Uzziah king of Judah
1Then all the people of Judah took Uzziah,26:1 Also called Azariah who was sixteen years old, and made him king in place of his father Amaziah. 2He was the one who rebuilt Elath and restored it to Judah after Amaziah rested with his ancestors.
3Uzziah was sixteen years old when he became king, and he reigned in Jerusalem for fifty-two years. His mother’s name was Jekoliah; she was from Jerusalem. 4He did what was right in the eyes of the Lord, just as his father Amaziah had done. 5He sought God during the days of Zechariah, who instructed him in the fear26:5 Many Hebrew manuscripts, Septuagint and Syriac; other Hebrew manuscripts vision of God. As long as he sought the Lord, God gave him success.
6He went to war against the Philistines and broke down the walls of Gath, Jabneh and Ashdod. He then rebuilt towns near Ashdod and elsewhere among the Philistines. 7God helped him against the Philistines and against the Arabs who lived in Gur Baal and against the Meunites. 8The Ammonites brought tribute to Uzziah, and his fame spread as far as the border of Egypt, because he had become very powerful.
9Uzziah built towers in Jerusalem at the Corner Gate, at the Valley Gate and at the angle of the wall, and he fortified them. 10He also built towers in the wilderness and dug many cisterns, because he had much livestock in the foothills and in the plain. He had people working his fields and vineyards in the hills and in the fertile lands, for he loved the soil.
11Uzziah had a well-trained army, ready to go out by divisions according to their numbers as mustered by Jeiel the secretary and Maaseiah the officer under the direction of Hananiah, one of the royal officials. 12The total number of family leaders over the fighting men was 2,600. 13Under their command was an army of 307,500 men trained for war, a powerful force to support the king against his enemies. 14Uzziah provided shields, spears, helmets, coats of armour, bows and slingstones for the entire army. 15In Jerusalem he made devices invented for use on the towers and on the corner defences so that soldiers could shoot arrows and hurl large stones from the walls. His fame spread far and wide, for he was greatly helped until he became powerful.
16But after Uzziah became powerful, his pride led to his downfall. He was unfaithful to the Lord his God, and entered the temple of the Lord to burn incense on the altar of incense. 17Azariah the priest with eighty other courageous priests of the Lord followed him in. 18They confronted King Uzziah and said, ‘It is not right for you, Uzziah, to burn incense to the Lord. That is for the priests, the descendants of Aaron, who have been consecrated to burn incense. Leave the sanctuary, for you have been unfaithful; and you will not be honoured by the Lord God.’
19Uzziah, who had a censer in his hand ready to burn incense, became angry. While he was raging at the priests in their presence before the incense altar in the Lord’s temple, leprosy26:19 The Hebrew for leprosy was used for various diseases affecting the skin; also in verses 20, 21 and 23. broke out on his forehead. 20When Azariah the chief priest and all the other priests looked at him, they saw that he had leprosy on his forehead, so they hurried him out. Indeed, he himself was eager to leave, because the Lord had afflicted him.
21King Uzziah had leprosy until the day he died. He lived in a separate house26:21 Or in a house where he was relieved of responsibilities – leprous, and excluded from the temple of the Lord. Jotham his son had charge of the palace and governed the people of the land.
22The other events of Uzziah’s reign, from beginning to end, are recorded by the prophet Isaiah son of Amoz. 23Uzziah rested with his ancestors and was buried near them in a cemetery that belonged to the kings, for people said, ‘He had leprosy.’ And Jotham his son succeeded him as king.
Ang Paghari ni Uzia sa Juda
(2 Hari 14:21-22; 15:1-7)
1Ang gipuli sa katawhan sa Juda kang Amazia ingon nga hari mao ang iyang 16 ka tuig nga anak nga si Uzia.26:1 Uzia: o, Azaria. 2Siya ang nagbawi sa Elat26:2 Elat: o, Elot. ug nagpatukod pag-usab niini human mamatay ang iyang amahan nga si Amazia. 3Nagaedad si Uzia ug 16 ka tuig sa dihang nahimo siyang hari. Sa Jerusalem siya nagpuyo, ug naghari siya sulod sa 52 ka tuig. Ang iyang inahan mao si Jecolia nga taga-Jerusalem. 4Gihimo ni Uzia ang maayo atubangan sa Ginoo, sama sa gihimo sa iyang amahan nga si Amazia. 5Midangop siya sa Dios sa panahon ni Zacarias, nga mao ang nagtudlo kaniya sa pagtahod sa Dios. Samtang nagapadayon siya sa pagdangop sa Ginoo, gipauswag usab siya sa Dios.
