สุภาษิต 6 – TNCV & KSS

Thai New Contemporary Bible

สุภาษิต 6:1-35

อย่าโง่

1ลูกเอ๋ย หากเจ้าค้ำประกันให้เพื่อนบ้าน

หากเจ้าจับมือวางมัดจำให้คนแปลกหน้า

2เจ้าได้ติดกับวาจาของเจ้า

ถูกผูกมัดเพราะคำพูดของตัวเอง

3ลูกเอ๋ย จงทำเช่นนี้เพื่อปลดปล่อยตัวเจ้าเอง

ในเมื่อเจ้าตกอยู่ในเงื้อมมือของเพื่อนบ้าน

ไป ไปอ้อนวอนจนกว่าจะหมดแรง6:3 หรือไป ถ่อมตัวถ่อมใจของเจ้าลง

อย่าให้เพื่อนบ้านของเจ้าได้หยุดพัก!

4อย่าให้ตาของเจ้าได้หลับ

อย่าให้เปลือกตาของเจ้าเคลิ้มไป

5จงปลดปล่อยตัวเองให้เป็นอิสระเหมือนกวางหนีจากเงื้อมมือของนายพราน

เหมือนนกที่หนีจากบ่วงแร้วของคนดักนก

6เจ้าคนขี้เกียจ จงไปเรียนจากมด

สังเกตวิธีการของมัน แล้วจงฉลาดขึ้น

7มันไม่มีผู้บัญชาการ

ไม่มีผู้ควบคุมดูแล และไม่มีใครปกครอง

8แต่มันก็ยังสะสมเสบียงในฤดูร้อน

และรวบรวมอาหารตั้งแต่ฤดูเก็บเกี่ยว

9เจ้าคนขี้เกียจ จะนอนอีกนานสักเท่าใด?

เมื่อไหร่เจ้าจะลุกขึ้นเสียที?

