Proverbele lui Solomon
1Proverbele lui Solomon:
Un fiu înțelept aduce bucurie tatălui său,
dar un fiu nesăbuit își întristează mama.
2Comorile răutății nu folosesc la nimic,
dar dreptatea scapă de la moarte.
3Domnul nu va lăsa pe cel drept să sufere de foame,
dar El îndepărtează pofta celor răi.
4Mâinile leneșe aduc sărăcie unui om,
dar mâinile harnice îl îmbogățesc.
5Cine strânge vara este un fiu înțelept,
dar cine doarme în timpul secerișului
este un fiu care aduce rușine.
6Pe capul celui drept sunt binecuvântări,
dar gura celor răi ascunde violență.
7Amintirea celui drept este binecuvântată,
dar numele celor răi va putrezi.
8Cine are o inimă înțeleaptă primește poruncile,
dar pălăvrăgeala nebunului duce la ruină.
9Cine umblă în integritate umblă în siguranță,
dar cine își pervertește căile va fi descoperit.
10Cine clipește din ochi provoacă întristare,
iar pălăvrăgeala nebunului duce la ruină.
11Gura celui drept este un izvor de viață,
dar gura celor răi ascunde violență.
12Ura stârnește certuri,
dar dragostea acoperă toate fărădelegile.
13Pe buzele celui priceput se găsește înțelepciune,
dar nuiaua este pentru spatele celui fără minte.
14Înțelepții păstrează cunoștința,
dar gura nebunului este o distrugere apropiată.
15Averea este o cetate întărită pentru cel bogat,
iar lipsa este ruina celor săraci.
16Câștigul celui drept este folosit pentru viață,
dar venitul celui rău este folosit pentru păcat.
17Cel ce ia seama la îndrumare este pe calea către viață,
dar cel ce părăsește mustrarea se rătăcește.
18Cel ce ascunde ura are buze mincinoase,
iar cel ce răspândește bârfa, acela este un nesăbuit.
19În mulțimea de cuvinte fărădelegea nu lipsește,
dar cel ce‑și înfrânează buzele este înțelept.
20Limba celui drept este argint ales,
dar inima celui rău este de mică valoare.
21Buzele celui drept hrănesc pe mulți,
dar nebunii mor din lipsă de judecată.
22Binecuvântarea Domnului îmbogățește,
și El nu adaugă nicio durere la ea.
23Pentru cel nesăbuit a săvârși o mișelie este ca un sport23 Sau: râset/veselie,
dar omul priceput își găsește plăcerea în înțelepciune.
24Celui rău, de ceea ce se teme, aceea i se va întâmpla,
dar celor drepți li se va împlini dorința.
25Când trece vijelia, cel rău nu mai este,
dar cel drept are o temelie veșnică.
26Ca oțetul pentru dinți și ca fumul pentru ochi,
așa este leneșul pentru cei ce‑l trimit.
27Teama de Domnul adaugă la zile,
dar anii celor răi vor fi scurtați.
28Speranța celor drepți este bucurie,
dar nădejdea celor răi va pieri.
29Calea Domnului este un refugiu pentru cel integru,
dar este o ruină pentru cei ce săvârșesc nelegiuirea.
30Cel drept nu va fi clătinat niciodată,
dar cei răi nu vor locui în țară.
31Gura celui drept aduce înțelepciune,
dar limba care spune lucruri pervertite va fi tăiată.
32Buzele celui drept știu ce este plăcut,
dar gura celor răi spune lucruri pervertite.
Ang mga Kawikaan ni Solomon
1Narito ang mga kawikaan ni Solomon:
Ang anak na marunong ay ligaya ng magulang, ngunit ang anak na hangal ay nagbibigay ng kalungkutan.
2Ang kayamanang nakuha sa masamang paraan ay hindi makapagbibigay ng anumang kabutihan, ngunit ang matuwid na pamumuhay ay makapagliligtas sa iyo sa kamatayan.
3Hindi hinahayaan ng Panginoon na magutom ang mga matuwid, ngunit ipinagkakait naman niya ang hangad ng mga masama.
