Vua Đa-vít trong Tuổi Già
1Vua Đa-vít đã già, tuổi cao; mặc dù người ta đắp bao nhiêu lớp áo, vua vẫn không thấy ấm. 2Các cận thần vua tâu: “Xin cho phép chúng tôi đi tìm một trinh nữ để hầu hạ, săn sóc vua. Nàng sẽ nằm trong lòng vua làm cho vua ấm.”
3Vậy, người ta tìm khắp nước, và họ thấy A-bi-sác, ở Su-nem, là một trinh nữ trẻ đẹp, nên đem nàng về cho vua. 4Nàng rất đẹp, lo săn sóc, hầu hạ vua; nhưng vua không chăn gối với nàng.
A-đô-ni-gia Tự Tôn Làm Vua
5Lúc ấy, con của Đa-vít, Hoàng tử A-đô-ni-gia, mẹ là Hà-ghi, tuyên bố: “Ta sẽ làm vua,” rồi sắm xe ngựa và tuyển năm mươi người chạy trước mở đường. 6Bấy giờ, cha người là Vua Đa-vít, chẳng trách cứ hoặc hỏi xem con mình muốn làm gì. A-đô-ni-gia, em kế Áp-sa-lôm, là người rất đẹp trai.
7A-đô-ni-gia thuyết phục Tướng Giô-áp con bà Xê-ru-gia, Thầy Tế lễ A-bia-tha, họ bằng lòng theo giúp ông. 8Tuy nhiên, Thầy Tế lễ Xa-đốc, Bê-na-gia, con Giê-hô-gia-đa, Tiên tri Na-than, Si-mê-i, Rê-i, và các dũng tướng của Đa-vít không theo A-đô-ni-gia.
9A-đô-ni-gia đi Ên-rô-ghên dâng chiên, bò, và thú vật béo tốt làm tế lễ trên Hòn đá Xô-hê-lết. Ông mời các anh em mình, là những con trai khác của Vua Đa-vít—và tất cả quan chức Giu-đa trong triều đình đến dự. 10Tuy nhiên, ông không mời Tiên tri Na-than, Bê-na-gia, các dũng tướng, và Hoàng tử Sa-lô-môn.
11Khi ấy, Tiên tri Na-than đến nói với Bát-sê-ba, mẹ Sa-lô-môn: “Bà có nghe việc A-đô-ni-gia, con Hà-ghi, lên làm vua trong khi vua cha không biết gì không? 12Bây giờ, tôi xin hiến kế để cứu mạng bà và mạng Sa-lô-môn, con bà. 13Bà đi ngay vào cung tâu với Vua Đa-vít như sau: ‘Có phải vua đã thề với tôi rằng: “Sa-lô-môn, con bà, sẽ kế vị ta và sẽ ngồi trên ngôi ta” không? Thế sao bây giờ A-đô-ni-gia lại làm vua?’ 14Trong khi bà đang nói, tôi sẽ vào xác nhận với vua những lời bà nói là đúng.”
15Bát-sê-ba vào phòng vua nằm. (Lúc ấy vua Đa-vít rất già yếu, và có A-bi-sác ở đó săn sóc vua.) 16Bát-sê-ba cúi lạy vua.
Vua hỏi: “Bà muốn gì?”
17Bà thưa: “Thưa vua, có phải vua thề trước Chúa Hằng Hữu, Đức Chúa Trời của vua, rằng: ‘Sa-lô-môn, con bà, sẽ kế vị ta và ngồi trên ngôi ta’ không? 18Thưa vua, bây giờ hóa ra A-đô-ni-gia làm vua, trong khi chúa tôi chẳng biết gì cả. 19A-đô-ni-gia tổ chức tế lễ, dâng bò, thú béo, và chiên vô số, đồng thời mời các hoàng tử, Thầy Tế lễ A-bia-tha, và Tướng Giô-áp đến dự, nhưng không mời Sa-lô-môn. 20Bây giờ, toàn dân đang ngóng trông, xem vua chỉ định ai lên ngôi kế vị. 21Còn nếu cứ để thế này, đến ngày vua an giấc với tổ tiên, con tôi là Sa-lô-môn và tôi sẽ bị đối xử như tội nhân.”
