Jacob recebe a bênção de Isaque
1Um dia, quando Isaque já estava bastante idoso e meio cego, chamou pelo filho mais velho. “Que é, meu pai?”
2“Escuta. Eu já estou muito velho e conto com a morte em cada dia que passa. 3Pega na tua arma de caça e vai ver se apanhas algum animal; 4prepara-o daquela maneira saborosa que tu sabes que eu gosto. Depois traz-me para que coma e dê a bênção que te pertence como filho mais velho. Depois disso, estarei mais à vontade para morrer, quando chegar o momento.”
5Ora Rebeca ouviu essa conversa. Por isso, quando Esaú saiu para caçar, 6chamou Jacob e disse-lhe “Eu ouvi o teu pai a falar com o teu irmão, Esaú. 7Estava a dizer-lhe que fosse à caça e lhe preparasse um prato saboroso, para ele comer e para lhe dar a sua bênção em nome do Senhor, antes de morrer. 8Mas tu vais fazer exatamente o que eu te disser: 9Vais ao rebanho, trazes-me dois bons cabritos ainda pequenos, e eu própria os prepararei da forma que o teu pai gosta. 10Depois leva-lhos para que coma e por fim te abençoará antes de morrer!”
11“Mas, mãe”, retorquiu Jacob, “tu sabes que Esaú é muito cabeludo e que eu tenho a pele lisa; 12o pai vai querer tocar-me, para se certificar, e vai perceber que o quis enganar, o que trará sobre mim maldição e não bênção!”
13“Se te amaldiçoar, que isso caia sobre mim, meu filho. Faz o que eu te digo. Vai buscar os dois cabritinhos como te pedi.”
14Jacob assim fez. Foi buscar os animais, que a mãe preparou conforme o pai gostava. 15Em seguida, Rebeca trouxe os melhores fatos de Esaú, os fatos dos dias de festa que estavam ali em casa, e mandou que Jacob os vestisse. 16Depois com as próprias peles dos cabritos fez duas luvas para as mãos do filho, e uma faixa que lhe colocou à volta do pescoço. 17Por fim, deu-lhe o guisado, que estava muito saboroso e que cheirava muito bem, juntamente com pãezinhos frescos feitos para aquela altura. 18Jacob levou a comida ao quarto onde o pai estava deitado: “Pai!”, chamou. “Sim, meu filho. Mas quem és, Esaú ou Jacob?” 19“Sou Esaú, o mais velho. Fiz o que me pediste. Aqui está a caça preparada como tu gostas. Levanta-te, come e abençoa-me segundo tudo o que sentes no coração.”
20“Como foi que conseguiste apanhar caça assim tão depressa, meu filho?”, perguntou. “Foi o Senhor, teu Deus, que a pôs no meu caminho!” 21“Chega-te aqui. Quero sentir-te, para ver se és realmente Esaú.” 22Jacob aproximou-se do pai, que lhe tocou no corpo. “A voz é a de Jacob, mas as mãos são realmente as de Esaú!” 23E não conseguiu reconhecê-lo porque o disfarce que Jacob trazia o enganou. 24“És mesmo Esaú?”, perguntou. “Sou, sim!” 25“Bem, então chega-me a comida. Depois de comer abençoar-te-ei conforme tudo o que sinto no coração.” Jacob chegou-lhe a travessa; ele comeu, acompanhado com o vinho que o filho também lhe trouxera. 26“Vem cá e dá-me um beijo, meu filho!” 27Jacob chegou-se e deu-lhe um beijo no rosto. Isaque cheirou os fatos que ele tinha vestido; pareceu convencido e abençoou-o.
“Este cheiro do meu filho é o bom cheiro da terra
e dos campos que o Senhor abençoou!
28Que Deus te dê sempre abundância de chuvas para as tuas searas,
colheitas ricas e vinho novo.
29Que os povos te venham a servir e te honrem.
Que sejas senhor dos teus irmãos e que te respeitem.
Malditos sejam os que te amaldiçoarem
e benditos sejam os que te abençoarem.”
