Притчи 23 – NRT & CCL

New Russian Translation

Притчи 23:1-35

1Когда ты садишься есть с правителем,

внимательно смотри, что23:1 Или: «кто». перед тобой;

2приставь себе к горлу нож,

если ты обжорству привержен.

3Лакомств его не желай,

потому что пища эта обманчива.

4Не изводи себя погоней за богатством,

имей мудрость остановиться.

5Бросишь взгляд на богатство – а его уж нет,

ведь оно непременно расправит крылья и,

как орел, улетит в небеса.

6Не ешь пищи скареда23:6 Скаред – букв.: «у кого дурной глаз». На языке иудеев это выражение было фразеологическим оборотом, обозначающим жадного или завистливого человека (см. Мат. 20:15).

и на лакомства его не зарься,

7ведь такой человек всегда думает о своих расходах23:7 Или: «ведь каковы мысли у человека, таков он и есть»; или: «ведь такой человек, что волос во рту»..

«Ешь и пей», – скажет тебе, а на уме не то.

8Вырвет тебя тем малым, что съешь,

и твои похвалы пропадут впустую.

9Не говори с глупцом:

мудрость слов твоих он ни во что не ставит.

10Не передвигай древней межи,

не посягай на поля сирот,

11потому что Защитник их крепок;

Он вступится в дело их против тебя.

12Предай свое сердце учению,

и уши – словам познания.

13Не оставляй без наказания ребенка;

розгой его накажешь и спасешь его от смерти23:13 Букв.: «он не умрет»..

14Наказывай его розгой –

и спасешь его от мира мертвых.

15Сын мой, если сердце твое будет мудрым,

то и мое сердце возрадуется;

16вся душа моя возликует,

когда уста твои скажут верное.

17Не давай сердцу завидовать грешникам,

но всегда пребывай в страхе перед Господом.

18Нет сомнений: есть у тебя будущее,

и надежда твоя не погибнет.

19Слушай, сын мой, и будь мудрым,

и храни свое сердце на верном пути.

20Не будь среди тех, кто вином упивается

и объедается мясом,

21ведь пьяницы и обжоры обеднеют,

и сонливость оденет их в лохмотья.

22Слушайся отца, который дал тебе жизнь,

и не презирай матери, когда она состарится.

23Покупай истину и не продавай ее;

приобретай мудрость, наставления и разум.

24Отец праведника будет ликовать;

родивший мудрого сына будет о нем радоваться.

25Пусть отец твой и мать порадуются;

пусть родившая тебя возликует!

26Предай мне сердце свое, сын мой,

пусть глаза твои наблюдают за моими путями23:26 Или: «радуются моим путям».,

27ведь блудница – глубокая яма,

и чужая жена – узкий колодец.

28Как разбойник, в засаде она сторожит

и среди мужчин умножает изменников.

29У кого горе? У кого скорбь?

У кого раздор? У кого жалобы?

У кого синяки без причины?

У кого красные глаза?

30У тех, кто засиживается за вином,

кто повадился пробовать вино приправленное.

31Не гляди, что вино рубиновое,

что в чаше искрится

и пьется легко!

32Потом оно, как змея, кусает,

жалит, как гадюка.

33Глаза твои будут видеть странные23:33 Или: «Будешь засматриваться на чужих женщин». вещи,

а разум – придумывать дикое.

34Ты будешь как лежащий средь моря,

как спящий на верху мачты.

35«Били меня, – будешь говорить, –

а больно мне не было;

колотили меня, а я и не чувствовал!

Когда же я проснусь,

чтобы снова напиться?»

Mawu a Mulungu mu Chichewa Chalero

Miyambo 23:1-35

1Ngati ukhala pansi kuti udye pamodzi ndi wolamulira,

uyangʼane bwino zimene zili pamaso pako,

2ngati ndiwe munthu wadyera

udziletse kuti usaonetse dyera lakolo.

3Usasirire zakudya zake,

pakuti zimenezo ndi zakudya zachinyengo.

4Usadzitopetse wekha ndi kufuna chuma,

ukhale ndi nzeru ya kudziretsa.

