Contrasto fra il vecchio e il nuovo
1Il vecchio sistema delle leggi ebraiche era solo lʼombra, e non la realtà, delle cose meravigliose che Cristo avrebbe fatto per noi. Secondo lʼantico sistema, i sacrifici venivano ripetuti continuamente anno dopo anno; anche così però non potevano mai rendere perfetti, né salvare quelli che li offrivano. 2Altrimenti, sarebbe bastato un sacrificio, e quelli che lʼoffrivano sarebbero stati purificati una volta per tutte e non si sarebbero sentiti più colpevoli.
3Invece, accadeva proprio il contrario: quei sacrifici annuali non facevano altro che ricordare agli uomini la loro disobbedienza e colpevolezza, anziché alleviare la loro coscienza.
4Perché è impossibile che il sangue di tori e di capre riesca a togliere i peccati.
5Ecco perché, quando Cristo venne su questa terra, disse: «O Dio, il sangue di tori e di capre non può soddisfarti, perciò mi hai formato questo corpo da dare in sacrificio sul tuo altare. 6Tu non gradisci sacrifici e offerte, non esigi né olocausti, né espiazioni per il peccato. 7Allora ho detto: Eccomi, vengo! Proprio questo sta scritto nel tuo libro: “Io prendo gioia nel fare la tua volontà, o mio Dio, perché la tua legge è nel mio cuore”».
8Dopo aver detto che Dio non gradiva né offerte, né sacrifici compiuti secondo lʼantico sistema delle leggi, Cristo 9aggiunge: «Eccomi. Vengo a dare la mia vita».
Egli abolisce, così, il primo sistema a favore di un altro migliore. 10Grazie a questo nuovo piano, siamo stati perdonati e purificati dalla morte di Gesù Cristo, avvenuta per noi una volta per tutte. 11Secondo lʼantico patto, i sacerdoti restano in piedi davanti allʼaltare, giorno dopo giorno, per offrire più volte gli stessi sacrifici, che però non possono mai cancellare i peccati. 12Gesù, invece, ha dato se stesso in sacrificio a Dio una volta per sempre per i nostri peccati, e si è seduto al posto dʼonore alla destra di Dio. 13Ora aspetta soltanto che i suoi nemici gli siano messi sotto i piedi a moʼ di sgabello. 14Così, con una sola offerta, egli ha reso perfetti per sempre agli occhi di Dio quelli che ha purificato dai peccati.
15Ed anche lo Spirito Santo ce lo conferma nelle Scritture con queste parole: 16«Questo è il nuovo patto, che stringerò con loro, dopo quei giorni. Scriverò le mie leggi nella loro mente in modo che conoscano sempre la mia volontà; le metterò nel loro cuore, perché siano loro a volerle osservare». 17E aggiunge: «Non mi ricorderò più dei loro peccati, né delle loro azioni immorali».
18Perciò, quando i peccati sono stati perdonati e dimenticati per sempre, non cʼè più alcun bisogno di offrire sacrifici. 19Così, cari fratelli, grazie al sangue di Gesù, ora abbiamo piena libertà di entrare nel Luogo Santissimo, dove cʼè Dio. 20Questa è la via nuova che dà la vita, la via che Cristo ha aperto per noi attraverso quella cortina, vale a dire il suo corpo, per farci entrare alla santa presenza di Dio.
21Poiché Gesù, nostro grande sommo sacerdote, è a capo della casa di Dio, 22accostiamoci a Dio stesso con cuore sincero e con piena fiducia che egli ci riceverà, perché il nostro cuore è stato purificato dal sangue di Cristo da ogni cattiva coscienza e il nostro corpo è stato lavato con acqua pura.
23E continuiamo a credere, sicuri della salvezza che Dio ci ha promesso. Ormai possiamo dire che la salvezza è nostra, perché non cʼè il minimo dubbio che il Signore manterrà ciò che ha promesso.
24Da parte nostra, cerchiamo dʼincoraggiarci a vicenda nellʼamore fraterno e nel fare il bene.
25Non trascuriamo le nostre riunioni di chiesa, come fanno certuni regolarmente; incoraggiamole invece, esortandoci a vicenda, tanto più ora che il giorno del ritorno del Signore si avvicina.
26Se, infatti, qualcuno pecca volontariamente, rifiutando il Salvatore, dopo aver conosciuto in pieno la verità e il perdono, il suo peccato non può essere purificato dalla morte di Cristo. 27Non gli rimane altro che la terribile attesa della punizione di Dio e del fuoco che consumerà tutti i ribelli. 28Chi si rifiuta di ubbidire alle leggi date da Mosè, viene messo a morte senza pietà sulla parola di due o tre testimoni. 29Pensate, allora, quanto sarà peggiore il castigo per quelli che avranno calpestato il Figlio di Dio, disprezzando il suo sangue purificatore; e avranno offeso lo Spirito Santo che porta il dono della salvezza!
