شكست عوج پادشاه
(اعداد 21:31-35)
1-2سپس به جانب سرزمين باشان روی آورديم. عوج، پادشاه باشان لشكر خود را بسيج نموده، در اَدَرعی به ما حمله كرد. ولی خداوند به من فرمود كه از او نترسم. خداوند به من گفت: «تمام سرزمين عوج و مردمش در اختيار شما هستند. با ايشان همان كنيد كه با سيحون، پادشاه اموریها در حشبون كرديد.» 3بنابراين خداوند، خدای ما عوج پادشاه و همهٔ مردمش را به ما تسليم نمود و ما همهٔ آنها را كشتيم. 4تمامی شصت شهرش يعنی سراسر ناحيهٔ ارجوب باشان را به تصرف خود درآورديم. 5اين شهرها با ديوارهای بلند و دروازههای پشتبنددار محافظت میشد. علاوه بر اين شهرها، تعداد زيادی آبادی بیحصار نيز بودند كه به تصرف ما درآمدند. 6ما سرزمين باشان را مثل قلمرو سيحون پادشاه واقع در حشبون، كاملاً نابود كرديم و تمام اهالی آن را چه مرد، چه زن و چه كودک، از بين برديم؛ 7ولی گلهها و غنايم جنگی را برای خود نگهداشتيم.
8پس ما بر تمام سرزمين دو پادشاه اموری واقع در شرق رود اردن، يعنی بر كليه اراضی از دره ارنون تا كوه حرمون، مسلط شديم. 9(صيدونیها كوه حرمون را سريون و اموریها آن را سنير میخوانند.) 10ما كليهٔ شهرهای واقع در آن جلگه و تمامی سرزمين جلعاد و باشان را تا شهرهای سلخه و ادرعی تصرف كرديم.
11ناگفته نماند كه عوج، پادشاه باشان آخرين بازماندهٔ رفائیهای غولپيكر بود. تختخواب آهنی او كه در شهر رَبَت، يكی از شهرهای عمونیها نگهداری میشود حدود چهار متر طول و دو متر عرض دارد.
قبيلههای شرق رود اردن
(اعداد 32:1-42)
12در آن موقع، من سرزمين تسخير شده را به قبيلههای رئوبين، جاد و نصف قبيلهٔ مَنَسی دادم. به قبيلههای رئوبين و جاد ناحيهٔ شمال عروعير را كه در كنار رود ارنون است به اضافهٔ نصف كوهستان جلعاد را با شهرهايش دادم، 13و به نصف قبيلهٔ منسی باقيماندهٔ سرزمين جلعاد و تمام سرزمين باشان را كه قلمرو قبلی عوج پادشاه بود واگذار كردم. (منطقهٔ ارجوب در باشان را سرزمين رفائیها نيز مینامند.) 14طايفهٔ يائير از قبيلهٔ منسی تمامی منطقهٔ ارجوب (باشان) را تا مرزهای جشوریها و معكیها گرفتند و آن سرزمين را به اسم خودشان نامگذاری كرده، آنجا را همچنانكه امروز هم مشهور است حَووُت يائير (يعنی «دهستانهای يائير») ناميدند. 15بعد جلعاد را به طايفهٔ ماخير دادم. 16قبيلههای رئوبين و جاد منطقهای را كه از رود يبوق در جلعاد (كه سرحد عمونیها بود) شروع میشد و تا وسط جلگهٔ رود ارنون امتداد میيافت، گرفتند. 17مرز غربی ايشان رود اردن بود كه از درياچهٔ جليل تا دريای مرده و كوه پيسگاه ادامه میيافت.
18آنگاه من به قبيلههای رئوبين و جاد و نصف قبيلهٔ منسی يادآوری كردم كه اگرچه خداوند آن سرزمين را به ايشان داده است با اين حال حق سكونت در آنجا را نخواهند داشت تا زمانی كه مردان مسلحشان در پيشاپيش بقيه قبيلهها، آنها را به آن سوس رود اردن يعنی به سرزمينی كه خدا به ايشان وعده داده، برسانند.
