Ang Lana sang Balo nga Babayi
1May isa ka balo nga babayi nga ang iya bana nga napatay miyembro sadto sang grupo sang mga propeta. Isa ka adlaw, nagpangayo siya sang bulig kay Elisha. Siling niya, “Patay na ang akon bana nga imo alagad kag nahibaluan mo nga nagatahod siya sa Ginoo. Karon, ang tawo nga iya nautangan nag-abot agod kuhaon ang amon duha ka anak nga lalaki agod himuon nga ulipon bilang bayad sa utang.” 2Nagsiling si Elisha sa iya, “Ano ayhan ang mabulig ko sa imo? Sugiri ako, ano ang ara sa imo balay?” Nagsabat ang babayi, “Wala gid, sir, luwas lang sa diutay nga lana sa tibod.” 3Nagsiling si Elisha, “Kadtui ang tanan mo nga kaingod kag magpanghulam ka sang madamo nga mga suludlan. 4Dayon magsulod kamo sang imo mga anak sa inyo balay kag siraduhi ninyo ang puwertahan. Ibubo ninyo sa tanan nga suludlan ang lana nga ara sa tibod. Pagkapuno sang kada suludlan, paina dayon.”
5Gani ginhimo sang babayi ang ginsiling ni Elisha sa iya, kag nagpanirado sila sang iya mga anak sa ila balay. Dayon gindala sang iya mga anak ang mga suludlan sa iya, kag ginbutangan niya ini sang lana. 6Sang napuno na ang tanan nga suludlan, nagsiling siya sa iya anak, “Hatagi pa ako sang suludlan.” Nagsabat ang iya anak, “Wala na sang suludlan.” Kag nag-untat dayon ang pag-ilig sang lana.
7Nagkadto ang babayi kay Elisha nga alagad sang Dios kag ginsugiran niya siya sa natabo. Nagsiling si Elisha sa iya, “Lakat kag ibaligya ang lana kag bayari ang imo utang. May sobra ka pa nga kuwarta nga mabilin nga sarang makabuhi sa imo kag sa imo mga anak.”
Si Elisha kag ang Babayi nga Taga-Shunem
8Isa ka adlaw, nagkadto si Elisha sa Shunem. May manggaranon didto nga babayi nga nag-agda kay Elisha nga magkaon. Halin sadto, kon mag-agi si Elisha sa Shunem, nagahapit siya sa balay sang babayi kag magkaon.
9Karon nagsiling ang babayi sa iya bana, “Nahibaluan ko nga ining tawo nga nagahapit diri permi sa aton isa ka balaan nga alagad sang Dios. 10Himuan naton siya sang gamay nga kuwarto sa may atop, kag butangan ta sang katre, lamisa, bangko, kag suga, agod kon magkadto siya diri sa aton puwede siya makatiner didto.”
11Isa ka adlaw, sang nagkadto si Elisha sa Shunem, nagsaka siya sa kuwarto kag nagpahuway didto. 12Ginsugo niya ang iya suluguon nga si Gehazi nga tawgon ang babayi. Gani gintawag ni Gehazi ang babayi, kag pag-abot sang babayi, 13nagsiling si Elisha sa iya suluguon, “Pamangkuta siya kon ano ang aton mahimo para sa iya, sa iya maayo nga pag-atipan sa aton. Basi kon may ipapangabay siya sa aton sa hari ukon sa kumander sang mga soldado.” Nagsabat ang babayi, “Indi na kinahanglan, kay maayo ang akon kahimtangan diri upod sa akon mga kasimanwa.” 14Nagpamangkot si Elisha kay Gehazi, “Ti, ano ang aton mahimo para sa iya?” Nagsabat si Gehazi, “Wala siya sing bata nga lalaki kag tigulang na ang iya bana.” 15Nagsiling si Elisha, “Tawga siya liwat.” Gani gintawag siya ni Gehazi, kag nagtindog siya sa puwertahan. 16Nagsiling si Elisha sa iya, “Sa amo man sini nga tion sa sunod nga tuig may ginakugos ka na nga bata nga lalaki.” Nagsabat ang babayi, “Indi ka magbutig sa akon, sir. Alagad ka sang Dios.”
17Pero nagbusong matuod ang babayi, kag nagbata siya sing lalaki sa amo gid nga tion sang madason nga tuig, suno sa ginsiling sa iya ni Elisha.
18Isa ka adlaw, sang dako na ang bata, nagkadto siya sa iya amay nga ara sa uma nga nagaobra upod sa mga manug-ani. 19Hinali lang nga nagsinggit siya sa iya amay, “Masakit ang ulo ko! Masakit ang ulo ko!” Nagsiling ang iya amay sa suluguon, “Dal-a siya sa iya iloy!” 20Gani gindala sang suluguon ang bata sa iya iloy, kag ginsabak niya siya. Pero pagkaudto napatay ang bata. 21Gindala sang iloy ang bangkay sang iya anak sa kuwarto ni Elisha sa ibabaw, kag ginbutang sa katre. Dayon nagguwa siya sa kuwarto kag ginsira ang puwertahan.
