Vua Đa-vít trong Tuổi Già
1Vua Đa-vít đã già, tuổi cao; mặc dù người ta đắp bao nhiêu lớp áo, vua vẫn không thấy ấm. 2Các cận thần vua tâu: “Xin cho phép chúng tôi đi tìm một trinh nữ để hầu hạ, săn sóc vua. Nàng sẽ nằm trong lòng vua làm cho vua ấm.”
3Vậy, người ta tìm khắp nước, và họ thấy A-bi-sác, ở Su-nem, là một trinh nữ trẻ đẹp, nên đem nàng về cho vua. 4Nàng rất đẹp, lo săn sóc, hầu hạ vua; nhưng vua không chăn gối với nàng.
A-đô-ni-gia Tự Tôn Làm Vua
5Lúc ấy, con của Đa-vít, Hoàng tử A-đô-ni-gia, mẹ là Hà-ghi, tuyên bố: “Ta sẽ làm vua,” rồi sắm xe ngựa và tuyển năm mươi người chạy trước mở đường. 6Bấy giờ, cha người là Vua Đa-vít, chẳng trách cứ hoặc hỏi xem con mình muốn làm gì. A-đô-ni-gia, em kế Áp-sa-lôm, là người rất đẹp trai.
7A-đô-ni-gia thuyết phục Tướng Giô-áp con bà Xê-ru-gia, Thầy Tế lễ A-bia-tha, họ bằng lòng theo giúp ông. 8Tuy nhiên, Thầy Tế lễ Xa-đốc, Bê-na-gia, con Giê-hô-gia-đa, Tiên tri Na-than, Si-mê-i, Rê-i, và các dũng tướng của Đa-vít không theo A-đô-ni-gia.
9A-đô-ni-gia đi Ên-rô-ghên dâng chiên, bò, và thú vật béo tốt làm tế lễ trên Hòn đá Xô-hê-lết. Ông mời các anh em mình, là những con trai khác của Vua Đa-vít—và tất cả quan chức Giu-đa trong triều đình đến dự. 10Tuy nhiên, ông không mời Tiên tri Na-than, Bê-na-gia, các dũng tướng, và Hoàng tử Sa-lô-môn.
11Khi ấy, Tiên tri Na-than đến nói với Bát-sê-ba, mẹ Sa-lô-môn: “Bà có nghe việc A-đô-ni-gia, con Hà-ghi, lên làm vua trong khi vua cha không biết gì không? 12Bây giờ, tôi xin hiến kế để cứu mạng bà và mạng Sa-lô-môn, con bà. 13Bà đi ngay vào cung tâu với Vua Đa-vít như sau: ‘Có phải vua đã thề với tôi rằng: “Sa-lô-môn, con bà, sẽ kế vị ta và sẽ ngồi trên ngôi ta” không? Thế sao bây giờ A-đô-ni-gia lại làm vua?’ 14Trong khi bà đang nói, tôi sẽ vào xác nhận với vua những lời bà nói là đúng.”
15Bát-sê-ba vào phòng vua nằm. (Lúc ấy vua Đa-vít rất già yếu, và có A-bi-sác ở đó săn sóc vua.) 16Bát-sê-ba cúi lạy vua.
Vua hỏi: “Bà muốn gì?”
17Bà thưa: “Thưa vua, có phải vua thề trước Chúa Hằng Hữu, Đức Chúa Trời của vua, rằng: ‘Sa-lô-môn, con bà, sẽ kế vị ta và ngồi trên ngôi ta’ không? 18Thưa vua, bây giờ hóa ra A-đô-ni-gia làm vua, trong khi chúa tôi chẳng biết gì cả. 19A-đô-ni-gia tổ chức tế lễ, dâng bò, thú béo, và chiên vô số, đồng thời mời các hoàng tử, Thầy Tế lễ A-bia-tha, và Tướng Giô-áp đến dự, nhưng không mời Sa-lô-môn. 20Bây giờ, toàn dân đang ngóng trông, xem vua chỉ định ai lên ngôi kế vị. 21Còn nếu cứ để thế này, đến ngày vua an giấc với tổ tiên, con tôi là Sa-lô-môn và tôi sẽ bị đối xử như tội nhân.”
