อพยพ 22 – TNCV & APSD-CEB

Thai New Contemporary Bible

อพยพ 22:1-31

การคุ้มครองทรัพย์สิน

1“หากผู้ใดขโมยวัวหรือแกะมา แล้วฆ่าหรือขายไป เขาจะต้องชดใช้วัวห้าตัวสำหรับวัวหนึ่งตัว และแกะสี่ตัวสำหรับแกะหนึ่งตัว

2“หากขโมยถูกจับได้และถูกฆ่าตายขณะลอบเข้าไปในบ้าน คนที่ฆ่าเขาไม่มีความผิด 3แต่หากเกิดขึ้น22:3 หรือหากเขาทำร้ายขโมยในเวลากลางวัน คนที่ฆ่าเขามีความผิด

“ขโมยต้องชดใช้ค่าเสียหายเต็มจำนวน แต่หากเขาไม่มีอะไรจะชดใช้ เขาจะต้องถูกขายเป็นทาสเพื่อชดใช้สิ่งที่เขาขโมยไป

4“หากพบสัตว์ที่ขโมยไปมีชีวิตอยู่ในครอบครองของเขาไม่ว่าวัว ลา หรือแกะ เขาจะต้องจ่ายคืนเป็นสองเท่า

5“ถ้าผู้ใดปล่อยฝูงสัตว์ของตนไปกินหญ้าในท้องทุ่งหรือในสวนองุ่น และมันหลงเข้าไปกินหญ้าในที่ของคนอื่น เขาจะต้องชดใช้ด้วยพืชผลส่วนที่ดีที่สุดจากท้องทุ่งหรือจากสวนองุ่นของตน

6“หากที่นาเกิดไฟไหม้ลามไปยังพุ่มหนามจนถึงที่ของคนอื่น จนฟ่อนข้าวที่เก็บเกี่ยวแล้วหรือต้นข้าวที่ยังไม่เกี่ยวเสียหายหมด ผู้ที่เป็นต้นเพลิงจะต้องชดใช้ค่าเสียหาย

7“หากผู้ใดนำเงินหรือสิ่งของฝากไว้ให้เพื่อนบ้านของเขาดูแล แล้วเงินหรือของนั้นถูกขโมยไปจากบ้านของเพื่อนบ้าน เมื่อจับตัวขโมยมาได้ ขโมยนั้นจะต้องชดใช้เป็นสองเท่า 8แต่หากจับขโมยไม่ได้ ให้นำตัวผู้รับฝากของมีค่านั้นมาพบตุลาการ22:8 หรือมาต่อหน้าพระเจ้าเช่นเดียวกับข้อ 9 เพื่อรับการพิจารณาว่าใช่ตัวเขาเองหรือไม่ที่ขโมยสมบัติของเพื่อนบ้าน 9ทุกครั้งที่มีการครอบครองทรัพย์สินโดยไม่ถูกกฎหมาย ไม่ว่าจะเป็นวัว ลา แกะ เสื้อผ้า หรือสิ่งอื่นๆ ที่สูญหายซึ่งบางคนอ้างว่า ‘นี่คือของของฉัน’ ให้ทั้งสองนำกรณีพิพาทไปพบตุลาการเพื่อรับคำชี้ขาด ผู้ที่ตุลาการตัดสิน22:9 หรือผู้ที่พระเจ้าตัดสินว่าผิดจะต้องจ่ายเป็นสองเท่าให้แก่เพื่อนบ้าน

