Mattæusevangeliet 15 – BPH & HLGN

Bibelen på hverdagsdansk

Mattæusevangeliet 15:1-39

Guds befalinger og menneskelige traditioner

Mark. 7,1-13

1En dag kom nogle farisæere og skriftlærde fra Jerusalem for at få en samtale med Jesus. 2„Hvorfor overtræder dine disciple de regler, vores forfædre har pålagt os?” begyndte de. „De vasker jo ikke hænder på den foreskrevne måde, før de spiser!”

3Jesus svarede: „Og hvorfor overtræder I Guds befalinger for at kunne følge jeres egne traditioner? 4Gud har jo sagt: ‚Du skal ære din far og din mor!’ og: ‚Den, der forbander sin far eller mor, skal dø!’15,4 2.Mos. 20,12 og 21,17.

5Men I hævder, at hvis blot man siger til sin far eller mor: ‚Det, du skulle have haft, vil jeg i stedet give som gave til templet,’ 6så behøver man ikke at ære sine forældre. På den måde ophæver I Guds ord til fordel for jeres egne traditioner.

7I er nogle hyklere! Det er sådan nogle som jer, Gud har talt om i profeten Esajas’ bog:

8‚Dette folk ærer mig i det ydre,

men deres hjerte er fjernt fra mig.

9Det er forgæves, de dyrker mig,

når deres lære blot er menneskebud.’15,9 Es. 29,13 fra LXX.

Hvad gør et menneske urent i Guds øjne?

Mark. 7,14-23

10Så kaldte Jesus folk sammen og sagde: „Hør nu efter og prøv at forstå, hvad jeg siger: 11Det er ikke det, som kommer ind gennem munden, der gør et menneske urent i Guds øjne, men det er det, som kommer ud gennem munden!”

12Derefter kom disciplene hen til Jesus og sagde: „Ved du, at farisæerne følte sig stødt over det, du sagde lige før?” 13Jesus svarede: „Alle de planter, som min Far ikke har plantet, bliver rykket op med rode. 14Lad dem bare være. De er blinde vejledere for blinde. Når en blind leder en blind, falder de begge i grøften.”

15Peter bad nu Jesus forklare, hvad han mente med den billedtale, han lige havde brugt.

16„I har åbenbart stadig svært ved at forstå billederne,” sagde Jesus. 17„Så hør her: Al den mad, der kommer ind gennem munden, fortsætter ned i maven og forsvinder ud igen. 18Det, der gør et menneske urent, er det, der udgår fra menneskets indre, 19dvs. de onde tanker, som fører til mord,15,19 Eller: „vold”. utroskab, seksuel synd, tyveri, løgn og sladder. 20Det er den slags ting, der gør mennesket urent—ikke at man spiser uden at have vasket hænderne ifølge bestemte ritualer.”

En ikke-jødisk kvindes tro

Mark. 7,24-30

21Jesus og disciplene forlod nu den del af landet og trak sig tilbage til egnene omkring Tyrus og Sidon.

22En ikke-jødisk kvinde, som boede på den egn, kom til Jesus og råbte bønfaldende: „Vær barmhjertig mod mig, Herre, du Davids Søn! Min datter har en dæmon i sig, og den plager hende ustandselig.”

23Jesus svarede hende ikke lige med det samme. Disciplene gik hen til ham og sagde: „Bed hende om at gå. Det vækker opsigt, at hun råber efter os.” 24Så vendte Jesus sig mod kvinden og sagde: „Jeg er kun udsendt for at hjælpe jøderne.” 25Men hun trådte nærmere og faldt på knæ foran ham: „Herre, hjælp mig dog!”

26Jesus svarede: „Det kan ikke være rigtigt at tage børnenes mad og give den til hundehvalpene.”

27„Det er sandt, Herre,” sagde hun, „og dog løber hvalpene hen og spiser de krummer, som falder ned fra deres herres bord.”

28„Du har stor tro!” udbrød Jesus. „Du skal få det, du har bedt om!” I samme øjeblik var hendes datter helbredt.

Mange helbredelser blandt ikke-jøder

Mark. 7,31-37

29Jesus vendte derefter tilbage til området øst for Galilæasøen, hvor han gik op på en bakke og satte sig ned for at undervise. 30Store folkeskarer kom til ham. Blandt dem var mange lamme, blinde, stumme og andre handicappede. Og Jesus helbredte dem alle!

31Det var et fantastisk syn. Mennesker som før var stumme, kunne nu tale. Handicappede blev helbredt, lamme gik omkring, blinde kunne se. Folkeskaren blev slået af forundring og lovpriste Israels Gud.

