Namaszczenie Jezusa w Betanii
1Dwa dni później rozpoczęła się Pascha—doroczne święto Żydów, w czasie którego jedzą oni chleb pieczony z niekwaszonego ciasta. Najwyżsi kapłani i inni przywódcy religijni nadal szukali okazji, aby potajemnie aresztować i zabić Jezusa.
2—Nie możemy jednak zrobić tego podczas święta—mówili—bo spowoduje to rozruchy.
3Jezus tymczasem zatrzymał się w Betanii, w domu Szymona Trędowatego. W czasie kolacji weszła tam pewna kobieta z butelką bardzo drogiego, wonnego olejku. Stłukła szyjkę i wylała olejek na głowę Jezusa. 4-5Widząc to, niektórzy oburzyli się i ostro ją skrytykowali:
—Co za marnotrawstwo! Przecież można było sprzedać te perfumy i uzyskaną w ten sposób znaczną sumę rozdać biednym!
6—Dajcie jej spokój—powiedział Jezus. —Dlaczego ją krytykujecie? Przecież spełniła dobry uczynek! 7Biedni zawsze będą wśród was i będziecie mogli im pomagać, kiedy tylko zechcecie, ale Mnie już wkrótce zabraknie. 8Ona dała to, co miała. Namaszczając tym olejkiem, przygotowała Mnie na pogrzeb. 9Zapewniam was: Gdziekolwiek na świecie będzie głoszona dobra nowina, wszędzie będzie się mówić o tym, co zrobiła, i będą pamiętać o niej.
10Wtedy Judasz z Kariotu, jeden z Dwunastu, wyszedł i udał się do najwyższych kapłanów, aby im zaproponować, że wyda Jezusa. 11Ucieszeni tą propozycją, kapłani obiecali mu nagrodę. On zaś czekał już tylko na sprzyjającą okazję, aby wydać Jezusa.
Ostatnia wieczerza
12Pierwszego dnia Paschy, gdy zgodnie ze zwyczajem zabijano i spożywano baranka, uczniowie spytali Jezusa, gdzie chciałby spożyć kolację paschalną. 13Wysłał więc dwóch uczniów, by poczynili niezbędne przygotowania.
—Idźcie do miasta!—powiedział. —A gdy spotkacie mężczyznę z dzbanem wody, pójdźcie za nim. 14Wejdźcie do domu, do którego on wejdzie, i powiedzcie właścicielowi: „Nasz Nauczyciel prosi, abyśmy obejrzeli pokój przygotowany dla nas na świąteczną kolację”. 15Wtedy zaprowadzi was na górę do dużego, wysprzątanego pomieszczenia. Tam przygotujcie posiłek.
16Poszli więc do miasta i zastali wszystko tak, jak powiedział Jezus. I zajęli się przygotowaniem kolacji. 17Wieczorem przybył Jezus wraz z Dwunastoma. 18Gdy zaczęli posiłek, powiedział:
—Mówię wam: Jeden z was, siedzących tu ze Mną, zdradzi Mnie.
19—Ale to chyba nie ja, Panie?—mówili zasmuceni jeden przez drugiego.
20—Jeden z was, Dwunastu! Ten, który jednocześnie ze Mną sięga do półmiska—odpowiedział. 21—Ja, Syn Człowieczy, muszę umrzeć, zgodnie z tym, co dawno zapowiedzieli prorocy. Marny jednak los tego, kto Mnie wyda. Lepiej byłoby, aby się wcale nie urodził!
22Później, podczas kolacji, Jezus wziął do rąk chleb. Podziękował za niego Bogu, połamał go na kawałki, i podał uczniom, mówiąc:
—Weźcie, to jest moje ciało.
23Wziął też do ręki kielich z winem. Podziękował, podał im, i wszyscy z niego pili.
