Provérbios 3 – OL & NEN

O Livro

Provérbios 3:1-35

Mais benefícios da sabedoria

1Meu filho, não te esqueças do que te ensinei

e guarda no teu coração os meus mandamentos;

2pois eles te darão uma vida longa e de paz.

3Mantém na tua vida a bondade e a fidelidade;

trá-las contigo, como um colar, e grava-as no teu coração.

4Assim acharás o favor de Deus e a consideração dos homens.

5Confia no Senhor de todo o teu coração

e nunca em ti mesmo.

6Em tudo o que fizeres, põe Deus em primeiro lugar,

e ele te dirigirá nos teus caminhos.

7Não te consideres sábio aos teus próprios olhos;

teme o Senhor e volta as costas ao mal.

8Quando assim fizeres, gozarás saúde e vitalidade.

9Honra o Senhor com os teus ganhos,

com a primeira parte dos teus rendimentos;

10e ele encherá, a transbordar, os teus celeiros;

correrão abundantes os teus vinhos, dos mais finos.

11Meu filho, não desprezes a correção do Senhor

e não desanimes quando ele te mostrar que estás errado.

12Porque o Senhor repreende quem ama,

tal como um pai corrige um filho a quem quer muito bem.

13A pessoa que acha a sabedoria,

que adquire a capacidade de avaliar o certo e o errado, essa é feliz.

14Porque isso é melhor do que grandes riquezas;

a sabedoria vale mais do que ouro.

15É mais preciosa do que pérolas;

nada se lhe pode comparar.

16A sabedoria, por um lado, dá-te uma longa vida;

por outro, dá-te riquezas e honra.3.16 Uma tradução literal deste verso seria algo como: O alongar da vida está na tua mão direita; na tua esquerda, riquezas e honra.

17Os seus caminhos dão felicidade e paz.

18É uma árvore de vida, para os que a alcançam;

felizes são os que se apegam a ela.

19Foi com essa sabedoria que o Senhor firmou a Terra;

com a sua inteligência estabeleceu os céus;

20pelo seu conhecimento, as profundas fontes da Terra abrem-se

e as nuvens gotejam.

21Meu filho, nunca deixes de ter estes dois objetivos:

fazer o que é reto e ter bom senso.

22Porque serão para ti fonte de vida,

como joias que adornam o teu pescoço.

23Então andarás com segurança

e sem risco de tropeçares.

24Poderás deitar-te e adormecer sossegadamente.

25Não terás que recear catástrofes repentinas,

nem a desgraça causada pelos malfeitores.

26Porque o Senhor será a tua segurança;

guardará os teus pés de ficarem presos.

27Não te atrases a fazer o bem que deves a alguém,

se nada te impedir disso.

28Não digas: “Olha, fica para outra vez!”,

se puderes pagar-lhe logo na ocasião.

29Não trames o mal contra o teu próximo,

pois confia em ti.

30Não entres em disputas inúteis,

particularmente com pessoas que nunca te fizeram mal.

31Não tenhas inveja de gente violenta nem a imites.

32Porque o Senhor tem horror a pessoas assim,

mas quer na sua intimidade os que andam retamente.

33A casa do perverso está sob a maldição do Senhor,

mas os retos beneficiam da sua bênção.

34Ele rir-se-á dos que fazem troça de tudo,

mas favorecerá os humildes.

35Os que têm sabedoria adquirem honra,

mas os insensatos obtêm para si desonra.

Kiswahili Contemporary Version (Neno: Bibilia Takatifu)

Mithali 3:1-35

Faida Nyingine Za Hekima

13:1 Kum 30:16; Za 44:17; Mit 4:5Mwanangu, usisahau mafundisho yangu,

bali zitunze amri zangu moyoni mwako,

23:2 Mit 9:6; 4:10kwa kuwa zitakuongezea miaka mingi ya maisha yako

na kukuletea mafanikio.

33:3 Kum 6:8; Mit 6:21; 2Kor 3:3Usiache kamwe upendo na uaminifu vitengane nawe;

vifunge shingoni mwako,

viandike katika ubao wa moyo wako.

43:4 1Sam 2:26; Lk 2:52; Mdo 2:47Ndipo utapata kibali na jina zuri

mbele za Mungu na mwanadamu.

53:5 Za 4:5; Yer 9:23Mtumaini Bwana kwa moyo wako wote

wala usizitegemee akili zako mwenyewe;

63:6 1Nya 28:9; Ay 33:11; Yer 42:3katika njia zako zote mkiri yeye,

naye atayanyoosha mapito yako.