Bespisningen af de 4000 ikke-jøder

Mark. 8,1-10

32Jesus kaldte nu disciplene hen til sig. „Jeg har ondt af alle de mennesker,” sagde han. „Nu har de været sammen med mig her i tre dage, og de har ikke mere at spise. Jeg vil ikke sende dem af sted uden at give dem noget, for så kan de falde om af udmattelse på vejen hjem.”

33„Men vi kan da umuligt skaffe brød nok her i ødemarken,” indvendte disciplene.

34„Hvor mange brød har I?” spurgte Jesus.

„Syv brød og nogle småfisk,” svarede de.

35Så fik han folk til at sætte sig på jorden. 36Derefter tog han de syv brød og fiskene, takkede Gud, brækkede dem i stykker og gav stykkerne til disciplene, der så delte mad ud til folkeskaren. 37-38Alle spiste og blev mætte. 4000 mænd, foruden kvinder og børn, havde fået noget at spise, og da resterne blev samlet ind efter måltidet, var der nok til at fylde syv kurve.

39Så sendte Jesus folk hjem, hvorefter han og disciplene gik om bord i en båd og sejlede til området omkring Magadan.15,39 Magadan menes at være det samme som Magdala, hvor Maria Magdalene kom fra. Det ligger ved det vestligste punkt af Galilæasøen.

Ang Pulong Sang Dios

Mateo 15:1-39

Mga Tradisyon sang mga Katigulangan

(Mar. 7:1-13)

1Pagkatapos sadto may mga Pariseo kag mga manunudlo sang Kasuguan halin sa Jerusalem nga nagpalapit kay Jesus kag nagpamangkot, 2“Ngaa bala ang imo mga sumulunod wala nagasunod sa tradisyon sang aton mga katigulangan? Wala nila ginahimo ang ritual sang pagpanghinaw sang kamot antes magkaon.” 3Ginsabat sila ni Jesus, “Kamo man, ngaa ginalapas ninyo ang sugo sang Dios tungod sa inyo tradisyon nga ina? 4Halimbawa, nagsiling ang Dios, ‘Tahura ang imo amay kag iloy,’15:4 Exo. 20:12; Deu. 5:16. kag ‘Ang bisan sin-o nga magpakamalaot sa iya amay ukon iloy dapat patyon.’15:4 Exo. 21:17; Lev. 20:9. 5Pero kamo iya nagatudlo nga kon ang tawo maghambal sa iya ginikanan nga ang bulig nga ihatag kuntani niya sa ila natigana na nga ihatag sa Dios, 6indi na kinahanglan nga magbulig siya sa ila. Ginapakawalay pulos ninyo ang pulong sang Dios tungod sa inyo tradisyon. 7Mga hipokrito! Matuod gid ang ginsiling sang Dios parte sa inyo paagi kay Propeta Isaias,

8‘Ang mga tawo nga ini nagapadungog sa akon sa baba lang,

pero ang ila tagipusuon malayo sa akon.

9Wala sing pulos ang ila pagsimba sa akon,

kay ang ila mga ginatudlo mga pagsulundan nga ginhimo lang sang tawo.’ ”15:9 Isa. 29:13.

Ang Nagapahigko sa Tawo

(Mar. 7:14-23)

10Gintawag ni Jesus ang mga tawo kag ginsilingan niya sila, “Pamati kamo kag intiendiha ninyo ang akon ihambal. 11Ang mga butang nga nagasulod sa baba sang tawo wala nagapahigko15:11 butang… nagapahigko: May mga pagkaon nga ginadilian sang mga Judio nga kaunon agod indi sila makabig nga mahigko. sa iya, kundi ang mga nagaguwa sa iya baba.”

12Dayon nagpalapit sa iya ang iya mga sumulunod kag nagsiling, “Nahibaluan mo bala nga nagsakit ang buot sang mga Pariseo sa mga ginhambal mo nga ato?” 13Nagsabat si Jesus, “Ang kada tanom nga wala gintanom sang akon Amay sa langit pagagabuton. 14Pabay-i lang ninyo sila. Mga bulag sila nga manugtuytoy. Kag kon ang bulag magatuytoy sa bulag, sila nga duha mahulog sa buho.” 15Dayon nagsiling si Pedro kay Jesus, “Sugiri kami sang kahulugan sadto nga paanggid.” 16Nagsiling si Jesus sa ila, “Wala pa bala kamo makaintiendi? 17Wala bala kamo kahibalo nga ang bisan ano nga nagasulod sa baba nagaderetso sa tiyan kag sa ulihi nagaguwa sa lawas? 18Pero ang nagaguwa sa baba nagahalin sa tagipusuon, kag amo ang nagapahigko sa tawo. 19Kay sa tagipusuon sang tawo nagahalin ang malain nga mga panghunahuna nga amo ang nagatulod sa iya sa pagpatay, pagpanginbabayi ukon pagpanginlalaki, pagpakigrelasyon nga imoral, pagpangawat, pagtestigo sang butig, kag paghambal sang malain kontra sa iya isigkatawo. 20Amo ini ang nagapahigko sa tawo. Pero ang magkaon nga wala nahimo ang ritual sang pagpanghinaw sang kamot indi makapahigko sa tawo.”