10“หากผู้ใดฝากวัว ลา แกะ หรือสัตว์อื่นๆ ไว้ให้เพื่อนบ้านดูแล แล้วมันตายไปหรือบาดเจ็บหรือหายไปและไม่มีใครเห็น 11ในกรณีนี้จะตัดสินโดยให้เพื่อนบ้านผู้นั้นกล่าวสาบานต่อหน้าองค์พระผู้เป็นเจ้าว่าเขาไม่ได้ขโมยทรัพย์สินของอีกคนหนึ่งไป เจ้าของต้องยอมรับวาจาสัตย์ ห้ามเรียกร้องค่าเสียหาย 12แต่หากสัตว์นั้นถูกขโมยไปจากเพื่อนบ้าน เพื่อนบ้านคนนั้นจะต้องชดใช้ให้แก่เจ้าของ 13หากมันถูกสัตว์ป่าทำร้าย ให้เขานำซากของมันมาเป็นหลักฐาน แล้วเขาจะไม่ถูกเรียกร้องค่าเสียหาย

14“ผู้ใดยืมสัตว์ของเพื่อนบ้าน แล้วมันบาดเจ็บหรือตายขณะที่เจ้าของไม่ได้อยู่ในเหตุการณ์ ผู้ยืมจะต้องชดใช้ค่าเสียหาย 15แต่หากเจ้าของอยู่กับสัตว์นั้นด้วย ผู้ยืมไม่ต้องชดใช้ และหากเขาเช่ามันมา เขาก็ไม่ต้องชดใช้ เพราะค่าเช่ารวมค่าเสียหายไว้แล้ว

ความรับผิดชอบต่อสังคม

16“หากชายใดล่อลวงหญิงสาวพรหมจารีซึ่งยังไม่ได้หมั้นหมาย และเขามีเพศสัมพันธ์กับนาง เขาจะต้องจ่ายค่าสินสอดและรับนางเป็นภรรยา 17หากบิดาของนางปฏิเสธอย่างเด็ดขาด ไม่ยอมให้นางสมรสกับเขา เขาก็ต้องจ่ายเงินสินสอดสำหรับหญิงพรหมจารี

18“อย่าไว้ชีวิตแม่มด

19“ผู้ใดสมสู่กับสัตว์เดรัจฉานจะต้องมีโทษถึงตาย

20“ผู้ใดถวายเครื่องบูชาแก่พระอื่นๆ นอกเหนือจากองค์พระผู้เป็นเจ้าผู้นั้นจะต้องถูกทำลายล้าง22:20 คำนี้ในภาษาฮีบรูหมายถึง สิ่งของหรือบุคคลที่ถวายแด่องค์พระผู้เป็นเจ้าแล้วไม่อาจเรียกคืนได้ มักจะต้องทำลายให้หมดสิ้นไป

21“อย่ากดขี่ข่มเหงรังแกคนต่างด้าว เพราะเจ้าเองก็เคยเป็นคนต่างด้าวในอียิปต์

22“อย่าเอารัดเอาเปรียบหญิงม่ายหรือลูกกำพร้าพ่อ 23หากเจ้าขืนทำและเขาร้องทูลเรา เราจะฟังคำร้องทุกข์ของเขาอย่างแน่นอน 24เราจะโกรธและจะประหารเจ้าด้วยดาบ ภรรยาของเจ้าจะเป็นม่าย และลูกของเจ้าจะกำพร้าพ่อ

25“หากเจ้าให้เงินพี่น้องร่วมชาติฮีบรูผู้ยากไร้ยืม อย่าทำตัวเป็นเจ้าหนี้เงินกู้ อย่าคิดดอกเบี้ยเขา22:25 หรืออย่าคิดดอกเบี้ยเขาสูงเกินไป 26หากเจ้ายึดเสื้อคลุมของเพื่อนบ้านเป็นของค้ำประกัน จงคืนให้เขาก่อนตะวันตกดิน 27เพราะอาจเป็นไปได้ว่าเสื้อคลุมเป็นสิ่งเดียวที่เขามีคลุมกาย เขาจะใช้อะไรห่มนอน? เมื่อเขาร้องทูลเรา เราจะรับฟังเพราะเรามีใจเมตตา

28“อย่าหมิ่นประมาทพระเจ้า22:28 หรือตุลาการ หรือแช่งด่าผู้มีอำนาจปกครองในหมู่พวกเจ้า