30Perché lo sappiamo bene chi è colui che ha detto: «Io farò vendetta! Io li ripagherò come si meritano!» E ancora: «Il Signore stesso giudicherà il suo popolo». 31È una cosa terribile cadere nelle mani del Dio Vivente!
32Non dimenticate mai quei giorni meravigliosi in cui, avete sentito parlare di Cristo per la prima volta! Ricordate come vi siete mantenuti fedeli al Signore, anche a costo di conflitti e patimenti! 33A volte siete stati insultati e maltrattati davanti a tutti, a volte vi siete fatti avanti, pronti a dividere la sorte di quelli che pativano queste pene. 34Siete stati solidali con quelli che venivano gettati in prigione, e con gioia, vi siete rassegnati alla confisca dei vostri beni, ben sapendo che in cielo vi aspettavano cose migliori, che sarebbero state vostre per sempre.
35Non lasciate morire in voi questa ferma fiducia nel Signore, qualsiasi cosa accada. Ricordatevi della vostra ricompensa! 36Voi avete soltanto bisogno di pazienza; allora, dopo che avrete fatto la volontà di Dio, otterrete tutto ciò che egli vi ha promesso. 37Infatti le Scritture dicono: «Ancora breve, brevissimo tempo e il suo arrivo non tarderà. 38Quelli che per la fede ora sono giusti davanti a Dio vivranno per fede, fiduciosi in lui per ogni cosa. Ma se tornano indietro, Dio non sarà contento di loro».
39Noi però non siamo di quelli che indietreggiano e vanno alla perdizione, no, siamo invece di quelli che conservano la fede per salvare la propria anima.
1Ang Kasuguan landong lang sang maayo nga mga butang sa palaabuton. Ang Kasuguan mismo indi makapakamatarong sa mga tawo nga nagapalapit sa Dios paagi sa mga halad nga ginahalad kada tuig. 2Kay kon napatawad na sila paagi sa mga halad, wala na kuntani nila ginadumdom ang ila mga sala, kag indi na kinahanglan nga maghalad pa gid sila. 3Pero ato nga mga halad nagapadumdom pa gani sa mga tawo kada tuig sang ila mga sala. 4Tungod kay ang matuod, ang dugo sang mga turo nga baka kag sang mga kanding nga ila ginahalad indi gid makakuha sang ila mga sala.
5Amo ina nga sang pagkadto ni Cristo diri sa kalibutan nagsiling siya sa Dios,
“Wala mo nagustuhan ang nagkalain-lain nga klase sang mga halad,
kundi ginhimuan mo ako sang lawas nga akon ihalad.
6Kay wala ka malipay sa mga halad nga ginasunog kag sa mga halad sa pagpakatinlo.
7Gani nagsiling ako, ‘Ari ako, handa nga magtuman sang imo kabubut-on, O Dios, suno sa nasulat sa Kasulatan parte sa akon.’ ”10:7 Salmo 40:6-8.
8Premiro nagsiling si Cristo nga wala nagustuhan sang Dios ang nagkalain-lain nga mga halad nga ginahalad sa iya para sa ila mga sala. Ginsiling niya ini bisan matuod nga ini tanan ginahalad suno sa Kasuguan. 9Pagkatapos nagsiling siya sa Dios, “Ari ako sa pagtuman sang imo kabubut-on.” Gani paagi sini, nahibaluan ta nga gin-ilisan na sang Dios ang daan nga mga paghalad kag ang halad ni Cristo amo ang iya ginbulos. 10Kag tungod kay gintuman ni Jesu-Cristo ang kabubut-on sang Dios, ginlimpyuhan niya kita sa aton mga sala. Natabo ini paagi sa iya paghalad sang iya kaugalingon nga lawas sing makaisa gid lang.
11Ang mga pari adlaw-adlaw gid ang ila serbisyo didto sa simbahan sa paghalad sa Dios. Ugaling ang ila mga halad nga palareho man lang indi gid makakuha sang mga sala sang mga tawo. 12Pero si Cristo kaisa gid lang naghalad para sa aton mga sala kag indi na gid kinahanglan nga liwaton pa. Pagkatapos nagpungko siya sa tuo sang Dios. 13Kag subong didto na siya nagahulat hasta sa tion nga paampuon sang Dios sa iya ang iya mga kaaway. 14Gani paagi sa isa ka halad, ginhimo niya nga wala sing kakulangan sa wala sing katapusan ang mga ginapakabalaan niya.
15Ang Espiritu Santo mismo nagapamatuod sa aton parte sa sini nga mga butang, kay nagsiling siya,
16“Nagsiling ang Ginoo, ‘Ang bag-o nga kasugtanan nga akon himuon sa ila sa palaabuton nga mga inadlaw amo ini:
Ibutang ko ang akon mga sugo sa ila tagipusuon, kag isulat ko ini sa ila hunahuna.’ ”10:16 Jer. 31:33.
17Kag nagsiling pa gid siya, “Indi ko na pagdumdumon ang ila mga sala kag ang ila malain nga mga ginhimo.”10:17 Jer. 31:34. 18Gani tungod kay ang aton mga sala napatawad na, indi na kinahanglan nga magsagi pa kita halad para sa aton mga sala.
