Proverbios 18 – NVI & GKY

Nueva Versión Internacional

Proverbios 18:1-24

1El egoísta busca su propio bien;

contra todo sano juicio inicia un pleito.

2Al necio no le complace la inteligencia;

tan solo hace alarde de su propia opinión.

3Con la maldad viene el desprecio

y con la vergüenza llega la deshonra.

4Las palabras del hombre son aguas profundas,

arroyo de aguas vivas, fuente de sabiduría.

5No está bien favorecer al18:5 favorecer al. Lit. levantar el rostro del. malvado

y dejar de lado los derechos del justo.

6Los labios del necio son causa de contienda;

su boca incita a la riña.

7La boca del necio es su perdición;

sus labios son para él una trampa mortal.

8Los chismes son deliciosos manjares;

penetran hasta lo más íntimo del ser.

9El que es negligente en su trabajo

confraterniza con el que es destructivo.

10Torre fuerte es el nombre del Señor;

a ella corren los justos y se ponen a salvo.

11La riqueza del rico es su baluarte

y este cree que sus muros son inalcanzables.

12Tras el orgullo viene la destrucción;

y tras la humildad, el honor.

13Es necio y vergonzoso

responder antes de escuchar.

14En la enfermedad, el ánimo levanta al enfermo;

¿pero quién podrá levantar el ánimo al abatido?

15El corazón prudente adquiere conocimiento;

los oídos de los sabios procuran hallarlo.

16Con regalos se abren todas las puertas

y se llega a la presencia de gente importante.

17El primero en presentar su caso parece inocente,

hasta que llega la otra parte y lo refuta.

18El echar suertes pone fin a los litigios

y decide entre los poderosos.

19Más resiste el hermano ofendido que una ciudad amurallada;

los litigios son como cerrojos de una fortaleza.

20Cada uno se llena con lo que dice

y se sacia con lo que habla.

21En la lengua hay poder de vida y muerte;

quienes la aman comerán de su fruto.

22Quien halla esposa encuentra el bien

y recibe el favor del Señor.

23El pobre habla en tono suplicante;

el rico responde con aspereza.

24Hay amigos18:24 Hay amigos (LXX, Siríaca y Targum); Hombre de amigos (TM). que llevan a la ruina

y hay amigos más fieles que un hermano.

Holy Bible in Gĩkũyũ

Thimo 18:1-24

1Mũndũ ũrĩa ũtendaga gũtũũrania na andũ arũmagĩrĩra o merirĩria make;

ningĩ areganaga na matua mothe ma ũũgĩ ũrĩa mũkinyanĩru.

218:2 Thim 12:23Mũndũ mũkĩĩgu ndakenagĩra ũtaũku,

no akenagĩra kwaria woni wake mwene.

3Rĩrĩa waganu woka, ũrehaga ũirano,

nacio njono irehaga thoni.

418:4 Thab 18:16Ciugo cia kanua ka mũndũ nĩ ta ndia ndiku,

no gĩthima kĩa ũũgĩ nĩ karũũĩ gatherũkaga.

518:5 Thim 24:23-25; Thab 82:2Ti wega gũtĩĩra andũ arĩa aaganu maũthĩ,

kana kuogomia kĩhooto kĩa arĩa matehĩtie.

6Mĩromo ya mũndũ mũkĩĩgu ĩmũrehagĩra ngũĩ,

nako kanua gake geetagia rũthanju.

718:7 Thim 10:14; Koh 10:12Kanua ka mũndũ mũkĩĩgu nĩko kamũthũkagĩria maũndũ,

nayo mĩromo yake nĩ mũtego wa ngoro yake.

8Ndeto cia mũndũ wa mũhuhu nĩ ta twenyũ twega twa irio;

tũmerũkaga nginya tũturi-inĩ twa nda tũrĩa tũrĩ thĩinĩ mũno.

918:9 Thim 28:24Mũndũ kĩgũũta wĩra-inĩ wake

nĩ wa nyina na ũrĩa wanangaga.

10Rĩĩtwa rĩa Jehova nĩ mũthiringo ũrĩ hinya;

arĩa athingu moragĩra ho, nao magaikara marĩ agitĩre.

1118:11 Thim 10:15Ũtonga wa andũ arĩa atongu nĩguo itũũra rĩao rĩa hinya;

meciiragia nĩ rũthingo rũtangĩhaicĩka.

12Mbere ya mwanangĩko, ngoro ya mũndũ ĩkoragwo na mwĩtĩĩo,

no kwĩnyiihia nĩkuo gũtongoragia gĩtĩĩo.

1318:13 Thim 20:25Mũndũ ũrĩa ũcookagia ũhoro mbere ya kũũthikĩrĩria,

ũndũ ũcio nĩ ũrimũ na thoni ciake.

14Roho wa mũndũ nĩguo ũmũũmagĩrĩria rĩrĩa arĩ mũrũaru,

no roho mũthuthĩku nũũ ũngĩhota kũwĩtiiria?

1518:15 Thim 15:14Ngoro ya mũndũ mũkũũrani maũndũ nĩĩgĩagĩra ũmenyo;

matũ ma arĩa oogĩ nĩmaũcaragĩrĩria.

1618:16 Kĩam 32:13; 1Sam 10:4Kĩheo mũndũ aheanĩte kĩmuonagia njĩra ya kũhĩtũkĩra,

gĩkamũkinyia harĩ andũ arĩa anene.

17Mũndũ ũrĩa ũrehaga ciira wake mbere onekaga taarĩ we na ma,

o nginya rĩrĩa mũndũ ũrĩa maraciira nake ooka kũmũũria ciũria.

1818:18 Thim 16:33Ũcuuki wa mĩtĩ nĩũniinaga ngarari,

na ũgateithũrana andũ eerĩ njamba.

1918:19 1Sam 17:28Mũndũ mũrakarie nĩ mũrũ wa nyina nĩ hinya kwĩiguithania nake gũkĩra kwĩgwatĩra itũũra inene rĩirigĩre,

nacio ngarari nĩ ta mĩgĩĩko ĩrĩa ĩhingaga njeera.

2018:20 Thim 12:14Nda ya mũndũ nĩĩhũũnagio nĩ maciaro ma kanua gake;

nĩaiganagwo nĩ magetha ma mĩromo yake.

2118:21 Thab 12:4; Math 12:37Rũrĩmĩ rũrĩ na hinya wa gwathĩrĩra mũndũ muoyo kana gĩkuũ,

no arĩa marwendete no marĩĩage maciaro maaruo.

2218:22 Ayub 33:26; Thim 19:14Mũndũ ũrĩa wĩgĩĩagĩra na mũtumia nĩegĩagĩra na kĩndũ kĩega,

na nĩgũtugwo atugĩtwo nĩ Jehova.

23Mũndũ mũthĩĩni athaithanaga aiguĩrwo tha,

no gĩtonga gĩcookagia ũhoro na ũũru.

2418:24 1Sam 20:42; Ayub 15:13-15Mũndũ mũceeri na andũ aingĩ aahota kwĩyũnũhithia,

no nĩ kũrĩ mũrata ũnyiitanaga na mũndũ gũkĩra mũrũ wa nyina na mũndũ.