29“อย่าลังเลที่จะนำพืชผลและน้ำองุ่นของเจ้ามาถวาย22:29 ในภาษาฮีบรูประโยคนี้มีความหมายไม่ชัดเจน

“จงยกบุตรชายหัวปีของเจ้าให้กับเรา 30ลูกหัวปีของวัวและแกะก็เช่นเดียวกัน จงนำมาให้เราในวันที่แปด หลังจากที่ปล่อยให้อยู่กับแม่ของมันตลอดเจ็ดวันแล้ว

31“พวกเจ้าต้องเป็นประชากรบริสุทธิ์ของเรา ฉะนั้นอย่ากินเนื้อสัตว์ที่ถูกสัตว์ป่ากัดกิน จงทิ้งซากให้สุนัขกิน

Ang Pulong Sa Dios

Exodus 22:1-31

Ang mga Kasugoan bahin sa mga Kabtangan

1“Kon ang usa ka tawo nasakpan nga nangawat ug baka o karnero, unya giihaw niya kini o gibaligya, kinahanglan nga magbayad siya. Sa usa ka baka nga iyang gikawat, magbayad siyag lima ka baka. Ug sa usa ka karnero nga iyang gikawat, magbayad siyag upat ka karnero. 2Kon sa gabii siya nangawat ug nadakpan siya sa akto, unya gipatay siya, ang nakapatay kaniya walay tulubagon. 3Apan kon nahitabo kini sa adlaw, ang nakapatay sa kawatan may tulubagon.

“Ang kawatan nga madakpan kinahanglan magbayad sa iyang gikawat. Apan kon wala siyay ikabayad, ibaligya siya ingon nga ulipon ug ang iyang bili ibayad sa iyang gikawat. 4Kon ang iyang gikawat nga baka, o asno, o karnero makaplagan nga buhi diha kaniya, bayran niya kinig doble.

5“Kon ang mananap sa usa ka tawo iyang gipasabsab o gibuhian sa uma o sa ubasan sa ubang tawo, kinahanglang bayran niya ang nasabsab nga tanom sa pinakamaayong klase sa abot sa iyang uma o ubasan.

6“Kon may tawo nga magdaob, unya ang kalayo mikuyanap sa mga sagbot ug ngadto sa mga tanom sa uma sa ubang tawo, kinahanglang bayran sa nagdaob ang mga tanom nga nangadaot.

7“Pananglit gipatipigan sa usa ka tawo ang iyang kuwarta o ang bisan unsa nga butang didto sa balay sa iyang silingan ug unya gikawat kini, kon madakpan ang kawatan, kinahanglan magbayad siyag doble. 8Apan kon dili madakpan ang kawatan, ang gibilinan dad-on sa presensya sa Dios,22:8 Dios: o, mga pangulo. aron mahibaloan kon siya ba ang nagkuha niini o dili.

9“Pananglit, may duha ka tawo nga maglalis kon kinsa kanila ang tag-iya sa usa ka butang sama sa baka, asno, karnero, bisti, o bisan unsa nga butang, kinahanglan dad-on nila ang ilang kaso atubangan sa Dios.22:9 atubangan sa Dios: o, mga pangulo. Ang tawo nga hukman sa Dios nga sad-an, magbayad ug doble sa tinuod nga tag-iya niini.

10“Pananglit, gipaalimahan sa usa ka tawo ang iyang asno, baka, karnero, o bisan unsang mananap ngadto sa iyang silingan, unya namatay kini, o nasamdan, o nawala, o gikuha nga walay nakakita sa panghitabo, 11ang nagaalima kinahanglan moadto sa presensya sa Ginoo ug manumpa nga wala siyay sala sa nahitabo. Kinahanglan tuohan kini sa tag-iya, ug dili niya kini pabayron. 12Apan kon gikawat ang mananap, kinahanglan mobayad ang nagaalima ngadto sa tag-iya. 13Kon ang mananap gipatay sa mabangis nga mananap, kinahanglang dad-on niya ang nahibilin nga bahin sa mananap ingon nga ebidensya, ug dili niya kini kinahanglang bayran.