24—To jest moja krew, pieczętująca przymierze. —powiedział. —Przelewam ją, aby wielu otrzymało przebaczenie grzechów. 25Oświadczam wam, że nie skosztuję już wina do dnia, gdy będę pił nowe wino w królestwie Bożym.
26Potem zaśpiewali pieśń i poszli na Górę Oliwną.
Jezus zapowiada zaparcie się Piotra
27—Wszyscy Mnie opuścicie—mówił do nich Jezus. —Stanie się tak, jak Bóg zapowiedział ustami proroków:
„Uderzę pasterza
i rozproszą się owce jego stada”.
28Lecz gdy znów powrócę do życia, udam się do Galilei i tam się z wami spotkam.
29—Ja Cię nigdy nie opuszczę!—zapewniał Piotr. —Nawet jeśli inni odejdą!
30—Zapewniam cię, że jeszcze tej nocy, zanim o świcie dwa razy zapieje kogut, trzy razy zaprzeczysz, że Mnie znasz—odpowiedział Jezus.
31—Nigdy!—zdecydowanie zaprotestował Piotr. —Nie wyprę się Ciebie, nawet gdybym miał iść z Tobą na śmierć!
Pozostali również przysięgali wierność Jezusowi.
W Getsemane
32Wszyscy razem udali się do ogrodu zwanego Getsemane. Jezus rzekł wtedy:
—Usiądźcie tutaj, a ja pójdę się modlić.
33Zabrał ze sobą tylko Piotra, Jakuba i Jana. I ogarnął Go lęk oraz głęboki niepokój.
34—Moją duszę ogarnął śmiertelny smutek—powiedział. —Zostańcie ze Mną i czuwajcie.
35Odszedł na bok, padł na ziemię i zaczął się modlić, aby, jeżeli to możliwe, ominęła Go ta straszna chwila.
36—Ojcze!—mówił. —Ty możesz wszystko! Oddal ode Mnie ten „kielich cierpienia”. Jednak to Twoja wola niech się stanie, a nie to, czego ja chcę.
37Wrócił do trzech uczniów i zastał ich śpiących. Wtedy powiedział do Piotra:
—Szymonie, śpisz? Nie dałeś rady czuwać ze Mną nawet przez godzinę? 38Czuwajcie i módlcie się, abyście nie poddali się pokusie! Duch jest gorliwy, ale ciało słabe.
39Ponownie odszedł i dalej się modlił. 40Lecz uczniowie byli tak bardzo zmęczeni, że gdy do nich wrócił, znowu spali. Zawstydzeni tym, nie próbowali nawet się tłumaczyć. 41A gdy przyszedł do nich po raz trzeci, powiedział:
—Wciąż spokojnie śpicie i odpoczywacie? Starczy już! Wybiła moja godzina. Teraz Ja, Syn Człowieczy, zostanę wydany w ręce grzeszników. 42Wstańcie, chodźmy! Nadchodzi już ten, który Mnie zdradził!
Aresztowanie Jezusa
43Ledwie skończył mówić, stanął przed Nim Judasz, jeden z Dwunastu, na czele zgrai uzbrojonej w miecze i pałki, wysłanej przez najwyższych kapłanów, przywódców religijnych i starszych. 44Ten zdrajca tak się z nimi umówił: „Łapcie i aresztujcie tego, którego pocałuję na powitanie”. 45Gdy się więc tylko zbliżyli, Judasz podszedł do Jezusa.
—Mistrzu!—rzekł i przywitał Go pocałunkiem.
46Wówczas pozostali rzucili się na Niego i złapali Go. 47Wtedy jeden z uczniów wyjął miecz, zamachnął się i odciął ucho słudze najwyższego kapłana.
48—Czy jestem jakimś groźnym przestępcą, że przyszliście po Mnie aż tak uzbrojeni?—zapytał Jezus. 49—Dlaczego nie zatrzymaliście Mnie w świątyni? Przecież codziennie tam nauczałem! Wszystko jednak dzieje się zgodnie z tym, co przepowiedziały o Mnie proroctwa.