22Khi bà đang nói chuyện với vua thì Tiên tri Na-than đến. 23Cận thần của vua báo: “Tiên tri Na-than xin gặp vua.”
Na-than vào, phủ phục cúi chào cung kính. 24Na-than nói: “Muôn tâu, có phải vua đã truyền ngôi cho A-đô-ni-gia không? 25Vì hôm nay hoàng tử đã làm lễ đăng quang và dâng tế những thú vật béo tốt, cùng mời các hoàng tử, Tướng Giô-áp, và Thầy Tế lễ A-bia-tha đến dự. Hiện nay họ đang cùng nhau ăn uống với A-đô-ni-gia và tung hô: ‘Vua A-đô-ni-gia vạn tuế!’ 26Tuy nhiên, tôi cũng như Thầy Tế lễ Xa-đốc, Bê-na-gia, và Sa-lô-môn đều không được mời. 27Có phải vua chủ trương việc này không? Vì không thấy vua cho chúng tôi biết ai là người kế vị và ngồi trên ngôi của vua cả.”
Đa-vít Chọn Sa-lô-môn Làm Vua
28Vua Đa-vít bảo: “Gọi Bát-sê-ba cho ta.” Bà trở vào đứng trước mặt vua. 29Vua thề: “Trước Chúa Hằng Hữu hằng sống, Đấng đã cứu ta khỏi mọi điều nguy hiểm, 30ta xác nhận có thề với bà, nhân danh Chúa Hằng Hữu, Đức Chúa Trời của Ít-ra-ên rằng: ‘Sa-lô-môn, con bà, sẽ kế vị ta, ngồi trên ngôi thay ta,’ và hôm nay ta thực hiện điều ấy.”
31Bát-sê-ba phủ phục, cúi mặt sát đất, và tung hô: “Đức Vua Đa-vít vạn tuế.”
32Vua truyền: “Gọi Thầy Tế lễ Xa-đốc, Tiên tri Na-than, và Bê-na-gia con Giê-hô-gia-đa vào đây.” Khi họ vào, 33vua ra lệnh: “Các ông dẫn Sa-lô-môn và các bầy tôi ta xuống Ghi-hôn. Sa-lô-môn sẽ cưỡi con la của ta mà đi. 34Tại đó, Thầy Tế lễ Xa-đốc và Tiên tri Na-than sẽ xức dầu cho Sa-lô-môn làm vua Ít-ra-ên; và thổi kèn tung hô: 35‘Vua Sa-lô-môn vạn tuế!’ Xong rồi, các ông sẽ theo Sa-lô-môn về đây. Sa-lô-môn sẽ lên ngồi trên ngôi ta, vì được ta chỉ định làm vua Ít-ra-ên và Giu-đa.”
36Bê-na-gia, con Giê-hô-gia-đa, đáp lời vua: “A-men! Cầu xin Chúa Hằng Hữu, Đức Chúa Trời của chúa tôi cũng phán định như thế. 37Cầu Chúa Hằng Hữu ở với Sa-lô-môn như đã ở với chúa tôi. Xin Ngài làm cho ngôi nước của Sa-lô-môn lớn hơn cả ngôi nước của Vua Đa-vít!”
38Vậy, Thầy Tế lễ Xa-đốc, Tiên tri Na-than, Bê-na-gia, những người Kê-rê-thít, và Phê-lết nâng Sa-lô-môn lên lưng con la của Vua Đa-vít và rước ông xuống Ghi-hôn. 39Tại đó, Xa-đốc cầm cái sừng đựng dầu lấy từ lều thánh, xức cho Sa-lô-môn. Họ thổi kèn và mọi người tung hô: “Vua Sa-lô-môn vạn tuế!” 40Sau đó, mọi người theo Sa-lô-môn trở về. Họ thổi sáo, hân hoan reo hò vang dậy cả đất.
41A-đô-ni-gia và đoàn tân khách nghe tiếng hò reo khi vừa dự tiệc xong. Tướng Giô-áp nghe tiếng kèn liền hỏi: “Trong thành có gì xảy ra ồn ào như thế?”
42Vừa lúc đó Giô-na-than, con Thầy Tế lễ A-bia-tha đến. A-đô-ni-gia liền bảo: “Vào ngay. Anh là một dũng sĩ chắc đem tin tốt đẹp.”
