Iniutos ng Panginoon sa mga Israelita na Umalis sa Bundok ng Sinai
1Ang aklat na ito ay tungkol sa mga mensahe na sinabi ni Moises sa lahat ng Israelita noong naroon pa sila sa ilang, sa silangan ng Ilog ng Jordan. Nagkakampo sila sa Kapatagan ng Jordan1:1 Kapatagan ng Jordan: sa Hebreo, Araba. Ganito rin sa talatang 7. malapit sa Suf, sa gitna ng Paran, Tofel, Laban, Hazerot at Dizahab. 2(Mga 11 araw na paglalakbay mula sa Bundok ng Sinai1:2 Bundok ng Sinai: sa Hebreo, Horeb. Ganito rin sa talatang 19. papunta sa Kadesh Barnea kung dadaan sa Bundok ng Seir.) 3Nang unang araw ng ika-11 buwan, sa ika-40 taon, mula nang umalis ang mga Israelita sa Egipto, sinabi sa kanila ni Moises ang lahat ng iniutos ng Panginoon na sabihin sa kanila. 4Nangyari ito matapos matalo ni Moises1:4 ni Moises: o, ng Panginoon. si Sihon na hari ng mga Amoreo, na nakatira sa Heshbon, at si Haring Og ng Bashan na nakatira sa Ashtarot at Edrei. 5Kaya sinabi nga sa kanila ni Moises ang mga kautusan ng Panginoon doon sa silangan ng Jordan, sa teritoryo ng Moab. Sinabi niya, 6“Noong naroon tayo sa Horeb, sinabi sa atin ng Panginoon na ating Dios, ‘Matagal na kayong naninirahan sa bundok na ito, 7kaya umalis na kayo. Pumunta kayo sa kaburulan ng mga Amoreo at sa mga lugar sa palibot nito – sa Kapatagan ng Jordan, sa kabundukan, sa kaburulan sa kanluran,1:7 kaburulan sa kanluran: sa Hebreo, Shefela. sa Negev, at sa mga lugar sa tabing-dagat. Pumunta kayo sa lupain ng Canaan at sa Lebanon, hanggang sa malaking Ilog ng Eufrates. 8Ibinibigay ko ang mga lupaing ito sa inyo. Lumakad na kayo at angkinin ang mga lugar na ito na ipinangako ko sa inyong mga ninunong sina Abraham, Isaac, at Jacob, at sa kanilang salinlahi.’ ”
Humirang si Moises ng mga Pinuno sa Bawat Lahi
(Exo. 18:13-27)
9“Nang panahong iyon, sinabi ko sa inyo, ‘Hindi ko kayo kayang pamunuan nang mag-isa. 10Pinarami kayo ng Panginoon na inyong Dios. At ngayon, kasindami na kayo ng mga bituin sa langit. 11Nawaʼy ang Panginoon, ang Dios ng inyong mga ninuno, ang lalo pang magparami sa inyo ng ilang libong beses at pagpalain niya kayo ayon sa kanyang ipinangako. 12Pero paano ko aayusing mag-isa ang inyong mga away at problema? 13Kaya pumili kayo sa bawat lahi ninyo ng mga taong marunong, maunawain at iginagalang, at pamamahalain ko sila sa inyo.’
14“Sumang-ayon kayo na mabuti ang aking plano. 15Kaya pinamahala ko sa inyo, bilang mga hukom at mga opisyal, ang mga taong marunong at iginagalang na mula sa inyong lahi. Ang ibaʼy responsable sa 1,000 tao, ang ibaʼy sa 100, ang ibaʼy sa 50, at ang ibaʼy sa 10. 16Nang panahong iyon, iniutos ko sa inyong mga hukom, ‘Ayusin ninyo ang kaso ng mga tao, at humatol nang makatarungan, hindi lang sa mga Israelita kundi pati na rin sa mga dayuhang naninirahang kasama ninyo. 17Wala dapat kayong papanigan sa inyong paghatol; parehas ninyong pakinggan ang mga mahihirap at mayayaman. Huwag kayong matatakot kahit kanino, dahil galing sa Dios ang mga desisyong ginagawa ninyo. Kung mahirap para sa inyo ang kaso, dalhin ninyo ito sa akin at ako na ang bahala sa paghatol nito.’ 18At sinabi ko rin sa inyo noon ang lahat ng dapat ninyong gawin.
Nagpadala Sila ng mga Espiya
(Bil. 13:1-33)
19“Ayon sa iniutos ng Panginoon na ating Dios, umalis tayo sa Bundok ng Sinai,1:19 Bundok ng Sinai: Tingnan ang “footnote” sa talatang 2. at naglakbay sa malawak at nakakatakot na ilang na nakita mismo ninyo, at pumunta tayo sa kaburulan ng mga Amoreo. Pagdating natin sa Kadesh Barnea, 20sinabi ko sa inyo, ‘Nakarating na tayo sa kaburulan ng mga Amoreo na ibinibigay sa atin ng Panginoon na ating Dios. 21Tingnan ninyo ang lupaing ibinigay niya sa inyo. Angkinin ninyo ito ayon sa sinabi ng Panginoon, ang Dios ng inyong mga ninuno. Huwag kayong matakot o manghina.’
