Aisraeli Asiya Mulungu
1Yehova anandiwuza kuti, 2“Pita ukalengeze kwa anthu a ku Yerusalemu kuti Yehova akuti,
“ ‘Ine ndikukumbukira mmene umakhulupirikira pa unyamata wako,
mmene unkandikondera ngati momwe amachitira mkwatibwi,
mmene unkanditsata mʼchipululu muja;
mʼdziko losadzalamo kanthu.
3Israeli anali wopatulika wa Yehova,
anali ngati zipatso zake zoyamba kucha pa nthawi yokolola;
onse amene anamuzunza anapezeka kuti ndi olakwa
ndipo mavuto anawagwera,’ ”
akutero Yehova.
4Imvani mawu a Yehova, inu zidzukulu za Yakobo,
inu mafuko onse a Israeli.
5Yehova akuti,
“Kodi makolo anu anandipeza nʼcholakwa chanji,
kuti andithawe?
Iwo anatsata milungu yachabechabe,
nawonso nʼkusanduka achabechabe.
6Iwo sanafunse nʼkomwe kuti, ‘Kodi Yehova ali kuti,
amene anatitulutsa mʼdziko la Igupto
natitsogolera mʼchipululu mʼdziko lowuma
ndi lokumbikakumbika,
mʼdziko lopanda mvula ndi la mdima,
dziko limene munthu sadutsamo ndipo simukhala munthu aliyense?’
7Ndinakufikitsani ku dziko lachonde
kuti mudye zipatso zake ndi zabwino zake zina.
Koma inu mutafika munaliyipitsa dziko langa
ndi kusandutsa cholowa changa kukhala chonyansa.
8Ansembe nawonso sanafunse kuti,
‘Yehova ali kuti?’
Iwo amene amaphunzitsa malamulo sanandidziwe;
atsogoleri anandiwukira.
Aneneri ankanenera mʼdzina la Baala,
ndi kutsatira mafano achabechabe.
9“Chifukwa chake Ine ndidzakuyimbaninso mlandu,”
akutero Yehova.
“Ndipo ndidzayimbanso mlandu zidzukulu zanu.
10Pitani kumadzulo ku chilumba cha Kitimu, ndipo mukaone,
tumizani anthu ku Kedara kuti akafufuze bwino;
ndipo muona kuti zinthu zoterezi sizinachitikepo nʼkale lomwe:
11Kodi ulipo mtundu wa anthu uliwonse umene unasinthapo milungu yake?
(Ngakhale kuti si milungu nʼkomwe).
Koma anthu anga asinthitsa Mulungu wawo waulemerero
ndi mafano achabechabe.
12Inu mayiko akumwamba, dabwani ndi zimenezi,
ndipo njenjemerani ndi mantha aakulu,”
akutero Yehova.
13“Popeza anthu anga achita machimo awiri:
Andisiya Ine
kasupe wa madzi a moyo,
ndi kukadzikumbira zitsime zawo,
zitsime zongʼaluka, zomwe sizingathe kusunga madzi.
14Israeli si wantchito kapena kapolo wobadwira mʼnyumba, ayi.
Nanga nʼchifukwa chiyani amuwononga chotere?
15Adani ake abangulira
ndi kumuopseza ngati mikango.
Dziko lake analisandutsa bwinja;
mizinda yake anayitentha popanda wokhalamo.
16Ndiponso Aigupto a ku Mefisi ndi a ku Tapanesi
akuphwanyani mitu.
17Zimenezitu zakuchitikirani
chifukwa munasiya Yehova Mulungu wanu
pamene Iye ankakutsogolerani pa njira yanu?
18Tsopano mudzapindula chiyani mukapita ku Igupto,
kukamwa madzi a mu Sihori?
Ndipo mudzapindulanji mukapita ku Asiriya,
kukamwa madzi a mu mtsinje wa Yufurate?
19Kuyipa kwanuko kudzakulangani;
kubwerera mʼmbuyo kwanuko kudzakutsutsani.
Tsono ganizirani bwino,
popeza ndi chinthu choyipa
kundisiya Ine Yehova Mulungu wanu;
ndi chinthu chowawa ndithu kusandiopa Ine Mulungu wanu.
Akutero Ambuye Yehova Wamphamvuzonse.
20“Kuyambira kalekale inu munathyola goli lanu
ndi kudula msinga zanu;
munanena kuti, ‘Sitidzakutumikirani!’
Ndithudi, inu mwakhala ngati mkazi wachiwerewere.
Mukupembedza milungu ina pa phiri lililonse lalitali
ndiponso pansi pa mtengo uliwonse wa masamba ambiri.
21Ine ndinakudzala iwe ngati mtengo wampesa wosankhika;
unali mpesa wabwino kwambiri ndi wodalirika.