22Khi bà đang nói chuyện với vua thì Tiên tri Na-than đến. 23Cận thần của vua báo: “Tiên tri Na-than xin gặp vua.”
Na-than vào, phủ phục cúi chào cung kính. 24Na-than nói: “Muôn tâu, có phải vua đã truyền ngôi cho A-đô-ni-gia không? 25Vì hôm nay hoàng tử đã làm lễ đăng quang và dâng tế những thú vật béo tốt, cùng mời các hoàng tử, Tướng Giô-áp, và Thầy Tế lễ A-bia-tha đến dự. Hiện nay họ đang cùng nhau ăn uống với A-đô-ni-gia và tung hô: ‘Vua A-đô-ni-gia vạn tuế!’ 26Tuy nhiên, tôi cũng như Thầy Tế lễ Xa-đốc, Bê-na-gia, và Sa-lô-môn đều không được mời. 27Có phải vua chủ trương việc này không? Vì không thấy vua cho chúng tôi biết ai là người kế vị và ngồi trên ngôi của vua cả.”
Đa-vít Chọn Sa-lô-môn Làm Vua
28Vua Đa-vít bảo: “Gọi Bát-sê-ba cho ta.” Bà trở vào đứng trước mặt vua. 29Vua thề: “Trước Chúa Hằng Hữu hằng sống, Đấng đã cứu ta khỏi mọi điều nguy hiểm, 30ta xác nhận có thề với bà, nhân danh Chúa Hằng Hữu, Đức Chúa Trời của Ít-ra-ên rằng: ‘Sa-lô-môn, con bà, sẽ kế vị ta, ngồi trên ngôi thay ta,’ và hôm nay ta thực hiện điều ấy.”
31Bát-sê-ba phủ phục, cúi mặt sát đất, và tung hô: “Đức Vua Đa-vít vạn tuế.”
32Vua truyền: “Gọi Thầy Tế lễ Xa-đốc, Tiên tri Na-than, và Bê-na-gia con Giê-hô-gia-đa vào đây.” Khi họ vào, 33vua ra lệnh: “Các ông dẫn Sa-lô-môn và các bầy tôi ta xuống Ghi-hôn. Sa-lô-môn sẽ cưỡi con la của ta mà đi. 34Tại đó, Thầy Tế lễ Xa-đốc và Tiên tri Na-than sẽ xức dầu cho Sa-lô-môn làm vua Ít-ra-ên; và thổi kèn tung hô: 35‘Vua Sa-lô-môn vạn tuế!’ Xong rồi, các ông sẽ theo Sa-lô-môn về đây. Sa-lô-môn sẽ lên ngồi trên ngôi ta, vì được ta chỉ định làm vua Ít-ra-ên và Giu-đa.”
36Bê-na-gia, con Giê-hô-gia-đa, đáp lời vua: “A-men! Cầu xin Chúa Hằng Hữu, Đức Chúa Trời của chúa tôi cũng phán định như thế. 37Cầu Chúa Hằng Hữu ở với Sa-lô-môn như đã ở với chúa tôi. Xin Ngài làm cho ngôi nước của Sa-lô-môn lớn hơn cả ngôi nước của Vua Đa-vít!”
38Vậy, Thầy Tế lễ Xa-đốc, Tiên tri Na-than, Bê-na-gia, những người Kê-rê-thít, và Phê-lết nâng Sa-lô-môn lên lưng con la của Vua Đa-vít và rước ông xuống Ghi-hôn. 39Tại đó, Xa-đốc cầm cái sừng đựng dầu lấy từ lều thánh, xức cho Sa-lô-môn. Họ thổi kèn và mọi người tung hô: “Vua Sa-lô-môn vạn tuế!” 40Sau đó, mọi người theo Sa-lô-môn trở về. Họ thổi sáo, hân hoan reo hò vang dậy cả đất.
41A-đô-ni-gia và đoàn tân khách nghe tiếng hò reo khi vừa dự tiệc xong. Tướng Giô-áp nghe tiếng kèn liền hỏi: “Trong thành có gì xảy ra ồn ào như thế?”
42Vừa lúc đó Giô-na-than, con Thầy Tế lễ A-bia-tha đến. A-đô-ni-gia liền bảo: “Vào ngay. Anh là một dũng sĩ chắc đem tin tốt đẹp.”