22“Lumapit kayong lahat sa akin at sinabi, ‘Magpadala muna tayo ng mga tao para mag-espiya sa lupain upang masabihan nila tayo kung saan tayo dadaan at kung saan ang mga bayan na pupuntahan natin.’
23“Napag-isip-isip ko na mabuti ang planong iyon kaya pumili ako ng 12 tao, isa sa bawat lahi. 24Lumakad sila at dumaan sa kaburulan, at nakarating sa Lambak ng Eshcol at nagmanman sila roon. 25Sa kanilang pagbalik, may dala sila sa ating mga prutas galing doon, at ibinalita nila na masagana ang lupaing ibinibigay ng Panginoon na ating Dios.
26“Pero ayaw ninyong pumunta roon, sinuway ninyo ang utos ng Panginoon na inyong Dios. 27Nagreklamo kayo sa inyong mga tolda at sinabi, ‘Kinasusuklaman tayo ng Panginoon, kaya pinaalis niya tayo sa Egipto para ibigay sa kamay ng mga Amoreo at kanilang patayin. 28Paano tayo makakapunta roon? Tinakot tayo ng mga nagmanman sa lupain. Sinasabi nilang mas malalakas at mas matataas pa sa atin ang mga tao roon, at ang mga lungsod nila ay malalaki at napapalibutan ng mga pader na parang umabot na sa langit ang taas. At nakita pa nila roon ang mga angkan ni Anak.’
29“Pagkatapos, sinabi ko sa inyo, ‘Huwag kayong masindak o matakot sa kanila. 30Ang Panginoon na inyong Dios ang mangunguna at makikipaglaban para sa inyo, kagaya ng nakita ninyong ginawa niya sa Egipto 31at sa ilang. Nakita ninyo kung paano kayo inalagaan ng Panginoon na inyong Dios, katulad ng ama na nag-aalaga sa kanyang anak, hanggang sa makarating kayo sa lugar na ito.’
32“Pero sa kabila ng lahat ng ito, hindi pa rin kayo nagtiwala sa Panginoon na inyong Dios 33na nangunguna sa inyong paglalakbay, sa pamamagitan ng apoy sa gabi at ulap kung araw. Inihanap niya kayo ng mga lugar na mapagkakampuhan ninyo at itinuro sa inyo kung saan kayo dadaan.
34-35“Nang marinig ng Panginoon ang pagrereklamo ninyo, nagalit siya at sumumpang, ‘Wala kahit isa sa masamang henerasyong ito ang makakakita ng magandang lupaing ipinangako ko sa kanilang mga ninuno, 36maliban lang kay Caleb na anak ni Jefune. Makikita niya ito, at ibibigay ko sa kanya at sa angkan niya ang lupaing ito na kanyang minanmanan, dahil buong puso niya akong sinunod.’
37“Dahil sa inyo, nagalit din ang Panginoon sa akin. Sinabi niya sa akin, ‘Kahit na ikaw ay hindi rin makakapasok sa lupaing iyon. 38Pero ang iyong lingkod na si Josue na anak ni Nun ay makakapasok doon. Palakasin mo siya dahil siya ang mamumuno sa mga Israelita sa pag-angkin sa lupain.’
39“Pagkatapos, sinabi ng Panginoon sa ating lahat, ‘Makakapasok sa lupaing iyon ang inyong mga anak na wala pang muwang. Natatakot kayo na baka bihagin sila, pero sa kanila ko ibibigay ang lupaing iyon at magiging pag-aari nila. 40Pero kayo, babalik kayo sa ilang papunta sa Dagat na Pula.’
41“At sinabi ninyo, ‘Nagkasala kami sa Panginoon. Lalakad kami at makikipaglaban ayon sa iniutos sa amin ng Panginoon naming Dios.’ Kaya inihanda ng bawat isa sa inyo ang kanyang mga armas, at inisip ninyo na madali lang ang pag-agaw sa mga kaburulan.
42“Ngunit sinabi ng Panginoon sa akin, ‘Sabihin mo sa kanila na huwag munang lumakad at makipaglaban, dahil hindi ko sila sasamahan. Matatalo sila ng kanilang mga kaaway.’
43“Kaya sinabihan ko kayo, pero hindi kayo nakinig sa akin. Sinuway ninyo ang utos ng Panginoon, at dahil sa inyong kayabangan sumalakay kayo sa kaburulan. 44At nakipaglaban sa inyo ang mga Amoreo na naninirahan doon, at para silang mga pukyutang humabol at tumalo sa inyo mula sa Seir hanggang sa Horma. 45Nagbalik kayo at nag-iyakan sa Panginoon, pero hindi siya nakinig o sumagot sa inyo. 46Iyan ang dahilan kaya nanirahan kayo nang matagal sa Kadesh.”
