1O ímpio foge, embora ninguém o persiga,
mas os justos são corajosos como o leão.
2Os pecados de uma nação fazem mudar sempre os seus governantes,
mas a ordem se mantém com um líder sábio e sensato.
3O pobre que se torna poderoso e oprime os pobres
é como a tempestade súbita que destrói toda a plantação.
4Os que abandonam a lei elogiam os ímpios,
mas os que obedecem à lei lutam contra eles.
5Os homens maus não entendem a justiça,
mas os que buscam o Senhor a entendem plenamente.
6Melhor é o pobre íntegro em sua conduta
do que o rico perverso em seus caminhos.
7Quem obedece à lei é filho sábio,
mas o companheiro dos glutões envergonha o pai.
8Quem aumenta sua riqueza com juros exorbitantes
ajunta para algum outro, que será bondoso com os pobres.
9Se alguém se recusa a ouvir a lei,
até suas orações serão detestáveis.
10Quem leva o homem direito pelo mau caminho
cairá ele mesmo na armadilha que preparou,
mas o que não se deixa corromper terá boa recompensa.
11O rico pode até se julgar sábio,
mas o pobre que tem discernimento o conhece a fundo.
12Quando os justos triunfam, há prosperidade geral28.12 Ou grande alegria;
mas, quando os ímpios sobem ao poder, os homens tratam de esconder-se.
13Quem esconde os seus pecados não prospera,
mas quem os confessa e os abandona encontra misericórdia.
14Como é feliz o homem constante no temor do Senhor!
Mas quem endurece o coração cairá na desgraça.
15Como um leão que ruge ou um urso feroz
é o ímpio que governa um povo necessitado.
16O governante sem discernimento aumenta as opressões,
mas os que odeiam o ganho desonesto prolongarão o seu governo.
17O assassino atormentado pela culpa será fugitivo até a morte;
que ninguém o proteja!
18Quem procede com integridade viverá seguro,
mas quem procede com perversidade de repente cairá.
19Quem lavra sua terra terá comida com fartura,
mas quem persegue fantasias se fartará de miséria.
20O fiel será ricamente abençoado,
mas quem tenta enriquecer-se depressa não ficará sem castigo.
21Agir com parcialidade não é bom;
Pois até por um pedaço de pão o homem se dispõe a fazer o mal.
22O invejoso é ávido por riquezas
e não percebe que a pobreza o aguarda.
23Quem repreende o próximo obterá por fim mais favor
do que aquele que só sabe bajular.
24Quem rouba seu pai ou sua mãe e diz: “Não é errado”,
é amigo de quem destrói.
25O ganancioso provoca brigas,
mas quem confia no Senhor prosperará.
26Quem confia em si mesmo é insensato,
mas quem anda segundo a sabedoria não corre perigo.
27Quem dá aos pobres não passará necessidade,
mas quem fecha os olhos para não vê-los
sofrerá muitas maldições.
28Quando os ímpios sobem ao poder, o povo se esconde;
mas, quando eles sucumbem, os justos florescem.
1Ang tawong daotan moikyas bisag walay naggukod kaniya, apan ang tawong matarong dili mahadlok sama sa liyon.
2Kon ang usa ka nasod magpakasala, kanunay pulihan ang ilang pangulo. Apan molig-on ang usa ka nasod kon ang pangulo niini maalamon.
3Ang tawong kabos nga nagapangdaog-daog sa sama niyang kabos sama sa makusog nga ulan nga nagadaot sa mga tanom.
4Ang mga nagasalikway sa Kasugoan nagadayeg sa mga daotan, apan ang mga nagatuman niini, makigbatok sa mga daotan.
5Ang mga tawong daotan wala makasabot kon unsay hustisya, apan ang mga nagadangop sa Ginoo nakasabot pag-ayo niini.
6Mas maayo pa ang kabos nga dili salawayon kaysa adunahan apan salawayon.
7Maalamon ang anak nga nagatuman sa Kasugoan, apan ang anak nga makighigala sa mga badlongon28:7 badlongon: o, hangol ug kaon. nagapakaulaw sa iyang ginikanan.
8Kon maadunahan ka pinaagi sa pagpatubo ug kuwarta, ang imong bahandi mapaingon sa tawong matinabangon sa mga kabos.
9Si bisan kinsa nga dili motuman sa Kasugoan, kangil-aran sa Dios bisan ang iyang pag-ampo.
10Ang tawo nga mosulsol sa tawong matarong ngadto sa pagpakasala mabiktima sa iyang kaugalingong laang. Apan ang tawo kansang kinabuhi walay ikasaway mouswag.
11Naghunahuna ang mga adunahan nga maalamon na gayod sila, apan ang tawong kabos nga may panabot nahibalo kon unsa gayoy ilang tinuod nga pagkatawo.
12Kon ang mga matarong ang magmadaogon malipay ang mga tawo, apan kon ang mga daotan na ang modumala manago sila.
13Dili ka gayod magmauswagon kon ilimod mo ang imong mga sala, apan kon isulti mo kini ug talikdan, kaloy-an ka sa Dios.
14Bulahan ang tawo nga nagatahod kanunay sa Dios, apan ang tawo nga gahi ug kasingkasing malaglag.
15Ang tawong daotan nga nagadumala sa mga kabos sama sa nagangulob nga liyon o oso nga andam sa pagtukob sa iyang biktima.
16Ang tigdumala nga walay panabot labihan kabangis.
Ang tigdumala nga dili buot maadunahan sa daotang paagi makaangkon ug taas nga kinabuhi.
17Ang tawo nga ginahasol sa iyang konsensya tungod sa iyang pagpatay sa usa ka tawo magtago-tago hangtod mamatay siya. Ayaw ninyo siyag tabangi.
18Ang tawong nagakinabuhi nga walay ikasaway layo sa katalagman, apan ang tawong daotan kalit lang nga malaglag.
19Ang kugihan nga mag-uuma may abunda nga pagkaon, apan ang nagagamit sa iyang panahon sa walay pulos nga mga buluhaton mapobre.
20Panalanginan gayod sa Dios ang kasaligan nga tawo, apan ang tawo nga nagdali nga maadunahan pagasilotan.
21Dili maayo kon may pinalabi. Apan may mga tawo nga nagahimo niini tungod kay nadala sa suborno, bisan gamay kini.
22Ang tawong hangol ug kuwarta nagdali nga maadunahan, apan wala siya masayod nga mapobre diay hinuon siya.
23Sa kaulahian, mas pasalamatan pa sa usa ka tawo ang tawong mibadlong kaniya kaysa niadtong miulog-ulog kaniya.
24Ang tawo nga mangawat gikan sa iyang ginikanan ug nagaingon nga dili kini sala, kauban sa mga kriminal.
25Ang tawong hakog makahatag ug kasamok, apan ang tawong nagasalig sa Ginoo mouswag.
26Ang tawong nagasalig sa iyang kaugalingon buang-buang.
Ang tawong nagkinabuhi nga maalamon layo sa katalagman.
27Ang tawo nga mahinatagon sa mga kabos dili gayod mawad-an, apan ang walay pagpakabana sa mga kabos makadawat sa daghang panghimaraot.
28Manago ang mga tawo kon ang mga daotan ang modumala. Apan kon malaglag sila, mouswag ang mga matarong.
