พระเยซูทรงสอนนิโคเดมัส
1มีฟาริสีคนหนึ่งชื่อนิโคเดมัส เป็นสมาชิกสภาการปกครองของยิว 2เขามาหาพระเยซูในเวลากลางคืนและทูลว่า “รับบี เรารู้อยู่ว่าท่านเป็นครูผู้มาจากพระเจ้า เพราะไม่มีใครสามารถทำหมายสำคัญที่ท่านทำอยู่หากพระเจ้าไม่ได้สถิตกับเขา”
3พระเยซูตรัสตอบโดยประกาศว่า “เราบอกความจริงแก่ท่านว่า ไม่มีใครเห็นอาณาจักรของพระเจ้าได้ ถ้าเขาไม่บังเกิดใหม่3:3 หรือบังเกิดจากเบื้องบนเช่นเดียวกับข้อ 7”
4นิโคเดมัสทูลถามว่า “คนจะเกิดใหม่ได้อย่างไร เมื่อเขาแก่แล้ว? แน่นอน เขาไม่อาจเข้าไปในครรภ์มารดาเป็นครั้งที่สองเพื่อเกิดออกมาใหม่!”
5พระเยซูตรัสตอบว่า “เราบอกความจริงแก่ท่านว่า ไม่มีใครสามารถเข้าอาณาจักรของพระเจ้าได้ถ้าเขาไม่ได้เกิดจากน้ำและพระวิญญาณ 6มนุษย์3:6 หรือเนื้อหนังทั้งสองแห่งในข้อนี้ให้กำเนิดมนุษย์ แต่พระวิญญาณ3:6 หรือแต่วิญญาณ ให้กำเนิดวิญญาณ 7ท่านไม่ควรแปลกใจที่เราบอกว่าท่าน3:7 ภาษากรีกว่าพวกท่าน ต้องเกิดใหม่ 8ลมพัดไปที่ไหนก็ได้ตามใจชอบ ท่านได้ยินเสียงลม แต่ท่านไม่อาจบอกว่าลมมาจากไหนหรือจะไปที่ไหน ทุกคนที่เกิดจากพระวิญญาณก็เช่นกัน”
9นิโคเดมัสทูลถามว่า “สิ่งนี้จะเป็นไปได้อย่างไร?”
10พระเยซูตรัสว่า “ท่านเป็นอาจารย์ของคนอิสราเอล แล้วท่านไม่เข้าใจสิ่งเหล่านี้หรือ? 11เราบอกความจริงแก่ท่านว่า เราพูดสิ่งที่เรารู้ และเราเป็นพยานถึงสิ่งที่เราเห็นมา แต่ถึงกระนั้นพวกท่านก็ไม่ยอมรับคำพยานของเรา 12เราได้พูดกับท่านถึงสิ่งในโลกนี้และท่านไม่เชื่อ แล้วถ้าเราพูดถึงสิ่งในสวรรค์ท่านจะเชื่อได้อย่างไร? 13ไม่มีใครเคยขึ้นไปบนสวรรค์ เว้นแต่ผู้ที่มาจากสวรรค์คือบุตรมนุษย์3:13 สำเนาต้นฉบับบางสำเนาว่าบุตรมนุษย์ผู้สถิตในสวรรค์ 14โมเสสยกงูขึ้นในถิ่นกันดารอย่างไร บุตรมนุษย์ก็ต้องถูกยกขึ้น3:14 ในภาษากรีกคำว่ายกขึ้นอาจหมายความว่ายกย่องอย่างนั้น 15เพื่อทุกคนที่เชื่อในพระองค์จะมีชีวิตนิรันดร์3:15 หรือผู้ที่เชื่อจะมีชีวิตนิรันดร์ในพระองค์
16“เพราะว่าพระเจ้าทรงรักโลกจนได้ประทานพระบุตรองค์เดียวของพระองค์ เพื่อทุกคนที่เชื่อในพระบุตรนั้นจะไม่พินาศแต่มีชีวิตนิรันดร์ 17เพราะพระเจ้าไม่ได้ทรงส่งพระบุตรของพระองค์มาในโลกเพื่อพิพากษาลงโทษโลก แต่เพื่อช่วยโลกให้รอดโดยทางพระบุตรนั้น 18ผู้ใดที่เชื่อในพระองค์ก็ไม่ถูกพิพากษา แต่ผู้ใดที่ไม่เชื่อก็ถูกพิพากษาอยู่แล้ว เพราะเขาไม่เชื่อในพระนามของพระบุตรองค์เดียวของพระเจ้า 19คำตัดสินเป็นดังนี้คือ ความสว่างได้เข้ามาในโลก แต่มนุษย์รักความมืดแทนที่จะรักความสว่าง เพราะการกระทำของพวกเขาชั่วร้าย 20ทุกคนที่ทำชั่วก็เกลียดความสว่าง และจะไม่เข้ามาในความสว่างเพราะกลัวว่าการกระทำของตนจะถูกเปิดโปง 21แต่ผู้ใดที่มีชีวิตอยู่โดยความจริงย่อมมาสู่ความสว่าง เพื่อให้เห็นชัดเจนว่าสิ่งที่ตนทำนั้นได้ทำไปโดยพึ่งพระเจ้า”3:21 ผู้แปลบางคนใส่เครื่องหมายคำพูดปิดที่ข้อ 15
