Lucas 1 – TCB & CARST

Tagalog Contemporary Bible

Lucas 1:1-80

Pasimula

1-3Kagalang-galang na Teofilus:

Marami na ang sumulat tungkol sa mga nangyari rito sa atin. Isinulat nila ang tungkol kay Jesus, na isinalaysay din sa amin ng mga taong nangaral ng salita ng Dios at nakasaksi mismo sa mga pangyayari mula pa noong una. Pagkatapos kong suriing mabuti ang lahat ng ito mula sa simula, minabuti kong sumulat din ng isang maayos na salaysay para sa iyo, 4upang lubusan mong matiyak na totoo ang mga aral na itinuro sa iyo.

Nagpakita ang Anghel kay Zacarias

5Noong si Herodes ang hari sa Judea, may isang pari na ang pangalan ay Zacarias na kabilang sa grupo ng mga pari na tinatawag na “Grupo ni Abijah.” Ang asawa niya ay si Elizabet na kabilang din sa angkan ni Aaron. 6Silang dalawa ay kapwa matuwid sa harap ng Dios. Maingat nilang sinusunod ang lahat ng utos at mga tuntunin ng Panginoon. 7Wala silang anak dahil baog si Elizabet, at matanda na silang pareho.

8Isang araw, ang grupo ni Zacarias ang nakatalagang maglingkod sa templo ng Panginoon. 9At katulad ng nakaugalian nila bilang mga pari, nagpalabunutan sila, at si Zacarias ang nabunot. Kaya siya ang pumasok sa loob ng templo para magsunog ng insenso sa altar. 10Habang nagsusunog siya roon ng insenso, maraming tao ang nananalangin sa labas. 11Biglang nagpakita kay Zacarias ang isang anghel ng Panginoon. Nakatayo ang anghel sa bandang kanan ng altar na pinagsusunugan ng insenso. 12Nabagabag at natakot si Zacarias nang makita niya ang anghel. 13Pero sinabi sa kanya ng anghel, “Huwag kang matakot, Zacarias! Dininig ng Dios ang panalangin mo. Magkakaanak ng isang lalaki ang asawa mong si Elizabet, at Juan ang ipapangalan mo sa kanya. 14Matutuwa kayo at magiging maligaya dahil sa kanya, at marami ang magagalak sa pagsilang niya, 15dahil magiging dakila siya sa harap ng Panginoon. Hindi siya dapat uminom ng alak o anumang inuming nakakalasing. Sa sinapupunan pa lang ng kanyang ina ay sasakanya na ang Banal na Espiritu. 16Maraming Israelita ang panunumbalikin niya sa Panginoon na kanilang Dios. 17Mauuna siya sa Panginoon upang ihanda ang mga tao sa pagdating ng Panginoon. Gagawin niya ito sa tulong ng Banal na Espiritu at sa pamamagitan ng kapangyarihang katulad ng kay Elias noon. Tuturuan niya ang mga magulang1:17 magulang: sa literal, ama. na mahalin ang kanilang mga anak, at ibabalik niya sa matuwid na pag-iisip ang mga taong masuwayin sa Dios.”

18Sinabi ni Zacarias sa anghel, “Paano po mangyayari ang mga sinabi nʼyo? Matanda na ako, at ganoon din ang asawa ko.”

19Sumagot ang anghel, “Ako si Gabriel na naglilingkod sa harapan ng Dios. Siya ang nagsugo sa akin para sabihin sa iyo ang magandang balitang ito. 20Ngunit dahil hindi ka naniwala sa sinabi ko, magiging pipi ka. Hindi ka makakapagsalita hanggaʼt hindi natutupad ang sinabi ko sa iyo. Sapagkat tiyak na mangyayari ang sinabi ko pagdating ng panahong itinakda ng Dios.”

21Samantala, hinihintay ng mga tao ang paglabas ni Zacarias. Nagtataka sila kung bakit nagtagal siya sa loob ng templo. 22Nang lumabas siya, hindi na siya makapagsalita at sumesenyas na lang siya. Kaya inisip nila na may nakita siyang pangitain sa loob ng templo. At mula noon naging pipi na siya.