30Isaque tinha acabado de abençoar Jacob, e este apenas tinha saído do quarto onde se encontrava o pai, quando Esaú chegou da caça. 31Foi também preparar o prato favorito do pai e trouxe-lho: “Pronto, aqui estou eu, meu pai, com a caça que me pediste. Senta-te e come, para que me possas dar então a tua melhor bênção!”
32“Mas, quem és tu?”
“Sou eu, Esaú, o teu filho mais velho!”
33Isaque começou a tremer. “Então quem foi que esteve aqui agora mesmo e me deu a comer da caça que eu pedira, e a quem abençoei sem poder voltar atrás?”
34Esaú, ao ouvir aquilo, começou a clamar desesperado e profundamente amargurado. “Ó meu pai, abençoa-me, abençoa-me também!”
35“Foi o teu irmão que esteve aqui e me enganou e conseguiu tomar de mim a tua bênção!” 36E Esaú comentou dececionado: “Não é de admirar que se chame Jacob!27.36 Isto é, Suplantador. Primeiro ficou-me com o meu direito de filho mais velho e agora suplanta-me na bênção. Pai, não tens nenhuma bênção para me dar?”
37“Eu pu-lo por teu senhor; os seus parentes e tu próprio o servirão; garanti-lhe abundância de trigo e de vinho. O que há de ter ficado para ti?”
38“Nem uma só bênção ficou para mim? Pai, abençoa-me também!” E Esaú chorou de desespero.
39“Não terás uma vida fácil, nem confortável; a terra não te dará o melhor que tem nem o céu as suas chuvas. 40Pela espada conseguirás abrir um caminho na vida. Por um tempo servirás o teu irmão, mas por fim libertar-te-ás do seu domínio e ficarás livre.”
Jacob foge para Labão
41Por isso, Esaú ficou a odiar Jacob, por causa da bênção que o seu pai lhe dera. E disse para consigo: “Meu pai partirá em breve desta vida. Então hei de matar Jacob.” 42Mas alguém foi pôr Rebeca ao corrente disso. Esta mandou logo chamar Jacob para o avisar que a sua vida estava em perigo devido à ameaça do irmão.
43“O que há a fazer”, disse ela, “é isto: foge para casa de teu tio Labão, em Harã. 44Fica lá uns tempos até que passe esta fúria ao teu irmão 45e esqueça o que lhe fizeste. Nessa altura, mandarei chamar-te. Porque é que vos havia de perder aos dois no mesmo dia?”
46Rebeca disse depois a Isaque: “Estou cansada e aborrecida por causa das moças hititas. Preferia morrer a ver Jacob casado com uma delas!”
Ginbendisyunan ni Isaac si Jacob
1Tigulang na gid si Isaac kag halos indi na makakita. Isa sadto ka tion, gintawag niya ang kamagulangan niya nga anak nga si Esau. Siling niya, “Anak.” Nagsabat si Esau, “Ano, tay?” 2Nagsiling si Isaac, “Tigulang na gid ako kag sa indi siguro madugay mapatay na ako. 3Maayo pa nga kuhaon mo ang imo pana kag magkadto ka sa latagon kag magpangayam para sa akon. 4Dayon, lutui ako sang akon paborito nga pagkaon kag dal-on mo dayon sa akon kay kaunon ko. Pagkatapos bendisyunan ko ikaw sa wala pa ako mapatay.”
5Nagapamati gali si Rebeka samtang nagahambal si Isaac kay Esau. Gani sang nakalakat na si Esau sa latagon sa pagpangayam, 6ginsilingan ni Rebeka ang iya anak nga si Jacob, “Nabatian ko nga ginsilingan ni tatay mo si Esau nga 7magpangayam kag lutuan siya dayon sang iya paborito nga pagkaon. Kay sa wala pa kuno siya mapatay bendisyunan niya si Esau sa presensya sang Ginoo. 8Gani anak, tumana ang akon isugo sa imo: 9Kadto didto sa aton mga kasapatan kag magkuha ka sang duha ka bataon kag matambok nga kanding, kay lutuan ko ang imo amay sang paborito niya nga pagkaon. 10Dayon dal-on mo ini sa iya agod bendisyunan ka niya sa wala pa siya mapatay.”