43Giô-na-than nói: “Vua Đa-vít đã truyền ngôi cho Sa-lô-môn! 44Chính vua đã bảo Thầy Tế lễ Xa-đốc, Tiên tri Na-than, Bê-na-gia, con Giê-hô-gia-đa, và Phê-lết đỡ Sa-lô-môn lên cưỡi con la của vua. 45Thầy Tế lễ Xa-đốc và Tiên tri Na-than đã xức dầu cho Sa-lô-môn làm vua tại Ghi-hôn. Sau đó, họ trở về ăn mừng, làm náo động cả thành. Đó là tiếng vang các ông đã nghe. 46Sa-lô-môn lên ngồi trên ngôi, 47còn các quần thần của vua đều đến mừng Vua Đa-vít rằng: ‘Cầu xin Đức Chúa Trời làm cho Sa-lô-môn nổi danh hơn cả vua, cho ngôi nước người lớn hơn ngôi nước vua.’ Vua vẫn ở trên giường đáp lễ: 48‘Ca ngợi Chúa Hằng Hữu, Đức Chúa Trời của Ít-ra-ên, vì ngày nay Ngài cho có một người ngồi trên ngôi ta, trong khi ta còn đây để được thấy tận mắt.’”
49Bấy giờ, Các tân khách của A-đô-ni-gia đều sợ hãi và bỏ chạy. 50A-đô-ni-gia vì sợ Sa-lô-môn giết, nên chạy vào nắm lấy sừng bàn thờ. 51Người ta báo cho Sa-lô-môn hay: “A-đô-ni-gia vì sợ Vua Sa-lô-môn nên đã chạy đến nắm sừng bàn thờ và cầu xin: ‘Hôm nay vua vui lòng thề sẽ không giết tôi bằng gươm.’”
52Sa-lô-môn nói: “Nếu anh ta chứng tỏ là một người xứng đáng, một sợi tóc cũng không mất; nhưng nếu làm điều sai trái, anh ta sẽ chết.” 53Vua Sa-lô-môn sai người đem A-đô-ni-gia ra khỏi bàn thờ. Ông đến cúi lạy trước mặt Vua Sa-lô-môn rồi vua bảo: “Anh về nhà đi.”
王位之争
1大卫王年纪老迈，虽然盖了几层被子，仍然觉得冷。 2他的臣仆建议：“不如选一位少女进宫伺候、照顾我主我王，让她睡在王怀中给王取暖。”
3于是，他们在以色列全国寻找美貌女子，找到了一位名叫雅比莎的书念少女，把她带到王那里。 4这女子长得花容月貌，她照顾、伺候王，但王没有与她同房。
5那时，哈姬的儿子亚多尼雅妄自尊大，说：“我必做王。”他为自己制备了车辆和骑兵，派五十人在前面开路。 6他父亲从不干涉、责问他：“你这是做什么？”他是押沙龙的弟弟，长得英俊非凡。
7亚多尼雅与洗鲁雅的儿子约押及祭司亚比亚他商议，二人都答应支持他。 8不过，撒督祭司、耶何耶大的儿子比拿雅、拿单先知、示每、利以和大卫的勇士却没有跟随他。
9一天，亚多尼雅在隐·罗结附近的琐希列磐石那里宰了牛羊和肥牛犊献祭，并邀请了众王子和犹大的群臣。 10可是他没有邀请拿单先知、比拿雅、大卫的勇士和他的兄弟所罗门。
