เศบาห์และศัลมุนนา
1คนเผ่าเอฟราอิมมาถามกิเดโอนว่า “ทำไมจึงทำกับเราอย่างนี้? ทำไมท่านไม่เรียกเราเมื่อไปรบกับชาวมีเดียน?” แล้วพวกเขาก็ต่อว่ากิเดโอนอย่างรุนแรง
2แต่เขาตอบคนเหล่านั้นว่า “ความสำเร็จของข้าพเจ้าเทียบกับสิ่งที่ท่านทำได้หรือ? ผลองุ่นที่เอฟราอิมเก็บตกได้ก็ยังดีกว่าผลองุ่นที่อาบีเอเซอร์เก็บได้อย่างเต็มที่ไม่ใช่หรือ? 3พระเจ้าทรงมอบโอเรบและเศเอบซึ่งเป็นผู้นำมีเดียนไว้ในมือของท่าน สิ่งที่ข้าพเจ้าทำเทียบกับท่านได้หรือ?” เมื่อได้ฟังดังนั้น พวกเขาจึงค่อยหายขุ่นเคือง
4กิเดโอนกับคนของเขาสามร้อยคนข้ามแม่น้ำจอร์แดน พวกเขาต่างก็อ่อนเพลีย แต่ยังคงรุกไล่ชาวมีเดียนอยู่ 5กิเดโอนกล่าวกับชาวเมืองสุคคทว่า “โปรดให้เสบียงแก่ทหารของข้าพเจ้าบ้างเถิด พวกเขาอิดโรยมาก และข้าพเจ้าก็ยังตามล่ากษัตริย์เศบาห์กับกษัตริย์ศัลมุนนาของชาวมีเดียนอยู่”
6แต่เจ้าหน้าที่ของเมืองสุคคทกล่าวว่า “ท่านจับตัวกษัตริย์เศบาห์กับกษัตริย์ศัลมุนนาได้อย่างนั้นหรือ? เรื่องอะไรที่เราจะต้องให้เสบียงแก่ทหารของท่านเล่า?”
7กิเดโอนจึงตอบว่า “ถ้าท่านกล่าวเช่นนี้แล้ว เมื่อองค์พระผู้เป็นเจ้าทรงมอบกษัตริย์เศบาห์และกษัตริย์ศัลมุนนาไว้ในมือของเรา เราจะฉีกเนื้อพวกท่านด้วยหนามทะเลทราย”
8จากที่นั่นกิเดโอนขึ้นไปที่เปนีเอล8:8 ภาษาฮีบรูว่าเปนูเอลเป็นอีกรูปหนึ่งของเปนีเอลเช่นเดียวกับข้อ 9 และ 17และขอเสบียงอาหารเช่นกัน แต่ได้รับคำตอบอย่างเดียวกับที่ได้รับจากชาวเมืองสุคคท 9เขาจึงกล่าวกับชาวเปนีเอลว่า “เมื่อเรารบชนะกลับมา เราจะรื้อหอคอยนี้ทิ้ง”
10ขณะนั้นกษัตริย์เศบาห์กับกษัตริย์ศัลมุนนาและกองทหารที่เหลือราว 15,000 คนอยู่ที่คารโคร์ ซึ่งเป็นจำนวนคนที่เหลือทั้งหมดจากทัพพันธมิตรของฟากตะวันออก เพราะพลดาบถูกฆ่าตายถึง 120,000 คน 11กิเดโอนขึ้นไปตามเส้นทางของคนเร่ร่อนทางตะวันออกของโนบาห์และโยกเบฮาห์ บุกโจมตีโดยที่ศัตรูไม่คาดคิด 12กษัตริย์เศบาห์และกษัตริย์ศัลมุนนาแห่งมีเดียนหลบหนีไป แต่กิเดโอนตามจับตัวมาได้ และรุกไล่กองกำลังทั้งหมดแตกพ่ายไป
13จากนั้นกิเดโอนบุตรโยอาชกลับจากทำศึกผ่านทางช่องแคบเฮเรส 14เขาจับกุมตัวชายหนุ่มชาวสุคคทได้คนหนึ่งและไต่สวนเขา และให้ชายหนุ่มคนนี้จดรายชื่อเจ้าหน้าที่ทั้ง 77 คนซึ่งเป็นผู้อาวุโสของเมืองนั้น 15แล้วกิเดโอนกลับมายังสุคคท และกล่าวกับชาวเมืองว่า “นี่คือกษัตริย์เศบาห์และกษัตริย์ศัลมุนนาซึ่งพวกท่านเคยหยามน้ำหน้าข้าพเจ้าไว้ด้วยคำพูดที่ว่า ‘ท่านจับตัวกษัตริย์เศบาห์กับกษัตริย์ศัลมุนนาได้อย่างนั้นหรือ? เรื่องอะไรที่เราจะต้องให้เสบียงแก่ทหารที่อ่อนล้าของท่านเล่า?’ ” 16กิเดโอนก็จับตัวผู้อาวุโสของเมืองนั้นมาหวดด้วยหนามทะเลทราย เป็นบทเรียนสั่งสอนชาวเมืองสุคคท 17เขาทลายหอคอยของเมืองเปนีเอลและฆ่าชาวเมืองนั้นด้วย
18กิเดโอนกล่าวกับกษัตริย์เศบาห์และกษัตริย์ศัลมุนนาว่า “คนที่ท่านสังหารที่ทาโบร์นั้นมีลักษณะท่าทางอย่างไร?”
