智慧的呼喚
1智慧不是在呼喚嗎？
悟性不是在呐喊嗎？
2她在路邊高處站立，
她在十字街頭停留，
3在城門旁，在入口處大喊：
4「世人啊，我呼喚你們，
我向全人類大聲呼籲。
5愚昧人啊，要學會謹慎！
愚頑人啊，要慎思明辨！
6你們聽啊，我要說美好的話，
開口談論正直的事。
7我的口傳揚真理，
我的嘴憎恨邪惡。
8我口中的言語公正，
沒有一句錯謬的話。
9我的話，智者明白，哲士認同。
10要接受我的教誨，而非白銀；
要選擇知識，而非黃金。
11因為智慧比寶石更珍貴，
一切美物都不能與之相比。
12「我智慧與謹慎同住，
我擁有知識和明辨力。
13敬畏耶和華就當憎恨邪惡，
我憎恨驕傲、狂妄、惡道和謊言。
14我有謀略和真知，
又有悟性和能力。
15君王靠我安邦定國，
首領藉我秉公行義，
16王公大臣靠我治理天下，
官宦貴胄憑我公正斷案。
17愛我的，我也愛他；
懇切尋求我的，必能尋見。
18富貴和尊榮在我，
恆久的產業和公義也在我。
19我的果實勝過純金，
我的出產勝過純銀。
20我在公義的道上奔走，
在公平的路上前行。
21我要賜財富給愛我的人，
使他們的庫房充盈。
22「在耶和華造物的起頭，
在太初萬物被造以前，
就已經有我。
23從亙古，從太初，
大地還沒有形成以前，
我已經被立。
24沒有深淵，
沒有湧流的水泉以前，
我已經誕生。
25大山未曾奠定，
小丘未曾形成，
我已經出生。
26那時耶和華還沒有造大地和原野，
還沒有造一粒塵土。
27祂鋪設諸天的時候，我已在場。
祂在深淵上畫出地平線，
28上使穹蒼堅固，
下使深淵的泉源安穩，
29設定滄海的界限，
使海水不得越過祂定的範圍，
為大地奠定根基的時候，
30我就在祂身旁，
做祂的工程師，
天天成為祂的喜樂，
終日在祂面前歡悅，
31因祂所造的人世而歡悅，
因祂所造的世人而喜樂。
32「孩子們啊，你們要聽從我，
持守我道路的人有福了。
33要聽從教誨，不可輕忽，
要做智者。
34人若聽從我、天天在我門口仰望、
時時在我門邊等候，就有福了。
35因為找到我的，便找到了生命，
他必蒙耶和華的恩惠。
36沒找到我就是害自己；
憎恨我就是喜愛死亡。」
Ũũgĩ Gwĩtana
18:1 Ayub 28:12Githĩ ũũgĩ ndareetana?
Githĩ ũtaũku ndaranĩrĩra na mũgambo wake?
2Njĩra-inĩ kũrĩa gũtũũgĩru, na magomano-inĩ ma njĩra-rĩ,
nĩho ũũgĩ arũgamĩte;
3ningĩ hakuhĩ na ihingo iria cierekeire itũũra inene,
o hau matoonyero-inĩ-rĩ, nĩho araanĩrĩra akoiga atĩrĩ:
48:4 Isa 42:2“Inyuĩ andũ nĩ inyuĩ ndĩreeta;
ndĩraanĩrĩra na mũgambo wakwa kũrĩ andũ othe a thĩ.
58:5 Thim 1:22Inyuĩ arĩa mũtarĩ na ũũgĩ, gĩai na ũbaarĩrĩri,
inyuĩ arĩa akĩĩgu, gĩai na ũtaũku.
6Thikĩrĩriai, nĩgũkorwo ndĩ na maũndũ ma bata ngwaria;
ngũtumũra mĩromo yakwa njarie maũndũ marĩa magĩrĩire.
78:7 Joh 8:14Kanua gakwa kaaragia ũhoro wa ma,
nĩgũkorwo mĩromo yakwa nĩĩthũire waganu mũno ta kĩndũ kĩrĩ magigi.
8Ciugo ciothe cia kanua gakwa nĩ cia ũthingu;
gũtirĩ o na kiugo kĩmwe gĩacio kĩogomu kana gĩa kũhĩtithania.
9Kũrĩ arĩa makũũranaga maũndũ ciugo ciothe nĩciagĩrĩire;
itirĩ mahĩtia kũrĩ arĩa marĩ na ũmenyo.
10Thuurai mataaro makwa handũ ha betha,
mũthuure ũmenyo handũ ha thahabu ĩrĩa njega mũno,
118:11 Ayub 28:17-19nĩgũkorwo ũũgĩ nĩ wa goro gũkĩra ruru iria ndune,
na gũtirĩ kĩndũ ũngĩĩrirĩria kĩngĩringithanio naguo.