23Nang matapos na ang panahon ng kanyang paglilingkod, umuwi na si Zacarias. 24Hindi nagtagal, nagbuntis si Elizabet, at sa loob ng limang buwan ay hindi siya umalis ng bahay. 25Sinabi niya, “Napakabuti ng Panginoon. Inalis niya ang kahihiyan ko sa mga tao bilang isang baog.”

Nagpakita kay Maria ang Anghel

26Nang ikaanim na buwan ng pagbubuntis ni Elizabet, inutusan ng Dios ang anghel na si Gabriel na pumunta sa nayon ng Nazaret sa Galilea. 27Pinapunta siya sa isang birhen1:27 birhen: o, dalaga. na ang pangalan ay Maria. Nakatakda nang ikasal si Maria kay Jose na mula sa lahi ni Haring David. 28Sinabi ni Gabriel kay Maria, “Matuwa ka,1:28 Matuwa ka: o, Binabati kita. Maria, ikaw na pinagpala ng Dios. Sumasaiyo ang Panginoon.”

29Nabagabag si Maria sa sinabi ng anghel. Inisip niyang mabuti kung ano ang ibig sabihin noon. 30Kaya sinabi sa kanya ng anghel, “Huwag kang matakot, Maria, dahil pinagpala ka ng Dios. 31Magbubuntis ka at manganganak ng isang lalaki, at papangalanan mo siyang Jesus. 32Magiging dakila siya at tatawaging Anak ng Kataas-taasang Dios. Ibibigay sa kanya ng Panginoong Dios ang trono ng ninuno niyang si David. 33Maghahari siya sa mga lahi ni Jacob magpakailanman; ang paghahari niya ay walang katapusan.”

34Nagtanong si Maria sa anghel, “Paano po ito mangyayari gayong dalaga pa ako?”

35Sumagot ang anghel, “Sasaiyo ang Banal na Espiritu at lililiman ka ng kapangyarihan ng Kataas-taasang Dios. Kaya ang banal na sanggol na ipapanganak mo ay tatawaging Anak ng Dios. 36Maging ang kamag-anak mong si Elizabet ay buntis din sa kabila ng kanyang katandaan. Alam ng lahat na baog siya, pero anim na buwan na siyang buntis ngayon. 37Sapagkat walang imposible sa Dios.”

38Sumagot si Maria, “Alipin po ako ng Panginoon. Mangyari nawa sa akin ang mga sinabi ninyo.” At iniwan siya ng anghel.

Ang Pagdalaw ni Maria kay Elizabet

39Hindi nagtagal, nag-ayos si Maria at dali-daling pumunta sa isang bayan sa kabundukan ng Judea kung saan nakatira sina Zacarias. 40Pagdating niya sa bahay nina Zacarias, binati niya si Elizabet. 41Nang marinig ni Elizabet ang pagbati ni Maria, naramdaman niyang gumalaw nang malakas ang sanggol sa kanyang sinapupunan. Napuspos ng Banal na Espiritu si Elizabet 42at malakas niyang sinabi, “Higit kang pinagpala ng Dios sa lahat ng babae, at pinagpala rin niya ang magiging anak mo! 43Isang malaking karangalan na dalawin ako ng ina ng aking Panginoon. 44Nang marinig ko ang pagbati mo sa akin, gumalaw nang malakas sa tuwa ang sanggol sa sinapupunan ko. 45Mapalad ka dahil naniwala kang matutupad ang sinabi sa iyo ng Panginoon.”

Ang Awit ni Maria

46At sinabi ni Maria,

“Buong puso kong pinupuri ang Panginoon,

47at nagagalak ang aking espiritu sa Dios na aking Tagapagligtas!

48Sapagkat inalala niya ako na kanyang abang lingkod.

Mula ngayon ay ituturing akong mapalad ng lahat ng henerasyon,

49dahil sa dakilang mga bagay na ginawa sa akin ng Makapangyarihang Dios.