前言
1以下是摩西對以色列人說的話。當時以色列人在約旦河東的曠野、疏弗對面的亞拉巴，即巴蘭、陀弗、拉班、哈洗錄和底撒哈之間。 2從何烈山取道西珥山到加低斯·巴尼亞，需十一天。 3在離開埃及後第四十年的十一月一日，摩西把耶和華的一切吩咐告訴了以色列人。 4那時，他已經打敗了希實本的亞摩利王西宏以及盤踞在以得來和亞斯她錄的巴珊王噩。 5摩西在約旦河東的摩押講解律法，說： 6「我們的上帝耶和華在何烈山對我們說，『你們在這裡已經住了多日， 7現在該啟程前往亞摩利人的山區、亞拉巴地區、山地、丘陵、南地、沿海一帶、迦南和黎巴嫩，直到幼發拉底河。 8看啊，我把那片土地賜給你們了，你們去佔領吧，那是耶和華起誓賜給你們祖先亞伯拉罕、以撒、雅各和他們後裔的地方。』
摩西設立首領
9「那時，我對你們說，『我無法獨自承擔管理你們的重任， 10因為你們的上帝耶和華使你們人丁興旺，以致今天人數多如天上的星星。 11願你們祖先的上帝耶和華使你們人數更增千倍，照祂的應許賜福給你們。 12但我怎能獨自擔當解決你們問題和爭端的重任呢？ 13你們要從各支派中選出有智慧、有見識、受尊重的人，我要立他們做你們的首領。』 14你們都同意這樣的做法。 15於是，我把各支派中有智慧和受敬重的人立為你們的首領，即千夫長、百夫長、五十夫長、十夫長和其他官長，治理你們。 16我吩咐這些官員要聆聽案件，公正地審理同胞之間或與外族人之間的訴訟， 17不可偏私，不分貴賤，不懼情面，因為判決來自上帝。如果案件太難，可以交給我處理。 18那時，我把一切當行之事都告訴了你們。
派人打探迦南
19「我們照我們上帝耶和華的吩咐，從何烈山出發，走過你們所見的那大而可怕的曠野，前往亞摩利山區，來到加低斯·巴尼亞。 20我對你們說，『我們的上帝耶和華賜給我們的亞摩利山區到了。 21看啊，你們祖先的上帝耶和華已把那片土地賜給你們，你們要照著祂的應許去佔領那裡，不要懼怕，不要氣餒。』 22你們來對我說，『我們要先派人去打探那地方，回來好告訴我們當走哪條路，當佔哪些城。』 23我同意你們的建議，便從你們當中選出十二人，每支派選一人。 24他們前往山區，到了以實各谷，打探那地方。 25他們帶回來一些那裡的果子，稟告說，『我們的上帝耶和華賜給我們的地方很好。』
26「但你們卻違背你們上帝耶和華的命令，不肯上去。 27你們在帳篷中埋怨說，『耶和華憎恨我們，所以才領我們離開埃及，要把我們交在亞摩利人手裡，讓他們消滅我們。 28我們怎能上去呢？那些弟兄的報告令我們膽戰心驚，他們說那裡的人比我們高大，城邑雄偉，城牆高達雲霄，還有亞衲人在那裡。』 29我對你們說，『不要驚慌，不要怕他們。 30你們的上帝耶和華必帶領你們，為你們爭戰，正如祂當著你們的面在埃及所行的一樣。 31你們在曠野曾目睹你們的上帝耶和華像父親抱兒子一樣，一路把你們抱到這地方。』 32-33祂為你們開路，為你們找安營的地方，夜間用火柱、白天用雲柱為你們引路。儘管如此，你們還是不信靠你們的上帝耶和華。
懲罰叛逆
34「你們的埋怨惹耶和華發怒，祂起誓說， 35『這邪惡的一代沒有一人能看見我起誓要賜給他們祖先的佳美之地， 36只有耶孚尼的兒子迦勒能看見，我必把他所踏之地賜給他和他的後代，因為他全心全意地跟從我。』 37因為你們的緣故，耶和華也向我發怒，說，『你也不能進入那片土地， 38但你的助手——嫩的兒子約書亞可以進入。你要鼓勵他，因為他將帶領以色列承受那片土地。 39你們說你們的子女會被擄去，但這些還不知善惡的孩子都將進入那片土地，我要把那裡賜給他們，他們將佔領那裡。 40而你們要掉頭，沿紅海的路回到曠野。』
41「於是，你們對我說，『我們得罪了耶和華，現在我們願意遵從我們的上帝耶和華的吩咐，上去作戰。』你們便各自拿起兵器，以為可以輕易攻佔山區。 42但耶和華讓我告訴你們，『不要上去作戰，以免被敵人擊敗，因為耶和華不會與你們同在。』 43我把耶和華的話轉告了你們，但你們不聽，違背耶和華的命令，擅自前往山區。 44住在山區的亞摩利人蜂擁出擊，打敗了你們，從西珥追殺你們，一直追到何珥瑪。 45你們回來在耶和華面前哭泣，但耶和華不理會你們的哭聲。 46因此，你們在加低斯住了很久。