14“Kon manghulam ang usa ka tawo ug mananap sa iyang isigka-tawo unya nasamad kini o namatay ug wala diha ang tag-iya sa pagkahitabo niini, ang nanghulam kinahanglan mobayad niini. 15Apan kon anaa ang tag-iya sa pagkahitabo, ang nanghulam dili na mobayad. Kon giabangan ang mananap, ang kuwarta nga gibayad sa pag-abang mao na ang bayad sa nasamad o namatay nga mananap.

Ang Uban pa nga mga Kasugoan

16“Kon tintalon sa usa ka lalaki ang usa ka dalaga nga dili pa kaslonon, unya makighilawas siya kaniya, kinahanglan mobayad ang lalaki sa pamilya sa babaye sa kantidad nga ilang pangayoon, ug pakaslan niya ang babaye. 17Kon dili gayod mosugot ang amahan sa babaye nga ipakasal ang iyang anak sa maong lalaki, mobayad gihapon ang lalaki sa kantidad nga ilang pangayoon.

18“Patya ninyo ang mga mamamarang.

19“Si bisan kinsa nga makighilawas sa mananap kinahanglang patyon.

20“Si bisan kinsa nga maghalad ngadto sa ubang mga dios gawas kanako laglagon sa hingpit.22:20 laglagon sa hingpit: Ang Hebreo nga pulong niini nagakahulogan sa mga gitugyan ngadto sa Ginoo pinaagi sa paghalad o paglaglag niini.

21“Ayaw ninyo daog-daoga ang mga dumuduong22:21 mga dumuduong: Ang buot ipasabot, mga dili Israelinhon nga mga lumulupyo sa Israel. kay mga dumuduong usab kamo kaniadto sa Ehipto.

22“Ayaw ninyo daog-daoga ang mga biyuda ug ang mga ilo. 23Kon himuon ninyo kini ug unya magpakitabang sila kanako, sigurado gayod nga tabangan ko sila. 24Masuko gayod ako kaninyo ug pamatyon ko kamo sa gira.22:24 gira: sa literal, espada. Mabalo ang inyong mga asawa ug mailo ang inyong mga anak.

25“Kon magpahulam kamog kuwarta kang bisan kinsa sa akong katawhan nga kabos nga nagapuyo uban kaninyo, ayaw ninyo kini patuboi sama sa ginahimo sa mga tigpahulam ug kuwarta. 26Kon kuhaon ninyo ang kupo sa inyong isigka-tawo ingon nga garantiya sa iyang utang kanimo, iuli kini kaniya sa dili pa mosalop ang adlaw, 27kay mao lang kana ang iyang itabon sa iyang lawas kon matulog siya inigkagabii. Kon dili ninyo kini iuli, ug unya magpakitabang siya kanako, tabangan ko siya kay maloloy-on man ako.

28“Ayaw ninyo pasipalahi ang Dios ug ayaw ninyo panghimaraota ang inyong pangulo.

29“Ayaw ninyo kalimti ang paghatag ug mga halad kanako gikan sa inyong mga abot, mga bino, ug mga lana.

“Ihalad ninyo kanako ang inyong kamagulangang anak nga lalaki, 30ug ang unang anak nga laki sa inyong mga baka ug mga karnero. Ang bag-ong natawo nga baka o karnero kinahanglan magpabilin sa iyang inahan sulod sa pito ka adlaw. Apan sa ikawalo ka adlaw, mahimo na kining ihalad kanako.

31“Kamo ang akong piniling katawhan, busa ayaw kamo pagkaon ug karne sa bisan unsang mananap nga gipatay sa mabangis nga mananap. Ipakaon ninyo kini sa mga iro.