但以理在獅子坑
1大流士決定設立一百二十個總督治理全國。 2總督之上，設三個總長，以維護王的統治，但以理是其中之一。 3因為但以理有非凡的心智，遠超過其他總長和總督，王便考慮讓他治理全國。 4於是，其他總長和總督想在但以理的政務中找把柄控告他，卻找不到任何把柄或過失，因為他誠實可靠，毫無過失。 5最後他們說：「除非我們從但以理上帝的律法下手，否則找不到指控他的把柄。」
6於是，這些總長和總督齊來見王，說：「願大流士王萬歲！ 7所有總長、行政官、總督、謀士和省長都認為王應該下一道禁令，三十天內，任何人不得向王以外的神明或人禱告，違者必被扔進獅子坑。 8王啊，求你頒佈、簽署這道禁令，使之不可更改，正如瑪代人和波斯人的律令是不可更改的。」 9於是大流士王簽署了這道禁令。
10但以理知道王簽署禁令後，就回到家裡。他樓上的窗戶朝向耶路撒冷，他像往常一樣每日三次跪下向上帝禱告、感恩。 11那些官員一同來了，發現但以理向他的上帝禱告、祈求， 12便去見王，提及王的禁令，說：「王啊，你不是簽署禁令，三十天內，任何人不得向王以外的神明或人禱告，違者必被扔進獅子坑嗎？」王說：「確有此事，按照瑪代人和波斯人的律，這禁令不可更改。」 13他們對王說：「王啊，被擄來的猶大人但以理不理會你和你的禁令，仍一日三次向他的上帝祈禱。」 14王聽了這些話，十分愁煩，一心想救但以理，直到日落都在籌畫解救之道。 15那些人齊來見王，說：「王啊，按照瑪代人和波斯人的律，王頒佈的禁令和律例是不可更改的。」
16王便下令把但以理帶來扔進獅子坑。他對但以理說：「願你忠心事奉的上帝拯救你！」 17坑口用大石封住，並加上王和大臣的封印，使懲辦但以理的事不可更改。 18王回宮後，整夜禁食，拒絕娛樂，無法入睡。
19次日黎明，王起來匆忙趕往獅子坑， 20到了坑邊，淒聲呼喊但以理：「永活上帝的僕人但以理啊，你忠心事奉的上帝有沒有救你脫離獅子的口？」 21但以理對王說：「願王萬歲！ 22我的上帝差遣天使封住了獅子的口，不讓牠們傷害我，因為我在上帝面前是清白的。王啊，我在你面前也沒有過錯。」 23王非常高興，便命人把但以理從坑中拉上來。於是，但以理從坑中被拉了上來，他因為信靠他的上帝，身上毫無損傷。 24王下令把那些惡意控告但以理的人及其兒女妻子都帶來，扔進獅子坑。他們還沒到坑底，獅子便撲上去，咬碎了他們的骨頭。
25後來，大流士王傳諭境內的各族、各邦、各語種的人，說：「願你們大享平安！ 26我下令，我統治的國民都要敬畏但以理的上帝，
「因為祂是永活長存的上帝，
祂的國度永不滅亡，
祂的統治直到永遠。
27祂庇護、拯救，
在天上地下行神蹟奇事，
救但以理脫離獅子的口。」
28因此，在大流士和波斯人塞魯士執政期間，但以理凡事亨通。
Danieli Gũikio Irima rĩa Mĩrũũthi
1Na rĩrĩ, Dario nĩonire athuure anene 120 nĩguo matuĩke a gwathanaga ũthamaki-inĩ wake wothe. 26:2 Dan 2:48-49; Ezar 4:22Ningĩ agĩcooka akĩiga atongoria atatũ matuĩke anene a acio angĩ, na ũmwe wa acio atatũ aarĩ Danieli. Anene acio atatũ maigirwo nĩgeetha marehagĩrwo ũhoro nĩ anene acio angĩ a bũrũri, nĩgeetha indo cia mũthamaki itikoore. 36:3 Esit 10:3; Dan 5:12-14Nake Danieli akĩoneka arĩ wa mwanya harĩ atongoria acio angĩ othe o na anene nĩ ũndũ wa ũrĩa aarĩ kĩyo mũrutĩre-inĩ wake wa wĩra, na nĩ ũndũ ũcio mũthamaki agĩtanya kũmũtua mwathi wa ũthamaki ũcio wake wothe. 46:4 Jer 20:10Nĩ ũndũ ũcio atongoria na anene acio angĩ magĩcaria ũndũ mangĩcuukĩra Danieli wĩra-inĩ wake wa gwathana, no makĩaga ihĩtia. Nĩmagire ũndũ mangĩmũcuukĩra, tondũ aarĩ mwĩhokeku, akaaga ũcuuke kana ihĩtia mĩthiĩre-inĩ yake. 56:5 Atũm 24:13-16Marigĩrĩrio-inĩ andũ acio makĩĩrana atĩrĩ, “Gũtirĩ hĩndĩ tũkoona ũndũ tũngĩcuukĩra Danieli, tiga ũkorirwo nĩ ũndũ ũkoniĩ watho wa Ngai wake.”