เขาตอบว่า “ก็คล้ายๆ กับท่าน แต่ละคนมีลักษณะท่าทางเป็นเจ้านาย”
19กิเดโอนตอบว่า “พวกเขาเป็นพี่น้องร่วมมารดาของเรา องค์พระผู้เป็นเจ้าทรงพระชนม์อยู่แน่ฉันใด หากท่านไว้ชีวิตพวกเขา เราจะไม่ฆ่าท่านฉันนั้น” 20แล้วเขาจึงหันมาสั่งเยเธอร์บุตรหัวปีของเขาว่า “ฆ่าพวกเขาเสีย!” แต่เยเธอร์ไม่ได้ชักดาบออกมาเพราะเขายังเด็กและหวาดกลัว
21กษัตริย์เศบาห์กับกษัตริย์ศัลมุนนากล่าวว่า “ท่านก็ลงมือเองสิ ‘ยิ่งหนุ่มแน่นมากเท่าใดก็มีกำลังมากเท่านั้น’ ” กิเดโอนจึงตรงเข้าประหารกษัตริย์ทั้งสององค์นั้นและริบเอาเครื่องประดับคออูฐของพวกเขาไว้
เอโฟดของกิเดโอน
22ชาวอิสราเอลกล่าวกับกิเดโอนว่า “เชิญท่านและลูกหลานมาปกครองเราเถิด เพราะท่านได้ช่วยกอบกู้เราให้พ้นจากเงื้อมมือของชาวมีเดียน”
23แต่กิเดโอนตอบว่า “ข้าพเจ้าหรือลูกๆ จะไม่ปกครองท่าน องค์พระผู้เป็นเจ้าจะทรงปกครองท่าน” 24แล้วเขากล่าวว่า “ข้าพเจ้าขอท่านอย่างหนึ่ง คือให้แต่ละคนมอบตุ้มหูที่ริบมาได้นั้นแก่ข้าพเจ้า” (เป็นประเพณีของเชื้อสายอิชมาเอลที่จะสวมตุ้มหูทองคำ)
25พวกเขาตอบว่า “เรายินดีมอบให้” ดังนั้นพวกเขาจึงคลี่เสื้อตัวหนึ่งออก เพื่อให้ทุกคนโยนตุ้มหูที่ริบมาได้กองรวมกัน 26ตุ้มหูทองคำที่ได้หนักประมาณ 19.5 กิโลกรัม8:26 ภาษาฮีบรูว่า1,700 เชเขล ไม่รวมเครื่องประดับ จี้ และผ้าสีม่วงซึ่งเป็นเครื่องทรงของกษัตริย์แห่งมีเดียน หรือสายสร้อยคล้องคออูฐ 27กิเดโอนใช้ทองนี้ทำเอโฟด ตั้งไว้ที่โอฟราห์เมืองของเขา อิสราเอลทั้งปวงพากันเล่นชู้โดยการนมัสการเอโฟด สิ่งนี้จึงกลายเป็นกับดักของกิเดโอนกับครอบครัวของเขา
กิเดโอนสิ้นชีวิต
28ดังนั้นพวกมีเดียนพ่ายแพ้อิสราเอลและไม่อาจฟื้นตัวได้อีกเลย แผ่นดินก็สงบสุขเป็นเวลาสี่สิบปี ตลอดชีวิตของกิเดโอน
29เยรุบบาอัลบุตรโยอาชกลับไปใช้ชีวิตอยู่ที่บ้านเกิดเมืองนอน 30เขามีบุตรชายถึงเจ็ดสิบคน เพราะเขามีภรรยาหลายคน 31ภรรยาน้อยของเขาคนหนึ่งซึ่งอาศัยที่เมืองเชเคมได้ให้กำเนิดบุตรชายคนหนึ่งแก่เขา เขาตั้งชื่อว่าอาบีเมเลค 32กิเดโอนบุตรของโยอาชสิ้นชีวิตเมื่อชรามากแล้ว และถูกฝังไว้ที่อุโมงค์ฝังศพของโยอาชบิดาของเขาในเมืองโอฟราห์ของตระกูลอาบีเอเซอร์
33เมื่อกิเดโอนสิ้นชีวิตได้ไม่นาน ชนอิสราเอลก็หวนกลับไปเล่นชู้กับพระบาอัลอีก พวกเขาตั้งพระบาอัลเบรีทเป็นเทพเจ้าของพวกเขา 34และไม่ได้ระลึกถึงพระยาห์เวห์พระเจ้าของพวกเขา ผู้ทรงกอบกู้พวกเขาจากเงื้อมมือของศัตรูทั้งหมดที่อยู่รอบด้าน 35ทั้งพวกเขาไม่ทำดีต่อครอบครัวของเยรุบบาอัล (คือกิเดโอน) ทั้งๆ ที่เขาได้ทำสิ่งดีงามนานัปการเพื่อพวกเขา
Gideon Kum Seba Ne Salmunna
1Afei, Efraimfoɔ no bisaa Gideon sɛ, “Adɛn enti na woyɛ yɛn saa? Adɛn enti na worekɔko atia Midian kane no, woamfrɛ yɛn?” Na wɔne Gideon kasaa anibereɛ so.
