1“มีเหมืองเงิน
และแหล่งถลุงทองคำ
2แร่เหล็กได้มาจากพื้นดิน
และทองแดงถลุงมาจากสินแร่
3มนุษย์ไล่ความมืดออกไป
ค้นหาแหล่งแร่ที่ลึกลับที่สุด
ในความมืดทึบ
4เขาขุดปล่องในที่ห่างไกลจากถิ่นที่ผู้คนอาศัย
ในที่ซึ่งเท้าของมนุษย์ไม่ได้เหยียบย่างเข้าไป
เขาไต่เชือกและแกว่งตัวไปมาในที่ห่างไกลจากผู้คน
5แผ่นดินโลกเป็นแหล่งอาหาร
แต่เบื้องล่างหลอมตัวราวกับถูกไฟเผา
6แก้วไพฑูรย์มาจากหินของมัน
และที่นั่นก็มีผงทองคำ
7ไม่มีนกล่าเหยื่อตัวใดรู้เส้นทางที่ซ่อนอยู่นั้น
ไม่มีตาของเหยี่ยวตัวใดสังเกตเห็น
8สัตว์ป่าที่สง่างามไม่ย่างกรายไปที่นั่น
ไม่มีราชสีห์ตัวใดผ่านไปที่นั่น
9มือมนุษย์ทำลายหินที่แข็งแกร่ง
และทลายภูเขาลงถึงราก
10เขาขุดอุโมงค์ทะลุหินผา
และตาของเขามองเห็นของมีค่าในนั้น
11เขาเสาะหา28:11 ภาษาฮีบรูว่าเขาทำเขื่อนกั้นต้นน้ำลำธาร
และนำสิ่งที่ซ่อนเร้นมาสู่ความสว่าง
12“แต่จะพบสติปัญญาได้จากที่ไหน?
ความเข้าใจอยู่ที่ไหน?
13มนุษย์ไม่เข้าใจถึงคุณค่าของสติปัญญา
หาไม่พบในดินแดนของผู้มีชีวิต
14ห้วงลึกกล่าวว่า ‘มันไม่ได้อยู่ในนี้’
ทะเลกล่าวว่า ‘มันไม่ได้อยู่ที่นี่’
15เราไม่สามารถซื้อปัญญาด้วยทองเนื้อดีที่สุด
หรือตีราคาเป็นเงิน
16หรือแลกซื้อด้วยทองคำแห่งเมืองโอฟีร์
หรือด้วยโกเมนล้ำค่าหรือไพฑูรย์
17ไม่ว่าทองคำหรือแก้วมณีก็ไม่อาจเทียบปัญญาได้
อีกทั้งเพชรพลอยหรือเครื่องทองก็ไม่อาจแลกได้
18หินปะการังและแก้วผลึกยิ่งไม่ต้องเอ่ยถึง
ค่าของสติปัญญาสูงกว่าทับทิม
19บุษราคัมแห่งเอธิโอเปียไม่อาจเทียบเคียง
แม้แต่ทองคำบริสุทธิ์ก็ไม่อาจแลกซื้อได้
20“ถ้าเช่นนั้นสติปัญญามาจากที่ไหน?
ความเข้าใจอยู่ที่ไหน?
21มันถูกซ่อนจากสายตาของทุกชีวิต
และถูกปิดบังไว้จากนกในอากาศ
22หายนะและความตายกล่าวว่า
‘เราเพียงแต่ได้ยินข่าวเล่าลือมา’
23พระเจ้าทรงเข้าใจหนทางสู่สติปัญญา
และพระองค์เพียงผู้เดียวทรงทราบว่ามันอยู่ที่ไหน
24เพราะพระองค์ทรงแลเห็นถึงสุดปลายแผ่นดินโลก
เห็นทุกสิ่งภายใต้ฟ้าสวรรค์
25เมื่อพระเจ้าทรงกำหนดแรงลม
และชั่งตวงห้วงน้ำ
26เมื่อทรงตั้งกฎเกณฑ์ของสายฝน
และจัดทางให้แก่พายุฟ้าคำรน
27แล้วพระองค์ทรงทอดพระเนตรสติปัญญาและทรงประเมินค่า
พระองค์ทรงยืนยันและทดสอบ
28และพระองค์ตรัสแก่มนุษย์ว่า
‘ความยำเกรงองค์พระผู้เป็นเจ้าคือสติปัญญา
การหลีกหนีจากความชั่วคือความเข้าใจ’ ”
1Ɛwɔ deɛ wɔtu dwetɛ
ne beaeɛ a wɔhoa sika kɔkɔɔ ho.
