A Família de Elimeleque em Moabe
1Na época dos juízes houve fome na terra. Um homem de Belém de Judá, com a mulher e os dois filhos, foi viver por algum tempo nas terras de Moabe. 2O homem chamava-se Elimeleque; sua mulher, Noemi; e seus dois filhos, Malom e Quiliom. Eram efrateus de Belém de Judá. Chegaram a Moabe, e lá ficaram.
3Morreu Elimeleque, marido de Noemi, e ela ficou sozinha, com seus dois filhos. 4Eles se casaram com mulheres moabitas, uma chamada Orfa e a outra Rute. Depois de terem morado lá por quase dez anos, 5morreram também Malom e Quiliom, e Noemi ficou sozinha, sem os seus dois filhos e sem o seu marido.
Noemi e Rute Voltam para Belém
6Quando Noemi soube em Moabe que o Senhor viera em auxílio do seu povo, dando-lhe alimento, decidiu voltar com suas duas noras para a sua terra. 7Assim, ela, com as duas noras, partiu do lugar onde tinha morado.
Enquanto voltavam para a terra de Judá, 8disse-lhes Noemi: “Vão! Retornem para a casa de suas mães! Que o Senhor seja leal com vocês, como vocês foram leais com os falecidos e comigo. 9O Senhor conceda que cada uma de vocês encontre segurança no lar doutro marido”.
Então deu-lhes beijos de despedida. Mas elas começaram a chorar alto 10e lhe disseram:
“Não! Voltaremos com você para junto de seu povo!”
11Disse, porém, Noemi: “Voltem, minhas filhas! Por que viriam comigo? Poderia eu ainda ter filhos, que viessem a ser seus maridos? 12Voltem, minhas filhas! Vão! Estou velha demais para ter outro marido. E mesmo que eu pensasse que ainda há esperança para mim—ainda que eu me casasse esta noite e depois desse à luz filhos, 13iriam vocês esperar até que eles crescessem? Ficariam sem se casar à espera deles? De jeito nenhum, minhas filhas! Para mim é mais amargo do que para vocês, pois a mão do Senhor voltou-se contra mim!”
14Elas, então, começaram a chorar alto de novo. Depois Orfa deu um beijo de despedida em sua sogra, mas Rute ficou com ela.
15Então Noemi a aconselhou: “Veja, sua concunhada está voltando para o seu povo e para o seu deus. Volte com ela!”
16Rute, porém, respondeu:
“Não insistas comigo que te deixe
e que não mais te acompanhe.
Aonde fores irei,
onde ficares ficarei!
O teu povo será o meu povo
e o teu Deus será o meu Deus!
17Onde morreres morrerei,
e ali serei sepultada.
Que o Senhor me castigue com todo o rigor
se outra coisa que não a morte me separar de ti!”
18Quando Noemi viu que Rute estava de fato decidida a acompanhá-la, não insistiu mais.
19Prosseguiram, pois, as duas até Belém. Ali chegando, todo o povoado ficou alvoroçado por causa delas. “Será que é Noemi?”, perguntavam as mulheres. 20Mas ela respondeu:
“Não me chamem Noemi1.20 Noemi significa agradável; também no versículo 21.,
melhor que me chamem de Mara1.20 Mara significa amarga.,
pois o Todo-poderoso1.20 Hebraico: Shaddai; também no versículo 21.
tornou minha vida muito amarga!
21De mãos cheias eu parti,
mas de mãos vazias o Senhor me trouxe de volta.
Por que me chamam Noemi?
O Senhor colocou-se contra mim!1.21 Ou me trouxe sofrimento!
O Todo-poderoso me trouxe desgraça!”
22Foi assim que Noemi voltou das terras de Moabe, com sua nora Rute, a moabita. Elas chegaram a Belém no início da colheita da cevada.
Ang Pag-unong ni Ruth kang Noemi
1-2Sa panahon nga dili pa mga hari ang nagadumala1:1-2 Sa panahon… nagadumala: sa literal, Sa panahon nga ang mga “shoftim” (mga pangulo/hukom) mao pa ang nangulo. sa Israel, miabot ang kagutom niini nga dapit. Busa si Elimelec nga taga-Betlehem nga sakop sa Juda miadto sa Moab uban sa iyang asawa ug duha ka anak nga lalaki, aron didto lang una mopuyo. Ang ngalan sa iyang asawa mao si Noemi ug ang ilang duha ka anak mao si Mahlon ug si Kilion. Mga kaliwat sila ni Efrata nga taga-Betlehem.
