Ang Katapusan nga mga Inadlaw ni Haring David
1Tigulang na gid si Haring David, kag bisan habulan pa siya sang pila ka habol ginatugnawan gihapon siya. 2Gani nagsiling sa iya ang iya mga alagad, “Mahal nga Hari, tuguti kami nga mangita sang bataon nga dalaga nga mag-atipan sa imo. Magahulid siya sa imo agod indi ka matugnawan.” 3Gani nagpangita sila sang matahom nga dalaga sa bug-os nga Israel, kag nakita nila si Abishag nga taga-Shunem, kag gindala nila siya sa hari. 4Matahom gid si Abishag, kag nangin manug-atipan siya sang hari. Pero wala gid maghulid ang hari sa iya.
Gusto ni Adonia nga Mangin Hari
5Karon, si Adonia nga anak ni David kay Hagit nagpahambog nga mangin hari siya. Gani nagpreparar siya sang mga karwahe kag mga kabayo1:5 mga kabayo: ukon, mga manugkarwahe. kag 50 ka badigard nga mauna sa iya. 6Halin sang una ginapabay-an lang siya ni David kag wala siya ginasaway sa iya mga ginahimo. Guwapo gid si Adonia kag sunod siya nga manghod ni Absalom. 7Nagpakighambal siya kay Joab nga anak ni Zeruya kag kay Abiatar nga pari parte sa iya plano nga mangin hari, kag nagsugot ining duha sa pagbulig sa iya. 8Pero wala magbuylog sa iya si Zadok nga pari, si Benaya nga anak ni Jehoyada, si Natan nga propeta, si Shimei, si Rei, kag ang mga badigard ni David.
9Isa ka adlaw, nagkadto si Adonia sa Bato sang Zohelet malapit sa En Rogel, kag naghalad siya didto sang mga karnero, mga baka, kag pati mga ginpatambok nga torite nga mga baka. Gin-imbitar niya ang halos tanan niya nga mga utod nga lalaki nga mga anak ni David, kag ang halos tanan nga opisyal sang Juda. 10Pero wala niya pag-imbitara si Natan nga propeta, si Benaya, ang mga badigard sang hari, kag si Solomon nga iya utod.
11Nagkadto si Natan kay Batsheba nga iloy ni Solomon, kag nagpamangkot, “Wala ka bala kahibalo nga ginhimo ni Adonia ang iya kaugalingon nga hari, kag wala kahibalo si Haring David parte sini? 12Kon gusto mo nga maluwas ang imo kabuhi kag ang kabuhi sang imo anak nga si Solomon, sunda ang akon laygay. 13Kadtui si Haring David kag silinga siya, ‘Mahal nga Hari, indi bala nga nagpromisa ka sa akon nga ang aton1:13 aton: sa Hebreo, akon. Amo man sa bersikulo 17. anak nga si Solomon amo ang magabulos sa imo bilang hari? Ti, ngaa si Adonia ang nangin hari?’ 14Kag samtang nagapakighambal ka sa hari, masulod ako kag pamatud-an ko ang imo ginahambal.”
15Gani nagkadto si Batsheba sa kuwarto sang hari. Tigulang na gid ang hari kag si Abishag nga taga-Shunem amo ang nagaatipan sa iya. 16Nagluhod si Batsheba bilang pagtahod sa hari. Nagpamangkot sa iya ang hari, “Ano ang mahimo ko sa imo?”
17Nagsabat si Batsheba, “Mahal nga Hari, nagpromisa ka sa akon sa ngalan sang Ginoo nga imo Dios nga ang aton anak nga si Solomon amo ang magabulos sa imo bilang hari. 18Pero karon si Adonia na ang nangin hari, kag wala ka gid kahibalo sini. 19Naghalad siya sang madamo nga turo nga mga baka, ginpatambok nga torite nga mga baka, kag mga karnero, kag gin-imbitar niya ang tanan mo nga anak nga lalaki, magluwas lang kay Solomon nga imo alagad. Gin-imbitar man niya si Abiatar nga pari kag si Joab nga kumander sang imo mga soldado. 20Kag karon, Mahal nga Hari, nagahulat ang mga Israelinhon sa imo desisyon kon sin-o ang magabulos sa imo bilang hari. 21Kon indi ka magdesisyon, ako kag ang akon anak nga si Solomon kabigon nga mga traidor kon patay ka na.”