2Na Gideon buaa wɔn sɛ, “Ɛdeɛn na mayɛ a mede bɛtoto mo ho? Na Efraim bobe aba a ɛka wɔ twaberɛ akyi no nyɛ nsene Abieser bobe a wɔnteeɛ nyinaa? 3Onyankopɔn ma modii Oreb ne Seeb a na wɔyɛ Midian asahene no so. Ɛdeɛn na matumi ayɛ a ɛsɛ yei?” Efraim mmarima no tee Gideon mmuaeɛ no, wɔn bo tɔɔ wɔn yam.
4Gideon ne ne mmarima ahasa no twaa Asubɔnten Yordan, ɛwom sɛ na wɔabrɛ deɛ, nanso wɔtoaa so taa atamfoɔ no. 5Wɔduruu Sukot no, Gideon ka kyerɛɛ ntuanofoɔ a wɔwɔ hɔ no sɛ, “Momma mʼakofoɔ no aduane nni na wɔabrɛ. Meretaa Midian ahemfo Seba ne Salmuna.”
6Na Sukot ntuanofoɔ no buaa sɛ, “Kyere Seba ne Salmuna ansa na yɛama wʼakofoɔ no aduane adi.”
7Gideon buaa sɛ, “Sɛ Awurade ma medi Seba ne Salmuna so nkonim a, mɛsane aba de ɛserɛ so nkasɛɛ ne akraateɛ abɛsunsuane mo honam ani.”
8Na Gideon firii hɔ kɔɔ Penuel8.8 Penuel yɛ baabi a Yakob ne Onyankopɔn peree so no. kɔsrɛɛ aduane bio, na ɔnyaa mmuaeɛ korɔ no ara. 9Na ɔka kyerɛɛ Penuelfoɔ no sɛ, “Sɛ mefiri nkonimdie mu ba a, mɛbubu saa abantenten yi.”
10Saa ɛberɛ yi na Seba ne Salmuna ne akofoɔ mpem dunum wɔ Karkor, aboafoɔ a wɔfiri apueeɛ fam a na emu ɔpeha aduonu atotɔ dada no nkaeɛfoɔ. 11Gideon faa atutenafoɔ ɛkwan a ɛda Noba ne Yogbeha apueeɛ fam no ho hyiaeɛ, na wɔto hyɛɛ Midian akodɔm a na wɔn ani nna wɔn ho soɔ no so. 12Midian ahemfo baanu a wɔn din de Seba ne Salmuna no dwaneeɛ, nanso Gideon taa wɔn faa wɔn akofoɔ nyinaa nnommum.
13Yei akyi no, Yoas ba Gideon faa Heres kwantempɔn so saneeɛ. 14Ɛhɔ na ɔkyeree aberanteɛ bi a ɔfiri Sukot. Ɔhyɛɛ no sɛ ɔntwerɛ nnipa aduɔson nson a wɔyɛ sodifoɔ ne ntuanofoɔ a wɔwɔ kuro no mu no din mma no. 15Afei, Gideon sane kɔɔ Sukot kɔka kyerɛɛ ɛhɔ ntuanofoɔ no sɛ, “Seba ne Salmuna nie. Yɛbaa ha no modii me ho fɛ, kaa sɛ, ‘Kyere Seba ne Salmuna ansa na yɛama wʼakofoɔ a wɔabrɛ no aduane adi.’ ” 16Afei Gideon faa kuro no mu ntuanofoɔ kyerɛɛ wɔn nyansa. Ɔde ɛserɛ so nkasɛɛ ne akraateɛ twee wɔn aso. 17Ɔsane dwirii Penuel abantenten no guu fam, kunkumm kuro no mu mmarima nyinaa.