12“Niĩ ũũgĩ-rĩ, ndũũranagia na ũbaarĩrĩri;
nĩndĩgwatĩire ũmenyo o na gũthugunda maũndũ mega.
138:13 Kĩam 22:12; Jer 44:4Gwĩtigĩra Jehova nĩgũthũũra ũũru;
nĩthũire mwĩtĩĩo na mwĩtũũgĩrio,
na mĩtugo mĩũru na mĩario ya waganu.
148:14 Ayub 9:4; Koh 7:19Kĩrĩra na ũũgĩ wa gũkũũrana maũndũ nĩ ciakwa;
niĩ ndĩ na ũtaũku, na ndĩ na ũhoti.
15Athamaki mathamakaga nĩ ũndũ wa hinya wakwa
nao aathani magathondeka mawatho ma kĩhooto;
16anene mathamakaga nĩ ũndũ wa hinya wakwa,
o ũndũ ũmwe na arĩa othe marĩ igweta arĩa maathanaga gũkũ thĩ.
178:17 1Sam 2:30; Joh 14:21-24; Math 7:7-11Nĩnyendete arĩa manyendete,
nao arĩa manjaragia na kĩyo nĩmanyonaga.
188:18 1Ath 3:13; Gũcook 8:18Ũtonga na gĩtĩĩo cionekaga harĩ niĩ,
o hamwe na ũtonga wa gũtũũra, na ũgaacĩru.
198:19 Thim 3:13-14Maciaro makwa nĩ mega gũkĩra thahabu ĩrĩa therie;
uumithio wakwa nĩũkĩrĩte betha ĩrĩa njega.
20Niĩ thiiaga na njĩra ya ũthingu,
ngathiĩra o njĩra-inĩ cia kĩhooto,
21ngĩheaga andũ arĩa manyendete ũtonga,
na ngaiyũragia igĩĩna ciao.
22“Jehova aanyũmbire o kĩambĩrĩria-inĩ kĩa wĩra wake,
mbere ya mawĩra make ma tene;
23ndaathuurirwo kuuma tene wa tene,
kuuma o kĩambĩrĩria, thĩ ĩtarĩ yagĩa.
248:24 Kĩam 7:11Rĩrĩa gũtaagĩte maria manene-rĩ, nĩguo ndaciarirwo,
o hĩndĩ ĩrĩa gũtaarĩ matherũkĩro maiyũrĩte maaĩ;
258:25 Ayub 26:7ndaciarirwo irĩma itanahaandwo harĩa irĩ,
na tũrĩma tũtanagĩa,
26we atanoomba thĩ kana ithaka ciayo,
o na kana rũkũngũ o ruothe rwa thĩ.
27Niĩ ndaarĩ o kuo hĩndĩ ĩrĩa aathondekire igũrũ na akĩrĩiga handũ ha rĩo,
hĩndĩ ĩrĩa eekĩrire rũkiriri rwa kũrĩa kũriku,
288:28 Ayub 36:29; Kĩam 1:7rĩrĩa aahaandire matu kũu igũrũ,
na akĩrũmia ithima cia kũrĩa kũriku wega,
298:29 Ayub 38:5; Kĩam 1:9rĩrĩa eekĩrire mũhaka wa iria
nĩguo maaĩ matikanae kwagarara watho wake,
na rĩrĩa aahandire mĩthingi ya thĩ.
30Hĩndĩ ĩyo ndaarĩ o hakuhĩ nake ndĩ ta mũbundi mũũgĩ.
Ndaaiyũrĩtwo nĩ gĩkeno mũthenya o mũthenya,
na ngakenaga hĩndĩ ciothe ndĩ mbere yake,
318:31 Thab 104:1-30; Josh 1:1-4ngakenagĩra thĩ yake yothe,
na ngakenagio nĩ andũ othe a thĩ.
328:32 Luk 11:28; 2Sam 22:22“Atĩrĩrĩ ariũ akwa, ta thikĩrĩriai;
kũrathimwo nĩ arĩa marũmagia njĩra ciakwa.
33Ta thikĩrĩriai mataaro makwa nĩguo mũhĩge;
mũtikamarege.
348:34 1Ath 10:8Kũrathimwo nĩ mũndũ ũrĩa ũnjiguaga,
agacũthagĩrĩria mĩrango-inĩ yakwa o mũthenya,
akanjetagĩrĩra hingĩro-inĩ cia mĩrango yakwa.
358:35 Thim 9:6; Ayub 33:26Nĩgũkorwo ũrĩa wothe ũgĩte na niĩ nĩ muoyo agĩte naguo,
nake akagĩa na agetĩkĩrĩka harĩ Jehova.
368:36 Thim 15:32; Jer 40:2No ũrĩa wothe ũhĩtanĩtie na niĩ nĩ ũũru eĩkaga;
nao arĩa othe maathũire nĩ gĩkuũ mendete.”