Nanga nʼchifukwa chiyani wasanduka mpesa
wachabechabe wonga wa kutchire?
22Ngakhale utasamba ndi soda
kapena kusambira sopo wambiri,
kuthimbirira kwa machimo ako kumaonekabe pamaso panga,”
akutero Ambuye Yehova.
23“Iwe ukunena bwanji kuti, ‘Ine sindinadziyipitse;
sindinatsatire Abaala’?
Takumbukira mmene unkandichimwira mʼchigwa muja;
zindikira bwino zomwe wachita.
Iwe uli ngati ngamira yayikazi yaliwiro
yomangothamanga uku ndi uku,
24wakhala ngati mbidzi yozolowera mʼchipululu,
yonka ninunkhiza pa nthawi yachisika.
Ndani angayiretse chilakolako chakecho?
Mphongo iliyonse yoyikhumba sidzavutika.
Pa nthawi yachisika chakecho mphongoyo idzayipeza.
25Iwe usathamange, nsapato zingakuthere kuphazi
ndi kukhosi kwako kuwuma ndi ludzu.
Koma unati, ‘Zamkutu!
Ine ndimakonda milungu yachilendo,
ndipo ndidzayitsatira.’
26“Monga momwe mbala imachitira manyazi pamene yagwidwa,
moteronso nyumba ya Israeli idzachita manyazi;
Aisraeliwo, mafumu ndi akuluakulu awo,
ansembe ndi aneneri awo.
27Iwo amawuza mtengo kuti, ‘Iwe ndiwe abambo athu,’
ndipo amawuza mwala kuti, ‘Iwe ndiye amene unatibala.’
Iwo andifulatira Ine,
ndipo safuna kundiyangʼana;
Koma akakhala pa mavuto amati,
‘Bwerani mudzatipulumutse!’
28Nanga ili kuti milungu yanu imene munadzipangira nokha?
Ibweretu ngati ingathe kukupulumutsani
pamene muli pamavuto!
Inu anthu a ku Yuda,
milungu yanu ndi yambiri kuchuluka kwake ngati mizinda yanu.
29“Kodi mukundizengeranji mlandu?
Nonse mwandiwukira,”
akutero Yehova.
30“Ine ndinalanga anthu ako popanda phindu;
iwo sanaphunzirepo kanthu.
Monga mkango wolusa,
lupanga lanu lapha aneneri anu.
31“Inu anthu a mʼbado uno, ganizirani bwino mawu a Yehova:
“Kodi Ine ndinakhalapo ngati chipululu kwa Israeli
kapena ngati dziko la mdima wandiweyani?
Chifukwa chiyani anthu anga akunena kuti, ‘Ife tili ndi ufulu omayendayenda;
sitidzabweranso kwa Inu’?
32Kodi namwali amayiwala zokongoletsera zake,
kapena kuyiwala zovala zake za ukwati?
Komatu anthu anga andiyiwala
masiku osawerengeka.
33Mumadziwa bwino njira zopezera zibwenzi!
Choncho ngakhale akazi oyipa omwe mumawaphunzitsa njira zanu.
34Ngakhale pa zovala zako anthu amapezapo
magazi a anthu osauka osalakwa.
Anthuwo simunawapeze akuthyola nyumba.
Komabe ngakhale zinthu zili chomwechi,
35inu mukunena kuti, ‘Ndife osalakwa,
sadzatikwiyira.’
Ndidzakuyimbani mlandu
chifukwa mukunena kuti, ‘Ife sitinachimwe.’
36Chifukwa chiyani
mukunkabe nimusinthasintha njira zanu?
Aigupto adzakukhumudwitsani
monga momwe Asiriya anakuchititsani manyazi.
37Mudzachokanso kumeneko
manja ali kunkhongo.
Popeza Ine Yehova ndawakana anthu amene munkawadalira,
choncho sadzakuthandizani konse.
Isirayiri eva ku Katonda
1Ekigambo kya Mukama Katonda ne kinzijira nga kigamba nti, 22:2 a Ez 16:8-14, 60; Kos 2:15 b Ma 2:7“Genda olangirire nga Yerusaalemi ewulira nti:
“Bw’ati bw’ayogera Mukama Katonda nti,
“ ‘Nzijukira okwewaayo kwe weewaayo ng’okyali muto,
engeri gye wanjagalamu nga twakafumbiriganwa,
wangoberera mu ddungu
mu nsi etali nnime.
32:3 a Ma 7:6 b Kuv 19:6 c Yak 1:18; Kub 14:4 d Is 41:11; Yer 30:16 e Yer 50:7Isirayiri wali mutukuvu wa Mukama,
ebibala ebibereberye ebyamakungula ge;
bonna abaakulyangako nga bazzizza omusango,
akabi nga kabatuukako,’ ”
bw’ayogera Mukama Katonda.
