1اين كتاب شامل پيامهايی است كه خدا در دوران سلطنت عزيا و يوتام و آحاز و حزقيا، پادشاهان سرزمين يهودا، در عالم رؤيا به اشعيا پسر آموص داد. اين پيامها دربارهٔ يهودا و پايتخت آن اورشليم است.
ياغيگری قوم اسرائيل
2ای آسمان و زمين، به آنچه خداوند می‌فرمايد گوش كنيد: «فرزندانی كه بزرگ كرده‌ام بر ضد من برخاسته‌اند. 3گاو مالک خود را و الاغ صاحب خويش را می‌شناسد، اما قوم اسرائيل شعور ندارد و خدای خود را نمی‌شناسد.»
4وای بر شما قوم گناهكار كه پشتتان زير بار گناهانتان خم شده است. وای بر شما مردم شرور و فاسد كه از خداوند مقدس بنی‌اسرائيل روگردانده و او را ترک گفته‌ايد. 5چرا از گناهان خود دست برنمی‌داريد؟ آيا به اندازهٔ كافی مجازات نشده‌ايد؟ ای اسرائيل، فكر و دلت تمام بيمار است. 6از سر تا پا مجروح و مضروب هستی؛ جای سالم در بدنت نمانده است. زخمهايت باز مانده و عفونی شده، كسی آنها را بخيه نزده و مرهم نماليده است.
7ای قوم اسرائيل، سرزمينتان ويران گشته و شهرهايتان به آتش كشيده شده است. بيگانگان هر چه را كه می‌بينند، در برابر چشمانتان به غارت می‌برند و نابود می‌كنند. 8اورشليم همچون كلبه‌ای در مزرعه و مانند سايبانی در جاليز، بی‌دفاع و تنها مانده است.
9اگر خداوند قادر متعال به داد قوم ما نمی‌رسيد اين عدهٔ كم نيز از ما باقی نمی‌ماند و اورشليم مثل شهرهای سدوم و عموره به کلی از بين می‌رفت.
10ای حاكمان و ای مردم اورشليم كه چون اهالی سدوم و عموره فاسد هستيد، به كلام خداوند گوش دهيد. 11او می‌فرمايد: «از قربانیهای شما بيزارم. ديگر آنها را به حضور من نياوريد. قوچهای فربهٔ شما را نمی‌خواهم. ديگر مايل نيستم خون گاوها و بره‌ها و بزغاله‌ها را ببينم. 12چه كسی از شما خواسته كه وقتی به حضور من می‌آييد اين قربانیها را با خود بياوريد؟ چه كسی به شما اجازه داده كه اينچنين آستان خانهٔ مرا پايمال كنيد؟ 13ديگر اين هدايای باطل را نياوريد. من از بخوری كه می‌سوزانيد نفرت دارم و از اجتماعات مذهبی و مراسمی كه در اول ماه و در روز سَبَت بجا می‌آوريد بيزارم. نمی‌توانم اين اجتماعات گناه‌آلود را تحمل كنم. 14از همهٔ آنها متنفرم و تحمل ديدن هيچكدام را ندارم. 15هرگاه دستهايتان را به سوی آسمان دراز كنيد، روی خود را از شما برخواهم گرداند و چون دعای بسيار كنيد، اجابت نخواهم نمود؛ زيرا دستهای شما به خون آلوده است.
16«خود را بشوييد و طاهر شويد! گناهانی را كه در حضور من مرتكب شده‌ايد از خود دور كنيد. 17نيكوكاری را بياموزيد و با انصاف باشيد. به مظلومان و يتيمان و بيوه‌زنان كمک كنيد.»
18خداوند می‌فرمايد: «بحث و جدل من با شما اين است: اگرچه لكه‌های گناهانتان به سرخی خون است، اما من آنها را مانند پشم پاک می‌كنم و شما را همچون برف سفيد می‌سازم! 19كافی است مرا اطاعت كنيد تا شما را از محصول زمين سير كنم. 20اما اگر به سرپيچی از من ادامه دهيد، به دست دشمن كشته خواهيد شد.» اين كلام خداوند است.