ยอห์นผู้ให้บัพติศมาเป็นพยานเรื่องพระเยซู
22หลังจากนั้นพระเยซูเสด็จไปยังแถบชนบทของแคว้นยูเดียพร้อมกับเหล่าสาวกของพระองค์ ที่นั่นพระองค์ทรงใช้เวลาอยู่กับพวกเขาและให้บัพติศมา 23ยอห์นก็กำลังให้บัพติศมาอยู่เช่นกันที่อายโนนใกล้หมู่บ้านสาลิมเพราะที่นั่นมีน้ำมาก และประชาชนมารับบัพติศมาไม่ขาดสาย 24(นี่เป็นช่วงก่อนที่ยอห์นจะถูกขังคุก) 25เกิดการโต้เถียงขึ้นระหว่างสาวกบางคนของยอห์นกับชาวยิวคนหนึ่ง3:25 สำเนาต้นฉบับบางสำเนาว่าชาวยิวกลุ่มหนึ่ง เรื่องการชำระตามระเบียบพิธี 26พวกเขามาหายอห์นและกล่าวแก่เขาว่า “รับบี ชายผู้ซึ่งเคยอยู่กับท่านที่อีกฟากแม่น้ำจอร์แดน ชายคนที่ท่านเป็นพยานถึงนั้นกำลังให้บัพติศมาอยู่ และทุกคนกำลังไปหาเขา”
27ยอห์นตอบคำกล่าวนี้ว่า “มนุษย์ได้รับก็แต่เพียงสิ่งที่ประทานให้เขาจากสวรรค์ 28พวกท่านเองก็เป็นพยานได้ถึงคำพูดของเราที่ว่า ‘เราไม่ใช่พระคริสต์3:28 หรือพระเมสสิยาห์ แต่เราถูกส่งมานำเสด็จพระองค์’ 29เจ้าสาวย่อมเป็นของเจ้าบ่าว เพื่อนผู้ดูแลเจ้าบ่าวก็คอยฟังเขาอยู่ และเต็มไปด้วยความชื่นชมยินดีเมื่อได้ยินเสียงของเจ้าบ่าว เราก็มีความชื่นชมยินดีเช่นนั้น และบัดนี้ความชื่นชมยินดีนั้นก็เต็มบริบูรณ์แล้ว 30พระองค์จะต้องยิ่งใหญ่ขึ้น ส่วนเราต้องด้อยลง
31“ผู้มาจากเบื้องบนนั้นย่อมอยู่เหนือสิ่งทั้งปวง ผู้ที่มาจากโลกย่อมเป็นของโลกและพูดอย่างคนที่มาจากโลก พระองค์ผู้เสด็จมาจากสวรรค์ทรงอยู่เหนือสิ่งทั้งปวง 32พระองค์ทรงเป็นพยานถึงสิ่งที่พระองค์ทรงเห็นและทรงสดับ แต่ไม่มีใครรับคำพยานของพระองค์ 33ผู้ที่รับคำพยานนั้นก็ให้การรับรองว่าพระเจ้าทรงสัตย์จริง 34เพราะผู้ที่พระเจ้าทรงส่งมาย่อมกล่าวพระวจนะของพระเจ้า เพราะว่าพระเจ้า3:34 ภาษากรีกว่าพระองค์ประทานพระวิญญาณโดยไม่จำกัด 35พระบิดาทรงรักพระบุตรและทรงมอบทุกสิ่งไว้ในพระหัตถ์ของพระบุตร 36ผู้ใดที่เชื่อในพระบุตรก็มีชีวิตนิรันดร์ แต่ผู้ใดที่ไม่ยอมรับพระบุตรก็จะไม่ได้เห็นชีวิต เพราะพระพิโรธของพระเจ้ายังอยู่กับเขา”3:36 ผู้แปลบางคนใส่เครื่องหมายคำพูดปิดที่ข้อ 30
Si Jesus kag si Nicodemus
1May isa ka tawo nga ang iya ngalan si Nicodemus. Ini nga tawo isa sa mga manugdumala sang mga Judio, kag miyembro siya sang grupo nga ginatawag nga Pariseo. 