50Wtedy wszyscy uczniowie opuścili Go i uciekli. 51Jedynie z tyłu, w pewnym oddaleniu, szedł za nimi jakiś młody człowiek w lekko narzuconej na siebie koszuli. Lecz gdy napastnicy próbowali go schwytać, 52uciekł nagi, pozostawiając w ich rękach tylko podartą koszulę.
Jezus przed Wysoką Radą
53Jezusa zaprowadzono zaś do rezydencji najwyższego kapłana, u którego wkrótce zebrali się inni ważniejsi kapłani, przywódcy religijni i starsi. 54Piotr, który szedł za Jezusem, trzymając się z daleka, wszedł na teren rezydencji i usiadł przy ognisku razem ze służbą. 55Obradujący wewnątrz kapłani i cała Wysoka Rada usiłowali znaleźć przeciw Jezusowi jakiś zarzut, który dałby im prawo skazania Go na śmierć. Jednak ich wysiłki były daremne. 56Wprawdzie głos zabierało wielu fałszywych świadków, ale ich zeznania były sprzeczne. 57W końcu kilku z nich wystąpiło z następującym oskarżeniem:
58—Słyszeliśmy, jak Jezus mówił: „Zburzę tę świątynię, zbudowaną przez ludzi, i bez pomocy ludzkich rąk w trzy dni zbuduję nową!”.
59Ale i w tym ich relacje nie były zgodne. 60Wtedy najwyższy kapłan wstał i w obecności całej Rady zapytał Jezusa:
—Nie będziesz się bronił wobec tych oskarżeń?
61Lecz Jezus milczał i nic nie odpowiedział. Wtedy najwyższy kapłan zadał mu kolejne pytanie:
—Jesteś Mesjaszem, Synem Bożym?
62—Tak, jestem!—rzekł Jezus. —Wkrótce zobaczycie Mnie, Syna Człowieczego, zasiadającego na tronie z Bogiem i powracającego w obłokach na ziemię.
63Słysząc to, najwyższy kapłan rozdarł szaty i głośno zapytał:
—Czego więcej trzeba? Po co nam świadkowie? 64Sami słyszeliście to bluźnierstwo! Jaki będzie wasz wyrok?
—Kara śmierci!—zawołali.
65I zaczęli pluć na Jezusa. Zawiązali Mu oczy, bili Go po twarzy i szyderczo wołali:
—Teraz prorokuj!
Również strażnicy, którzy pilnowali Jezusa, znęcali się nad Nim.
Piotr wypiera się Jezusa
66Tymczasem Piotr wciąż przebywał na dziedzińcu rezydencji. Gdy grzał się przy ogniu, zauważyła go jedna z dziewczyn służących u najwyższego kapłana. 67Przyjrzała mu się uważnie i oświadczyła:
—Ty również byłeś z Jezusem z Nazaretu!
68—Nie wiem, o czym mówisz!—zaprzeczył Piotr i szybko usunął się w najdalszy kąt dziedzińca.
Wtedy właśnie rozległo się pianie koguta. 69Dziewczyna, widząc stojącego na uboczu Piotra, pokazała go innym.
—Tam jest ten uczeń Jezusa!
70Ale Piotr znowu zaprzeczył.
Po pewnej chwili stojący tam ludzie podeszli do niego i stwierdzili:
—Ty również jesteś jednym z nich! Przecież pochodzisz z Galilei.
71—Naprawdę nie znam tego Człowieka!!!—znowu zaczął się zaklinać i przysięgać.
72I ponownie zapiał kogut. Wtedy Piotr przypomniał sobie słowa Jezusa: „Zanim o świcie dwa razy zapieje kogut, trzy razy zaprzeczysz, że Mnie znasz”. I wybuchnął płaczem.