21ای اورشليم، زمانی تو نسبت به خداوند وفادار بودی، اما اينک همچون يک فاحشه به دنبال خدايان ديگر می‌روی. زمانی شهر عدل و انصاف بودی، اما اكنون شهر جنايتكاران شده‌ای. 22زمانی چون نقره خالص بودی، ولی اينک فلزی بی‌مصرف شده‌ای. زمانی همچون شراب ناب بودی، ولی اكنون همانند آب شده‌ای. 23رهبرانت ياغی و شريک دزدانند؛ همه رشوه‌خوارند؛ از يتيمان حمايت نمی‌كنند و به دادخواهی بيوه‌زنان گوش نمی‌دهند. 24بنابراين خداوند، خدای قادر متعال اسرائيل به آنها می‌گويد: «شما دشمن من هستيد؛ تا از شما انتقام نگيرم آرام نمی‌شوم. 25به دست خود، شما را مثل فلز در كوره می‌گدازم تا از كثافت خود پاک شويد.
26«مانند گذشته، رهبران و مشاورانی لايق به شما خواهم بخشيد تا اورشليم را به شهر عدالت و امانت مشهور سازند.»
27خداوند عادل، اورشليم و اهالی توبه‌كار آن را نجات خواهد داد. 28اما گناهكاران و عصيانگران را به هلاكت خواهد رساند و كسانی را كه او را ترک كنند نابود خواهد كرد.
29شما از بت‌پرستی خود در زير درختان بلوط باغهايتان پشيمان خواهيد شد، 30و مانند بلوطی خشک و باغی بی‌آب، از بين خواهيد رفت. 31زورمندانتان با اعمالشان مانند كاه در آتش خواهند سوخت و كسی قادر نخواهد بود آنها را نجات دهد.
11:1 Isa 2:1; 2Ath 16:1Maya nĩmo maũndũ marĩa maaguũrĩirio Isaia mũrũ wa Amozu, makoniĩ Juda na Jerusalemu hĩndĩ ya wathani wa Uzia, na wa Jothamu, na wa Ahazu, na wa Hezekia, arĩa maarĩ athamaki a Juda.
Rũrĩrĩ Rũremi
2Atĩrĩrĩ, wee igũrũ, ta thikĩrĩria! Nawe thĩ ta igua!
Nĩgũkorwo Jehova nĩarĩtie akoiga atĩrĩ:
“Niĩ heete ciana irio, ngacirera igakũra,
no cio ikaanemera.
31:3 Ayub 12:9; Jer 9:3, 6Ndegwa nĩyũũĩ mwene yo,
nayo ndigiri ĩkamenya mũharatĩ wa mwene yo,
no Isiraeli ndarĩ ũndũ ooĩ,
andũ akwa nĩmagĩte ũmenyo.”
41:4 Isa 5:18; Gũcook 32:15Hĩ! Kaĩ mũrĩ rũrĩrĩ rwĩhagia-ĩ.
Mũrĩ andũ matitikĩte mahĩtia,
na rũruka rwa andũ mekaga ũũru,
na ciana ciĩrutĩire gũthũkia maũndũ!
Nĩmatiganĩirie Jehova;
nĩmamenete Ũrĩa Mũtheru wa Isiraeli,
makamũhutatĩra, magacooka na thuutha.
51:5 Isa 31:6; Jer 30:17Nĩ kĩĩ gĩgũtũma mwende gũikara mũkĩhũũragwo?
Nĩ kĩĩ gĩgũtũma mũthiĩ o na mbere kũrema?
Mũtwe wothe nĩmũtihangie,
nayo ngoro yothe ĩkanyamarĩka.
61:6 Thab 38:3; Ezek 34:4; 2Sam 14:2Kuuma ikinya rĩa kũgũrũ nginya mũtwe
gũtirĩ handũ hagima:
no nguraro theri, na mĩtũnda,
na ironda cia ndĩĩra
itarĩ thambie, kana ikoohwo,
kana ikororoiyo na maguta.
