Panultihon 11 – APSD-CEB & BDS

Ang Pulong Sa Dios

Panultihon 11:1-31

1Ngil-aran ang Ginoo sa manikas ug timbang, apan malipay siya sa dili tikasan.

2Ang manghambog maulawan, apan ang mapainubsanon mahimong maalamon.

3Ang tawong matarong nasayod sa iyang pagabuhaton kay nagsubay siya sa ensaktong pagkinabuhi, apan ang maluibon malaglag kay ang sayop maoy iyang ginakinabuhi.

4Ang bahandi dili makatabang kon silotan sa Dios ang tawo sa kamatayon, apan ang matarong nga pagkinabuhi makaluwas gikan sa kamatayon.

5Ang pagkinabuhing matarong sa tawong dili salawayon makapagaan sa iyang pagkinabuhi, apan ang tawong daotan malaglag tungod sa iyang daotang binuhatan.

6Ang pagkinabuhing matarong sa tawong nagsubay sa ensakto maoy magluwas kaniya, apan ang daotang mga tinguha sa tawong maluibon maoy magsakit kaniya.

7Inigkamatay sa mga tawong daotan, mahanaw ang ilang paglaom; ang ilang gipanghandom wala nay pulos.

8Luwason sa Dios gikan sa kalisod ang matarong, apan ang daotan iyang pasagdan.

9Daoton sa dili diosnon ang iyang isigka-tawo pinaagi sa iyang mga pulong.

Makalingkawas ang tawong matarong pinaagi sa iyang kaalam.

10Manghugyaw sa kalipay ang mga lumulupyo sa usa ka lungsod kon mouswag ang mga matarong ug ingon man kon mangamatay ang mga daotan.

11Mouswag ang lungsod pinaagi sa pagpanalangin sa mga matarong, apan mapukan kini pinaagi sa pagpangdaot sa mga daotan.

12Ang tawong walay pagsabot mangbugalbugal sa iyang isigka-tawo, apan ang tawong may pagsabot nagapugong sa iyang baba.

13Ang libakera manugilon sa sekreto, apan ang tawong kasaligan makatago ug sekreto.

14Mapukan ang usa ka nasod kon wala kini mga magtatambag, apan molig-on kini kon daghan ang mga magtatambag.

15Magkaproblema ka kon moako ka nga mobayad sa utang sa uban, labi na kon dili nimo sila kaila. Busa kon dili ka gustong maproblemahan, ayaw kana himoa.

16Ang babayeng buotan moani ug pasidungog, apan ang tawong bangis kutob ra sa pag-angkon ug bahandi.

Ang tawong tapolan mapobre,11:16 Ang tawong tapolan mapobre: Wala kini sa Hebreo, apan anaa sa Septuagint. apan ang tawong kugihan maadunahan.

17Kon maayo ka sa uban, makahatag kinig kaayohan kanimo; apan kon bangis ka, kasakit ang imong padulngan.

18Ang ganti sa tawong daotan lumalabay lang, apan ang buhat sa tawong matarong moani ug matuod nga ganti.

19Ang tawong nagahimog matarong padayong mabuhi, apan ang nagahimog daotan mamatay.

20Ngil-aran ang Ginoo sa mga tawong baliko ug utok, apan gikalipay niya ang mga tawong dili salawayon.

21Sigurado gayod nga silotan ang mga daotan, apan makalingkawas ang mga matarong.

22Ang katahom sa babayeng walay maayong desisyon sama lang sa singsing nga bulawan nga anaa sa simod sa baboy.

23Ang ginatinguha sa mga matarong makahatag ug kaayohan, apan ang ginatinguha sa mga daotan makalagot.

24Ang mga mahinatagon misamot hinuon pag-uswag; apan ang mga hakog misamot hinuon ug kakabos.

25Ang tawong mahinatagon mouswag. Ang tawo nga nagatabang sa uban tabangan usab.

26Panghimaraoton sa mga tawo ang nagatago sa iyang baligya aron ibaligya kini kon motaas na ang presyo, apan dinayeg ang mga tawo nga wala magtago sa ilang baligya.

27Ang tawong nangandoy sa maayo makakitag kaayo, apan ang tawo nga mangitag samok makasugat gayod niini.

28Madismaya ang tawo nga nagasalig sa iyang bahandi, apan ang matarong mouswag sama sa labong nga tanom.

29Ang mga buang-buang nagadala ug kasamok sa panimalay ug wala gayod silay mapanunod sa kaulahian. Mahimo silang ulipon sa mga maalamon.

30Ang binuhatan sa tawong matarong makatabang sa uban nga mahimong motarong ug motaas ang ilang mga kinabuhi.11:30 makatabang… kinabuhi: sa literal, kahoy nga nagahatag sa kinabuhi. Ug maaghat niya ang mga tawo sa iyang kaalam.