22Gintawag sang babayi ang iya bana kag ginsilingan, “Palihog, padal-i ako sang isa ka suluguon kag isa ka asno agod makadali-dali ako kadto sa alagad sang Dios, kag makabalik dayon.” 23Nagpamangkot ang iya bana, “Ngaa makadto ka gid subong nga indi man ini Piesta sang Pag-umpisa sang Bulan ukon Adlaw nga Inugpahuway?” Nagsabat ang babayi, “Sige lang.” 24Gani ginbutangan niya sang pulungkuan ang asno kag nagsiling sa iya suluguon, “Dali na! Kag indi pagpahinaya ang asno kon indi ako magsiling sa imo.”
25Gani naglakat sila, kag nakaabot sila sa Bukid sang Carmel, nga sa diin ara ang alagad sang Dios. Pagkakita ni Elisha sa babayi sa unhan, nagsiling siya sa iya suluguon nga si Gehazi, “Tan-awa, ara ang babayi nga taga-Shunem! 26Dalagan kag sugataa siya kag pamangkuta kon kamusta siya, ang iya bana, kag ang iya anak.” Ginsugiran sang babayi si Gehazi nga maayo man ang tanan.
27Pero pag-abot niya kay Elisha sa bukid, nagluhod siya kag gin-uyatan niya ang tiil ni Elisha. Nagpalapit si Gehazi agod itikwang siya palayo, pero nagsiling si Elisha, “Pabay-i lang siya! Kay ara siya sa kalisod, pero wala ginsugid sang Ginoo sa akon kon ngaa.” 28Nagsiling ang babayi, “Sir, wala ako nagpangayo sa imo sang anak nga lalaki; ikaw mismo ang nagsiling nga makabata pa ako. Nagsiling pa gani ako sa imo nga indi mo ako pagpasaligon.”
29Sang mareyalisar ni Elisha nga may natabo sa bata, nagsiling siya kay Gehazi, “Magpreparar ka sa pagkadto sa iya balay. Dal-a ang akon sungkod kag magdalagan. Kon may masugata ka, indi ka na magpanamyaw, kag kon may magpanamyaw sa imo indi ka na magsabat.4:29 Kon may masugata ka… magsabat: Siguro amo ang sugo ni Elisha sa iya agod magdali siya, nga indi na mag-usik sang panahon sa malawig nga pagpanamyaw ukon pagpakig-estorya. Pag-abot mo, ibutang dayon ang akon sungkod sa guya sang bata.” 30Pero nagsiling ang iloy sang bata kay Elisha, “Nagasumpa ako sa buhi nga Ginoo kag sa imo, nga indi gid ako magpauli kon indi ka mag-upod sa akon.” Gani naglakat si Elisha upod sa iya.
31Nag-una si Gehazi kag ginbutang niya ang sungkod sa guya sang bata, pero wala gid nagtingog ukon naghulag ang bata. Gani nagbalik si Gehazi sa pagsugata kay Elisha kag nagsiling, “Wala gid mabuhi ang bata.”
32Sang pag-abot ni Elisha sa balay, nakita niya didto sa iya kuwarto ang bata nga nagahamyang sa iya katre. 33Nagsulod siya kag ginsira ang puwertahan, kag nagpangamuyo sa Ginoo. 34Dayon ginhap-an niya ang bata, nga ang iya baba sa baba sang bata, ang iya mata sa mata sang bata, kag ang iya kamot sa kamot sang bata. Samtang ginahap-an niya ang bata, amat-amat nga nag-init ang lawas sang bata. 35Nagtindog si Elisha, kag nagpakadto-pakari sa kuwarto. Dayon ginhap-an niya liwat ang bata. Nagpangatsi ang bata sing makapito ka beses, dayon ginmuklat niya ang iya mga mata.
36Gintawag ni Elisha si Gehazi kag ginsilingan, “Tawga ang iya iloy.” Gani gintawag niya siya. Pag-abot sang babayi nagsiling si Elisha sa iya, “Kuhaa ang imo bata.” 37Nagsulod ang babayi kag nagluhod sa tiilan ni Elisha sa pagpasalamat4:37 pagpasalamat: ukon, pagpadungog. sa iya. Dayon ginkuha niya ang iya bata kag gindala panaog.
