Adonijah sets himself up as king
1When King David was very old, he could not keep warm even when they put covers over him. 2So his attendants said to him, ‘Let us look for a young virgin to serve the king and take care of him. She can lie beside him so that our lord the king may keep warm.’
3Then they searched throughout Israel for a beautiful young woman and found Abishag, a Shunammite, and brought her to the king. 4The woman was very beautiful; she took care of the king and waited on him, but the king had no sexual relations with her.
5Now Adonijah, whose mother was Haggith, put himself forward and said, ‘I will be king.’ So he got chariots and horses1:5 Or charioteers ready, with fifty men to run ahead of him. 6(His father had never rebuked him by asking, ‘Why do you behave as you do?’ He was also very handsome and was born next after Absalom.)
7Adonijah conferred with Joab son of Zeruiah and with Abiathar the priest, and they gave him their support. 8But Zadok the priest, Benaiah son of Jehoiada, Nathan the prophet, Shimei and Rei and David’s special guard did not join Adonijah.
9Adonijah then sacrificed sheep, cattle and fattened calves at the Stone of Zoheleth near En Rogel. He invited all his brothers, the king’s sons, and all the royal officials of Judah, 10but he did not invite Nathan the prophet or Benaiah or the special guard or his brother Solomon.
11Then Nathan asked Bathsheba, Solomon’s mother, ‘Have you not heard that Adonijah, the son of Haggith, has become king, and our lord David knows nothing about it? 12Now then, let me advise you how you can save your own life and the life of your son Solomon. 13Go in to King David and say to him, “My lord the king, did you not swear to me your servant: ‘Surely Solomon your son shall be king after me, and he will sit on my throne’? Why then has Adonijah become king?” 14While you are still there talking to the king, I will come in and add my word to what you have said.’
15So Bathsheba went to see the aged king in his room, where Abishag the Shunammite was attending him. 16Bathsheba bowed down, prostrating herself before the king.
‘What is it you want?’ the king asked.
17She said to him, ‘My lord, you yourself swore to me your servant by the Lord your God: “Solomon your son shall become king after me, and he will sit on my throne.” 18But now Adonijah has become king, and you, my lord the king, do not know about it. 19He has sacrificed great numbers of cattle, fattened calves, and sheep, and has invited all the king’s sons, Abiathar the priest and Joab the commander of the army, but he has not invited Solomon your servant. 20My lord the king, the eyes of all Israel are on you, to learn from you who will sit on the throne of my lord the king after him. 21Otherwise, as soon as my lord the king is laid to rest with his ancestors, I and my son Solomon will be treated as criminals.’
22While she was still speaking with the king, Nathan the prophet arrived. 23And the king was told, ‘Nathan the prophet is here.’ So he went before the king and bowed with his face to the ground.
24Nathan said, ‘Have you, my lord the king, declared that Adonijah shall be king after you, and that he will sit on your throne? 25Today he has gone down and sacrificed great numbers of cattle, fattened calves, and sheep. He has invited all the king’s sons, the commanders of the army and Abiathar the priest. At this very moment they are eating and drinking with him and saying, “Long live King Adonijah!” 26But me your servant, and Zadok the priest, and Benaiah son of Jehoiada, and your servant Solomon he did not invite. 27Is this something my lord the king has done without letting his servants know who should sit on the throne of my lord the king after him?’
David makes Solomon king
28Then King David said, ‘Call in Bathsheba.’ So she came into the king’s presence and stood before him.
29The king then took an oath: ‘As surely as the Lord lives, who has delivered me out of every trouble, 30I will surely carry out this very day what I swore to you by the Lord, the God of Israel: Solomon your son shall be king after me, and he will sit on my throne in my place.’
31Then Bathsheba bowed down with her face to the ground, prostrating herself before the king, and said, ‘May my lord King David live for ever!’
32King David said, ‘Call in Zadok the priest, Nathan the prophet and Benaiah son of Jehoiada.’ When they came before the king, 33he said to them: ‘Take your lord’s servants with you and put Solomon my son on my own mule and take him down to Gihon. 34There shall Zadok the priest and Nathan the prophet anoint him king over Israel. Blow the trumpet and shout, “Long live King Solomon!” 35Then you are to go up with him, and he is to come and sit on my throne and reign in my place. I have appointed him ruler over Israel and Judah.’