2Isa sadto ka gab-i, nagkadto siya kay Jesus kag nagsiling sa iya, “Rabbi,3:2 Rabbi: buot silingon, manunudlo. nahibaluan namon nga ikaw manunudlo nga ginpadala sang Dios, tungod kay wala sing may makahimo sang mga milagro nga pareho sang imo ginapanghimo kon ang Dios wala nagaupod sa iya.” 3Nagsabat si Jesus, “Sa pagkamatuod, ginasugid ko sa imo nga wala sing tawo nga masakop sa paghari sang Dios3:3 masakop sa paghari sang Dios: sa literal, makakita sang ginharian sang Dios. kon indi siya matawo liwat.”3:3 matawo liwat: ukon, matawo halin sa ibabaw. 4Nagpamangkot si Nicodemus, “Ti, paano ang pagkatawo liwat sang tawo kon tigulang na siya? Indi na siya puwede nga magsulod sa tiyan sang iya iloy agod magpakatawo liwat.” 5Nagsabat si Jesus, “Sa pagkamatuod, ginasugid ko sa imo nga wala sing tawo nga masakop sa paghari sang Dios kon indi siya matawo paagi sa tubig kag sa Espiritu Santo. 6Ang ginbata paagi sa tawo, tawhanon, pero ang ginbata paagi sa gahom sang Espiritu Santo, espirituhanon. 7Gani indi ka matingala sa akon ginsiling sa imo nga kinahanglan matawo kamo liwat. 8Nagahuyop ang hangin sa bisan diin nga iya gusto. Mabatian ta ang iya huni, pero wala kita kahibalo kon diin ini nagahalin kag kon diin ini nagapakadto. Pareho man sini sa tawo nga natawo paagi sa Espiritu Santo.” 9Gani nagpamangkot si Nicodemus, “Ti paano bala ang pagkahimo sini?” 10Nagsabat si Jesus, “Bantog ka nga manunudlo sa Israel, pero wala ka kahibalo sini? 11Sa pagkamatuod, ginasugid ko sa imo nga ang mga butang nga amon nahibaluan kag nakita amo ang amon ginasugid. Ugaling indi kamo magpati sa amon ginasugid. 12Karon, kon wala gani kamo nagapati sa akon ginasugid sa inyo parte sa mga butang diri sa kalibutan, mas indi na gid kamo magpati sa akon kon sugiran ko kamo parte sa mga butang didto sa langit. 13Kag wala sing bisan sin-o nga nakasaka sa langit kundi ako lang gid nga Anak sang Tawo, kay didto man ako naghalin sa langit.”
14Nagsiling pa gid si Jesus, “Pareho sang ginhimo ni Moises sa iya pagbayaw sang man-og sa kamingawan, sa amo man nga paagi, ako nga Anak sang Tawo kinahanglan nga pagabayawon man,3:14 Sa Num. 21:8-9, ginhimo ni Moises ang man-og nga saway kag ginhigot ini sa kahoy nga malaba kag ginbandira. Ang bisan sin-o nga ginkagat sang man-og magaayo kon magtulok sining man-og nga saway. 15agod ang kada isa nga magtuo sa akon makaangkon sang kabuhi nga wala sing katapusan.”