4Nagpapahirap ang katamaran, ngunit ang kasipagan ay nagpapayaman.
5Ang nag-iimbak ng pagkain kapag anihan ay anak na marunong, ngunit ang anak na laging tulog kapag anihan ay kahiya-hiya.
6Ang taong matuwid ay pinagpapala; ang bibig ng masamang tao ay nakakapinsala.
7Ang alaala ng taong matuwid ay mananatili magpakailanman, ngunit ang masamang tao ay makakalimutan.
8Sumusunod sa mga utos ang taong marunong, ngunit ang nagsasalita ng kamangmangan ay mawawasak.
9May kapayapaan ang taong namumuhay nang matuwid, ngunit ang masama ang pamumuhay ay malalantad.
10Ang taong mandaraya ay gulo ang nililikha at ang taong nagsasalita ng kamangmangan ay mapapahamak.
11Ang salita ng taong matuwid ay makatutulong sa buhay ng iba, ngunit ang mga salita ng taong masama ay makapipinsala.
12Ang galit ay nagpapasimula ng kaguluhan, ngunit ang pag-ibig ay nagpapatawad ng lahat ng kasalanan.
13Nagsasalita ng karunungan ang taong may pang-unawa, ngunit ang walang pang-unawa ay nagsasalita tungo sa kanyang kapahamakan.
14Nagdadagdag ng kaalaman ang taong may karunungan, ngunit ang mga hangal ay nagsasalita tungo sa kanyang kapahamakan.
15Seguridad ng mayaman ang kanyang kayamanan, ngunit kapahamakan naman ng mahirap ang kanyang kahirapan.
16Ang gantimpala ng matuwid ay maganda at mahabang buhay, ngunit ang gantimpala ng masama ay kaparusahan.
17Ang taong nakikinig sa pagtutuwid sa kanyang pag-uugali ay mapapabuti at hahaba ang buhay, ngunit ang taong hindi nakikinig ay maliligaw ng landas.
18Ang nagkikimkim ng galit ay sinungaling, at ang naninira sa kanyang kapwa ay hangal.
19Ang taong masalita ay madaling magkasala. Ang tao namang marunong ay pinipigilan ang kanyang dila.
20Ang salita ng matuwid ay mahalaga tulad ng pilak, ngunit ang isip ng masama ay walang kabuluhan.
21Sa salita ng matuwid marami ang nakikinabang, ngunit ang mga hangal ay mamamatay dahil walang pang-unawa.
22Ang pagpapala ng Panginoon ay nagpapayaman at hindi niya ito dinadagdagan ng anumang kalungkutan.
23Ang kaligayahan ng hangal ay ang paggawa ng kasamaan, ngunit ang kaligayahan nang nakakaunawa ay ang mamuhay nang may karunungan.
24Ang kinatatakutan ng taong masama ay mangyayari sa kanya, ang hinahangad naman ng taong matuwid ay makakamit niya.
25Kapag dumating ang pagsubok sa buhay na parang bagyo, maglalaho ang taong masama, ngunit mananatiling matatag ang taong matuwid.
26Ang tamad na kinukunsumi ang kanyang amo ay gaya ng suka na nakakangilo at ng usok na nakakaluha.
27Ang may paggalang sa Panginoon ay hahaba ang buhay, ngunit ang taong masama ay iigsi ang buhay.
28Ang pag-asa ng matuwid ay magbibigay ng kaligayahan, ngunit ang pag-asa ng masama ay walang katuparan.
29Ang pagsunod ng matuwid sa pamamaraan ng Panginoon ay mag-iingat sa kanya, ngunit ang mga suwail dito ay mapapahamak.
30Ang matuwid ay hindi paaalisin sa kanyang lupain, ngunit ang masama ay paaalisin.
31Ang bibig ng matuwid ay puno ng karunungan, ngunit ang dila ng sinungaling ay puputulin.
32Alam ng taong matuwid ang angkop at tamang sabihin, ngunit ang alam lang sabihin ng taong masama ay puro kasamaan.