4Muwulirize ekigambo kya Mukama mwe ezzadde lya Yakobo,
era n’ab’enju zonna ez’ebika eby’omu Isirayiri.
52:5 2Bk 17:15Bw’ati bw’ayogera Mukama nti,
Kibi ki bakitammwe kye bansangamu ne banvaako
ne bagenda ewala ennyo bwe batyo?
Baagoberera ebifaananyi bya bakatonda abakole n’emikono ebitaliimu
nabo bennyini ne bafuuka ebitaliimu.
62:6 a Kos 13:4 b Ma 8:15 c Ma 32:10Ne batagamba nako nti; “Ali ludda wa Mukama eyatuggya mu nsi y’e Misiri;
eyatuyisa mu lukoola,
mu nsi ey’amalungu n’obunnya, mu nsi enkalu n’ekisiikirize eky’okufa,
mu nsi omutali muntu n’omu, so n’omuntu yenna mw’atayinza kuyita?”
72:7 a Kbl 13:27; Ma 8:7-9; 11:10-12 b Zab 106:34-39; Yer 16:18Ne mbaleeta mu nsi engimu,
mulye ebibala byamu n’ebintu ebirungi.
Naye bwe mwajja ne mwonoona ensi yange,
ne mufuula omugabo gwange ekivume.
82:8 a Yer 4:22 b Yer 23:13 c Yer 16:19Bakabona ne batabuuzaako nti, “Mukama ali ludda wa?”
Abo abakola ku mateeka tebammanya.
Abakulembeze ne banjeemera.
Bannabbi nga baweereza ku lwa Baali, ne bagoberera ebitagasa.
92:9 Ez 20:35-36; Mi 6:2“Kyenva nnyongera okubalumiriza,”
bw’ayogera Mukama,
“Era ndirumiriza n’abaana b’abaana bammwe.
10Muwunguke ennyanja mugende ku bizinga bya Kittimu mulabe;
era mutume e Kedali, mwetegereze.
Mujja kulaba nga tekibangawo.
112:11 a Is 37:19; Yer 16:20 b Zab 106:20; Bar 1:23Waali wabaddewo eggwanga erikyusa bakatonda baalyo,
wadde nga si bakatonda, naye nga bitaliimu?
Naye abantu bange baawaanyisa ekitiibwa kyabwe
n’ebitagasa.
12Wewuunye ggwe eggulu,
era okankane n’entiisa ey’amaanyi,”
bw’ayogera Mukama.
132:13 Zab 36:9; Yk 4:14“Kubanga abantu bange bakoze ebibi bibiri,
banvuddeko
nze ensulo ey’amazzi amalamu
ne beesimira ettanka ez’omu ttaka,
ettanka ez’omu ttaka ezirimu enjatika ezitanyweeramu mazzi.”
Ebyava mu kubula kwa Isirayiri
142:14 Kuv 4:22“Isirayiri muddu, omuddu omuzaale?
Kale lwaki afuuse omuyiggo?
152:15 a Yer 4:7; 50:17 b Is 1:7Bamuwulugumirako ng’empologoma bw’ewuluguma,
abalabe bawulugumye nnyo.
Ensi ye efuuse matongo,
ebibuga bye bigyiridde ddala omuliro birekeddwa ttayo, nga temukyali muntu n’omu.
162:16 a Is 19:13 b Yer 43:7-9Ate era abasajja b’e Noofu n’e Tapeneesi
bamaliddewo ddala ekitiibwa kyo.
172:17 Yer 4:18Si ggwe weeretedde bino ng’ova ku Mukama Katonda wo,
eyakukulemberanga
akulage ekkubo?
182:18 a Is 30:2 b Yos 13:3Kaakano olowooza onooganyulwamu ki
okugenda okukolagana ne Misiri?
Olowooza kiki ky’onoganyulwa
bw’onogenda okukolagana ne Bwasuli?
192:19 a Yer 3:11, 22; Is 3:9; Kos 5:5 b Yob 20:14; Am 8:10 c Zab 36:1Ebibi byo byennyini bye biri kubonereza,
n’okudda kwo emabega kwe kulikusalira omusango.
Kale lowooza era otegeere nga bwe kiri ekibi era eky’omutawaana gy’oli bw’ova ku Mukama Katonda wo,
n’oba nga tokyantya,”
bw’ayogera Mukama, Katonda ow’eggye.
Isirayiri Ebonerezebwa olw’Okusinza bakatonda abalala
202:20 a Lv 26:13 b Is 57:7; Yer 17:2 c Ma 12:2Mukama ow’eggye agamba nti,
“Isirayiri, ebbanga ddene eriyiseewo bukya weggya mu buyinza bwange,
n’ogamba nti, ‘Sijja kukugondera.’
Era ddala, ku buli kasozi era na buli wansi w’omuti oguyimiridde
wakuba obwamalaaya
ng’ovuunamira bakatonda abalala.