18Afei, ɔbisaa Seba ne Salmuna sɛ, “Mmarima a mokumm wɔn wɔ Tabor no, na wɔte sɛn?”
Wɔbuaa sɛ, “Mmarima no te sɛ wo. Na wɔn mu biara te sɛ ɔheneba.”
19Gideon ka kyerɛɛ wɔn sɛ, “Na wɔyɛ me nuanom. Sɛ Awurade te ase yi, sɛ moankum wɔn a, anka me nso merenkum mo.”
20Ɔdanee nʼani kyerɛɛ ne babarima panin Yeter sɛ, “Ku wɔn.” Nanso Yeter antwe nʼakofena, ɛfiri sɛ, na ɔyɛ abarimaa enti na ɔsuro.
21Seba ne Salmuna ka kyerɛɛ Gideon sɛ, “Mma abarimaa nyɛ ɔpanin adwuma! Wo ankasa yɛ!” Enti, Gideon kumm wɔn baanu, faa adehyeɛ agudeɛ a ɛsensɛn wɔn yoma kɔn mu no.
Gideon Asɔfotadeɛ Kronkron No
22Na Israelfoɔ no ka kyerɛɛ Gideon sɛ, “Di yɛn so ɔhene. Wo ne wo babarima ne wo nana bɛyɛ yɛn ahemfo, ɛfiri sɛ, woagye yɛn afiri Midianfoɔ nsam.”
23Nanso, Gideon buaa sɛ, “Merenni mo so ɔhene na me babarima nso renni mo so ɔhene. Awurade na ɔbɛdi mo so.” 24Mmom Gideon ka kyerɛɛ wɔn sɛ, mewɔ adebisa baako. “Mo mu biara mma me asomuadeɛ baako a mofa firii asadeɛ a monya firii mo atamfoɔ a modii wɔn so no nkyɛn.” (Atamfoɔ a na wɔyɛ Ismaelfoɔ no na obiara hyɛ sikakɔkɔɔ asomuadeɛ).
25Wɔbuaa sɛ, “Yɛpene so dodo.” Wɔde akatasoɔ sɛɛ fam. Na obiara de ne sikakɔkɔɔ asomuadeɛ a ɔnyaeɛ bɛguu so. 26Na sikakɔkɔɔ asomuadeɛ dodoɔ a wɔnyaeɛ no karii kilogram aduonu a asrane nketewa ne kɔnmuadeɛ, Midian ahemfo adehyeɛ ahyehyɛdeɛ ne nkɔnsɔnkɔnsɔn a ɛgu wɔn yoma kɔn mu nka ho. 27Gideon de yɛɛ asɔfotadeɛ kronkron na ɔde sii kuro Ofra, ne kurom, mu. Nanso, ankyɛre na Israelfoɔ no kɔsom no de guu wɔn ho fi na ɛdanee afidie maa Gideon ne ne fiefoɔ.
28Yei ne abasɛm a ɛkyerɛ sɛdeɛ Israelfoɔ dii Midianfoɔ so nkonim a wantumi ansɔre bio. Gideon nna a ɛtwa toɔ bɛyɛ mfeɛ aduanan mu no, na asomdwoeɛ wɔ asase no so.
29Afei, Yoas babarima Yerub-Baal sane kɔɔ ne kurom. 30Na ɔwɔ yerenom bebree enti ɔwoo mmammarima aduɔson. 31Na ɔwɔ mpena nso wɔ Sekem a ɔne no woo ɔbabarima, too ne din Abimelek. 32Gideon wuiɛ no na wanyini yie. Na wɔsiee no wɔ nʼagya Yoas damena mu wɔ Ofra wɔ Abieserfoɔ abusuasase so.
33Gideon wuiɛ ara pɛ, Israelfoɔ no kɔsom Baal ahoni, de bɔɔ wɔn ho ahohwi. Wɔnam so yɛɛ Baal-Berit8.33 Baal-Berit yɛ onyame bi a na nʼasɔredan si Sekem. wɔn nyame. 34Wɔn werɛ firii Awurade, wɔn Onyankopɔn a ɔgyee wɔn firii wɔn atamfoɔ a wɔatwa wɔn ho ahyia no nsam no. 35Na mpo, wɔanni nokorɛ ankyerɛ Yerub-Baal (a ɔne Gideon) fiefoɔ wɔ nneɛma pa a ɔyɛ maa Israelfoɔ no ho.