Banal siya!

50Kinaaawaan niya ang mga taong may takot sa kanya sa bawat henerasyon.

51Ipinakita niya ang dakila niyang mga gawa sa pamamagitan ng kanyang kapangyarihan.

Itinaboy niya ang mga taong mataas ang tingin sa sarili.

52Ibinagsak niya ang mga makapangyarihang hari mula sa kanilang mga trono,

at itinaas niya ang mga nasa mababang kalagayan.

53Binusog niya ng mabubuting bagay ang mga nagugutom,

ngunit pinaalis niya na walang dala ang mayayaman.

54-55Tinulungan niya ang Israel na kanyang lingkod. Sapagkat hindi niya kinalimutan ang kanyang ipinangako sa ating mga ninuno, kay Abraham at sa kanyang lahi, na kaaawaan niya sila magpakailanman.”

56At nakitira si Maria kina Elizabet ng mga tatlong buwan bago siya umuwi.

Ang Pagsilang kay Juan na Tagapagbautismo

57Dumating na ang oras ng panganganak ni Elizabet, at nagsilang siya ng isang lalaki. 58Nabalitaan ng mga kapitbahay at mga kamag-anak niya kung paano siya pinagpala ng Panginoon, at nakigalak sila sa kanya.

59Nang walong araw na ang sanggol, dumalo ang mga kapitbahay at mga kamag-anak sa pagtutuli sa kanya. Zacarias sana ang ipapangalan nila sa bata dahil iyon din ang pangalan ng kanyang ama. 60Pero sinabi ni Elizabet, “Hindi! Juan ang ipapangalan sa kanya.” 61Sumagot ang mga tao, “Pero wala namang may ganyang pangalan sa pamilya ninyo.” 62Kaya tinanong nila ang ama sa pamamagitan ng senyas kung ano ang gusto niyang ipangalan sa sanggol. 63Sumenyas siya na bigyan siya ng masusulatan. Pagkatapos ay isinulat niya, “Juan ang ipapangalan sa kanya.” Nagtaka silang lahat. 64Noon din ay nakapagsalita na si Zacarias at nagpuri sa Dios. 65Nangilabot ang lahat ng kapitbahay nila, at naging usap-usapan sa buong kabundukan ng Judea ang pangyayaring iyon. 66Ang lahat ng nakabalita ay nag-isip at nagtanong, “Magiging ano kaya ang batang ito kapag lumaki na siya?” Sapagkat malinaw na sumasakanya ang Panginoon.

Ang Pahayag ni Zacarias

67Napuspos ng Banal na Espiritu ang ama ni Juan na si Zacarias at kanyang ipinahayag:

68“Purihin ang Panginoong Dios ng Israel!

Sapagkat inalala niya at tinubos ang kanyang bayan.

69Sinugo niya sa atin ang makapangyarihang Tagapagligtas mula sa angkan ng lingkod niyang si David.

70Itoʼy ayon sa ipinangako niya noon pang unang panahon sa pamamagitan ng kanyang mga banal na propeta.

71Ipinangako niya na ililigtas niya tayo sa ating mga kaaway at sa lahat ng napopoot sa atin.

72Kaaawaan niya ang ating mga ninuno, at tutuparin ang banal niyang kasunduan sa kanila

73na ipinangako niya sa ninuno nating si Abraham.

74Ayon nga sa kanyang kasunduan, ililigtas niya tayo sa ating mga kaaway upang makapaglingkod tayo sa kanya nang walang takot,

75at maging banal at matuwid sa kanyang paningin habang tayo ay nabubuhay.”

76Sinabi naman ni Zacarias sa anak niya,

“Ikaw naman, anak ay tatawaging propeta ng Kataas-taasang Dios,

dahil mauuna ka sa Panginoon upang ihanda ang mga tao sa kanyang pagdating.

77Ituturo mo sa mga mamamayan niya kung paano sila maliligtas sa pamamagitan ng kapatawaran ng kanilang mga kasalanan,

78dahil maawain at mapagmahal ang ating Dios.