43Giô-na-than nói: “Vua Đa-vít đã truyền ngôi cho Sa-lô-môn! 44Chính vua đã bảo Thầy Tế lễ Xa-đốc, Tiên tri Na-than, Bê-na-gia, con Giê-hô-gia-đa, và Phê-lết đỡ Sa-lô-môn lên cưỡi con la của vua. 45Thầy Tế lễ Xa-đốc và Tiên tri Na-than đã xức dầu cho Sa-lô-môn làm vua tại Ghi-hôn. Sau đó, họ trở về ăn mừng, làm náo động cả thành. Đó là tiếng vang các ông đã nghe. 46Sa-lô-môn lên ngồi trên ngôi, 47còn các quần thần của vua đều đến mừng Vua Đa-vít rằng: ‘Cầu xin Đức Chúa Trời làm cho Sa-lô-môn nổi danh hơn cả vua, cho ngôi nước người lớn hơn ngôi nước vua.’ Vua vẫn ở trên giường đáp lễ: 48‘Ca ngợi Chúa Hằng Hữu, Đức Chúa Trời của Ít-ra-ên, vì ngày nay Ngài cho có một người ngồi trên ngôi ta, trong khi ta còn đây để được thấy tận mắt.’”
49Bấy giờ, Các tân khách của A-đô-ni-gia đều sợ hãi và bỏ chạy. 50A-đô-ni-gia vì sợ Sa-lô-môn giết, nên chạy vào nắm lấy sừng bàn thờ. 51Người ta báo cho Sa-lô-môn hay: “A-đô-ni-gia vì sợ Vua Sa-lô-môn nên đã chạy đến nắm sừng bàn thờ và cầu xin: ‘Hôm nay vua vui lòng thề sẽ không giết tôi bằng gươm.’”
52Sa-lô-môn nói: “Nếu anh ta chứng tỏ là một người xứng đáng, một sợi tóc cũng không mất; nhưng nếu làm điều sai trái, anh ta sẽ chết.” 53Vua Sa-lô-môn sai người đem A-đô-ni-gia ra khỏi bàn thờ. Ông đến cúi lạy trước mặt Vua Sa-lô-môn rồi vua bảo: “Anh về nhà đi.”
王位之爭
1大衛王年紀老邁，雖然蓋了幾層被子，仍然覺得冷。 2他的臣僕建議：「不如選一位少女進宮伺候、照顧我主我王，讓她睡在王懷中給王取暖。」
3於是，他們在以色列全國尋找美貌女子，找到了一位名叫雅比莎的書念少女，把她帶到王那裡。 4這女子長得花容月貌，她照顧、伺候王，但王沒有與她同房。
5那時，哈姬的兒子亞多尼雅妄自尊大，說：「我必做王。」他為自己製備了車輛和騎兵，派五十人在前面開路。 6他父親從不干涉、責問他：「你這是做什麼？」他是押沙龍的弟弟，長得英俊非凡。
7亞多尼雅與洗魯雅的兒子約押及祭司亞比亞他商議，二人都答應支持他。 8不過，撒督祭司、耶何耶大的兒子比拿雅、拿單先知、示每、利以和大衛的勇士卻沒有跟隨他。
9一天，亞多尼雅在隱·羅結附近的瑣希列磐石那裡宰了牛羊和肥牛犢獻祭，並邀請了眾王子和猶大的群臣。 10可是他沒有邀請拿單先知、比拿雅、大衛的勇士和他的兄弟所羅門。
