel van hem worden geëist. Hoe meer je is toevertrouwd, hoe groter je verantwoording is.
49Ik ben gekomen om vuur op de aarde te brengen. Was Ik daar maar mee klaar! 50Ik moet een zware beproeving ondergaan en Ik zie er erg tegenop. 51Denken jullie soms dat Ik ben gekomen om vrede op de aarde te brengen? 52Dat is niet zo! Ik breng juist strijd en verdeeldheid. Van nu af aan zal in gezinnen onenigheid zijn. Drie mensen zullen voor Mij zijn en twee tegen, of omgekeerd. 53Vader en zoon zullen onenigheid krijgen over Mij. Moeder en dochter ook. En schoonmoeder en schoondochter zullen elkaar niet begrijpen.’
54Jezus zei tegen de mensen: ‘Als u in het westen wolken ziet opkomen, zegt u: “Daar komt een bui aan.” En dat is juist. 55Als een zuidenwind opsteekt, zegt u: “Het wordt heet.” En ook dat is juist. 56Huichelaars! U ziet dus aan de lucht wat voor weer het wordt. Maar de tekenen des tijds ziet u niet.
57U weet zelf wat goed en rechtvaardig is! 58Als u met uw tegenpartij onenigheid hebt, moet u proberen het zo vlug mogelijk met hem in orde te maken. Anders sleurt hij u nog voor de rechter en krijgt u gevangenisstraf. 59En u komt de gevangenis niet uit, voordat u de laatste cent betaald hebt.’
Предостережение против лицемерия
(Мат. 10:26-27)
1Тем временем собрались огромные толпы, и люди теснили друг друга. Иса начал говорить, обращаясь сначала к Своим ученикам:
– Берегитесь закваски блюстителей Закона, то есть лицемерия. 2Нет ничего скрытого, что не открылось бы, и нет ничего тайного, что не стало бы известным. 3Поэтому то, что вы говорите в темноте, будет услышано при свете дня, и что вы прошептали на ухо во внутренней комнате, будет провозглашено с крыш.
Страх только перед Аллахом
(Мат. 10:28-33)
4– Я говорю вам, Моим друзьям: не бойтесь тех, кто убивает тело и ничего больше сделать не может. 5Я скажу вам, кого бояться: бойтесь Аллаха, Который, убив, может бросить вас в ад. Да, говорю вам, Его бойтесь. 6Не продают ли пять воробьёв всего за две медные монеты?12:6 Букв.: «два ассария». Ассарий – 1/16 динария, монеты, которая равнялась дневному заработку наёмного работника. Однако ни один из них не забыт Аллахом. 7А у вас даже и волосы на голове все сосчитаны! Не бойтесь – вы дороже множества воробьёв!
Бесстрашное признание Исы аль-Масиха
(Мат. 12:31-32; Мк. 3:28-29)
8– Говорю вам: каждого, кто открыто признает Меня перед людьми, того и Ниспосланный как Человек признает перед ангелами Аллаха, 9а кто отречётся от Меня перед людьми, от того и Я отрекусь перед ангелами Аллаха. 10Всякий, кто скажет что-либо против Ниспосланного как Человек, будет прощён, но тот, кто кощунствует над Святым Духом, не будет прощён.
11Когда вас приведут на суд в молитвенные дома иудеев, к правителям и власть имущим, не беспокойтесь о том, как вам защитить себя или что вам говорить, 12потому что Святой Дух в тот самый час научит вас, что вам говорить.
Притча о безумном богаче
13Кто-то в толпе сказал Исе:
– Учитель, скажи моему брату, чтобы он разделил со мной наследство.
14Иса ответил:
– Друг, кто Меня назначил судьёй или посредником между вами?
15И Он сказал им:
– Смотрите, берегитесь жадности. Как бы ни был богат человек, его жизнь от этого не зависит.
16И Он рассказал им притчу:
– Земля одного богатого человека принесла ему хороший урожай. 17«Что мне делать? Мне негде хранить весь собранный урожай, – подумал он. – 18Вот что я сделаю, – решил он тогда, – я снесу мои хранилища и построю большие, в них будет достаточно места для моего зерна и другого имущества. 19Тогда я смогу сказать себе: теперь у тебя полно добра на много лет. Отдыхай, ешь, пей, веселись».
20Но Аллах сказал ему: «Глупец! Сегодня же ночью твою жизнь возьмут у тебя. Кому достанется всё, что ты приготовил?» 21Так будет с каждым, кто копит богатство для себя, но не приобретает богатства для Аллаха.