Tulad ng pagsikat ng araw, ipapadala niya sa atin ang Tagapagligtas 79upang maliwanagan ang mga taong nasa kadiliman at takot sa kamatayan.

At tuturuan niya tayo kung paano mamuhay nang may mabuting relasyon sa Dios at sa kapwa.”

80Lumaki ang batang si Juan at lumakas sa espiritu. Nanirahan siya sa ilang hanggang sa araw na nagsimula siyang mangaral sa mga Israelita.

Священное Писание (Восточный перевод), версия для Таджикистана

Луко 1:1-80

Введение

1Поскольку уже многие принялись составлять описание произошедших среди нас событий 2на основе сведений, переданных нам людьми, которые с самого начала были их очевидцами и служителями Радостной Вести, 3то и я решил, тщательно исследовав всё от начала, описать тебе, достопочтеннейший Феофил, всё по порядку, 4чтобы ты мог убедиться в достоверности того, чему был научен.

Предсказание о рождении пророка Яхьё

5Во время правления Ирода1:5 Это Ирод Великий, который правил Иудеей, Сомарией и Галилеей с 37 по 4 гг. до н. э., царя Иудеи, жил священнослужитель, которого звали Закария; он принадлежал к группе священнослужителей из смены Авии1:5 Служение в Иерусалимском храме было разделено между 24 сменами священнослужителей, потомков Хоруна (см. 1 Лет. 24:1-19).. Его жена тоже была потомком Хоруна, её звали Элишева. 6Оба они были праведны перед Всевышним, живя непорочно и строго соблюдая все повеления и установления Вечного1:6 Вечный – греческим словом «кюриос», стоящим здесь в оригинальном тексте, в Инджиле переведено еврейское «Яхве». А так как в данном издании Священного Писания «Яхве» переведено как «Вечный», то и его греческий эквивалент переведён так же. Под именем «Яхве» Всевышний открылся Мусо и народу Исроила (см. Исх. 3:13-15). См. пояснительный словарь.. 7Но у них не было детей, потому что Элишева была бесплодна. Они оба были уже в преклонном возрасте.

8Однажды, когда была очередь служить смене, к которой принадлежал Закария, он нёс службу перед Всевышним. 9В соответствии с установленным для священнослужителей порядком ему выпало по жребию войти в храм Вечного и возжигать благовония1:9 См. Исх. 30:6-8.. 10Во время возжигания благовоний множество народа молилось снаружи. 11Закарии же явился ангел от Вечного. Он стоял справа от жертвенника, где возжигались благовония. 12Когда Закария увидел его, он был чрезвычайно поражён и испуган. 13Ангел сказал ему:

– Не бойся, Закария, твоя молитва услышана. Твоя жена Элишева родит тебе сына, и ты назовёшь его Яхьё. 14Твоё сердце наполнится счастьем и ликованием, и многие будут радоваться его рождению, 15потому что он будет великим в глазах Вечного. Он никогда не будет пить вина или пива. От самого рождения он будет исполнен Святым Духом. 16Многих исроильтян он обратит к Вечному, их Богу. 17Он будет предшествовать Ему в духе и силе пророка Ильёса1:17 Ильёс – пророк, призывавший исроильский народ оставить грешный путь и вновь обратиться к признанию Всевышнего (см. 3 Цар. 17–4 Цар. 2)., чтобы обратить сердца отцов к детям, а непокорных – к мудрости праведных, приготовляя народ к приходу Вечного1:17 См. Мал. 4:5-6..

18Закария спросил ангела:

– Как мне узнать, что это сбудется? Ведь я уже стар, и жена моя в преклонных годах.

19Ангел ответил:

– Я – Джабраил, стоящий перед Всевышним, и я послан, чтобы сообщить тебе эту радостную весть. 20Но сейчас, за то, что ты не поверил моим словам, которые обязательно исполнятся в своё время, ты лишишься дара речи и не будешь говорить до того дня, пока это не сбудется.