31Kon dinhi sa kalibotan ang mga matarong makadawat ug balos sa ilang mga binuhatan, labi na gayong balosan ang mga daotan ug mga makasasala.

La Bible du Semeur

Proverbes 11:1-31

1L’Eternel a horreur des balances fausses,

mais il aime les poids exacts11.1 Voir 16.11 ; 20.10, 23 ; Lv 19.36 ; Am 8.5 ; Mi 6.9-12..

2Le mépris suit de près l’orgueil,

mais la sagesse se tient auprès des humbles.

3L’intégrité guide les hommes droits,

mais les tricheries des gens infidèles les mènent à la ruine.

4La richesse ne sera d’aucun secours au jour de la colère divine,

mais être juste sauve de la mort.

5La justice de l’homme intègre lui fait prendre le droit chemin,

mais le méchant tombe par sa propre méchanceté.

6La justice de l’homme droit le sauve,

mais les gens retors sont pris au piège de leurs désirs.

7Quand le méchant meurt, tous ses espoirs périssent,

et la confiance qu’il avait placée en ses ressources s’effondre.

8Le juste sera libéré de la détresse,

et le méchant y prendra sa place.

9Par ses paroles, l’impie cause la ruine de son prochain,

mais, par leur science, les justes en sont préservés.

10Le bonheur des justes fait la joie de toute la cité,

et quand les méchants périssent, on pousse des cris de joie.

11Une cité prospère quand des justes attirent la bénédiction sur elle,

mais les paroles des méchants œuvrent à sa ruine.

12Qui traite son prochain avec mépris est un insensé,

mais l’homme intelligent accepte de se taire.

13Le médisant divulgue les secrets ;

un homme de confiance tient la chose cachée.

14Quand un peuple n’est pas bien gouverné, il décline ;

le salut se trouve dans le grand nombre des conseillers.

15Qui se porte garant des dettes d’un inconnu s’en trouvera mal,

mais celui qui veille à ne pas s’engager11.15 Voir 6.1 et note. assure sa sécurité.

16Une femme aimable obtient les honneurs,

[mais la femme sans vertu est assise dans la honte.

Les paresseux n’ont jamais d’argent11.16 Les mots entre crochets se trouvent dans l’ancienne version grecque et la version syriaque, mais pas dans le texte hébreu traditionnel.,]

les hommes énergiques obtiennent les richesses.

17L’homme bienveillant se fait du bien à lui-même,

mais l’homme cruel creuse son propre malheur.

18Le méchant fait une œuvre qui le trompe,

mais celui qui sème la justice reçoit un salaire sûr.

19La justice mène à la vie,

mais celui qui poursuit le mal court à la mort.

20L’Eternel a horreur de ceux qui ont le cœur tortueux,

mais il accorde sa faveur à ceux qui se conduisent de façon intègre.

21Vous pouvez en être sûrs : en fin de compte, le méchant n’échappera pas au châtiment,

alors que les justes seront sauvés.

22Une femme belle et dépourvue de bon sens

est comme un anneau d’or dans le groin d’un porc11.22 Les femmes orientales se paraient ainsi d’un anneau d’or (Gn 24.47 ; Ez 16.12)..

23Toutes les aspirations des justes tendent vers le bien,

mais tout ce que les méchants peuvent espérer, c’est la colère.

24Tel donne libéralement et ses richesses s’accroissent,

tel autre épargne à l’excès et se trouve dans la pauvreté.

25Qui répand la bénédiction connaîtra l’abondance ;

qui donne à boire aux autres sera lui-même désaltéré.

26Le peuple maudit l’accapareur qui retient son blé11.26 Pour le vendre plus cher en temps de pénurie.,

mais celui qui le vend sans différer obtient la bénédiction.

27Qui recherche assidûment le bien s’attire la faveur,

mais qui poursuit le mal tombera dans les griffes du mal.

28Ceux qui se confient dans leurs richesses tomberont,

mais les justes s’épanouiront comme la frondaison nouvelle.

29Qui sème le trouble dans sa famille héritera le vent,

et l’insensé deviendra l’esclave du sage11.29 Par suite de ses dettes contractées à la légère (22.7 ; voir 14.19)..

30Le fruit que porte le juste est un arbre de vie,

et celui qui est sage gagne les cœurs11.30 Voir 3.18 et note..

31Déjà ici-bas, le juste reçoit sa rétribution,

à plus forte raison, le méchant et le pécheur11.31 Voir 10.27. Ce verset est cité en 1 P 4.18 d’après l’ancienne version grecque. Selon cette citation, la « rétribution » du juste doit être comprise comme un châtiment..