22Samtang nagapakighambal pa si Batsheba sa hari, nag-abot si Natan nga propeta. 23May nagsiling sa hari nga nag-abot si Natan, gani ginpatawag siya sang hari. Pagsulod ni Natan nagluhod siya bilang pagtahod sa hari, 24kag nagsiling, “Mahal nga Hari, nagsiling ka bala nga si Adonia amo ang magabulos sa imo bilang hari? 25Nagahalad siya subong sang madamo nga turo nga mga baka, ginpatambok nga torite nga mga baka, kag mga karnero. Kag gin-imbitar niya ang halos tanan mo nga anak nga lalaki, ang kumander sang imo mga soldado, kag si Abiatar nga pari. Nagakinaon kag nagaininom sila subong, kag nagasiling, ‘Mabuhay si Haring Adonia!’ 26Pero ako nga imo alagad wala niya pag-imbitara, pati man si Zadok nga pari, si Benaya nga anak ni Jehoyada, kag si Solomon nga imo alagad. 27Ginhimo mo gid bala ini, Mahal nga Hari, nga wala mo kami pagpahibalua kon sin-o ang magabulos sa imo bilang hari?”
Ginhimo ni David si Solomon nga Hari
28Nagsiling si Haring David, “Silinga si Batsheba nga magkadto diri.” Gani nagkadto si Batsheba sa hari. 29Dayon nagsumpa si Haring David, “Nagasumpa ako sa buhi nga Ginoo, nga nagluwas sa akon sa tanan nga katalagman, 30nga tumanon ko subong ang akon ginsumpa sa imo sa ngalan sang Ginoo, ang Dios sang Israel, nga si Solomon nga aton anak amo ang magabulos sa akon bilang hari.”
31Nagluhod dayon si Batsheba bilang pagtahod sa hari, kag nagsiling, “Mahal nga Haring David, kabay pa nga magkabuhi ka sing malawig!”1:31 sing malawig: ukon, hasta san-o. 32Nagsiling si Haring David, “Pakadtua diri si Zadok nga pari, si Natan nga propeta, kag si Benaya nga anak ni Jehoyada.” Gani nagkadto sila sa hari, 33kag nagsiling ang hari sa ila, “Pasakya ninyo ang akon anak nga si Solomon sa akon kabayo,1:33 kabayo: Ang sapat nga ginmitlang diri ginatawag sa English nga mule, kag kaanggid ini sa kabayo. kag dal-a ninyo siya pati ang akon mga opisyal sa Gihon. 34Pag-abot ninyo didto, kamo Zadok kag Natan amo ang magahaplas sang lana sa ulo ni Solomon sa pagpakita nga siya ang pinili nga hari sang Israel. Dayon patunuga ninyo ang budyong kag magsinggit, ‘Mabuhay si Haring Solomon!’ 35Pagkatapos updan ninyo siya sa pagbalik diri, kag magapungko siya sa akon trono kag magabulos sa akon bilang hari. Siya ang ginpili ko nga magdumala sa bug-os nga Israel kag Juda.”
36Nagsabat si Benaya nga anak ni Jehoyada, “Himuon namon ina! Kabay pa nga ang Ginoo nga imo Dios, Mahal nga Hari, magapamatuod sini. 37Kag subong nga ang Ginoo nag-upod sa imo, Mahal nga Hari, kabay pa nga mag-upod man siya kay Solomon, kag himuon niya nga mas mainuswagon pa ang iya paghari sang sa imo paghari.”
38Gani naglakat sila ni Zadok nga pari, Natan nga propeta, Benaya nga anak ni Jehoyada, kag ang mga badigard ni David nga mga Keretnon kag mga Peletnon. Ginpasakay nila si Solomon sa kabayo ni Haring David kag gindala sa Gihon. 39Pag-abot nila didto, ginkuha ni Zadok sa balaan nga tolda1:39 balaan nga tolda: Posible amo ang tolda nga ginpatindog ni David para butangan sang Kahon sang Kasugtanan. Tan-awa sa 2 Sam. 6:17. ang lana nga nasulod sa sungay nga suludlan, kag ginhaplasan niya si Solomon sa ulo. Ginpatunog nila ang budyong kag nagsinggit sila tanan, “Mabuhay si Haring Solomon!” 40Gindul-ong sang mga tawo si Haring Solomon pauli sa Jerusalem nga nagahinugyaw sa kalipay kag nagapatunog sang mga plawta. Daw sa nagauyog ang duta sa ila ginahod.