21Между тем люди ждали Закарию и удивлялись, почему он так долго не выходит из храма. 22Когда Закария вышел, он не мог говорить и вынужден был общаться с ними жестами. Все поняли, что в храме ему было видение.

23Когда срок его служения закончился, Закария возвратился домой. 24Вскоре его жена Элишева забеременела и пять месяцев не выходила из дома. 25Она говорила:

– Вот что сделал для меня Вечный, по милости Своей сняв с меня позор перед людьми!

Предсказание о рождении Исо Масеха

26Когда Элишева была на шестом месяце беременности, Всевышний послал ангела Джабраила в галилейский город Назарет 27к непорочной девушке по имени Марьям. Марьям была обручена с Юсуфом, потомком царя Довуда. 28Ангел пришёл к ней и сказал:

– Приветствую тебя, получившая милость! Вечный с тобой!

29Марьям эти слова очень удивили, и она размышляла, что бы значило такое приветствие. 30Ангел продолжал:

– Не бойся, Марьям, потому что Всевышний проявил к тебе милость! 31Ты забеременеешь, и родишь сына, и назовёшь Его Исо1:31 Исо – на языке иудеев звучит как «Иешуа» и означает «Яхве (Вечный) спасает».. 32Он станет великим, и Его будут называть Сыном Высочайшего (Царственным Спасителем)1:32 Сын Высочайшего – этот термин не означает, что у Всевышнего есть сын, который был зачат обычным путём. В древности у иудеев титул «сын Всевышнего» применялся к царям Исроила (см. 2 Цар. 7:14; Заб. 2:6-7), но также указывал на ожидаемого Масеха, Спасителя и праведного Царя от Всевышнего, т. е. Исо (см. Ин. 1:49; 11:27; 20:31). В Инджиле через этот термин постепенно раскрывается идея вечных взаимоотношений Всевышнего и Масеха, указывающая на сходство характеров и единство природы Этих Личностей, на понятном нам примере – близких взаимоотношениях отца и сына (см. 1 Ин. 2:23).. Вечный Бог даст Ему престол Его предка Довуда, 33и Он будет царствовать над потомками Якуба вовеки, и Его Царству не будет конца.

34– Как это может быть? – спросила Марьям. – Ведь я ещё не была с мужчиной.

35Ангел ответил:

– Святой Дух сойдёт на тебя, и, как тень, найдёт на тебя сила Высочайшего. Поэтому ребёнка, который родится у тебя, будут называть «Святой», а также «Сын Всевышнего»1:35 Существует два взгляда на этот стих: 1) согласно традиционному толкованию Исо назван Святым, потому что был рождён чудесным путём от девственницы, а Сыном Всевышнего – потому что у Него не было земного отца, Он был рождён силою Всевышнего, от Духа Его; 2) второе толкование говорит о том, что «Святой» и «Сын Всевышнего» являются титулами Масеха (см. Заб. 2:7; Лк. 4:34; Ин. 6:69), а чудесное рождение Исо подтверждает, что Он и есть предсказанный Масех (см. Ис. 7:14; Мат. 1:23).. 36Вот и твоя родственница Элишева тоже родит сына в её преклонные годы. О ней говорили, что она бесплодна, но она уже на шестом месяце беременности. 37Для Всевышнего нет ничего невозможного.

38– Я рабыня Вечного, – ответила Марьям, – пусть всё произойдёт со мной так, как ты сказал.

И ангел оставил её.

Марьям навещает Элишеву

39Вскоре после этого Марьям собралась и поспешила в город, расположенный в нагорьях Иудеи. 40Она вошла в дом Закарии и поприветствовала Элишеву. 41Когда Элишева услышала приветствие Марьям, ребёнок внутри у неё встрепенулся; Элишева исполнилась Святого Духа 42и воскликнула громким голосом:

– Благословенна ты среди женщин, и благословен ребёнок, которого ты носишь! 43Чем я заслужила такую милость, что ко мне пришла мать моего Повелителя? 44Как только я услышала твоё приветствие, ребёнок во мне так и встрепенулся от радости. 45Благословенна поверившая в исполнение того, что сказал Вечный!