10หลับอีกนิด เคลิ้มอีกหน่อย

กอดอกงีบต่อสักประเดี๋ยว

11แล้วความยากจนจะมาหาเจ้าดั่งขโมย

และความขัดสนจะเล่นงานเจ้าอย่างคนถืออาวุธ

12คนเลวทรามและชั่วร้าย

ผู้พูดจาลดเลี้ยว

13ผู้ขยิบตา

ขยับเท้า

กระดิกนิ้วส่งสัญญาณ

14ผู้คิดอ่านทำการชั่วร้ายจากใจคิดคดทรยศ

พวกเขาคอยยุแยงตะแคงรั่วเสมอ

15ฉะนั้นหายนะจึงมาถึงพวกเขาอย่างฉับพลัน

พวกเขาแหลกสลายเกินเยียวยาในชั่วพริบตา

16มีสิ่งน่ารังเกียจหกอย่างที่องค์พระผู้เป็นเจ้าทรงเกลียดชัง

ที่จริง มีเจ็ดอย่างที่พระองค์ทรงรังเกียจ คือ

17ตาที่หยิ่งยโส

ลิ้นที่โป้ปด

มือที่เข่นฆ่าผู้บริสุทธิ์

18จิตใจที่คิดการชั่วร้าย

เท้าที่ปราดไปทำชั่ว

19พยานเท็จผู้กล่าวมุสา

และคนที่ยุให้ญาติพี่น้องแตกแยกกัน

อย่าสำส่อน

20ลูกเอ๋ย จงรักษาคำสั่งของพ่อเจ้า

และอย่าละเลยคำสอนของแม่เจ้า

21จงตรึงมันไว้ในดวงใจเสมอ

จงผูกมันไว้รอบคอของเจ้า

22ยามเจ้าเดิน คำสอนนั้นจะช่วยชี้นำ

ยามเจ้าหลับ มันจะคอยดูแล

ครั้นยามเจ้าตื่น มันจะพูดกับเจ้า

23เพราะคำสั่งนี้เป็นดวงประทีป

คำสอนนี้เป็นความสว่าง

การอบรมบ่มนิสัย

เป็นทางแห่งชีวิต

24เพื่อคุ้มครองเจ้าให้พ้นจากภรรยาของเพื่อนบ้าน

และคำออดอ้อนของหญิงแพศยา

25อย่ากระสันถึงความงามของนาง

อย่าตกเป็นทาสดวงตาหยาดเยิ้มของนาง

26เพราะหญิงโสเภณีก็แลกได้ด้วยอาหารจานหนึ่ง

แต่ภรรยาของชายอื่นออกล่าเอาชีวิตอันล้ำค่าของเจ้า

27เป็นไปได้หรือที่คนเราจะเล่นกับไฟ

โดยที่เสื้อผ้าของเขาไม่ถูกไฟไหม้?

28เป็นไปได้หรือที่คนเราจะเดินย่ำถ่านร้อนๆ

โดยที่เท้าไม่ถูกไฟลวก?

29ชายที่ไปนอนกับภรรยาของผู้อื่นก็เป็นเช่นนั้นแหละ

ไม่มีใครที่แตะต้องนางแล้วจะลอยนวลพ้นโทษไปได้

30ผู้คนยังสงสารขโมย

ที่ลักทรัพย์เพราะความหิวโหย

31แต่ถ้าเขาถูกจับได้ ก็จะถูกปรับถึงเจ็ดเท่า

แม้ว่าอาจจะต้องถึงกับขายของทุกอย่างในบ้านเพื่อชดใช้

32แต่ชายที่ล่วงประเวณีเป็นคนไม่รู้จักคิด

ผู้ที่ทำเช่นนั้นก็ทำลายตนเอง

33ผลที่จะได้รับคือรอยแผลและความอัปยศ

เป็นความอับอายขายหน้าตลอดกาล

34เพราะความหึงหวงจะทวีความโกรธแค้นของสามีของหญิงนั้น

และเมื่อถึงคราวแก้แค้น เขาจะไม่ปรานีเลย

35เขาจะไม่ยอมรับค่าชดใช้ใดๆ

ไม่ว่าสินบนจะมากมายสักเท่าใด เขาก็จะไม่ยอมเป็นอันขาด

Kurdi Sorani Standard

پەندەکانی سلێمان 6:1-35

1ڕۆڵە، ئەگەر بووی بە کەفیلی دراوسێکەت،

ئەگەر لەگەڵ بێگانەیەک تەوقەت کرد6‏:1 تەوقەکردن بە مەبەستی ڕێککەوتن بەبێ هیچ بەڵگەنامەیەک.‏،

2ئەگەر بە داوی قسەکانی دەمتەوە بوویت،

بە قسەی دەمی خۆت پێوە بوویت،

3ڕۆڵە، ئەمە بکە و فریای خۆت بکەوە،

چونکە ژێردەستەی دراوسێکەت بوویت،

بڕۆ، خۆت نزم بکەرەوە و لە هاوڕێکەت بپاڕێوە.

4خەو مەدە چاوەکانت و

پێڵووەکانت خەواڵوو نەبن.

5وەک مامز خۆت لە دەست ڕاوچی دەرباز بکە،

وەک چۆلەکە لە تەڵەی ڕاوچی.

6ئەی تەمبەڵ، بڕۆ لای مێروولە،

بڕوانە ڕێگاکانی و ببە بە دانا.

7بێ ئەوەی پێشەوا و

کوێخا و فەرمانڕەوای هەبێت،

8بەڵام لە هاویندا نانی خۆی ئەمبار دەکات و

لە کاتی دروێنەدا خۆراکی خۆی کۆدەکاتەوە.

9ئەی تەمبەڵ، هەتا کەی پاڵدەدەیتەوە؟

کەی لە خەوەکەت هەڵدەستی؟

10کەمێک خەوتن، کەمێک خەواڵووبوون،

کەمێکیش دەست تێکنان بۆ ڕاکشان،

11ئینجا هەژاریت وەک چەتە دێت،

نەبوونیشت وەک چەکدار.