41Nabatian ini tanan ni Adonia kag sang iya mga bisita samtang nagahingapos sila sang ila punsyon. Pagkabati ni Joab sang budyong, nagpamangkot siya, “Ano bala ang natabo nga puwerte kagahod sa siyudad?” 42Samtang nagahambal pa siya, nag-abot si Jonatan nga anak ni Abiatar nga pari. Nagsiling si Adonia, “Sulod, kay maayo ka nga tawo, kag sigurado nga may dala ka nga maayo nga balita.” 43Nagsabat si Jonatan, “Indi maayo nga balita, kay ginhimo ni Haring David si Solomon nga hari. 44Ginpakadto niya siya sa Gihon kaupod si Zadok nga pari, si Natan nga propeta, si Benaya nga anak ni Jehoyada, kag ang iya mga badigard nga mga Keretnon kag mga Peletnon. Ginpasakay pa gani nila si Solomon sa kabayo sang hari. 45Pag-abot nila sa Gihon, ginhaplasan siya sang lana ni Zadok kag ni Natan sa pagpakita nga siya ang pinili nga hari. Bag-o lang sila nakabalik, amo gani nga nagahinugyaw ang mga tawo sa siyudad. Amo inang ginahod nga inyo nabatian. 46Kag karon si Solomon na ang nagapungko sa trono bilang hari. 47Dugang pa gid sini, nagkadto kay Haring David ang iya mga opisyal sa pagpadungog sa iya. Siling nila, ‘Kabay pa nga himuon sang imo Dios si Solomon nga mas bantog sang sa imo, kag himuon niya nga mas mainuswagon pa ang iya paghari sang sa imo paghari.’ Nagduko dayon si David sa iya hiligdaan sa pagsimba sa Ginoo, 48kag nagsiling, ‘Dalayawon ang Ginoo, ang Dios sang Israel, nga nagtugot sa akon nga makita ko subong nga adlaw ang pagbulos sang akon anak bilang hari.’ ”
49Pagkabati sini sang mga bisita ni Adonia, nagtilindog sila nga puwerte ang kahadlok, kag nag-iya-iya lakat. 50Hinadlukan man si Adonia kay Solomon, gani nagkadto siya sa balaan nga tolda kag nag-uyat sa mga sulosungay nga mga pamusod sang halaran.1:50 Ang bisan sin-o nga mag-uyat sa mga sulosungay nga mga pamusod sang halaran indi pagpatyon.
51Karon may nagsugid kay Solomon, “Nahadlok sa imo si Adonia, kag nagauyat siya subong sa mga sulosungay nga mga pamusod sang halaran. Nagapangabay siya nga magsumpa ka nga indi mo siya pagpatyon.” 52Nagsiling si Solomon, “Kon indi siya magtraidor sa akon, indi gid siya maano.1:52 indi gid siya maano: sa literal, wala sing bisan isa sang buhok niya ang mahulog sa duta. Pero kon magtraidor siya mapatay siya.” 53Dayon ginpakuha ni Haring Solomon si Adonia didto sa halaran, kag pag-abot ni Adonia, nagluhod siya bilang pagtahod kay Haring Solomon. Nagsiling si Solomon sa iya, “Magpauli ka.”