66:6 Neh 2:3Nĩ ũndũ ũcio atongoria na anene a bũrũri magĩthiĩ marĩ gĩkundi kũrĩ mũthamaki, makĩmwĩra atĩrĩ: “Wee Mũthamaki Dario, ũrotũũra nginya tene! 76:7 Thab 59:3Ithuĩ tũrĩ atongoria a ũthamaki ũyũ, na anyabara, na anene a bũrũri, na andũ arĩa mataaraga mũthamaki o na abarũthi othe, nĩtũciirĩte tũkoona arĩ wega we mũthamaki ũrute watho naguo ũhinyĩrĩrio atĩ mũndũ o wothe ũrĩa ũngĩhooya ngai o na ĩrĩkũ kana mũndũ o na ũrĩkũ, tiga akũhooire wee mũthamaki, ihinda rĩa matukũ mĩrongo ĩtatũ rĩtanathira, no nginya aikio irima-inĩ rĩa mĩrũũthi. 86:8 Esit 1:19Na rĩrĩ, wee mũthamaki, athana watho ũcio ũgĩe ho na wandĩkwo, nawe ũwĩkĩre mũhũũri nĩgeetha ndũkagarũrwo, kũringana na mawatho ma Amedi na ma Aperisia marĩa matagarũragwo.” 9Nĩ ũndũ ũcio Mũthamaki Dario akĩandĩka watho ũcio na agĩĩkĩra mũhũũri.
106:10 1Ath 8:29; Math 6:6Rĩrĩa Danieli aamenyire atĩ watho ũcio nĩ wandĩkĩtwo-rĩ, akĩinũka gwake, akĩhaica kanyũmba gake ka igũrũ harĩa ndirica cia nyũmba yake ciahingũragwo irorete mwena wa Jerusalemu. O mũthenya, nĩatuuragia ndu maita matatũ akahooya Ngai, akĩmũcookagĩria ngaatho o ta ũrĩa aamenyerete gwĩka hau kabere. 116:11 Thab 55:17; 1Athe 5:17-18Nao andũ acio magĩthiĩ marĩ hamwe, magĩkora Danieli akĩhooya agĩthaitha Ngai amũteithie. 12Nĩ ũndũ ũcio magĩthiĩ harĩ mũthamaki na makĩaria nake igũrũ rĩa uuge ũcio wa mũthamaki: Makĩmũũria atĩrĩ, “Githĩ ndwandĩkithirie watho atĩ handũ ha matukũ mĩrongo ĩtatũ, mũndũ ũngĩhooya ngai o na ĩrĩkũ kana ahooe mũndũ o na ũrĩkũ tiga o we mũthamaki, no nginya aikio irima-inĩ rĩa mĩrũũthi?”
Mũthamaki agĩcookia atĩrĩ, “Watho ũcio ũrĩ o ho, kũringana na mawatho ma Amedi na Aperisia, marĩa matagarũragwo.”
136:13 Ezek 14:14; Esit 3:8Nao magĩcookeria mũthamaki atĩrĩ, “Danieli, ũmwe wa andũ arĩa maatahĩtwo kuuma Juda, ndagwathĩkagĩra wee mũthamaki, kana agaathĩkĩra watho ũrĩa wee mwene wandĩkithĩtie. O na rĩu no ahooyaga Ngai wake maita matatũ o mũthenya.” 146:14 Mar 6:26Rĩrĩa mũthamaki aaiguire ũhoro ũcio, akĩigua kĩeha mũno; agĩtua itua rĩa kũhonokia Danieli, na mũthenya ũcio wothe aatindire akĩgeria ũrĩa angĩhonokia Danieli o nginya riũa rĩgĩthũa.
15Hĩndĩ ĩyo andũ acio makĩũngana rĩngĩ magĩthiĩ harĩ mũthamaki na makĩmwĩra atĩrĩ, “Ririkana, wee mũthamaki, atĩ kũringana na watho wa Amedi na Aperisia, watho ũrĩa mũrute kana mwandĩke nĩ mũthamaki ndũngĩgarũrwo.”