19به ايشان گفتم: «ولی زنان و فرزندانتان میتوانند اينجا در اين شهرهايی كه خداوند به شما داده است سكونت كرده، از گلههايتان (كه میدانم تعدادشان زياد است) مواظبت كنند. 20شما به برادران خود كمک كنيد تا خداوند به آنها نيز پيروزی بدهد. وقتی آنها سرزمينی را كه خداوند، خدايتان در آن طرف رود اردن به ايشان داده است تصرف كردند، آنگاه شما میتوانيد به سرزمين خود بازگرديد.»
21بعد به يوشع گفتم: «تو با چشمانت ديدی كه خداوند، خدايت با آن دو پادشاه چگونه عمل نمود. او با تمامی ممالک آن طرف رود اردن نيز همين كار را خواهد كرد. 22از مردم آنجا نترسيد، چون خداوند، خدايتان برای شما خواهد جنگيد.»
خدا به موسی اجازهٔ ورود به سرزمين موعود را نمیدهد
23-25آنگاه از خداوند چنين درخواست نمودم: «ای خداوند، التماس میكنم اجازه فرمايی از اين رود گذشته، وارد سرزمين موعود بشوم، به سرزمين حاصلخيز آن طرف رود اردن با رشته کوههای آن و به سرزمين لبنان. آرزومندم نتيجه بزرگی و قدرتی را كه به ما نشان دادهای ببينم. كدام خدايی در تمام آسمان و زمين قادر است آنچه را كه تو برای ما كردهای بكند؟»
26ولی خداوند به سبب گناهان شما بر من غضبناک بود و به من اجازهٔ عبور نداد. او فرمود: «ديگر از اين موضوع سخنی بر زبان نياور. 27به بالای كوه پيسگاه برو. از آنجا میتوانی به هر سو نظر اندازی و سرزمين موعود را از دور ببينی؛ ولی از رود اردن عبور نخواهی كرد. 28يوشع را به جانشينی خود بگمار و او را تقويت و تشويق كن، زيرا او قوم را برای فتح سرزمينی كه تو از قلهٔ كوه خواهی ديد، به آن طرف رودخانه هدايت خواهد كرد.»
29بنابراين ما در درهٔ نزديک بيتفغور مانديم.
Ogu Mũthamaki wa Bashani Kũhootwo
13:1 Ndar 21:33Nĩtwacookire tũkĩgarũrũka na tũkĩambata na njĩra tũrorete Bashani, nake Ogu mũthamaki wa Bashani akiumagara na mbũtũ ciake ciothe cia ita oke ahũũrane na ithuĩ kũu Edirei. 23:2 Josh 10:8Nake Jehova akĩnjĩĩra atĩrĩ, “Ndũkamwĩtigĩre, nĩ ũndũ nĩndĩmũneanĩte hamwe na mbũtũ ciake ciothe cia ita na bũrũri wake moko-inĩ maku. Mwĩke o ũrĩa wekire Sihoni mũthamaki wa Aamori, ũrĩa waathanaga Heshiboni.”
33:3 Ndar 21:24Nĩ ũndũ ũcio Jehova Ngai witũ akĩneana Ogu mũthamaki wa Bashani moko-inĩ maitũ na mbũtũ yake yothe. Tũkĩmooraga na tũtiatigirie mũndũ o na ũmwe. 4Ihinda-inĩ rĩu tũkĩmatunya matũũra mao mothe. Gũtirĩ itũũra o na rĩmwe rĩa matũũra mao mĩrongo ĩtandatũ tũtaamatunyire, marĩa maarĩ bũrũri-inĩ ũcio wothe wa Arigobu, ũthamaki-inĩ wa Ogu kũu Bashani. 5Matũũra macio mothe maarĩ mairigĩre na hinya, na thingo ndaaya na igũrũ, na ihingo ciarĩ na mĩgĩĩko, na ningĩ no kwarĩ tũtũũra tũingĩ tũtaarĩ tũirigĩre. 6Nĩtwamanangire biũ, o ta ũrĩa twekĩte Sihoni mũthamaki wa Heshiboni, tũkĩananga matũũra mothe manene, o na tũkĩniina arũme na andũ-a-nja o na ciana. 7No mahiũ mothe na indo iria twatahire kuuma matũũra macio mao manene nĩtwacioire tũgĩthiĩ nacio.