7Bũrũri wanyu ũkirĩte ihooru,
matũũra manyu manene magacinwo na mwaki;
mĩgũnda yanyu ĩramathwo ĩgatigwo ũtheri nĩ andũ a kũngĩ
o mũkĩonaga,
ĩkoonũhwo ta ĩngʼaũranĩtio nĩ ageni.1:7 Ũndũ ũyũ wekĩkĩte rĩrĩa Senakeribu aatharĩkĩire Jerusalemu (1Ath 18:13).
81:8 Thab 9:14; Ayub 27:18Mwarĩ wa Zayuni atiganĩirio
ta gĩthũnũ kĩrĩ mũgũnda wa mĩthabibũ,
agatiganĩrio ta kanyũmba karĩ mũgũnda wa marenge,
o na ta itũũra inene rĩthiũrũrũkĩirio nĩ thũ ikĩenda kũrĩtunyana.
91:9 Kĩam 45:7; Arom 9:29Tiga Jehova Mwene-Hinya-Wothe
aatũtigĩirie matigari manini ma andũ-rĩ,
tũngĩtuĩkĩte ta Sodomu,
na tũkahaana ta Gomora!
10Thikĩrĩriai kiugo kĩa Jehova,
inyuĩ mwathanaga Sodomu;
na mũigue watho wa Ngai witũ,
inyuĩ andũ a Gomora!
111:11 Amos 6:4; 1Sam 15:22“Magongona macio manyu mũndutagĩra maingĩ-rĩ,
nĩ ma kĩ kũrĩ niĩ?” Ũguo nĩguo Jehova ekũũria.
“Nĩnjiganĩtwo nĩ magongona ma njino,
na magongona ma ndũrũme, na maguta ma nyamũ noru;
niĩ ndikenagĩra thakame ya ndegwa,
na ya tũtũrũme, o na ya mbũri.
121:12 Thaam 23:17Nũũ ũkoragwo amwĩrĩte mũndutĩre magongona macio
rĩrĩa mũgũũka mbere yakwa kũũhooya,
mũkĩrangaga nja cia nyũmba yakwa?
131:13 Isa 66:3; 1Ath 14:24Tigai gũcooka kũrehe maruta ma tũhũ!
Ũbumba wanyu nĩ kĩndũ kĩa magigi harĩ niĩ.
Ndingĩhota gũkirĩrĩria ciũngano cianyu cia waganu:
mĩcemanio yanyu ya Karũgamo ka Mweri, na Thabatũ, o na ciathĩ iria njathane.
141:14 Ndar 28:11–29:39; Ayub 7:12Ngoro yakwa nĩĩthũire ciathĩ cianyu
cia Karũgamo ka Mweri, o na ciathĩ iria njathane.
Maũndũ macio matuĩkĩte mũrigo harĩ niĩ,
nĩmanogetie.
151:15 Thaam 9:29; Joh 9:31Hĩndĩ ĩrĩa mwambararia moko manyu na igũrũ mũkĩhooya,
nĩndĩrĩmũhithaga maitho makwa ndikamuone;
o na mũngĩhooya mahooya maingĩ ndirĩmũiguaga.
Nĩgũkorwo moko manyu maiyũrĩtwo nĩ thakame;
161:16 Ruth 3:3; Isa 55:7mwĩthambei mwĩtherie.
Eheriai ciĩko cianyu njũru maitho-inĩ makwa!
Tigai gwĩka maũndũ mooru,
171:17 Thab 82:3; Ezek 18:31mwĩrutei gwĩkaga wega!
Thingatagai ciira wa kĩhooto,
na mũkoomĩrĩria arĩa ahinyĩrĩrie.
Tuagai ciira wa ciana cia ngoriai na kĩhooto,
na mũthaithanagĩrĩre mũtumia wa ndigwa.”
181:18 Thab 51:7; Isa 55:7Jehova ekuuga atĩrĩ,
“Ũkai tũciire.