73:7 Isa 5:21; Rum 12:16; Kum 4:6Usiwe mwenye hekima machoni pako mwenyewe;

mche Bwana ukajiepushe na uovu.

83:8 Za 38:3; Mit 4:22; Ay 21:24Hii itakuletea afya mwilini mwako,

na mafuta kwenye mifupa yako.

93:9 Kut 23:19; 26:1-15Mheshimu Bwana kwa mali zako na

kwa malimbuko ya mazao yako yote;

103:10 Kum 28:8; Za 144:13; Ay 22:21; Mal 3:10-12ndipo ghala zako zitakapojaa hadi kufurika,

viriba vyako vitafurika kwa mvinyo mpya.

113:11 Mit 1:8-9; Ay 5:17Mwanangu, usiidharau adhabu ya Bwana

na usichukie kukaripiwa naye,

123:12 Mit 13:24; Ufu 3:19; Ay 3:19; 5:17; Ebr 12:5-6kwa sababu Bwana huwaadibisha wale awapendao,

kama vile baba afanyavyo

kwa mwana apendezwaye naye.

133:13 Mit 8:34, 35Heri mtu yule aonaye hekima,

mtu yule apataye ufahamu,

143:14 Ay 28:15; Mit 16:16kwa maana hekima ana faida kuliko fedha

na mapato yake ni bora kuliko ya dhahabu safi.

153:15 Ay 28:17-19Hekima ana thamani kuliko marijani;

hakuna chochote unachokitamani

kinachoweza kulinganishwa naye.

163:16 1Fal 3:13-14; Mit 8:18Maisha marefu yako katika mkono wake wa kuume;

katika mkono wake wa kushoto

kuna utajiri na heshima.

173:17 Mit 16:7; Mt 11:28-30Njia zake zinapendeza,

mapito yake yote ni amani.

183:18 Mwa 2:9; Ufu 2:7Yeye ni mti wa uzima kwa wale wanaomkumbatia;

wale wamshikao watabarikiwa.

193:19 Ay 28:25-27; Za 104:24; Mit 8:27-29Kwa hekima Bwana aliiweka misingi ya dunia,

kwa ufahamu aliziweka mbingu mahali pake;

203:20 Kum 33:28; Ay 36:28kwa maarifa yake vilindi viligawanywa,

nayo mawingu yanadondosha umande.

213:21 Mit 1:8-9; 6:20; 4:20-22Mwanangu, hifadhi maamuzi mema na busara,

usiache vitoke machoni pako;

223:22 Kum 30:20; Mit 4:20-22ndipo vitakapokuwa uzima nafsini mwako

na pambo la neema shingoni mwako.

23Kisha utaenda katika njia yako salama,

wala mguu wako hautajikwaa;

243:24 Law 26:6; Za 3:5; Ay 11:18; Yer 31:25ulalapo, hautaogopa;

ulalapo usingizi wako utakuwa mtamu.

253:25 Za 91:5; 112:7Usiogope maafa ya ghafula

au maangamizi yanayowapata waovu,

263:26 1Sam 2:9kwa kuwa Bwana atakuwa tumaini lako

na kuepusha mguu wako kunaswa katika mtego.

273:27 Rum 13:7; Gal 6:10Usizuie wema kwa wale wanaostahili

ikiwa katika uwezo wako kutenda.

283:28 Law 19:13; Lk 10:25-37; Kum 24:15Usimwambie jirani yako,

“Njoo baadaye, nitakupa kesho”:

wakati wewe unacho kitu kile karibu nawe.

293:29 Zek 8:17Usifanye hila ya kumdhuru jirani yako,

ambaye anaishi karibu na wewe akikuamini.

303:30 Rum 12:18Usimshtaki mtu bila sababu,

wakati hajakutenda dhara lolote.

313:31 Za 37:1; Mit 24:1-2Usimwonee wivu mtu mwenye jeuri

wala kuchagua njia yake iwayo yote,

323:32 Za 101:4; Ay 29:4kwa kuwa Bwana humchukia mtu mpotovu,

lakini siri yake iko kwa mwenye haki.

333:33 Ay 5:3; Mal 2:2; Zek 5:4Laana ya Bwana i juu ya nyumba ya mwovu,

lakini yeye huibariki nyumba ya mwenye haki.

343:34 Za 18:25-27; Mt 23:12Huwadhihaki wale wanaodhihaki,

lakini huwapa neema wale wanyenyekevu.

35Wenye hekima hurithi heshima,

bali huwaaibisha wapumbavu.