12کەسی هیچوپووچ، پیاوی چەواشەکار،

بە زمان خواری ڕەفتار دەکات،

13چاوی دەقوچێنێت و

بەپێی ئاماژە دەکات و

بە پەنجە دەریدەبڕێت،

14فێڵ لە دڵیدایە،

خراپە دادەهێنێت،

هەموو کاتێک ناکۆکی دەوروژێنێت.

15لەبەر ئەوە لەپڕ لێی دەقەومێت،

لەناکاو دەشکێت و چارەسەری نییە.

16شەش شت هەن یەزدان ڕقی لێیانە،

حەوتیش6‏:16 دەربڕینێکی عیبرییە بۆ دووپاتکردنەوە بۆ ژمارە حەوت.‏ قێزەونە لەلای:

17چاوی بەفیز،

زمانی درۆزن،

دەستێک کە خوێنی بێتاوانی ڕشتبێت،

18دڵێک پیلانی خراپ دابهێنێت،

پێیەک بە پەلە بەرەو خراپەکاری ڕابکات،

19شایەتی درۆزن درۆ بڵاو بکاتەوە و

وروژێنەری ناکۆکی نێوان برایان.

ئاگادارکردنەوە لە داوێنپیسی

20ڕۆڵە، ڕاسپاردەکانی باوکت بەجێبگەیەنە و

فێرکردنەکانی دایکت پشتگوێ مەخە.

21هەمیشە بە دڵتەوە گرێیان بدە و

بە گەردنی خۆتەوە هەڵیانواسە.

22لە هاتوچۆکردنتدا ڕێنماییت دەکەن،

لە ڕاکشانت چاودێریت دەکەن و

کە خەبەریشت بووەوە دەتدوێنن،

23چونکە ئەم ڕاسپاردانە چران و

ئەم فێرکردنەش ڕووناکییە،

سەرزەنشتی تەمبێکردنیش ڕێگای ژیانە،

24بۆ ئەوەی لە ژنی بەدڕەوشت بتپارێزێت،

لە زمانلووسی داوێنپیس.

25لە دڵەوە ئارەزووی جوانییەکەی مەکە،

با بە برژانگەکانی نەتبات،

26چونکە ژنی لەشفرۆش وا دەکات پێویستیت بە نانێک بێت،

بەڵام ژنی بەمێرد گیانی گرانبەهات ڕاودەکات.

27ئایا کەس دەتوانێت ئاگر لە باوەش بگرێت و

جلەکانی نەسووتێت؟

28یان بەسەر پشکۆدا بڕوات و

پێیەکانی داغ نەبێت؟

29ئاوایە ئەوەی بچێتە لای ژنی کەسێکی دیکە،

هەرکەسێک دەستی لێ بدات بێ سزا نابێت.

30سووکایەتی بە دز ناکرێت کە دزی دەکات

بۆ خۆتێرکردن کاتێک کە برسییە.

31هەرچەندە کە لێی ئاشکرا بوو دەبێت حەوت قات بداتەوە،

ئەگەر هەموو ماڵی خۆشی لەسەر دانابێت.

32بەڵام ئەوەی داوێنپیسی لەگەڵ ژنێک بکات تێنەگەیشتووە،

هەرکەسێک وا بکات خۆی دەفەوتێنێت.

33تووشی لێدان و سەرشۆڕی دەبێت و

شەرمەزارییەکەی ناسڕێتەوە،

34چونکە ئیرەیی پیاو دەوروژێنێت،

لە ڕۆژی تۆڵەدا دەست ناگێڕێتەوە،

35چاوی لە هیچ قەرەبووێک نییە،

بە دیاری ڕازی نابێت، ئەگەر بۆشی زیاد بکەیت.