Magpalapit Kita sa Dios
19Gani mga utod, tungod sa dugo ni Jesus nga iya gin-ula para sa aton, hilway na kita nga magsulod sa Labing Balaan nga Lugar. 20Kay paagi sa paghalad sang iya lawas, gin-abrihan niya para sa aton ang bag-o nga alagyan agod makasulod kita sa Labing Balaan nga Lugar nga ara sa pihak sang kurtina. Kag ang ini nga alagyan nagadala sa aton sa kabuhi nga wala sing katapusan. 21Makagagahom ang aton pari nga nagadumala sa balay sang Dios. 22Gani magpalapit kita sa Dios nga may sinsero nga tagipusuon kag pagtuo nga wala gid nagapangduhaduha. Kay nahibaluan ta nga ginlimpyuhan10:22 ginlimpyuhan: sa literal, ginwisikan. na ang aton tagipusuon sa malain nga hunahuna paagi sa dugo ni Jesus, kag ang aton lawas nahugasan na sang limpyo nga tubig. 23Magpakalig-on kita sa aton paglaom kag indi kita magpangduhaduha, tungod kay ang Dios nga nagpromisa masaligan gid sa pagtuman sang iya mga ginpromisa sa aton. 24Kag tinguhaan ta gid nga mapukaw ang balatyagon sang kada isa nga maghigugma sa iya isigkatawo kag maghimo sang maayo. 25Indi ta gid pagpabay-an ang aton kinabatasan nga pagtilipon, pareho sang pagpabaya nga ginahimo sang iban, kundi palig-unon ta ang isa kag isa, labi na gid subong nga makita ta na nga malapit na lang ang pagbalik sang Ginoo.
26Kay kon nakahibalo na kita sang kamatuoran kag padayon pa gid kita sa pagpakasala, wala na sing halad nga sarang ihalad agod mapatawad ang aton mga sala. 27Ang tawo nga nagapakasala nagapaabot na lang sang makahaladlok nga paghukom kag masingkal nga kalayo nga ginpreparar sang Dios para sa mga nagakontra sa iya. 28Indi bala sang una ang tawo nga makalapas sang Kasuguan ni Moises ginapatay nga wala sing luoy-luoy kon may duha ukon tatlo ka tawo nga makapamatuod nga nakasala siya? 29Gani kon amo sina, sigurado gid nga mas grabe pa gid ang silot sa tawo nga nagayaguta sa Anak sang Dios kag nagabaliwala sa dugo nga nagpalig-on sa kasugtanan sang Dios, nga amo mismo ang naglimpyo sa iya mga sala. Mas grabe matuod ang himuon sa tawo nga pareho sina kay ginainsulto niya ang maluluy-on nga Espiritu Santo. 30Kay kilala ta ang Dios nga nagsiling, “Ako ang magatimalos; ako ang magasilot sa ila.”10:30 Deu. 32:35. Kag may nakasulat pa gid nga nagasiling, “Magahukom ang Ginoo sa iya katawhan!”10:30 Deu. 32:36. 31Kag makahaladlok gid kon ang Dios nga buhi amo ang magsilot.
32Dumduma ninyo sang una, sang kamo bag-o pa lang nasanagan. Madamo nga mga kabudlayan kag pagtilaw ang inyo naagihan, pero gin-agwanta gid lang ninyo kag wala gid man kamo nadaog. 33Kon kaisa ginapakahuy-an kamo kag ginasakit sa atubangan mismo sang mga tawo. Kag kon kaisa bisan indi kamo ang ginahimuan sini kundi ang inyo mga kaupod, nag-antos gihapon kamo tungod kay naluoy kamo sa ila. 34Naluoy man kamo sa inyo kapareho nga mga tumuluo nga ginpriso. Kag bisan gin-agaw sa inyo ang inyo mga pagkabutang gin-antos ninyo ini nga may kalipay tungod kay nahibaluan ninyo nga may ara pa kamo gihapon nga mas maayo pa nga butang kag indi gid madula hasta san-o. 35Gani indi ninyo pagdulaa ang inyo pagsalig sa Dios, kay may dako gid ini nga balos para sa inyo. 36Kinahanglan nga magmainantuson kamo agod matuman ninyo ang kabubut-on sang Dios kag mabaton ninyo ang iya ginpromisa sa inyo. 37Tungod kay nagsiling ang Dios sa Kasulatan,
“Ang inyo ginapaabot dali na lang gid mag-abot,
indi na siya magpadugay.
38Kag ang tawo nga akon ginpakamatarong tungod sa iya pagtuo magakabuhi.
Pero kon magtalikod siya sa akon indi ako malipay sa iya.”10:38 Hab. 2:3-4.
39Pero kita indi pareho sa mga tawo nga nagatalikod sa Dios kag nagakawala dayon, kundi hugot ang aton pagtuo sa iya, gani maluwas kita.