Jesus anointed at Bethany
1Now the Passover and the Festival of Unleavened Bread were only two days away, and the chief priests and the teachers of the law were scheming to arrest Jesus secretly and kill him. 2‘But not during the festival,’ they said, ‘or the people may riot.’
3While he was in Bethany, reclining at the table in the home of Simon the Leper, a woman came with an alabaster jar of very expensive perfume, made of pure nard. She broke the jar and poured the perfume on his head.
4Some of those present were saying indignantly to one another, ‘Why this waste of perfume? 5It could have been sold for more than a year’s wages14:5 Greek than three hundred denarii and the money given to the poor.’ And they rebuked her harshly.
6‘Leave her alone,’ said Jesus. ‘Why are you bothering her? She has done a beautiful thing to me. 7The poor you will always have with you,14:7 See Deut. 15:11. and you can help them any time you want. But you will not always have me. 8She did what she could. She poured perfume on my body beforehand to prepare for my burial. 9Truly I tell you, wherever the gospel is preached throughout the world, what she has done will also be told, in memory of her.’
10Then Judas Iscariot, one of the Twelve, went to the chief priests to betray Jesus to them. 11They were delighted to hear this and promised to give him money. So he watched for an opportunity to hand him over.
The Last Supper
12On the first day of the Festival of Unleavened Bread, when it was customary to sacrifice the Passover lamb, Jesus’ disciples asked him, ‘Where do you want us to go and make preparations for you to eat the Passover?’
13So he sent two of his disciples, telling them, ‘Go into the city, and a man carrying a jar of water will meet you. Follow him. 14Say to the owner of the house he enters, “The Teacher asks: where is my guest room, where I may eat the Passover with my disciples?” 15He will show you a large room upstairs, furnished and ready. Make preparations for us there.’
16The disciples left, went into the city and found things just as Jesus had told them. So they prepared the Passover.
17When evening came, Jesus arrived with the Twelve. 18While they were reclining at the table eating, he said, ‘Truly I tell you, one of you will betray me – one who is eating with me.’
19They were saddened, and one by one they said to him, ‘Surely you don’t mean me?’
20‘It is one of the Twelve,’ he replied, ‘one who dips bread into the bowl with me. 21The Son of Man will go just as it is written about him. But woe to that man who betrays the Son of Man! It would be better for him if he had not been born.’
22While they were eating, Jesus took bread, and when he had given thanks, he broke it and gave it to his disciples, saying, ‘Take it; this is my body.’
23Then he took a cup, and when he had given thanks, he gave it to them, and they all drank from it.
24‘This is my blood of the14:24 Some manuscripts the new covenant, which is poured out for many,’ he said to them. 25‘Truly I tell you, I will not drink again from the fruit of the vine until that day when I drink it new in the kingdom of God.’
26When they had sung a hymn, they went out to the Mount of Olives.
Jesus predicts Peter’s denial
27‘You will all fall away,’ Jesus told them, ‘for it is written:
‘ “I will strike the shepherd,
and the sheep will be scattered.”14:27 Zech. 13:7
28But after I have risen, I will go ahead of you into Galilee.’
29Peter declared, ‘Even if all fall away, I will not.’
30‘Truly I tell you,’ Jesus answered, ‘today – yes, tonight – before the cock crows twice14:30 Some early manuscripts do not have twice. you yourself will disown me three times.’
31But Peter insisted emphatically, ‘Even if I have to die with you, I will never disown you.’ And all the others said the same.
Gethsemane
32They went to a place called Gethsemane, and Jesus said to his disciples, ‘Sit here while I pray.’ 33He took Peter, James and John along with him, and he began to be deeply distressed and troubled. 34‘My soul is overwhelmed with sorrow to the point of death,’ he said to them. ‘Stay here and keep watch.’
35Going a little farther, he fell to the ground and prayed that if possible the hour might pass from him. 36‘Abba,14:36 Aramaic for father Father,’ he said, ‘everything is possible for you. Take this cup from me. Yet not what I will, but what you will.’