11Pero nagsiling si Jacob sa iya iloy, “Nakahibalo ka nga balahibuhon si Esau kag ako iya indi. 12Basi hikapon ako ni tatay kag mahibaluan niya nga ginatunto ko lang siya kag pakamalauton niya ako imbes nga bendisyunan.” 13Nagsabat si Rebeka, “Anak, ako ang manabat kon pakamalauton ka, basta himua lang ang akon ginasugo sa imo. Lakat na kag kuhai ako sang kanding.”
14Gani nagkuha si Jacob sang duha ka kanding kag gindala niya sa iya iloy, kag ginluto ni Rebeka ang paborito nga pagkaon ni Isaac. 15Dayon ginkuha niya ang pinakamaayo nga bayo ni Esau nga didto sa balay kag ginpasuksok kay Jacob. 16Ginbutangan niya sang panit sang kanding ang butkon ni Jacob pati ang iya liog nga indi balahibuhon. 17Dayon ginhatag niya kay Jacob ang pagkaon kag ang tinapay nga ginluto niya.
18Gindala ato ni Jacob sa iya amay kag nagsiling, “Tay!” Nagsiling si Isaac, “Sin-o ka nga anak ko?” 19Nagsabat si Jacob, “Ako si Esau, ang kamagulangan mo nga anak. Nahimo ko na ang imo ginsugo sa akon. Bangon anay kag magkaon sining akon pinangayaman agod mabendisyunan mo ako.” 20Nagsiling si Isaac, “Anak, paano mo ini nakuha dayon?” Nagsabat si Jacob, “Ginbuligan ako sang Ginoo nga imo Dios.” 21Nagsiling si Isaac, “Palapit pa gid sa akon anak agod mahikap ko kon ikaw gid bala matuod si Esau.” 22Gani nagpalapit si Jacob, kag ginhikap siya sang iya amay kag nagsiling, “Ang imo tingog daw iya ni Jacob pero ang imo butkon daw iya ni Esau.” 23Wala ni Isaac makilal-i si Jacob, kay ang iya butkon balahibuhon pareho sang iya ni Esau.
Antes niya ginbendisyunan si Jacob, 24nagpamangkot pa gid siya, “Ikaw gid bala matuod si Esau?” Nagsabat si Jacob, “Huo, ako gid.” 25Nagsiling si Isaac, “Abi, dal-a diri ang imo ginluto halin sa imo pinangayaman, kay pagkatapos ko kaon bendisyunan ko ikaw.” Gani ginhatagan siya ni Jacob sang pagkaon kag ilimnon, kag nagkaon siya kag nag-inom. 26Dayon nagsiling si Isaac sa iya, “Palapit sa akon, anak, kag haluki ako.” 27Nagpalapit si Jacob sa iya kag naghalok. Sang nasimhutan ni Isaac ang iya bayo, ginbendisyunan niya dayon si Jacob nga nagasiling,
“Ining baho sang akon anak pareho sa baho sang latagon nga ginbendisyunan sang Ginoo.
28Kabay pa nga hatagan ka sang Dios sang mapatubason nga duta nga permi may tun-og nga bugay niya,27:28 tun-og nga bugay niya: sa literal, tun-og sang langit. agod bugana ang imo mga uyas kag duga sang ubas.
29Kabay pa nga magapasakop sa imo ang madamo nga mga katawhan kag magaalagad sila sa imo.
Kabay pa nga magagahom ka sa imo mga paryente kag magapasakop sila sa imo.
Kabay pa nga ang nagapakamalaot sa imo pakamalauton man,
kag ang nagapakamaayo sa imo pakamaayuhon man.”
