Provérbios 22 – NVI-PT & APSD-CEB

Nova Versão Internacional

Provérbios 22:1-29

1A boa reputação vale mais que grandes riquezas;

desfrutar de boa estima vale mais que prata e ouro.

2O rico e o pobre têm isto em comum:

o Senhor é o Criador de ambos.

3O prudente percebe o perigo e busca refúgio;

o inexperiente segue adiante e sofre as consequências.

4A recompensa da humildade

e do temor do Senhor são a riqueza, a honra e a vida.

5No caminho do perverso há espinhos e armadilhas;

quem quer proteger a própria vida mantém-se longe dele.

6Instrua a criança segundo os objetivos que você tem para ela,

e mesmo com o passar dos anos22.6 Ou no caminho que deve seguir, e mesmo quando envelhecer não se desviará deles.

7O rico domina sobre o pobre;

quem toma emprestado é escravo de quem empresta.

8Quem semeia a injustiça colhe a maldade;

o castigo da sua arrogância será completo.

9Quem é generoso será abençoado,

pois reparte o seu pão com o pobre.

10Quando se manda embora o zombador, a briga acaba;

cessam as contendas e os insultos.

11Quem ama a sinceridade de coração e se expressa com elegância

será amigo do rei.

12Os olhos do Senhor protegem o conhecimento,

mas ele frustra as palavras dos infiéis.

13O preguiçoso diz: “Há um leão lá fora!”

“Serei morto na rua!”

14A conversa da mulher imoral é uma cova profunda;

nela cairá quem estiver sob a ira do Senhor.

15A insensatez está ligada ao coração da criança,

mas a vara da disciplina a livrará dela.

16Tanto quem oprime o pobre para enriquecer-se

como quem faz cortesia ao rico com certeza passarão necessidade.22.16 Ou Quem oprime o pobre faz com que ele ganhe mais; quem faz cortesia ao rico só promove a própria necessidade.

Ditados dos Sábios

17Preste atenção e ouça os ditados dos sábios,

e aplique o coração ao meu ensino.

18Será uma satisfação guardá-los no íntimo

e tê-los todos na ponta da língua.

19Para que você confie no Senhor,

a você hoje ensinarei.

20Já não lhe escrevi conselhos e instruções22.20 Ou escrevi trinta ditados; ou ainda escrevi ditados excelentes,

21ensinando-lhe palavras dignas de confiança,

para que você responda com a verdade a quem o enviou?

22Não explore os pobres por serem pobres,

nem oprima os necessitados no tribunal,

23pois o Senhor será o advogado deles

e despojará da vida os que os despojarem.

24Não se associe com quem vive de mau humor,

nem ande em companhia de quem facilmente se ira;

25do contrário você acabará imitando essa conduta

e cairá em armadilha mortal.

26Não seja como aqueles que, com um aperto de mãos,

empenham-se com outros e se tornam fiadores de dívidas;

27se você não tem como pagá-las,

por que correr o risco de perder até a cama em que dorme?

28Não mude de lugar os antigos marcos que limitam as propriedades

e que foram colocados por seus antepassados.

29Você já observou um homem habilidoso em seu trabalho?

Será promovido ao serviço real;

não trabalhará para gente obscura.

Ang Pulong Sa Dios

Panultihon 22:1-29

1Mas maayo nga nindot kag reputasyon kaysa daghan kag bahandi. Ang pagtahod sa mga tawo kanimo mas bililhon pa kaysa bulawan ug pilak.

2Ang adunahan ug ang kabos parehas nga binuhat sa Ginoo.

3Ang maalamon nga tawo molikay sa kakuyaw, apan ang walay alamag magpaduol hinuon niini, mao nga mag-antos siya.

4Ang pagtahod sa Ginoo ug ang pagpaubos makahatag kanimo ug bahandi, dungog, ug taas nga kinabuhi.

5Ang tawong daotan nagasubay sa dalan nga tunokon ug makuyaw. Ang tawong nagaamping sa iyang kinabuhi molikay niini.

6Tudloi ang bata sa hustong gawi, ug mahinumdoman niya kini hangtod siya matigulang.

7Ang kabos gamhan sa adunahan, ug ang utangan ulipon sa iyang giutangan.

8Ang magpugas ug daotan moani ug kalaglagan, ug maundang na ang iyang pagpasakit sa uban.

9Panalanginan sa Dios ang mga manggihatagon ug pagkaon ngadto sa mga kabos.

10Aboga ang tawong tampalasan, ug mahunong ang panaglalis, panag-away, ug ang ininsultohanay.

11Ang tawo nga matinud-anon ug matinahoron manulti mahimong higala sa hari.

12Ginabantayan ug maayo sa Ginoo ang mga maalamon, apan daoton niya ang mga plano sa mga maluibon.

13Ang tapolan nga tawo dili mogawas sa balay kay basin kuno ug may liyon sa gawas ug tukbon siya.

14Ang mga pulong sa babayeng daotan nahisama sa lawom nga bangag, ug diha ipangtambog ang mga tawong gikapungtan sa Ginoo.

15Kinaiya sa mga bata ang pagbinuang, apan matul-id kini kon disiplinahon sila.

16Ang tawo nga mangdaog-daog sa mga kabos o manghatag ug regalo sa mga adunahan sa tuyo nga gustong maadunahan, mahimo na hinuong kabos.

Ang 30 ka Importanteng mga Panultihon

17Pamatia ang mga pulong sa mga tawong maalamon. Pamati pag-ayo samtang ginatudlo ko kini kanimo, 18kay magmalipayon ka gayod kon imo kining masayran ug masaulo. 19Gitudlo ko kini karon kanimo aron mosalig ka sa Ginoo.

20Nagsulat ako ug 30 ka mga panultihon nga maggiya ug maghatag kanimog kaalam. 21Pinaagi niini masayran mo ang kamatuoran, ug makahatag kag masaligan nga tubag ngadto sa tawo nga mangutana kanimo.22:21 mangutana kanimo: sa literal, nagpadala kanimo.

‒ 1 ‒

22Ayaw pamintaha sa mga kabos, ug ayaw sila daog-daoga sa korte, 23kay ang Ginoo maoy manalipod kanila. Ug kon unsay dili maayong gibuhat ninyo kanila buhaton usab sa Ginoo diha kaninyo.

‒ 2 ‒

24Ayaw pakighigala sa tawong daling masuko, 25kay basig mapareho ka kaniya, ug maghatod kini kanimo sa kadaotan.

‒ 3 ‒

26Ayaw pagsaad nga ikaw mobayad sa utang sa uban. 27Kay kon dili ka makabayad, kuhaon nila bisan ang imong higdaanan.

‒ 4 ‒

28Ayaw ibta ang muhon nga giugbok sa imong mga katigulangan.

‒ 5 ‒

29Ang tawo nga maayong motrabaho magaalagad sa mga hari ug dili sa ordinaryong mga tawo.