Ang Pagtuo sang Babayi nga Canaanhon

(Mar. 7:24-30)

21Naghalin si Jesus sa sadto nga lugar kag nagkadto sa mga lugar nga malapit sa Tyre kag Sidon. 22May isa ka babayi nga Canaanhon nga nagaestar didto. Nagpalapit siya kay Jesus nga nagapakitluoy. Siling niya, “Ginoo, kaliwat ni David,15:22 Kaliwat ni David: Amo ini ang tawag sang mga Judio sa Mesias ukon Cristo tungod nga nagapati sila nga siya magahalin sa lahi ni Haring David kag manunubli sang iya ginharian. kaluoyi ako! Ang akon anak nga babayi ginagamhan sang malaot nga espiritu kag nagaantos gid siya.” 23Pero wala nagsabat si Jesus. Ang iya mga sumulunod nagpalapit sa iya kag nagpangabay gid nga nagasiling, “Pahalina ang babayi nga ina, kay sige lang ang iya sunod sa aton kag kagahod sa iya.” 24Dayon nagsiling si Jesus, “Ginpadala ako diri sa pagbulig sa mga Israelinhon nga pareho sa mga karnero nga nagkaladula.” 25Pero nagpalapit pa gid ang babayi kay Jesus kag nagluhod sa iya nga nagasiling, “Ginoo, buligi ako!” 26Nagsiling si Jesus sa iya sa paanggid, “Indi maayo nga kuhaon ang pagkaon sang mga anak kag ihaboy sa mga ido.”15:26 Ang buot silingon ni Jesus, nga buligan niya anay ang mga Judio kag indi lang anay ang mga indi Judio. 27Kag nagsiling ang babayi, “Husto ina Ginoo, pero bisan pa ang mga ido nagakaon sang mga usik nga nagakalahulog sa lamisa sang ila agalon.” 28Dayon nagsiling si Jesus sa iya, “Kadako sang imo pagtuo! Gani mabaton mo ang imo ginapangayo sa akon.” Kag sa amo gid nga tion nag-ayo ang iya anak.

Madamo ang Ginpang-ayo ni Jesus

29Naghalin didto si Jesus kag naglakat sa higad sang Dagat15:29 Dagat: Tan-awa ang footnote sa 13:1. sang Galilea. Sang ulihi nagtaklad siya sa bukid kag nagpungko didto. 30Madamo nga mga tawo ang nagpalapit sa iya nga may dala nga mga piang, pingkaw, bulag, apa kag madamo pa nga mga masakiton. Ginpamutang sila sa tiilan ni Jesus kag ginpang-ayo niya sila tanan. 31Natingala gid ang mga tawo kay nakita nila nga ang mga apa makahambal na, maayo na ang kamot sang mga pingkaw, ang mga piang makalakat na kag ang mga bulag makakita na. Kag gindayaw nila ang Dios sang Israel.

Ginpakaon ni Jesus ang 4,000 ka Tawo

(Mar. 8:1-10)

32Gintawag ni Jesus ang iya mga sumulunod kag ginsilingan, “Naluoy gid ako sa sina nga mga tawo. Tatlo na ka adlaw nga nagaupod-upod sila sa akon kag wala na sila sing kalan-on. Indi ko gusto nga magpauli sila nga wala kakaon kay basi kon malipong sila sa dalan.” 33Nagsiling ang iya mga sumulunod sa iya, “Diin bala kita makakuha sang pagkaon diri sa kamingawan para sa sining madamo nga mga tawo?” 34Nagpamangkot si Jesus sa ila, “Pila ka bilog ang inyo tinapay dira?” Nagsabat sila, “Pito, kag pila ka magagmay nga isda.” 35Dayon ginpapungko ni Jesus ang mga tawo. 36Ginkuha niya ang pito ka tinapay kag ang mga isda kag nagpasalamat sa Dios. Pagkatapos ginpamihak-pihak niya ini kag ginhatag sa iya mga sumulunod. Kag sila amo ang nagpanagtag sa mga tawo. 37Nakakaon sila tanan kag nagkalabusog. Pagkatapos gintipon nila ang tinapay nga sobra, kag nakapuno sila sang pito ka alat. 38Mga 4,000 ka lalaki ang nagkalaon wala labot ang mga babayi kag mga bata.

39Pagkatapos sadto ginpapauli ni Jesus ang mga tawo. Dayon nagsakay siya sa sakayan kag nagtabok sa lugar sang Magadan.