О беспокойстве
(Мат. 6:25-33)
22Затем Иса сказал Своим ученикам:
– Поэтому Я говорю вам: не тревожьтесь о своей жизни, что вам есть, или о своём теле, во что вам одеться. 23Ведь жизнь важнее пищи, и тело важнее одежды. 24Посмотрите на воронов, они не сеют и не жнут, у них нет ни хранилищ, ни амбаров, однако Аллах питает их. Насколько же вы ценнее этих птиц! 25И кто из вас, беспокоясь, может продлить себе жизнь хотя бы на час? 26Если вы не можете сделать даже этого, то зачем вам тревожиться об остальном?
27Подумайте о том, как растут лилии. Они не трудятся и не прядут, но говорю вам, что даже царь Сулейман во всём своём величии не одевался так, как любая из них. 28Но если Аллах так одевает траву на поле, которая сегодня есть, а завтра будет брошена в печь, то не оденет ли Он и вас, маловеры? 29Не беспокойтесь о том, что вам есть или что пить, не тревожьтесь об этом. 30Ведь все язычники этого мира только об этом и думают, но ваш Небесный Отец знает, что вы нуждаетесь в этом. 31Ищите лучше Его Царства, и остальное тоже будет дано вам.
32Не бойся, малое стадо, ведь вашему Небесному Отцу было угодно дать вам Царство! 33Продавайте ваше имущество и давайте милостыню. Приобретайте себе такие кошельки, которые не изнашиваются, сокровища на небесах, где ни вор к ним не подберётся, ни моль их не съест. 34Ведь где ваше богатство, там будет и ваше сердце.
Притча о верных слугах
(Мат. 24:43-51; 25:1-13; Мк. 13:33-37)
35– Будьте всегда наготове: одежды подпоясаны, а светильники горящие, 36как у тех рабов, что ждут возвращения своего хозяина со свадебного пира. Когда хозяин придёт и постучит, они смогут сразу открыть ему. 37Благословенны те рабы, которых хозяин, возвратившись, найдёт бодрствующими. Говорю вам истину, он тогда сам подпояшется, как раб, пригласит их возлечь у стола и будет прислуживать им. 38Благословенны те рабы, которых хозяин застанет готовыми, даже если он придёт среди ночи или перед рассветом. 39Знайте, что если бы хозяин дома знал, в котором часу придёт вор, то он не позволил бы ему проникнуть в свой дом. 40Вы тоже должны быть готовы, потому что Ниспосланный как Человек придёт в час, когда вы Его не ждёте.
41Петир спросил:
– Повелитель, Ты говоришь эту притчу только нам или всем?
42Иса ответил:
– Кто тогда окажется верным и разумным управляющим, которого хозяин поставил над остальными рабами, чтобы вовремя раздавать им пищу? 43Благословен тот раб, которого хозяин, когда вернётся, найдёт поступающим так. 44Говорю вам правду: он доверит ему всё своё имение. 45Но если тот раб решит: «Мой хозяин придёт ещё не скоро» – и станет избивать рабов и рабынь, есть, пить и пьянствовать, 46то придёт его хозяин в тот день, когда он не ожидает, и в тот час, когда он не знает. Он рассечёт его надвое и определит ему одну участь с неверными.
47Тот раб, который знал волю своего хозяина и не приготовился или не сделал того, что хотел хозяин, будет сильно бит, 48а тот, кто делает достойное наказания по незнанию, будет бит меньше. Кому было много дано, с того много и потребуют, и кому было много доверено, с того много и спросится.
О будущих разделениях
(Мат. 10:34-35)
49– Я пришёл принести огонь на землю, и как Я хочу, чтобы он уже разгорелся! 50Но Мне ещё предстоит пройти через тяжёлые испытания, и как Я томлюсь, пока это не совершится! 51Вы думаете, Я пришёл, чтобы принести на землю мир? Нет, говорю вам, не мир, а разделение. 52Семья из пяти человек разделится: трое против двоих и двое против троих. 53Отец будет против сына и сын против отца, мать против дочери и дочь против матери, свекровь против невестки и невестка против свекрови12:53 См. Мих. 7:6..
О приметах времени
(Мат. 16:2-3; 5:25-26)
54Иса опять обратился к народу:
– Когда вы видите облако на западе, вы сразу говорите, что будет дождь, и, действительно, идёт дождь. 55И когда дует южный ветер, вы говорите – будет жарко, и так и бывает. 56Лицемеры! Вы знаете, что означают приметы земли и неба, так почему же вы не знаете, какое настало время? 57Почему вы сами не рассудите, в чём истина? 58Когда ты идёшь со своим обвинителем в суд, постарайся примириться с ним ещё по пути, иначе он притащит тебя к судье, тот отдаст тебя стражнику, а стражник бросит тебя в темницу. 59Говорю тебе, что ты не выйдешь оттуда, пока не выплатишь всё до самого последнего гроша12:59 Букв.: «лепты». Лепта – самая мелкая греческая монета..