11拿单对所罗门的母亲拔示芭说：“你没有听说吗？哈姬的儿子亚多尼雅做王了，我们的主大卫还不知道。 12事到如今，我有一个主意，可以保住你和你儿子所罗门的性命。 13你去见大卫王，对他说，‘我主我王啊，你不是起誓说让臣妾的儿子所罗门继承王位吗？怎么现在亚多尼雅做了王呢？’ 14你跟王说话的时候，我会进去证实你的话。”
15拔示芭就进内室去见年迈的王，书念的少女雅比莎正在伺候他。 16拔示芭向王屈身下拜。王问道：“你有什么事吗？” 17拔示芭回答说：“我主啊，你曾经凭你的上帝耶和华起誓说让臣妾的儿子所罗门继承你的王位，坐你的宝座。 18但现在亚多尼雅已经称王了，我主我王还不知道。 19他宰了许多牛羊和肥牛犊献祭，邀请众王子、亚比亚他祭司和约押元帅，却没有邀请你的仆人所罗门。 20我主我王啊！以色列举国拭目以待，等着王来指定谁继承王位。 21不然，到我主我王与祖先同眠之后，我和我儿所罗门必被定为罪人。”
22她与王正说话间，拿单先知进宫来了。 23有人奏告王，说：“拿单先知来了。”拿单来到王面前，俯伏在地， 24说：“我主我王啊，你已经宣布让亚多尼雅继承你的王位，坐你的宝座吗？ 25他今天宰了许多牛羊和肥犊献祭，宴请众王子、将领和亚比亚他祭司，他们正在他那里一边吃喝一边说，‘亚多尼雅王万岁！’ 26但他没有邀请臣仆我、撒督祭司、耶何耶大的儿子比拿雅和你的仆人所罗门。 27这是我主我王的旨意吗？王还没有对臣仆们说过谁继承王位。”
28于是，大卫王召见拔示芭。拔示芭立刻晋见，侍立在王面前。 29王起誓说：“我凭救我脱离一切苦难的永活的耶和华起誓， 30我今天必实现我凭以色列的上帝耶和华向你起的誓。你的儿子所罗门必继承王位，坐在我的宝座上。”
31拔示芭就向王俯伏下拜说：“我主我王万岁！”
32大卫王又召见撒督祭司、拿单先知和耶何耶大的儿子比拿雅。他们都来到王面前。 33王嘱咐道：“你们要率领我的随从，让我儿所罗门骑上我的骡子，护送他下到基训。 34撒督祭司和拿单先知要在那里膏立他为以色列王。你们要吹响号角，高喊，‘所罗门王万岁！’ 35然后，你们要随他回来，他要登基，继承我的王位。我已立他做以色列和犹大的君王了。”
36耶何耶大的儿子比拿雅说：“遵命，愿我主我王的上帝耶和华成全这事。 37耶和华怎样与我主我王同在，愿祂也照样与所罗门同在，使他的国比我主大卫王的国更强大。” 38于是，撒督祭司、拿单先知、耶何耶大的儿子比拿雅，以及基利提人和比利提人请所罗门骑上大卫王的骡子，护送他前往基训。 39撒督祭司从圣幕里拿来盛膏油的角，膏立所罗门为王。他们吹响号角，民众高声欢呼：“所罗门王万岁！” 40众人浩浩荡荡地随着所罗门回京，一路上吹笛欢呼，声音震动大地。 41亚多尼雅和他的众宾客刚刚饮宴完毕，听见了这声音。约押听见号角声，便问：“城里为什么如此喧闹？” 42就在这时候，亚比亚他祭司的儿子约拿单来了，亚多尼雅说：“进来！你是个忠勇的人，一定带来了好消息。”
43约拿单说：“我们的主大卫王已经立所罗门为王了。 44王派撒督祭司、拿单先知、耶何耶大的儿子比拿雅，以及基利提人和比利提人护送所罗门骑上王的骡子。 45撒督祭司和拿单先知在基训膏立他为王，他们一路上欢呼着回来了，全城轰动。你们听到的就是他们的声音。 46所罗门已经登基掌权， 47王的臣仆也来向我们的主大卫王道喜说，‘愿王的上帝使所罗门比王更声名显赫，使他的国比王的国更强大。’王在床上俯伏敬拜， 48说，‘以色列的上帝耶和华当受称颂，因为祂让我亲眼看见我的继承人今天登基。’”
49亚多尼雅的众宾客听后，吓得四散而去。 50亚多尼雅惧怕所罗门，就去抓住祭坛的角。 51有人告诉所罗门：“亚多尼雅惧怕王，现在正抓住祭坛的角，要王今天起誓不要杀他。”
52所罗门说：“如果他是个忠义的人，必毫发无损；如果他作恶，必死无疑。” 53于是，所罗门王便派人去把亚多尼雅从祭坛上带下来。亚多尼雅前来向所罗门王俯伏下拜，所罗门对他说：“你回家去吧。”