11拿單對所羅門的母親拔示芭說：「你沒有聽說嗎？哈姬的兒子亞多尼雅做王了，我們的主大衛還不知道。 12事到如今，我有一個主意，可以保住你和你兒子所羅門的性命。 13你去見大衛王，對他說，『我主我王啊，你不是起誓說讓臣妾的兒子所羅門繼承王位嗎？怎麼現在亞多尼雅做了王呢？』 14你跟王說話的時候，我會進去證實你的話。」
15拔示芭就進內室去見年邁的王，書念的少女雅比莎正在伺候他。 16拔示芭向王屈身下拜。王問道：「你有什麼事嗎？」 17拔示芭回答說：「我主啊，你曾經憑你的上帝耶和華起誓說讓臣妾的兒子所羅門繼承你的王位，坐你的寶座。 18但現在亞多尼雅已經稱王了，我主我王還不知道。 19他宰了許多牛羊和肥牛犢獻祭，邀請眾王子、亞比亞他祭司和約押元帥，卻沒有邀請你的僕人所羅門。 20我主我王啊！以色列舉國拭目以待，等著王來指定誰繼承王位。 21不然，到我主我王與祖先同眠之後，我和我兒所羅門必被定為罪人。」
22她與王正說話間，拿單先知進宮來了。 23有人奏告王，說：「拿單先知來了。」拿單來到王面前，俯伏在地， 24說：「我主我王啊，你已經宣佈讓亞多尼雅繼承你的王位，坐你的寶座嗎？ 25他今天宰了許多牛羊和肥犢獻祭，宴請眾王子、將領和亞比亞他祭司，他們正在他那裡一邊吃喝一邊說，『亞多尼雅王萬歲！』 26但他沒有邀請臣僕我、撒督祭司、耶何耶大的兒子比拿雅和你的僕人所羅門。 27這是我主我王的旨意嗎？王還沒有對臣僕們說過誰繼承王位。」
28於是，大衛王召見拔示芭。拔示芭立刻晉見，侍立在王面前。 29王起誓說：「我憑救我脫離一切苦難的永活的耶和華起誓， 30我今天必實現我憑以色列的上帝耶和華向你起的誓。你的兒子所羅門必繼承王位，坐在我的寶座上。」
31拔示芭就向王俯伏下拜說：「我主我王萬歲！」
32大衛王又召見撒督祭司、拿單先知和耶何耶大的兒子比拿雅。他們都來到王面前。 33王囑咐道：「你們要率領我的隨從，讓我兒所羅門騎上我的騾子，護送他下到基訓。 34撒督祭司和拿單先知要在那裡膏立他為以色列王。你們要吹響號角，高喊，『所羅門王萬歲！』 35然後，你們要隨他回來，他要登基，繼承我的王位。我已立他做以色列和猶大的君王了。」
36耶何耶大的兒子比拿雅說：「遵命，願我主我王的上帝耶和華成全這事。 37耶和華怎樣與我主我王同在，願祂也照樣與所羅門同在，使他的國比我主大衛王的國更強大。」 38於是，撒督祭司、拿單先知、耶何耶大的兒子比拿雅，以及基利提人和比利提人請所羅門騎上大衛王的騾子，護送他前往基訓。 39撒督祭司從聖幕裡拿來盛膏油的角，膏立所羅門為王。他們吹響號角，民眾高聲歡呼：「所羅門王萬歲！」 40眾人浩浩蕩蕩地隨著所羅門回京，一路上吹笛歡呼，聲音震動大地。 41亞多尼雅和他的眾賓客剛剛飲宴完畢，聽見了這聲音。約押聽見號角聲，便問：「城裡為什麼如此喧鬧？」 42就在這時候，亞比亞他祭司的兒子約拿單來了，亞多尼雅說：「進來！你是個忠勇的人，一定帶來了好消息。」
43約拿單說：「我們的主大衛王已經立所羅門為王了。 44王派撒督祭司、拿單先知、耶何耶大的兒子比拿雅，以及基利提人和比利提人護送所羅門騎上王的騾子。 45撒督祭司和拿單先知在基訓膏立他為王，他們一路上歡呼著回來了，全城轟動。你們聽到的就是他們的聲音。 46所羅門已經登基掌權， 47王的臣僕也來向我們的主大衛王道喜說，『願王的上帝使所羅門比王更聲名顯赫，使他的國比王的國更強大。』王在床上俯伏敬拜， 48說，『以色列的上帝耶和華當受稱頌，因為祂讓我親眼看見我的繼承人今天登基。』」
49亞多尼雅的眾賓客聽後，嚇得四散而去。 50亞多尼雅懼怕所羅門，就去抓住祭壇的角。 51有人告訴所羅門：「亞多尼雅懼怕王，現在正抓住祭壇的角，要王今天起誓不要殺他。」
52所羅門說：「如果他是個忠義的人，必毫髮無損；如果他作惡，必死無疑。」 53於是，所羅門王便派人去把亞多尼雅從祭壇上帶下來。亞多尼雅前來向所羅門王俯伏下拜，所羅門對他說：「你回家去吧。」