83:8 Ndar 32:33; Gũcook 4:48Nĩ ũndũ ũcio ihinda-inĩ rĩu nĩtwatunyanire bũrũri ũrĩa warĩ irathĩro rĩa Rũũĩ rwa Jorodani, kuuma kũrĩ athamaki acio eerĩ a Aamori, naguo uumĩte kĩanda kĩa Arinoni nginya kĩrĩma-inĩ kĩa Herimoni. 93:9 Thab 29:6; 1Maũ 5:23(Kĩrĩma kĩa Herimoni gĩĩtagwo Sirioni nĩ Asidoni; nao Aamori magĩĩtaga Seniru.) 10Nĩtwatahire matũũra mothe marĩa maarĩ kũndũ kwaraganu, na Gileadi guothe, na Bashani guothe, o nginya Saleka na Edirei, matũũra ma kũrĩa Ogu aathanaga kũu Bashani. 113:11 Kĩam 14:5; 2Sam 12:26; Jer 49:2(No Ogu mũthamaki wa Bashani wiki watigarire harĩ matigari ma Arefai. Gĩtanda gĩake kĩarĩ gĩa cuuma, na kĩarĩ na ũraihu wa makĩria ma buti ikũmi na ithatũ,3:11 nĩ ta mita 4 na wariĩ wa buti ithathatũ.3:11 nĩ ta mita ĩmwe na robo ithatũ (1:75) Gĩtanda kĩu kĩrĩ o kũu Raba kwa Aamoni.)
Kũgayania Bũrũri
123:12 Gũcook 2:36Naguo bũrũri ũrĩa twatunyanire hĩndĩ ĩyo-rĩ, nĩndagaĩire andũ a Rubeni na a Gadi bũrũri ũrĩa warĩ gathigathini wa Aroeri kũnyiitana na kĩanda kĩa Arinoni, hamwe na nuthu ya bũrũri ũrĩa ũrĩ irĩma wa Gileadi, o hamwe na matũũra makuo. 133:13 Gũcook 29:8; Kĩam 14:5Nakuo kũrĩa kũngĩ guothe gwatigaire kũu Gileadi o na Bashani guothe, kũrĩa Ogu aathanaga, ngĩkũhe nuthu ya mũhĩrĩga wa Manase. (Bũrũri wothe wa Arigobu kũu Bashani hĩndĩ ĩmwe wetagwo bũrũri wa Arefai. 143:14 Ndar 32:41; 1Maũ 4:19; Thab 49:11Jairu, wa rũciaro rwa Manase, nĩegwatĩire bũrũri wothe wa Arigobu o nginya mũhaka-inĩ wa Ageshuru na Amaakathi; nakuo gũgĩĩtanio nake, nĩ ũndũ ũcio Bashani gwĩtagwo Havothu-Jairu o nginya ũmũthĩ.) 153:15 Kĩam 50:23; Ndar 32:39-40Na nĩndaheanire Gileadi kũrĩ Makiru. 16No andũ a Rubeni na a Gadi ndaamaheire bũrũri ũrĩa uumĩte Gileadi ũgaikũrũka nginya kĩanda kĩa Arinoni (mũhaka warĩ gatagatĩ ga kĩanda kĩu), ũgacooka ũgakinya rũũĩ-inĩ rwa Jaboku, arĩ ruo mũhaka wa Aamoni. 173:17 2Sam 2:29; Ndar 34:11Mũhaka wakuo wa mwena wa ithũĩro warĩ Rũũĩ rwa Jorodani kũu Araba, kuuma Kinerethu nginya Iria-inĩ rĩa Araba (nĩrĩo Iria rĩa Cumbĩ), mũhuro wa iharũrũka cia Pisiga.