O na mehia manyu mangĩkorwo matunĩhĩte ta gakarakũ-rĩ,
nĩmagathera o ta ira;
o na maatuĩka matunĩhĩte ta thakame,
nĩmakerũha o ta guoya wa ngʼondu.
191:19 Ayub 36:11; Gũcook 30:15-16Mũngĩnjigua na mũnjathĩkĩre,
nĩ mũrĩrĩĩaga indo iria njega mũno cia bũrũri;
201:20 Isa 3:25; Ndar 23:19no mũngĩrema na mũrege gwathĩka,
mũkaaniinwo na rũhiũ rwa njora.”
Nĩgũkorwo nĩ kanua ka Jehova koigĩte ũguo.
211:21 Jer 2:20; Hos 2:1-13Hĩ! Kaĩ itũũra inene rĩrĩa rĩĩhokeku
nĩrĩtuĩkĩte ta mũmaraya-ĩ!
Hĩndĩ ĩmwe rĩaiyũrĩte ũtuanĩri ciira wa kĩhooto;
ũthingu nĩguo watũũraga thĩinĩ warĩo,
no rĩu nĩ oragani matũũraga kuo!
22Betha yanyu ĩtuĩkĩte gĩko,
ndibei yanyu ĩrĩa njega mũno ĩgatukanio na maaĩ.
231:23 Jer 5:28; Mik 3:9Andũ anyu arĩa mamwathaga nĩ kũrema maremete,
magatuĩka a thiritũ ya aici;
othe nĩmendete mahaki,
nao mahanyũkanagia na indo cia kũheo.
Maticiiragĩra ciana cia ngoriai na kĩhooto;
na matithikagĩrĩria ciira wa mũtumia wa ndigwa.
241:24 Isa 35:4; Ezek 5:13Nĩ ũndũ ũcio, Mwathani, Jehova Mwene-Hinya-Wothe,
O we Mwene Hinya wa Isiraeli, ekuuga atĩrĩ,
“Hĩ! Nĩngaitĩrĩria amuku akwa mangʼũrĩ makwa,
na ndĩĩrĩhĩrie harĩ thũ ciakwa.
251:25 2Maũ 29:15; Mal 3:3Nĩngagũũkĩrĩra na guoko gwakwa;
ngagũtheria gĩko gĩaku gĩthire biũ,
na maũndũ maku mothe marĩa matarĩ matheru ndĩmatherie.
261:26 Jer 33:7, 11; Zek 8:3Aciirithania aku ngaatũma matuĩke o ta ũrĩa maatariĩ matukũ-inĩ ma tene,
na aheani kĩrĩra aku o ta ũrĩa maatariĩ kĩambĩrĩria-inĩ.
Thuutha ũcio ũgeetagwo
Itũũra Inene rĩa Ũthingu,
o na Itũũra Inene Rĩĩhokeku.”
27Itũũra rĩa Zayuni rĩgaakũũrwo na ciira wa kĩhooto,
nao andũ a rĩo arĩa merirĩte makũũrwo na ũthingu.
281:28 Thab 9:5; 2Athe 1:8-9No andũ arĩa aremi na arĩa ehia makaaniinwo hamwe,
nao arĩa matiganagĩria Jehova nĩmagathira biũ.
291:29 Thab 97:7; Isa 63:3“Nĩmũgaconoka nĩ ũndũ wa mĩgandi ĩyo mĩamũre
mũtũire mũkenagĩra;
nĩmũkaigua thoni nĩ ũndũ wa mĩgũnda
ĩyo mwĩthuurĩire.
30Mũgaatuĩka ta mũgandi ũrahooha mathangũ,
mũtuĩke ta mũgũnda ũtarĩ maaĩ.
31Mũndũ ũrĩa ũrĩ hinya agaatuĩka maragara,
naguo wĩra wake ũtuĩke thandĩ;
we na wĩra wake nĩmakahĩa hamwe,
haage mũndũ wa kũhoria mwaki ũcio.”