Ang Milagro sang Tion sang Tiggulutom
38Sang pagbalik ni Elisha sa Gilgal, may gutom didto. Karon, samtang nagapakigsugilanon ang grupo sang mga propeta sa iya, nagsiling siya sa iya suluguon, “Isun-ad ang dako nga kolon kag magluto sang sopas para sa sini nga mga tawo.” 39Ang isa sa mga propeta nagkadto sa uma sa pagpangutan. Nakakita siya sang utan nga nagakabod lang didto, kag nagpanguha siya sang mga bunga sini nga sarang lang niya madala sa iya bayo. Pagpauli niya, ginpangkihad-kihad niya ini kag ginlakot sa ginaluto nga sopas, nga wala gani niya nahibaluan kon ano ato. 40Pagkaluto sang sopas, ginserbi dayon ini sa mga tawo. Pero sang nagkaon na sila, nagsinggit sila, “Alagad sang Dios, kalain gid sang iya sabor!”4:40 kalain gid sang iya sabor: ukon, makahililo ini. Kag indi nila ato makaon. 41Nagsiling si Elisha, “Kuhai ako sang harina.” Ginbubo niya dayon ang harina sa kolon kag nagsiling sa suluguon, “Sige, iserbi na ini sa ila agod makakaon sila.” Kag maayo na ang sabor sini.4:41 maayo na ang sabor sini: ukon, indi na ini makahililo.
42Sang isa naman ka tion, may isa ka tawo nga halin sa Baal Shalisha nga nagdala kay Elisha sang sako nga may unod nga 20 ka tinapay nga hinimo halin sa nahauna nga patubas sang barley, kag bag-o nga inani nga uyas. Nagsiling si Elisha, “Ihatag ina sa grupo sang mga propeta4:42 sa grupo sang mga propeta: sa Hebreo, sa mga tawo. agod ila kaunon.” 43Nagsiling ang iya kabulig, “Paano ko ini mapaigo sa 100 ka tawo?” Nagsabat si Elisha, “Ihatag lang sa ila agod makakaon sila. Kay nagasiling ang Ginoo nga makakaon sila kag may mabilin pa.” 44Gani ginhatag ini sang suluguon sa mga propeta kag nagkaon sila, kag may nabilin pa, suno sa ginsiling sang Ginoo.
O azeite da viúva
1Um dia, a mulher de um membro do grupo dos profetas veio comunicar a Eliseu a morte do marido. “Era um homem que temia ao Senhor”, afirmou ela. Ele tivera de pedir emprestado algum dinheiro. Se não o pagasse, o credor viria tomar-lhe os seus dois filhos como escravos.
2“E que queres tu que eu faça?”, perguntou Eliseu. “Diz-me lá, o que tens em casa?” “Nada! Tudo o que tenho é um jarro com azeite”, respondeu-lhe.
3“Então vai pedir emprestadas muitas vasilhas aos teus vizinhos. 4Volta para casa, fecha-te lá, com os teus filhos, e começa a encher todos esses recipientes, pondo-os de lado à medida que estiverem cheios.”
5Ela assim fez. Os filhos iam-lhe trazendo vasilhas; ela ia-as enchendo, uma após outra. 6Em breve todos os recipientes ficaram cheios. “Tragam mais vasilhas”, disse aos filhos. “Já não há mais!”, responderam. E nessa altura o azeite parou.
7Quando foi contar ao homem de Deus o que tinha acontecido, ele respondeu-lhe: “Agora vai vender o azeite e paga a dívida e ainda te ficará bastante dinheiro para viveres com os teus filhos.”
A ressurreição do filho da sunamita
8Um dia, Eliseu foi para Sunem. Uma mulher rica que ali vivia convidou-o para tomar uma refeição. A partir de então, sempre que por ali passava, parava para comer. 9A mulher disse ao marido: “Tenho a certeza de que este homem que aqui vem de tempos a tempos é um santo homem de Deus. 10Vamos preparar-lhe um quarto no sótão. Podemos lá pôr uma cama, uma mesa, uma cadeira e um candeeiro; ficará assim com um lugar certo para repousar sempre que por aqui passar.”
11Uma vez, o profeta estava a descansar no quarto. 12E disse para o seu criado Geazi: “Diz à mulher que preciso de lhe falar.” Quando ela apareceu, 13pediu de novo a Geazi: “Explica-lhe que apreciamos muito a sua hospitalidade e pergunta-lhe o que podemos fazer em seu favor. Quererá ela, por exemplo, que apresente qualquer assunto junto do rei ou do comandante do exército?” Ela respondeu: “Não preciso de nada. Eu vivo bem, no meio da minha gente.”
14“O que poderíamos fazer por ela?”, perguntou Eliseu de novo a Geazi, mais tarde. Por fim, este sugeriu: “Eles não têm filhos e o marido já é um homem idoso.”