5Ukangoti wachipeza chumacho uwona posachedwa kuti palibepo.

Chumacho chimachita ngati chamera mapiko mwadzidzidzi

ndi kuwuluka kunka kumwamba ngati chiwombankhanga.

6Usadye chakudya cha munthu waumbombo,

usalakalake zakudya zake zokoma;

7paja iye ndi munthu amene

nthawi zonse amaganizira za mtengo wake

ngakhale amati kwa iwe, “Idya ndi kumwa,”

koma sakondweretsedwa nawe.

8Udzasanza zimene wadyazo

ndipo mawu ako woyamikira adzapita pachabe.

9Usayankhule munthu wopusa akumva,

pakuti adzanyoza mawu ako anzeru.

10Usasunthe mwala wa mʼmalire akalekale

kapena kulowerera mʼminda ya ana amasiye,

11paja Mpulumutsi wawo ndi wamphamvu;

iye adzawateteza pa milandu yawo kutsutsana nawe.

12Mtima wako uzikhala pa malangizo

ndipo makutu ako azimvetsera mawu a chidziwitso.

13Usaleke kumulangiza mwana;

ngati umulanga ndi chikwapu sadzafa.

14Ukamukwapula ndi tsatsa

udzapulumutsa moyo wake.

15Mwana wanga, ngati mtima wako ukhala wanzeru,

inenso mtima wanga udzakondwera.

16Mtima wanga udzakondwera

pamene ndidzakumva ukuyankhula zolungama.

17Mtima wako usachite nsanje ndi anthu ochimwa,

koma uziopa Yehova tsiku ndi tsiku.

18Ndithu za mʼtsogolo zilipo

ndipo chiyembekezo chakocho sichidzalephereka.

19Tamvera mwana wanga, ndipo ukhale wanzeru,

mtima wako uwuyendetse mʼnjira yabwino.

20Usakhale pakati pa anthu amene amaledzera

kapena pakati pa anthu amene amadya nyama mwadyera.

21Paja anthu oledzera ndi adyera amadzakhala amphawi

ndipo aulesi adzavala sanza.

22Mvera abambo ako amene anakubala,

usanyoze amayi ako pamene akalamba.

23Gula choonadi ndipo usachigulitse;

ugulenso nzeru, mwambo ndiponso kumvetsa zinthu bwino.

24Abambo a munthu wolungama ali ndi chimwemwe chachikulu;

Wobala mwana wanzeru adzakondwera naye.

25Abambo ndi amayi ako asangalale;

amene anakubereka akondwere!

26Mwana wanga, undikhulupirire

ndipo maso ako apenyetsetse njira zanga.

27Paja mkazi wachiwerewere ali ngati dzenje lozama;

ndipo mkazi woyendayenda ali ngati chitsime chopapatiza.

28Amabisala ngati mbala yachifwamba,

ndipo amuna amakhala osakhulupirika chifukwa cha iyeyu.

29Ndani ali ndi tsoka? Ndani ali ndi chisoni?

Ndani ali pa mkangano? Ndani ali ndi madandawulo?

Ndani ali ndi zipsera zosadziwika uko zachokera? Ndani ali ndi maso ofiira?

30Ndi amene amakhalitsa pa mowa,

amene amapita nalawa vinyo osakanizidwa.

31Usatengeke mtima ndi kufiira kwa vinyo,

pamene akuwira mʼchikho

pamene akumweka bwino!

32Potsiriza pake amaluma ngati njoka,

ndipo amajompha ngati mphiri.

33Maso ako adzaona zinthu zachilendo

ndipo maganizo ndi mawu ako adzakhala osokonekera.

34Udzakhala ngati munthu amene ali gone pakati pa nyanja,

kapena ngati munthu wogona pa msonga ya mlongoti ya ngalawa.

35Iwe udzanena kuti, “Anandimenya, koma sindinapwetekedwe!

Andimenya koma sindinamve kanthu!

Kodi ndidzuka nthawi yanji?

Ndiye ndifunefunenso vinyo wina.”