1Nella città di Iconio, Paolo e Barnaba entrarono insieme nella sinagoga e predicarono con tale convinzione che molti, sia Giudei che pagani, credettero nel Signore Gesù.
2Ma gli altri Giudei, quelli che non avevano voluto credere, convinsero dei pagani a mettersi contro Paolo e Barnaba, facendo ogni tipo di maldicenza sul loro conto. 3Tuttavia, Paolo e Barnaba si fermarono in quella città per molto tempo e, senza paura, predicavano il Vangelo. Il Signore provò che il loro messaggio era divino dando loro il potere di compiere grandi miracoli.
4Ma la popolazione della città era divisa: alcuni stavano dalla parte dei capi giudei, altri invece da quella degli apostoli.
Guarigione dello storpio
5-6Quando, però, Paolo e Barnaba vennero a sapere che i pagani e i Giudei, coi loro capi, avevano intenzione di malmenarli e prenderli a sassate, scapparono nelle città della Licaonia, a Listra, poi a Derbe e nei dintorni; 7ed anche là predicarono il Vangelo.
8Mentre si trovarono a Listra, si imbatterono in un uomo paralizzato alle gambe dalla nascita, che stava sempre seduto e non aveva mai camminato in vita sua. 9Questʼuomo stava ad ascoltare Paolo che predicava. Paolo lo fissò negli occhi e sʼaccorse che aveva fede sufficiente per essere guarito. 10Allora esclamò ad alta voce: «Àlzati!» Lʼuomo balzò in piedi e cominciò a camminare!
11Quando i presenti videro ciò che Paolo aveva fatto, cominciarono a gridare nel loro dialetto: «Questi sono dèi, che hanno preso sembianze umane e sono scesi tra noi!» 12E dicevano che Barnaba doveva essere Giove, e Paolo, siccome era sempre il primo a parlare, Mercurio. 13Allora il sacerdote del tempio di Giove, che si trovava allʼentrata della città, portò delle ghirlande di fiori e, insieme alla folla, si preparò a sacrificare dei tori in loro onore, davanti alle porte della città.
14Quando Paolo e Barnaba sʼaccorsero di ciò che stava accadendo, dalla disperazione si stracciarono i vestiti e, correndo fra la gente, cominciarono a gridare: 15«Uomini! Che state facendo? Noi siamo esseri umani, né più e né meno come voi! Siamo venuti per portarvi il Vangelo. Smettetela di adorare queste cose senza valore e pregate, invece, il Dio vivente, che ha fatto il cielo, la terra e il mare e tutto ciò che esiste. 16Nei tempi passati, Dio ha lasciato che ogni popolo seguisse la propria strada, 17anche se non ha mai smesso di farsi conoscere, facendovi del bene. Infatti vi ha mandato pioggia dal cielo e dei buoni raccolti, così avete avuto serenità e cibo in abbondanza!»
18Nonostante le parole convincenti, Paolo e Barnaba riuscirono a malapena ad impedire che la popolazione offrisse loro un sacrificio!
19Eppure, soltanto pochi giorni dopo, alcuni Giudei di Antiochia e di Iconio tanto fecero, che convinsero quella stessa gente a lapidare Paolo, che fu poi trascinato fuori dalla città, apparentemente morto. 20Ma, quando i discepoli gli si strinsero attorno, Paolo si rialzò e rientrò in città.
Il giorno dopo, Paolo partì con Barnaba per Derbe. 21Dopo aver predicato la Buona Notizia in quella città e aver fatto molti discepoli, tornarono di nuovo a Listra, Iconio ed Antiochia: 22dappertutto infondevano coraggio ai credenti e li esortavano a perseverare nella fede, ricordando loro che si entra nel Regno di Dio attraverso molte tribolazioni. 23Poi Paolo e Barnaba fecero eleggere degli anziani per ogni chiesa, e dopo aver pregato e digiunato, li raccomandarono alla protezione del Signore, in cui avevano creduto.
24Quindi, attraverso la Pisidia, tornarono in Panfilia. 25Predicarono di nuovo a Perge, e proseguirono per Attalia.
26Infine, tornarono per mare ad Antiochia, da dove erano partiti, dopo essere stati raccomandati a Dio, per il lavoro che avevano appena finito.
27Appena arrivati, riunirono i credenti e raccontarono del loro viaggio e come Dio avesse dato anche ai pagani la possibilità di credere. 28E restarono con i credenti di Antiochia per un bel poʼ di tempo.
Sa Iconium
1Ang natabo sa Iconium pareho man sa natabo sa Antioc. Nagkadto si Pablo kag si Bernabe sa simbahan sang mga Judio. Kag tungod sa ila pagwali, madamo nga mga Judio kag mga indi Judio ang nagtuo kay Jesus. 2Pero ginpalain sang mga Judio nga wala nagatuo ang buot sang mga indi Judio sa mga tumuluo, kag ginsutsot pa nila nga kontrahon sila. 3Madugay ang tiner didto ni Pablo kag ni Bernabe. Wala sila nahadlok maghambal parte sa Ginoo. Ginpakita sang Ginoo nga matuod ang ila ginatudlo parte sa iya bugay, kay ginhatagan niya sila sing gahom sa paghimo sing mga milagro kag makatilingala nga mga butang. 4Gani, ang mga tawo sa sadto nga siyudad nagbinahin-bahin; ang iban nagdampig sa mga Judio nga wala nagatuo, kag ang iban nagdampig sa mga apostoles.