16Nĩ ũndũ ũcio mũthamaki agĩathana, nao makĩrehe Danieli na makĩmũikia irima-inĩ rĩa mĩrũũthi. Mũthamaki akĩĩra Danieli atĩrĩ, “Ngai waku ũrĩa ũtungatagĩra hĩndĩ ciothe-rĩ, arogũteithũra!”
176:17 Math 27:66Ihiga rĩkĩreehwo, rĩkĩigwo mũromo-inĩ wa irima rĩu, nake mũthamaki agĩĩkĩra mũhũũri na gĩcũhĩ gĩake mwene na icũhĩ cia andũ ake arĩa marĩ igweta, nĩgeetha gũtikagĩe ũndũ ũngĩgarũrwo ũkoniĩ Danieli. 186:18 2Sam 12:17Nake Mũthamaki agĩcooka nyũmba yake ya ũthamaki, nake akĩraara ehingĩte kũrĩa irio na atarĩ na maũndũ ma gwĩkenia. Na ũtukũ ũcio wothe ndaigana kuona toro.
19Na kwarooka gũkĩa-rĩ, mũthamaki agĩũkĩra tene, agĩthiĩ ahiũhĩte erekeire irima-inĩ rĩa mĩrũũthi. 206:20 Dan 3:17Na aakuhĩrĩria irima rĩu, agĩĩta Danieli na mũgambo ũrĩ na ruo rũnene, akĩmũũria atĩrĩ, “Danieli, wee ndungata ya Ngai ũrĩa ũrĩ muoyo, Ngai waku ũrĩa ũtungatagĩra hĩndĩ ciothe nĩakũhonoketie kuuma kũrĩ mĩrũũthi?”
216:21 Neh 2:3; Dan 3:9Nake Danieli agĩcookeria mũthamaki atĩrĩ, “Wee mũthamaki, ũrotũũra nginya tene! 226:22 Dan 3:28; Ahib 11:33; 2Tim 4:17Ngai wakwa nĩarandũmĩire mũraika wake, nake arahinga mĩrũũthi tũnua. Ndĩrĩ ũndũ mũũru ĩnjĩkĩte, tondũ nĩnyonetwo itarĩ na mahĩtia njĩkĩte maitho-inĩ make. Ningĩ o na wee mũthamaki ndirĩ ndaakũhĩtĩria.”
236:23 Dan 3:27; 1Maũ 5:20Nake mũthamaki agĩkena mũno na agĩathana Danieli arutwo irima rĩu rĩa mĩrũũthi. Nake Danieli aarutwo irima-inĩ rĩu rĩa mĩrũũthi, ndaarĩ na handũ aagurarĩtio, tondũ we nĩehokete Ngai wake.
246:24 Gũcook 24:16; Isa 38:13Nake Mũthamaki agĩathana, akiuga atĩ andũ arĩa maathitangĩte Danieli manyiitwo, macooke marehwo na maikio irima-inĩ rĩu rĩa mĩrũũthi, hamwe na atumia ao, na ciana ciao.6:24 Kũũraga andũ a nyũmba ĩmwe othe warĩ mũtugo wa andũ a Perisia. Na rĩrĩ, o na matanakinya irima gĩtina-rĩ, mĩrũũthi ĩyo ĩkĩmakĩria hinya, na ĩkĩhehenja mahĩndĩ mao mothe.
256:25 Dan 4:1Mũthamaki Dario agĩcooka akĩandĩkĩra andũ othe, na ndũrĩrĩ, na andũ a mĩario yothe bũrũri-inĩ guothe marũa, akĩmeera atĩrĩ:
“Mũrogaacĩra mũno makĩria!
266:26 Thab 5:7; Josh 2:11“Nĩndahĩtũkia watho, atĩ kũrĩa guothe ũthamaki ũyũ wakwa wakinya-rĩ, andũ no nginya metigagĩre na matĩĩage Ngai wa Danieli.
“Nĩgũkorwo nĩwe Ngai ũrĩa ũrĩ muoyo,
na atũũraga nginya tene;
ũthamaki wake ndũrĩ hĩndĩ ũkaaniinwo o na rĩ,
naguo wathani wake ndũrĩ hĩndĩ ũgaathira.
276:27 Dan 4:3Nĩwe ũteithũranaga na akahonokania;
nĩwe wĩkaga morirũ na magegania
kũu igũrũ o na gũkũ thĩ.
Ũcio nĩwe ũhonoketie Danieli
kuuma kũrĩ hinya wa mĩrũũthi.”
286:28 2Maũ 36:22; Dan 5:28Nĩ ũndũ ũcio Danieli akĩgaacĩra hĩndĩ ya wathani wa Dario, o na wathani-inĩ wa Kurusu ũrĩa Mũperisia.