6Nakiggira siya sa mga Filistihanon ug giguba niya ang mga paril sa mga lungsod sa Gat, Jabne, ug Ashdod. Unya nagpatukod siyag bag-o nga mga lungsod duol sa Ashdod ug sa uban pa nga mga lungsod sa Filistia. 7Gitabangan siya sa Dios sa iyang pagpakiggira sa mga Filistihanon, mga Meunhon, ug sa mga Arabo nga nagapuyo sa Gur Baal. 8Nagbayad ug buhis ang mga Amonihanon ngadto kaniya, ug nabantog siya bisan sa utlanan sa Ehipto, tungod kay nahimo siyang labihan ka gamhanan.
9Gipalig-on pag-ayo ni Uzia ang Jerusalem pinaagi sa pagpatukod ug mga tore sa pultahan sa may eskina, sa pultahan nga nagaatubang sa patag, ug sa eskina diin magtagbo ang duha ka paril. 10Nagpatukod usab siyag mga tore sa kamingawan ug nagpakalot ug daghan mga bangag nga pundohanan ug tubig, tungod kay daghan siyag mga kahayopan sa kabungtoran sa kasadpan26:10 kabungtoran sa kasadpan: sa Hebreo, Shefela. ug sa kapatagan. Mahiligon usab siya sa pagpanguma. Aduna siyay mga tawo nga nagaatiman sa iyang uma ug tamnanan sa ubas sa kabungtoran ug sa kapatagan.
11Adunay mga hanas nga mga sundalo si Uzia nga andam sa pagpakiggira. Kini sila giorganisar ug gigrupo-grupo ni Jeil nga sekretaryo ug ni Maasea nga opisyal, ubos sa pagdumala ni Hanania nga usa sa mga opisyal sa hari. 122,600 ka mga pangulo sa pamilya ang komander niining maisog nga mga sundalo. 13Ang gidaghanon sa mga sundalo mga 307,500. Hanas kaayo sila sa pagpakiggira ug andam sa pagpanalipod sa hari batok sa iyang mga kaaway. 14Gihatagan sila ni Uzia ug mga taming, bangkaw, helmet, bisti nga panagang sa lawas, pana, ug mga bato alang sa lambayog. 15Nagpahimo usab si Uzia sa iyang hanas nga mga trabahante ug mga makina nga gamiton sa pagpamana ug sa paglabay ug dagkong mga bato gikan sa mga tore ug sa mga eskina sa mga paril. Nahimong inila si Uzia bisan asa, tungod kay gitabangan siya pag-ayo sa Ginoo hangtod nga nahimo siyang gamhanan.
16Apan sa dihang gamhanan na siya, nahimo usab siyang mapasigarbohon. Ug mao kini ang nakapalaglag kaniya. Gisupak niya ang Ginoo nga iyang Dios. Misulod siya sa templo sa Ginoo ug nangunay sa pagsunog ug insenso sa halaran. 17Misunod kaniya didto si Azaria nga pangulong pari ug ang 80 pa ka maisog nga mga pari sa Ginoo, 18ug gibadlong siya. Miingon sila, “Uzia, wala kay katungod nga magsunog ug insenso alang sa Ginoo. Kana nga buluhaton iya lang sa mga pari nga mga kaliwat ni Aaron. Sila ang gipili nga magsunog ug insenso. Gawas sa templo kay nakasala ka sa Ginoo! Dili ka panalanginan sa Ginoong Dios niining imong gibuhat.”
19Nasuko pag-ayo si Uzia sa mga pari. Ug samtang nagagunit siya sa sudlanan sa insenso didto duol sa halaran sa templo, gituboan ug ngilngig nga sakit sa panit26:19 ngilngig nga sakit sa panit: Tan-awa ang Lista sa mga Pulong sa luyo. ang iyang agtang. 20Sa dihang nakita ni Azaria nga pangulong pari ug sa mga kauban niya nga pari nga gituboan ug ngilngig nga sakit sa panit ang agtang ni Uzia, gipadali-dali nila siyag gawas sa templo. Ug bisan siya mismo midali-dalig gawas, tungod kay gisilotan siya sa Ginoo.
21Nagaantos sa ngilngig nga sakit sa panit si Haring Uzia hangtod sa adlaw nga namatay siya. Naglain siyag puyo ug wala tugoti nga makasulod sa templo. Si Jotam nga iyang anak mao ang midumala sa palasyo ug sa katawhan sa Juda. 22Ang uban pang sugilanon mahitungod sa paghari ni Uzia, gikan sa sinugdan hangtod sa kataposan, gisulat ni Propeta Isaias nga anak ni Amos. 23Sa dihang namatay si Uzia, gilubong siya duol sa gilubngan sa iyang mga katigulangan nga mga hari. Wala siya iipon kanila, tungod sa iyang ngilngig nga sakit sa panit. Si Jotam nga iyang anak mao ang mipuli kaniya ingon nga hari.