王位之争
1大卫王年纪老迈，虽然盖了几层被子，仍然觉得冷。 2他的臣仆建议：“不如选一位少女进宫伺候、照顾我主我王，让她睡在王怀中给王取暖。”
3于是，他们在以色列全国寻找美貌女子，找到了一位名叫雅比莎的书念少女，把她带到王那里。 4这女子长得花容月貌，她照顾、伺候王，但王没有与她同房。
5那时，哈姬的儿子亚多尼雅妄自尊大，说：“我必做王。”他为自己制备了车辆和骑兵，派五十人在前面开路。 6他父亲从不干涉、责问他：“你这是做什么？”他是押沙龙的弟弟，长得英俊非凡。
7亚多尼雅与洗鲁雅的儿子约押及祭司亚比亚他商议，二人都答应支持他。 8不过，撒督祭司、耶何耶大的儿子比拿雅、拿单先知、示每、利以和大卫的勇士却没有跟随他。
9一天，亚多尼雅在隐·罗结附近的琐希列磐石那里宰了牛羊和肥牛犊献祭，并邀请了众王子和犹大的群臣。 10可是他没有邀请拿单先知、比拿雅、大卫的勇士和他的兄弟所罗门。
11拿单对所罗门的母亲拔示芭说：“你没有听说吗？哈姬的儿子亚多尼雅做王了，我们的主大卫还不知道。 12事到如今，我有一个主意，可以保住你和你儿子所罗门的性命。 13你去见大卫王，对他说，‘我主我王啊，你不是起誓说让臣妾的儿子所罗门继承王位吗？怎么现在亚多尼雅做了王呢？’ 14你跟王说话的时候，我会进去证实你的话。”
15拔示芭就进内室去见年迈的王，书念的少女雅比莎正在伺候他。 16拔示芭向王屈身下拜。王问道：“你有什么事吗？” 17拔示芭回答说：“我主啊，你曾经凭你的上帝耶和华起誓说让臣妾的儿子所罗门继承你的王位，坐你的宝座。 18但现在亚多尼雅已经称王了，我主我王还不知道。 19他宰了许多牛羊和肥牛犊献祭，邀请众王子、亚比亚他祭司和约押元帅，却没有邀请你的仆人所罗门。 20我主我王啊！以色列举国拭目以待，等着王来指定谁继承王位。 21不然，到我主我王与祖先同眠之后，我和我儿所罗门必被定为罪人。”
22她与王正说话间，拿单先知进宫来了。 23有人奏告王，说：“拿单先知来了。”拿单来到王面前，俯伏在地， 24说：“我主我王啊，你已经宣布让亚多尼雅继承你的王位，坐你的宝座吗？ 25他今天宰了许多牛羊和肥犊献祭，宴请众王子、将领和亚比亚他祭司，他们正在他那里一边吃喝一边说，‘亚多尼雅王万岁！’ 26但他没有邀请臣仆我、撒督祭司、耶何耶大的儿子比拿雅和你的仆人所罗门。 27这是我主我王的旨意吗？王还没有对臣仆们说过谁继承王位。”
28于是，大卫王召见拔示芭。拔示芭立刻晋见，侍立在王面前。 29王起誓说：“我凭救我脱离一切苦难的永活的耶和华起誓， 30我今天必实现我凭以色列的上帝耶和华向你起的誓。你的儿子所罗门必继承王位，坐在我的宝座上。”
31拔示芭就向王俯伏下拜说：“我主我王万岁！”
32大卫王又召见撒督祭司、拿单先知和耶何耶大的儿子比拿雅。他们都来到王面前。 33王嘱咐道：“你们要率领我的随从，让我儿所罗门骑上我的骡子，护送他下到基训。 34撒督祭司和拿单先知要在那里膏立他为以色列王。你们要吹响号角，高喊，‘所罗门王万岁！’ 35然后，你们要随他回来，他要登基，继承我的王位。我已立他做以色列和犹大的君王了。”
36耶何耶大的儿子比拿雅说：“遵命，愿我主我王的上帝耶和华成全这事。 37耶和华怎样与我主我王同在，愿祂也照样与所罗门同在，使他的国比我主大卫王的国更强大。” 38于是，撒督祭司、拿单先知、耶何耶大的儿子比拿雅，以及基利提人和比利提人请所罗门骑上大卫王的骡子，护送他前往基训。 39撒督祭司从圣幕里拿来盛膏油的角，膏立所罗门为王。他们吹响号角，民众高声欢呼：“所罗门王万岁！” 40众人浩浩荡荡地随着所罗门回京，一路上吹笛欢呼，声音震动大地。 41亚多尼雅和他的众宾客刚刚饮宴完毕，听见了这声音。约押听见号角声，便问：“城里为什么如此喧闹？” 42就在这时候，亚比亚他祭司的儿子约拿单来了，亚多尼雅说：“进来！你是个忠勇的人，一定带来了好消息。”
43约拿单说：“我们的主大卫王已经立所罗门为王了。 44王派撒督祭司、拿单先知、耶何耶大的儿子比拿雅，以及基利提人和比利提人护送所罗门骑上王的骡子。 45撒督祭司和拿单先知在基训膏立他为王，他们一路上欢呼着回来了，全城轰动。你们听到的就是他们的声音。 46所罗门已经登基掌权， 47王的臣仆也来向我们的主大卫王道喜说，‘愿王的上帝使所罗门比王更声名显赫，使他的国比王的国更强大。’王在床上俯伏敬拜， 48说，‘以色列的上帝耶和华当受称颂，因为祂让我亲眼看见我的继承人今天登基。’”
49亚多尼雅的众宾客听后，吓得四散而去。 50亚多尼雅惧怕所罗门，就去抓住祭坛的角。 51有人告诉所罗门：“亚多尼雅惧怕王，现在正抓住祭坛的角，要王今天起誓不要杀他。”
52所罗门说：“如果他是个忠义的人，必毫发无损；如果他作恶，必死无疑。” 53于是，所罗门王便派人去把亚多尼雅从祭坛上带下来。亚多尼雅前来向所罗门王俯伏下拜，所罗门对他说：“你回家去吧。”