16Kay ginahigugma gid sang Dios ang mga tawo sa kalibutan, amo gani nga ginhatag niya ang iya bugtong nga Anak, agod nga ang bisan sin-o nga magtuo sa iya indi mawala3:16 mawala: sa English, perish, be destroyed. kundi hatagan sang kabuhi nga wala sing katapusan. 17Kay ang Dios wala nagpadala sang iya Anak diri sa kalibutan agod sentensyahan ang mga tawo nga silutan, kundi ginpadala niya siya sa pagluwas sang mga tawo. 18Gani ang bisan sin-o nga tawo nga nagatuo sa iya indi pagsentensyahan nga silutan, pero ang bisan sin-o nga wala nagatuo sa iya nasentensyahan na tungod nga wala siya nagtuo sa bugtong nga Anak sang Dios.3:18 sa bugtong nga Anak sang Dios: sa literal, sa ngalan sang bugtong nga Anak sang Dios. 19Silutan sila tungod kay nag-abot siya diri sa kalibutan bilang suga3:19 bilang suga: buot silingon, agod maghatag sing kasanag sa mga hunahuna sang mga tawo. pero mas gusto pa sang mga tawo nga magpabilin sa kadulom sang sa magpalapit sa iya nga nagahatag sang kasanag, kay malain ang ila mga ginahimo. 20Ang tawo nga malain ang iya ginahimo wala naluyag sa kasanag. Nagalikaw pa gani siya sa kasanag kay basi kon mahibaluan ang iya ginahimo nga malain. 21Pero ang tawo nga nagaginawi suno sa kamatuoran nagapalapit sa kasanag, agod makita nga ang iya maayo nga hinimuan nahimo niya paagi sa bulig sang Dios.
Si Jesus kag si Juan
22Pagkatapos sini nagkadto si Jesus kag ang iya mga sumulunod sa kaumahan sang Judea. Nagtiner sila didto nga nagapangbautiso sa mga tawo. 23Nagapangbautiso man si Juan didto sa Enon, malapit sa Salim, kay madamo ang tubig didto. Nagkaladto ang mga tawo kay Juan agod magpabautiso. 24(Wala pa sadto napriso si Juan.)
25Karon ang iban sa mga sumulunod ni Juan kag ang isa ka Judio nagbinaisay parte sa bautiso.3:25 bautiso: ukon, ritual sang pagpanghugas. 26Sang ulihi nagkadto sila kay Juan kag nagsiling, “Manunudlo, nadumduman mo bala atong tawo nga upod mo anay didto sa tabok sang Suba sang Jordan, nga imo ginpakilala sa mga tawo? Nagapangbautiso na siya subong kag halos ang tanan nga tawo didto na nagakadto sa iya!” 27Nagsabat si Juan, “Wala gid sing sarang mahimo ang tawo kon indi pagbuot sang Dios. 28Kamo mismo makapamatuod nga nagsiling ako nga indi ako ang Cristo, kundi ginpadala lang ako sang Dios una sa iya para magbalita nga siya magaabot na. 29Pareho bala kon may kasal: ang nobya para gid lang sa nobyo, kag ang amigo sang nobyo nga nagatambong kag nagahulat nagakalipay kon mabatian niya nga ara na ang nobyo. Pareho man sa akon subong, nalipay gid ako nga ang mga tawo nagakadto na kay Jesus. 30Kinahanglan magdugang pa gid ang pagkabantog ni Jesus, kag ako iya dapat na nga kalimtan.”
Ang Naghalin sa Langit
31Si Cristo halin sa langit, gani labaw siya sa tanan. Taga-diri kita sa kalibutan kag ang mga butang nga aton ginahambal amo ang diri lang gid sa kalibutan. Pero siya nga halin sa langit labaw sa tanan. 32Nagasugid siya parte sa mga butang nga iya nakita kag nabatian sa langit, pero diutay gid lang ang nagapati sa iya ginasugid. 33Pero ang mga nagapati sa iya nga ginasugid nagapamatuod nga ang ginasugid sang Dios matuod. 34Kay si Cristo nga ginpadala sang Dios diri sa kalibutan nagasugid sa aton kon ano ang ginasugid sang Dios sa iya, tungod kay wala sing limitasyon ang paghatag sang Dios sa iya sang Espiritu Santo. 35Ginahigugma sang Amay ang iya Anak kag gintugyan niya sa iya ang tanan. 36Ang bisan sin-o nga nagatuo sa Anak sang Dios may kabuhi nga wala sing katapusan. Pero ang bisan sin-o nga indi magtuman sa Anak sang Dios indi gid paghatagan sang kabuhi nga wala sing katapusan, kundi ang kaakig sang Dios magapabilin sa iya.