15“Chama-a lá outra vez.” Quando ela veio, o profeta disse-lhe, enquanto ela esperava à entrada do quarto: 16“No ano que vem, na altura própria, terás um filho!” Ela exclamou: “Ó homem de Deus, peço-te que não me mintas dessa maneira!” 17O certo é que isso aconteceu. A mulher em breve concebeu e teve depois um bebé, um rapaz, tal como Eliseu lhe prometera.
18Um dia, quando o seu filho já era crescido, decidiu sair de casa para ir ter com o pai que se encontrava a trabalhar junto dos ceifeiros. 19A certa altura, começou a queixar-se de fortes dores de cabeça: “Ai, a minha cabeça! Ai, a minha cabeça!”, gritava ele. O pai disse a um dos servos: “Leva-o à mãe, que está em casa.”
20A mãe pô-lo sobre os joelhos e consolava-o, mas por volta do meio-dia acabou por falecer. 21A mulher levou-o para cima, para o quarto do homem de Deus, deitou-o na cama e fechou a porta. 22Depois, enviou um recado ao marido: “Manda um dos criados e um jumento; tenho de ir chamar o homem de Deus e voltar.”
23“Porque precisas de ir hoje? Não é a festa da lua nova, nem dia de descanso.” Ela insistiu: “É muito importante que vá.”
24Albardou o jumento e disse para o criado: “Depressa! Não abrandes a marcha, a menos que eu to diga.”
25Quando já estavam próximos do monte Carmelo, Eliseu viu-a à distância e disse para Geazi: “Vem aí aquela mulher de Sunem. 26Corre ao seu encontro e pergunta-lhe o que é que se passa. Pergunta-lhe se o marido e o filho estão bem.” Quando este a encontrou, ela respondeu a Geazi: “Tudo vai bem.”
27No entanto, quando chegou junto de Eliseu, no monte, prostrou-se com o rosto no chão e agarrou-se aos seus pés. Geazi aproximou-se para tentar afastá-la, mas o homem de Deus disse-lhe: “Deixa-a em paz; a sua alma está carregada de amargura e o Senhor não me disse o que se passa.”
28Depois ela falou: “Foste tu quem me disse que haveria de ter um filho e eu pedi-te que não me enganasses!”
29Eliseu ordenou a Geazi: “Corre, vai já buscar o meu bordão e parte! Não saúdes a ninguém pelo caminho, nem respondas a ninguém. Chegando lá, põe o bordão sobre o rosto do menino.”
30Mas a mãe disse: “Tão certo como vive o Senhor e vive a tua alma, que não saio daqui enquanto não fores comigo.” Então Eliseu acompanhou-a.
31Geazi partira à frente; chegando lá a casa, pôs o bordão sobre o rosto do menino. Contudo, nada aconteceu; não houve sinal de vida. Por isso, voltou. Encontrando-se com Eliseu, disse-lhe: “A criança ainda está morta.”
32Quando Eliseu chegou, a criança estava efetivamente morta, deitada na cama do profeta. 33O profeta entrou, fechou a porta atrás de si e orou ao Senhor. 34Depois deitou-se sobre o corpo do menino, pondo a boca na dele, encostando os olhos aos dele e colando as mãos às da criança. O corpo do menino começou a aquecer de novo. 35Então desceu e andou pela casa algum tempo; tornando a subir, estendeu-se novamente sobre a criança. Desta vez ela espirrou sete vezes e abriu os olhos.
36O profeta chamou Geazi: “Diz à mãe que venha cá!” Quando ela apareceu, disse-lhe: “Aqui está o teu filho.” 37Ela prostrou-se aos seus pés. Depois pegou no menino e desceu.
O caldo verde venenoso
38Eliseu voltou para Gilgal, mas havia fome na terra. Estava um dia a ensinar os novos profetas, quando disse para Geazi: “Põe a panela grande ao lume e faz um caldo de verduras para estes comerem.”
39Um dos rapazes foi ao campo apanhar alguns legumes e regressou com umas quantas plantas selvagens. Preparou-as, cortou-as e pô-las na panela, sem se dar conta de que não eram comestíveis. 40Começando a comer, logo exclamaram: “Há veneno neste caldo!”
41“Tragam-me farinha”, disse Eliseu. Lançou-a na panela e acrescentou: “Agora já não há perigo. Podem continuar a comer!” E nada de mal lhes aconteceu.
Alimentando cem homens
42Um dia, um homem de Baal-Salisa trouxe ao homem de Deus, Eliseu, um saco de cereais frescos e vinte pães de cevada feitos das primeiras espigas da sua ceifa. Eliseu mandou a Geazi que com isso alimentasse os jovens profetas.
43“O quê!”, exclamou ele. “Alimentar cem homens só com isto?” Mas Eliseu foi firme: “Dá-lhes isso a comer, porque o Senhor diz que haverá bastante para toda a gente e ainda há de sobejar!” 44E na verdade, tal como o Senhor dissera, houve suficiente para todos e ainda sobejou.