212:21 a Kuv 15:17 b Zab 80:8 c Is 5:4Songa nnali nkusimbye ng’oli muzabbibu omulungi,
ensigo eteriimu kikyamu n’akatono,
naye ate lwaki oyonoonese
n’ofuuka ng’omuzabbibu ogw’omu nsiko?
22Kubanga ne bw’onaaba n’oluvu n’okozesa ne sabbuuni omungi,
naye era ebbala lyo n’obutali butuukirivu bwo
bisigala bikyalabika,”
bw’ayogera Mukama Katonda.
232:23 a Nge 30:12 b Yer 9:14 c Yer 7:31 d nny 33; Yer 31:22Oyinza otya okugamba nti, “Sseeyonoonanga,
sigobereranga ba Baali?”
Jjukira bwe weeyisa ng’oli mu kiwonvu;
tegeera kye wakola.
Oli ng’eŋŋamira enkazi efuumuuka embiro
ngeraga eno n’eri,
242:24 Yer 14:6ng’endogoyi ey’omu nsiko
eddukira mu ddungu mw’emanyidde,
ng’ewunyiriza mu bbanga eno n’eri mu kwaka kwayo,
mu kiseera ekyo ani ayinza okugiziyiza?
Ensajja zonna ezigyetaaga tezeetaaga kwekooya;
mu biseera by’okulabaganiramu za kugifuna.
252:25 Ma 32:16; Yer 3:13; 14:10Tokooya bigere byo,
era tokaza mimiro gyo.
Naye n’oddamu nti, “Ebyo bya bwereere,
sisobola kukyuka, nayagala bakatonda abalala,
nteekwa okubanoonya.”
262:26 Yer 48:27Ng’omubbi bw’aswala ng’akwatiddwa,
n’ennyumba ya Isirayiri bw’eswala bw’etyo,
bakabaka baayo, n’abalangira baayo, ne bakabona baayo,
era ne bannabbi baayo,
272:27 a Yer 3:9 b Yer 18:17; 32:33 c Bal 10:10; Is 26:16nga bagamba emiti nti, “Ggwe kitange,”
era n’ejjinja nti, “Ggwe wanzaala.”
Bankubye amabega,
naye bwe balaba ennaku bankaabirira nti, “Yimuka ojje otulokole.”
282:28 a Is 45:20 b Ma 32:37 c 2Bk 17:29; Yer 11:13Kale bakatonda be weekolera baluwa?
Leka bajje, bwe baba basobola okukulokola mu biseera eby’emitawaana.
Kubanga obungi bwa bakatonda bammwe
bwenkanankana n’ebibuga byo ggwe Yuda.
Okubonerezebwa kutuuse
292:29 Yer 5:1; 6:13; Dan 9:11“Lwaki munneemulugunyiza?
Mwenna mwanneeddiimira,”
bw’ayogera Mukama.
302:30 Nek 9:26; Bik 7:52; 1Bs 2:15Abaana bammwe nababonereza naye nga bwerere,
tebakkiriza kugololwa.
Mmwe bennyini ne mwettira bannabbi bammwe
ng’empologoma bw’etta.
312:31 Is 45:19Mmwe ab’omulembe guno muwulirize ekigambo kya Katonda.
Mbadde nga ddungu gye muli
ng’ensi ejjudde ekizikiza eky’amaanyi?
Kale lwaki abantu bange bagamba nti,
“Tulina eddembe, tetukyadda gy’oli?”
32Omuwala omuto ayinza okwerabira ebikomo,
oba omugole okwerabira ekyambalo kye?
Naye ng’ate abantu bange
Bannerabidde!
33Ng’omanyi nnyo okukuba amakubo ag’okunoonya abanaakwagala!
N’asembayo okuba omukugu mu bamalaaya aba alina kuyigira ku ggwe.
342:34 a 2Bk 21:16 b Kuv 22:2Engoye zo zijjudde omusaayi gw’abaavu
n’abatalina musango,
awatali kugamba nti
bakwatibwa nga babba.
Ate nga wadde byonna biri bwe bityo
352:35 a Yer 25:31 b 1Yk 1:8, 10ogamba nti, “Sirina musango,
ddala takyanninako busungu!”
Laba, ŋŋenda kukusalira omusango
olw’okugamba nti, “Sirina kibi kye nkoze.”
362:36 a Yer 31:22 b Is 30:2, 3, 7Lwaki ogenda ng’okyusakyusa
amakubo go!
Misiri ejja kukuswaza
nga Bwasuli bwe yakuswaza.
372:37 a 2Sa 13:19 b Yer 37:7Era n’eyo olivaayo
ng’emikono ogyetisse ku mutwe,
kubanga Mukama agaanye abo be weesiga;
tagenda kukuyamba.