Nagpakitluoy si Esau nga Bendisyunan man Siya
30Pagkatapos bendisyon ni Isaac kay Jacob, naglakat dayon si Jacob. Bag-o lang gid siya nakalakat kag umabot man dayon si Esau halin sa pagpangayam. 31Nagluto man siya sang manamit nga pagkaon kag iya ini gindala sa iya amay. Nagsiling siya, “Tay, bangon ka kag magkaon sining akon pinangayaman agod mabendisyunan mo ako.” 32Nagpamangkot si Isaac sa iya, “Sin-o ka?” Nagsabat siya, “Ako si Esau, ang kamagulangan mo nga anak.” 33Pagkabati sadto ni Isaac, nagpalangurog siya kag nagsiling, “Sin-o gali atong nagpangayam kag nagdala diri sa akon sang pagkaon? Bag-o ko pa lang ato ginkaon kag umabot ka dayon. Ginhatag ko na sa iya ang akon bendisyon kag indi ko na gid ato mabawi.” 34Pagkabati sadto ni Esau, puwerte gid ang iya hilibion. Siling niya, “Tay, bendisyuni man ako!” 35Pero nagsabat si Isaac, “Gintunto ako sang imo manghod kag nakuha na niya ang akon bendisyon nga para kuntani sa imo.” 36Nagsiling si Esau, “Ikaduha na ini ka beses nga iya ako gintunto. Gai ko man nga Jacob27:36 Jacob: buot silingon sa Hebreo, nangtunto. ang iya ngalan. Ginkuha na niya ang akon kinamatarong bilang magulang, kag karon ginkuha pa gid niya ang bendisyon nga para sa akon.” Dayon nagpamangkot siya, “Tay, wala ka na gid bala sing nabilin nga bendisyon para sa akon?” 37Nagsabat si Isaac, “Ginhimo ko na siya nga imo agalon kag ginhimo ko man ang tanan niya nga mga paryente nga iya mga suluguon. Nahatag ko na sa iya ang bugana nga mga uyas kag duga sang ubas. Gani ano pa ang akon mahimo para sa imo anak?” 38Nagpakitluoy pa gid si Esau sa iya amay, “Tay, wala ka na gid bala sing bisan isa lang ka bendisyon? Bendisyuni man ko bi.” Kag naghibi pa gid siya.
39Nagsiling si Isaac sa iya,
“Indi mapatubason ang duta nga imo pagaestaran,
kag wala ini permi sang tun-og nga bugay sang Dios.27:39 tun-og nga bugay sang Dios: sa literal, tun-og sang langit.
40Permi ka lang magapakig-away,
kag magaalagad ka sa imo manghod.
Pero kon magpamatok ka sa iya,
mahilway ka sa iya gahom.”
41Gindumtan ni Esau si Jacob tungod sa bendisyon nga ginhatag sang iya amay kay Jacob. Nagsiling si Esau sa iya kaugalingon, “Dali na lang mapatay si tatay; kon mapatay na gani siya, patyon ko si Jacob.” 42Pero nabalitaan ni Rebeka ang plano ni Esau, gani ginpatawag niya si Jacob kag ginhambalan, “Ang imo magulang nga si Esau nagaplano sa pagpatay sa imo agod maumpawan siya sa iya kaakig sa imo. 43Gani pamati ka sa akon isiling: Magpalagyo ka sa Haran, didto sa akon utod nga si Laban. 44Didto ka lang anay hasta nga maghaganhagan ang kaakig sang imo magulang, 45kag malipatan na niya ang imo ginhimo sa iya. Ipasugat ko lang ugaling ikaw didto kon indi na siya akig sa imo. Indi ko gusto nga madula kamo nga duha sa akon sa isa lang ka adlaw kon magpatyanay kamo.”
Ginpakadto ni Isaac si Jacob kay Laban
46Karon, nagsiling si Rebeka kay Isaac, “Ginatak-an na gid ako sang akon kabuhi tungod sining mga asawa ni Esau nga mga Hithanon. Kon ang mangin asawa ni Jacob taga-diri man nga babayi nga Hithanon maayo pa nga mapatay na lang ako.”