Sa dihang didto na sila nagpuyo sa Moab, 3namatay si Elimelec. Busa si Noemi na lang uban sa iyang duha ka anak nga lalaki ang nahibilin. 4Nangaminyo ang iyang mga anak ug mga babayeng Moabihanon. Ang ngalan sa usa mao si Orpah ug ang usa mao si Ruth. Paglabay sa napulo ka tuig, 5namatay usab sila si Mahlon ug si Kilion, busa si Noemi na lang ang nahibilin.
6Sa dihang nabalitaan ni Noemi nga gipanalanginan sa Ginoo ang iyang katawhan pinaagi sa iyang paghatag kanila ug maayong abot, nangandam siya sa pagbalik sa Juda uban ang iyang mga umagad. 7Ug sa dihang nagalakaw sila balik sa Juda, 8miingon si Noemi sa iyang duha ka umagad, “Balik na lang kamo sa inyong inahan. Hinaut pa nga pakitaan kamo ug kaayo sa Ginoo, maingon nga gipakita ninyo ang inyong kaayo nganhi kanako ug sa nangamatay ninyong mga bana. 9Ug hinaut nga itugot sa Ginoo nga maminyo kamo pag-usab aron mapahimutang kamo sa inyong bag-ong panimalay.”
Unya gihagkan sila ni Noemi. Nanghilak silag kusog 10ug miingon kang Noemi, “Mouban kami kanimo sa pagbalik mo ngadto sa imong mga katagilungsod.” 11-12Apan miingon si Noemi, “Pauli kamo sa inyo, mga anak. Nganong mouban pa man kamo kanako? Nagahunahuna ba kamo nga maminyo pa ako pag-usab ug manganak ug mga lalaki nga mahimo ninyong banahon? Dili na kana mahitabo pa kay tigulang na ako. Apan ibutang ta kon makapamana ako karong gabhiona ug unya manganak pa, 13hulaton ba ninyo silang mangdagko? Dili lang ba una kamo magminyo tungod kanila? Dili kana mahimo, mga anak. Sa pagkatinuod, mas pait ang akong kinabuhi kay kaninyo, kay gipaantos ako sa Ginoo.”
14Misamot na hinuon silag hilak ug kusog. Unya mihalok si Orpah sa iyang ugangan ug mipauli,1:14 ug mipauli: Anaa kini sa Septuagint, apan wala sa Hebreo. apan si Ruth nagpabilin uban kang Noemi. 15Miingon si Noemi, “Tan-awa ang imong bilas, mibalik na siya sa iyang mga katagilungsod ug sa iyang dios,1:15 dios: o, mga dios. busa uli na uban kaniya.” 16Apan mitubag si Ruth, “Ayaw ako pugsa sa pagbiya kanimo, kay bisan asa ka moadto adto usab ako moadto, ug bisan asa ka mopuyo didto usab ako mopuyo. Ang imong mga katawhan mahimo usab nga akong mga katawhan, ug ang imong Dios mahimo usab nga akong Dios. 17Kon asa ka mamatay, didto usab ako mamatay ug didto usab ilubong. Hinaut pa nga silotan ako sa Ginoo sa hilabihan gayod kon mubiya ako kanimo. Kamatayon lang ang makapahimulag kanako gikan kanimo.”
18Sa dihang nakita ni Noemi nga desidido gayod si Ruth sa pag-uban kaniya, mihilom na lang siya. 19Busa nagpadayon silang duha sa paglakaw hangtod nga nakaabot sila sa Betlehem. Pag-abot nila, nagkaguliyang ang tanang mga tawo. Miingon ang mga babaye, “Si Noemi ba gayod kini?”
20Miingon si Noemi kanila, “Ayaw ninyo ako tawgag Noemi,1:20 Noemi: Ang buot ipasabot, lami. kondili tawga ninyo ako ug Mara,1:20 Mara: Ang buot ipasabot, pait. kay gihimong labihan kapait sa Makagagahom nga Dios ang akong kinabuhi. 21Pagbiya ko dinhi anaa kanako ang tanan, apan gipabalik ako sa Ginoo nga walay nahot. Busa ayaw na ninyo ako tawgag Noemi, kay gipaantos ako sa Ginoo nga Makagagahom.”
22Mao pa lay pagsugod sa ting-ani sa barley sa pag-abot ni Noemi sa Betlehem uban sa iyang umagad nga si Ruth nga Moabihanon.