183:18 Josh 1:13; Ndar 32:17Hĩndĩ ĩyo nĩndamwathire ngĩmwĩra atĩrĩ, “Jehova Ngai wanyu nĩamũheete bũrũri ũyũ mũwĩgwatĩre. No andũ anyu arĩa marĩ na hinya, arĩa meeohete indo cia mbaara, no nginya maringe mũrĩmo ũrĩa ũngĩ mbere ya andũ a Isiraeli ariũ a ithe wanyu. 19No rĩrĩ, atumia anyu, na ciana cianyu, o na ũhiũ wanyu (nĩnjũũĩ nĩ mũrĩ na ũhiũ mũingĩ) no maikare matũũra-inĩ marĩa ndĩmũheete, 20nginya rĩrĩa Jehova akaahe ariũ a thoguo ũhurũko ta ũrĩa amũheete inyuĩ, nao makorwo meyoeire bũrũri ũrĩa Jehova Ngai wanyu ekũmahe, mũrĩmo ũrĩa ũngĩ wa Rũũĩ rwa Jorodani. Thuutha ũcio-rĩ, o mũndũ wanyu no acooke handũ harĩa ndĩmũheete mwĩgwatĩre hatuĩke hanyu.”
Musa Kũgirio Kũringa Rũũĩ rwa Jorodani
21Ningĩ ngĩatha Joshua ngĩmwĩra atĩrĩ: “Nĩwĩoneire na maitho maku ũrĩa wothe Jehova Ngai wanyu ekĩte athamaki acio eerĩ. Ũguo noguo Jehova ageeka mothamaki marĩa mothe marĩ kũndũ kũu mũrathiĩ. 223:22 Gũcook 1:29; Thab 23:4Ndũkanametigĩre; Jehova Ngai wanyu nĩwe ũrĩmũrũagĩrĩra.”
23Hĩndĩ ĩyo nĩndathaithire Jehova ngĩmwĩra atĩrĩ: 243:24 Thaam 8:10; 2Sam 7:22“We Mwathani Jehova, nĩwambĩrĩirie kuonia ndungata yaku ũnene waku na hinya wa guoko gwaku. Nĩ ũndũ-rĩ, nĩ ngai ĩrĩkũ igũrũ kana thĩ ĩngĩĩka ciĩko cia hinya ta iria wee wĩkaga? 253:25 Gũcook 4:22; Josh 1:4; 1Ath 4:33Reke ninge kũndũ kũu mũrĩmo wa Rũũĩ rwa Jorodani ngeyonere bũrũri mwega, bũrũri ũcio mwega ũrĩ irĩma o na bũrũri wa Lebanoni.”
263:26 Gũcook 1:37No nĩ ũndũ wanyu-rĩ, Jehova nĩandakarĩire na ndangĩathikĩrĩirie. Jehova akiuga atĩrĩ, “Reke ũhoro ũcio ũkinye hau, ndũkanjarĩrie rĩngĩ ũndũ wĩgiĩ ũhoro ũcio. 273:27 Kĩam 13:14; Ndar 27:12Ambata gacũmbĩrĩ ga kĩrĩma kĩa Pisiga wĩrorere mwena wa ithũĩro, na wa gathigathini, na wa gũthini, o na wa irathĩro. Wĩrorere bũrũri ũcio na maitho maku, nĩ ũndũ ndũkũringa rũũĩ rũrũ rwa Jorodani. 283:28 Ndar 27:18-23; Gũcook 31:7No rĩrĩ, taara Joshua, na ũmũũmĩrĩrie, na ũmwĩkĩre hinya, nĩgũkorwo nĩwe ũgaatongoria andũ aya maringe mathiĩ mũrĩmo ũrĩa ũngĩ, na atũme magae bũrũri ũcio ũkuona.” 293:29 Gũcook 34:6; Josh 13:20Nĩ ũndũ ũcio tũgĩikara kũu gĩtuamba-inĩ hakuhĩ na Bethi-Peori.