Proverbes 4 – BDS & TCB

La Bible du Semeur

Proverbes 4:1-27

Les conseils d’un père

1Ecoutez, mes fils, l’instruction d’un père,

soyez attentifs pour acquérir du discernement.

2Car c’est un bon enseignement que je vous donne.

N’abandonnez pas l’éducation que je vous ai donnée,

3car j’ai été, moi aussi, un fils pour mon père,

et ma mère me chérissait comme un enfant unique.

4Mon père m’a enseigné et m’a dit :

« Que ton cœur retienne mes paroles,

suis mes préceptes, et tu vivras.

5Acquiers la sagesse et l’intelligence,

n’oublie pas, ne dévie pas de ce que je t’ai appris.

6N’abandonne pas la sagesse, et elle te gardera,

aime-la, et elle te protégera.

7Voici le début de la sagesse :

acquiers la sagesse,

recherche l’intelligence au prix de tout ce que tu possèdes4.7 Voir la parabole de Jésus en Mt 13.45-46..

8Tiens-la en haute estime4.8 Autre traduction : caresse-la ou étreins-la. La sagesse est alors comparée à l’épouse aimée (cf. 5.15-19)., et elle t’élèvera.

Si tu l’embrasses4.8 Le même verbe est utilisé à propos de l’attitude envers la femme adultère en 5.20. Le jeune homme est donc invité à choisir entre la sagesse et la femme adultère., elle te mettra en honneur.

9Elle posera une belle couronne sur ta tête,

elle t’ornera d’un diadème magnifique. »

10Mon fils, écoute-moi et reçois mes paroles,

ainsi tu prolongeras ta vie4.10 Voir 3.18..

11C’est la voie de la sagesse que je t’enseigne.

Je te guide vers de droits chemins.

12Si tu y marches, tes pas ne seront pas gênés,

et si tu y cours, tu ne trébucheras pas4.12 Soit sur un obstacle soit à cause de l’obscurité, ou des deux (voir v. 19 ; 3.23 ; 10.9 ; Ps 18.37 ; Es 40.30-31)..

13Tiens-toi fermement à l’éducation qui t’a été donnée, ne la rejette pas.

Restes-y attaché, car ta vie en dépend.

14Ne t’engage pas dans la voie des méchants,

ne suis pas l’exemple de ceux qui font le mal.

15Eloigne-toi de leur sentier,

ne t’y aventure pas,

écarte-toi d’eux et va ton chemin.

16Car ces gens-là ne dormiraient pas s’ils n’avaient pas fait quelque chose de mal,

ils perdraient le sommeil s’ils n’avaient causé la chute de quelqu’un.

17Ils se nourrissent du pain de la méchanceté

et boivent le vin de la violence.

18Le sentier des justes est comme la lumière de l’aurore

dont l’éclat ne cesse de croître jusqu’en plein jour.

19La route des méchants, elle, est plongée dans l’obscurité :

ils n’aperçoivent pas l’obstacle qui les fera tomber.

20Mon fils, sois attentif à mes paroles,

prête l’oreille à mes propos,

21ne les perds pas de vue.

Garde-les au fond de ton cœur,

22car ils apportent la vie à ceux qui les accueillent,

et ils assurent la santé du corps.

23Par-dessus tout, veille soigneusement sur ton cœur,

car il est à la source de tout ce qui fait ta vie.

24Garde-toi de prononcer des propos tordus :

rejette les discours pervers.

25Regarde bien en face de toi,

et que ton regard se porte droit devant toi.

26Observe bien le chemin sur lequel tu t’engages,

et emprunte des routes sûres.

27Ne t’en écarte ni à droite ni à gauche,

détourne ton pied du mal.

Tagalog Contemporary Bible

Kawikaan 4:1-27

1Mga anak, pakinggan ninyong mabuti ang mga pagtutuwid ng inyong ama sa inyong pag-uugali, upang lumawak ang inyong pang-unawa. 2Mabuti ang itinuturo kong ito, kaya huwag ninyong ipagwalang bahala. 3Noong bata pa ako at nasa piling pa ng aking mga magulang, mahal na mahal ako ng aking ina bilang nag-iisang anak. 4Tinuruan ako ni ama. Sinabi niya sa akin, “Anak, ingatan mo sa iyong puso ang mga itinuturo ko. Sundin mo ang mga utos ko at mabubuhay ka nang matagal. 5Pagsikapan mong magkaroon ng karunungan at pang-unawa. Huwag mong kalilimutan ang mga sinasabi ko at huwag kang hihiwalay dito. 6Huwag mong tanggihan ang karunungan, sa halip pahalagahan mo ito, dahil iingatan ka nito. 7Pinakamahalaga sa lahat ang karunungan at pang-unawa. Sikapin mong magkaroon nito kahit na maubos pa ang lahat ng kayamanan mo. 8Tanggapin moʼt pahalagahan ang karunungan, dahil magbibigay ito sa iyo ng karangalan. 9Magiging parang koronang bulaklak ito na magbibigay sa iyo ng kagandahan.”

10Anak, pakinggan mo at tanggapin ang mga sinasabi ko sa iyo upang humaba ang iyong buhay. 11Tinuruan na kita ng karunungan, kung paano mamuhay sa katuwiran. 12Kung susundin mo ito, walang makakasagabal sa buhay mo at maliligtas ka sa anumang kapahamakan. 13Huwag mong kalilimutan ang pagtutuwid ko sa iyong pag-uugali; ingatan mo ito sa puso mo sapagkat mabubuhay ka sa pamamagitan nito.

14Huwag mong gagayahin ang ginagawa ng mga taong masama. 15Iwasan mo ito at patuloy kang mamuhay nang matuwid. 16Sapagkat ang taong masama ay hindi makatulog kapag hindi nakakagawa ng masama o walang naipapahamak. 17Ang pagkain nila ay paggawa ng kasamaan at ang inumin nila ay paggawa ng karahasan.

18Ang pamumuhay ng taong matuwid ay parang sikat ng araw na lalong nagliliwanag habang tumatagal. 19Pero ang pamumuhay ng taong masama ay parang kadiliman; hindi niya alam kung ano ang dahilan ng kanyang pagbagsak.

20Anak, pakinggan mong mabuti ang itinuturo ko sa iyo. 21Huwag mo itong kalilimutan kundi ingatan sa puso mo. 22Sapagkat magbibigay ito ng malusog na katawan at mahabang buhay sa sinumang makakasumpong nito.

23Higit sa lahat, ingatan mo ang iyong isipan, sapagkat kung ano ang iyong iniisip iyon din ang magiging buhay mo. 24Huwag kang magsalita ng kasinungalingan at walang kabuluhan. 25Ituon mo ang iyong paningin sa mga bagay na mabuti. 26Pag-isipan mong mabuti ang iyong mga gagawin upang magtagumpay ka. 27Mamuhay ka sa katuwiran at layuan mo ang kasamaan.