2Wɔtu dadeɛ firi fam,
na wɔnane kɔbere firi dadeben mu.
3Onipa ma esum ba awieeɛ;
na ɔhwehwɛ kɔ akyirikyiri asase mu
kɔpɛ dadeben wɔ esum kabii mu.
4Baabi a ɛne deɛ ɔdasani teɛ ntam ɛkwan ware no, ɔtu amena de fagudeɛtuo afidie hyɛ hɔ,
mmeammea a onipa nan sii hɔ akyɛre
baabi a ɛmmɛn nnipa no, ɛhɔ na ɔdi aforosiane.
5Asase a ɛbɔ aduane no,
wɔnane aseɛ no te sɛ deɛ wɔde ogya na ayɛ;
6aboɔdemmoɔ firi nʼabotan mu
na sikakɔkɔɔ mpɔ nso wɔ ne mfuturo mu.
7Ɔkɔdeɛ biara nnim saa kwan a ahinta no,
akorɔma biara ani nhunuiɛ.
8Mmoa ahantanfoɔ nnante wɔ hɔ
na agyata nkɔdɛɛdɛɛ wɔ hɔ.
9Onipa nsa paapae abotan denden
na ɔma mmepɔ ase da hɔ.
10Ɔtwa aka fa abotan mu,
na ɔhunu nʼademudeɛ nyinaa.
11Ɔhwehwɛ baabi a nsubɔntene ti wɔ
na ɔda nneɛma a ahinta adi.
12Nanso ɛhe na yɛbɛhunu deɛ nyansa hyɛ?
Ɛhe na nteaseɛ teɛ?
13Onipa renhunu ne bo a ɛsom;
wɔrenhunu wɔ ateasefoɔ asase so.
14Na ebunu ka sɛ, “Ɛnni me mu”;
na ɛpo nso sɛ, “Ɛnni me nkyɛn.”
15Wɔrentumi mfa sikakɔkɔɔ amapa ntɔ,
na wɔrentumi mfa dwetɛ nkari ne boɔ.
16Wɔrentumi mfa Ofir sikakɔkɔɔ ntɔ
apopobibirieboɔ anaa aboɔdemmoɔ nso saa ara.
17Wɔrentumi mfa ahwehwɛ anaa sikakɔkɔɔ ntoto ho,
na wɔrentumi mfa sikakɔkɔɔ nnwinneɛ nsesa.
18Ɛnsɛ sɛ yɛbɔ ahwene panin ne ahwehwɛboɔ din;
nyansa boɔ sene nhwene pa.
19Etiopia akarateboɔ ne no nsɛ;
wɔrentumi mfa sikakɔkɔɔ kronn ntɔ.
20Ɛnneɛ na ɛhe na nyansa firie?
Ɛhe na nteaseɛ teɛ?
21Wɔde asie abɔdeɛ biara ani,
wɔde asie ewiem nnomaa mpo.
22Ɔsɛeɛ ne Owuo ka sɛ,
“Yɛate no huhuhuhu kɛkɛ.”
23Onyankopɔn te ɛkwan a ɛkɔ hɔ ase,
na ɔno nko ara na ɔnim baabi a ɛteɛ,
24ɛfiri sɛ ɔhwɛ kɔduru nsase ano
na ɔhunu biribiara a ɛwɔ ɔsoro ase.
25Ɛberɛ a ɔhyɛɛ mframa ano den too hɔ
na ɔsusuu nsuwa no,
26ɛberɛ a ɔkaa no ɔhyɛ so kyerɛɛ osutɔ
na ɔtwaa ɛkwan maa aprannaa no,
27afei ɔhwɛɛ nyansa na ɔkarii no hwɛeɛ;
na ɔgyee no too mu na ɔsɔɔ no hwɛeɛ.
28Na ɔka kyerɛɛ onipa sɛ,
“Awurade suro, ɛno ne nyansa;
na sɛ wɔkyiri bɔne a, wowɔ nteaseɛ.”