5May mga Judio kag mga indi Judio, kaupod ang ila mga pangulo, nga nagplano nga sakiton nila kag batuhon ang mga apostoles. 6Pagkahibalo sang mga apostoles sang amo nga plano nagpalagyo sila pakadto sa Lystra kag sa Derbe, nga mga siyudad nga sakop sang Lycaonia, kag sa palibot nga mga lugar. 7Kag ginwali nila didto ang Maayong Balita.
Sa Lystra
8Sa Lystra may isa ka tawo nga lupog halin pa sang iya pagkatawo. 9Nagpamati siya sa mga ginahambal ni Pablo. Ginhimutaran siya ni Pablo kag nakita niya nga may pagtuo ang lupog nga ang Ginoo makaayo sa iya. 10Gani sa mabaskog nga tingog naghambal si Pablo sa iya, “Tindog ka sing tadlong!” Nagtindog dayon ang tawo kag naglakat-lakat. 11Pagkakita sang mga tawo sa ginhimo ni Pablo, nagsinggit sila sa Lycaonia nga lingguahe, “Nagpanaog ang mga dios diri sa aton sa dagway sang tawo!” 12Gintawag nila si Bernabe nga si Zeus, kag si Pablo nga si Hermes14:12 Zeus… Hermes: Tan-awa ang Lista sang mga Pulong sa likod. tungod nga siya amo ang manughambal. 13Ang templo sang ila dios nga si Zeus malapit lang sa guwa sang siyudad. Gani nagdala ang pari ni Zeus sing turo nga mga baka nga may kulintas nga bulak didto sa puwertahan sang siyudad. Gusto niya kag sang mga tawo nga ihalad ato sa mga apostoles. 14Pagkahibalo ni Bernabe kag ni Pablo kon ano ang ila tuyo, gin-gisi nila ang ila mga bayo14:14 gin-gisi nila ang ila mga bayo sa pagpakita nga malain gid ang ginahimo sang mga tawo. kag nagdalagan sila sa tunga sang mga tawo kag nagsinggit, 15“Mga abyan, ngaa mahalad kamo sa amon? Kami mga tawo man lang nga pareho sa inyo. Ginawali namon sa inyo ang Maayong Balita agod bayaan na ninyo ang mga wala pulos nga mga butang nga ini kag magpalapit sa Dios nga buhi. Siya amo ang naghimo sang langit, sang duta, sang dagat, kag sang tanan nga butang nga ara sa ila. 16Sang una ginpabay-an lang sang Dios ang mga tawo sa pagsunod sa ila luyag. 17Pero sa tanan nga oras ginapakilala sang Dios ang iya kaugalingon sa mga tawo paagi sa iya mga ginahimo nga maayo. Ginahatagan niya kamo sing ulan kag mga patubas pag-abot sang tig-alani. Bugana nga pagkaon ang iya ginahatag sa inyo agod malipay kamo.” 18Pero bisan amo ini ang ginahambal sang mga apostoles, nabudlayan pa gid sila sa pagpugong sa mga tawo nga magpatay sang ila mga baka agod ihalad sa ila.
19May nag-abot nga mga Judio halin sa Antioc nga sakop sang Pisidia kag sa Iconium. Ginhaylo nila ang mga tawo nga magdampig sa ila. Ginpulihan nila bato si Pablo kag gin-guyod dayon paguwa sa banwa, kay hunahuna nila patay na siya. 20Pero pagtipon sang mga sumulunod ni Jesus didto sa iya palibot, nagbangon siya kag nagbalik sa banwa. Sang madason nga adlaw nagkadto sila nga duha ni Bernabe sa Derbe.
Ang Ila Pagbalik sa Antioc nga Sakop sang Syria
21Ginwali ni Pablo kag ni Bernabe ang Maayong Balita didto sa Derbe kag madamo ang ila nakonbertir nga magsunod kay Jesu-Cristo. Pagkatapos nagbalik naman sila sa Lystra, sa Iconium, kag sa Antioc nga sakop sang Pisidia. 22Ginpalig-on nila ang mga sumulunod ni Jesus kag ginlaygayan nga magpadayon gid sa ila pagtuo. Nagsiling man sila sa ila, “Madamo nga mga kabudlayan ang aton dapat pagaagihan antes kita masakop sa paghari sang Dios.” 23Sa kada lugar nga may iglesya, nagpili sila sang mga manugdumala para sa ila. Nagpuasa sila kag nagpangamuyo para sa mga ginpili, kag gintugyan nila sila sa Ginoo nga ila ginatuohan.
24Pagkatapos nag-agi sila sa mga lugar nga sakop sang Pisidia kag nag-abot sila sa Pamfilia. 25Nagwali sila didto sa Perga kag dason nagdulhog sila sa Atalia. 26Halin didto nagpanakayon sila pabalik sa Antioc nga sakop sang Syria. Amo ini ang lugar nga ila ginhalinan, kag diri man sila ginpangamuyuan sang mga tumuluo nga pakamaayuhon sila sang Dios sa ila buluhaton nga natapos na nila subong.
27Sang pag-abot ni Pablo kag ni Bernabe sa Antioc, gintipon nila ang mga tumuluo14:27 mga tumuluo: sa literal, iglesya. kag ginsugid dayon sa ila ang tanan nga ginhimo sang Dios paagi sa ila, kag kon paano nga ang Dios naghatag kahigayunan agod makatuo man ang mga indi Judio. 28Kag dugay ang ila pagtiner sa Antioc upod sa mga sumulunod ni Jesus didto.