Марьям прославляет Вечного

46Марьям ответила:

– Душа моя славит Вечного,

47и дух мой радуется о Всевышнем, Спасителе моём,

48потому что Он обратил внимание

на меня, Свою скромную рабыню1:48 См. 1 Цар. 1:11; 2:1..

Отныне все поколения будут называть меня благословенной,

49потому что Всемогущий совершил такое великое дело для меня!

Его имя свято!

50Из поколения в поколение

Он проявляет милость к боящимся Его!1:50 См. Заб. 102:17.

51Его рукой совершены великие дела:

Он рассеял гордых в надмении сердца их,

52сверг правителей с их престолов

и возвысил смиренных!

53Он насытил благами голодных,

а богатых отослал ни с чем.

54-55Он помог Своему рабу Исроилу,

помня Своё обещание нашим предкам –

быть милосердным к Иброхиму

и его потомкам вовеки.

56Марьям погостила у Элишевы около трёх месяцев и затем возвратилась домой.

Рождение, наречение имени и обрезание пророка Яхьё

57Когда подошло время, Элишева родила сына. 58Её соседи и родственники услышали о том, что Вечный явил ей великую милость, и радовались вместе с ней. 59На восьмой день они пришли, чтобы совершить над ребёнком обряд обрезания1:59 По Закону Всевышнего обрезание производилось на восьмой день от рождения (см. Нач. 17:12)., и хотели назвать его в честь отца Закарией. 60Но мать ребёнка возразила:

– Нет! Его будут звать Яхьё.

61Ей стали говорить:

– Но ведь среди ваших родственников нет никого с таким именем!

62Они стали жестами спрашивать отца, как бы он хотел назвать сына. 63Закария попросил табличку для письма и, к удивлению всех, написал: «Его имя Яхьё».

64В тот же миг к нему вернулась речь, и он начал говорить, прославляя Всевышнего. 65Всех соседей объял страх, и весть о случившемся разнеслась по всем нагорьям Иудеи. 66Все, кто слышал об этом, с удивлением спрашивали:

– Кем же станет этот ребёнок? – потому что сила Вечного была с ним.

Пророческое слово Закарии

67Закария, отец Яхьё, исполнился Святого Духа и начал пророчествовать:

68– Хвала Вечному, Богу Исроила1:68 См. Заб. 40:14; 71:18; 105:48.,

Который посетил Свой народ и дал ему избавление!

69Он воздвиг нам могучего Спасителя1:69 Могучего Спасителя – букв.: «рог спасения» (см. Заб. 17:3). Рог был символом могущества, власти и силы (см., напр., 1 Цар. 2:10; Иер. 48:25; Мих. 4:13).

из рода Своего раба Довуда,

70как Он издавна и обещал через Своих святых пророков,

71что Он спасёт нас от врагов

и от рук тех, кто ненавидит нас.

72Так Он проявил милость к нашим предкам,

помня Своё священное соглашение,

73клятву, которой Он поклялся нашему предку Иброхиму:

74избавить нас от рук наших врагов,

чтобы мы могли без страха служить Ему,

75живя перед Ним в святости и праведности во все дни нашей жизни!

76И ты, дитя, будешь назван пророком Высочайшего,

потому что будешь идти перед Вечным, Повелителем Сил, чтобы приготовить Ему пути1:76 См. Ис. 40:3; Мал. 3:1.,

77возвестить Его народу спасение

через прощение грехов,

78по глубочайшему милосердию нашего Бога,

Который пошлёт нам Утреннюю Зарю с небес1:78 Это указание на приход Масеха (ср. Чис. 24:17; Ис. 9:2; 60:1; Мал. 4:2).,

79чтобы дать свет живущим во тьме и тени смертной1:79 См. Ис. 9:2.

и направить наши стопы на путь мира!

80Ребёнок рос и укреплялся в духе. Он жил в пустыне до того времени, когда открыто явился Исроилу.