37Then he returned to his disciples and found them sleeping. ‘Simon,’ he said to Peter, ‘are you asleep? Couldn’t you keep watch for one hour? 38Watch and pray so that you will not fall into temptation. The spirit is willing, but the flesh is weak.’
39Once more he went away and prayed the same thing. 40When he came back, he again found them sleeping, because their eyes were heavy. They did not know what to say to him.
41Returning the third time, he said to them, ‘Are you still sleeping and resting? Enough! The hour has come. Look, the Son of Man is delivered into the hands of sinners. 42Rise! Let us go! Here comes my betrayer!’
Jesus arrested
43Just as he was speaking, Judas, one of the Twelve, appeared. With him was a crowd armed with swords and clubs, sent from the chief priests, the teachers of the law, and the elders.
44Now the betrayer had arranged a signal with them: ‘The one I kiss is the man; arrest him and lead him away under guard.’ 45Going at once to Jesus, Judas said, ‘Rabbi!’ and kissed him. 46The men seized Jesus and arrested him. 47Then one of those standing near drew his sword and struck the servant of the high priest, cutting off his ear.
48‘Am I leading a rebellion,’ said Jesus, ‘that you have come out with swords and clubs to capture me? 49Every day I was with you, teaching in the temple courts, and you did not arrest me. But the Scriptures must be fulfilled.’ 50Then everyone deserted him and fled.
51A young man, wearing nothing but a linen garment, was following Jesus. When they seized him, 52he fled naked, leaving his garment behind.
Jesus before the Sanhedrin
53They took Jesus to the high priest, and all the chief priests, the elders and the teachers of the law came together. 54Peter followed him at a distance, right into the courtyard of the high priest. There he sat with the guards and warmed himself at the fire.
55The chief priests and the whole Sanhedrin were looking for evidence against Jesus so that they could put him to death, but they did not find any. 56Many testified falsely against him, but their statements did not agree.
57Then some stood up and gave this false testimony against him: 58‘We heard him say, “I will destroy this temple made with human hands and in three days will build another, not made with hands.” ’ 59Yet even then their testimony did not agree.
60Then the high priest stood up before them and asked Jesus, ‘Are you not going to answer? What is this testimony that these men are bringing against you?’ 61But Jesus remained silent and gave no answer.
Again the high priest asked him, ‘Are you the Messiah, the Son of the Blessed One?’
62‘I am,’ said Jesus. ‘And you will see the Son of Man sitting at the right hand of the Mighty One and coming on the clouds of heaven.’
63The high priest tore his clothes. ‘Why do we need any more witnesses?’ he asked. 64‘You have heard the blasphemy. What do you think?’
They all condemned him as worthy of death. 65Then some began to spit at him; they blindfolded him, struck him with their fists, and said, ‘Prophesy!’ And the guards took him and beat him.
Peter disowns Jesus
66While Peter was below in the courtyard, one of the servant-girls of the high priest came by. 67When she saw Peter warming himself, she looked closely at him.
‘You also were with that Nazarene, Jesus,’ she said.
68But he denied it. ‘I don’t know or understand what you’re talking about,’ he said, and went out into the entrance.14:68 Some early manuscripts entrance and the cock crowed
69When the servant-girl saw him there, she said again to those standing round them, ‘This fellow is one of them.’ 70Again he denied it.
After a little while, those standing near said to Peter, ‘Surely you are one of them, for you are a Galilean.’
71He began to call down curses, and he swore to them, ‘I don’t know this man you’re talking about.’
72Immediately the cock crowed the second time.14:72 Some early manuscripts do not have the second time. Then Peter remembered the word Jesus had spoken to him: ‘Before the cock crows twice14:72 Some early manuscripts do not have twice. you will disown me three times.’ And he broke down and wept.