36Benaiah son of Jehoiada answered the king, ‘Amen! May the Lord, the God of my lord the king, so declare it. 37As the Lord was with my lord the king, so may he be with Solomon to make his throne even greater than the throne of my lord King David!’
38So Zadok the priest, Nathan the prophet, Benaiah son of Jehoiada, the Kerethites and the Pelethites went down and put Solomon on King David’s mule, and they escorted him to Gihon. 39Zadok the priest took the horn of oil from the sacred tent and anointed Solomon. Then they sounded the trumpet and all the people shouted, ‘Long live King Solomon!’ 40And all the people went up after him, playing pipes and rejoicing greatly, so that the ground shook with the sound.
41Adonijah and all the guests who were with him heard it as they were finishing their feast. On hearing the sound of the trumpet, Joab asked, ‘What’s the meaning of all the noise in the city?’
42Even as he was speaking, Jonathan son of Abiathar the priest arrived. Adonijah said, ‘Come in. A worthy man like you must be bringing good news.’
43‘Not at all!’ Jonathan answered. ‘Our lord King David has made Solomon king. 44The king has sent with him Zadok the priest, Nathan the prophet, Benaiah son of Jehoiada, the Kerethites and the Pelethites, and they have put him on the king’s mule, 45and Zadok the priest and Nathan the prophet have anointed him king at Gihon. From there they have gone up cheering, and the city resounds with it. That’s the noise you hear. 46Moreover, Solomon has taken his seat on the royal throne. 47Also, the royal officials have come to congratulate our lord King David, saying, “May your God make Solomon’s name more famous than yours and his throne greater than yours!” And the king bowed in worship on his bed 48and said, “Praise be to the Lord, the God of Israel, who has allowed my eyes to see a successor on my throne today.” ’
49At this, all Adonijah’s guests rose in alarm and dispersed. 50But Adonijah, in fear of Solomon, went and took hold of the horns of the altar. 51Then Solomon was told, ‘Adonijah is afraid of King Solomon and is clinging to the horns of the altar. He says, “Let King Solomon swear to me today that he will not put his servant to death with the sword.” ’
52Solomon replied, ‘If he shows himself to be worthy, not a hair of his head will fall to the ground; but if evil is found in him, he will die.’ 53Then King Solomon sent men, and they brought him down from the altar. And Adonijah came and bowed down to King Solomon, and Solomon said, ‘Go to your home.’
Ang Katapusan nga mga Inadlaw ni Haring David
1Tigulang na gid si Haring David, kag bisan habulan pa siya sang pila ka habol ginatugnawan gihapon siya. 2Gani nagsiling sa iya ang iya mga alagad, “Mahal nga Hari, tuguti kami nga mangita sang bataon nga dalaga nga mag-atipan sa imo. Magahulid siya sa imo agod indi ka matugnawan.” 3Gani nagpangita sila sang matahom nga dalaga sa bug-os nga Israel, kag nakita nila si Abishag nga taga-Shunem, kag gindala nila siya sa hari. 4Matahom gid si Abishag, kag nangin manug-atipan siya sang hari. Pero wala gid maghulid ang hari sa iya.
Gusto ni Adonia nga Mangin Hari
5Karon, si Adonia nga anak ni David kay Hagit nagpahambog nga mangin hari siya. Gani nagpreparar siya sang mga karwahe kag mga kabayo1:5 mga kabayo: ukon, mga manugkarwahe. kag 50 ka badigard nga mauna sa iya. 6Halin sang una ginapabay-an lang siya ni David kag wala siya ginasaway sa iya mga ginahimo. Guwapo gid si Adonia kag sunod siya nga manghod ni Absalom. 7Nagpakighambal siya kay Joab nga anak ni Zeruya kag kay Abiatar nga pari parte sa iya plano nga mangin hari, kag nagsugot ining duha sa pagbulig sa iya. 8Pero wala magbuylog sa iya si Zadok nga pari, si Benaya nga anak ni Jehoyada, si Natan nga propeta, si Shimei, si Rei, kag ang mga badigard ni David.
9Isa ka adlaw, nagkadto si Adonia sa Bato sang Zohelet malapit sa En Rogel, kag naghalad siya didto sang mga karnero, mga baka, kag pati mga ginpatambok nga torite nga mga baka. Gin-imbitar niya ang halos tanan niya nga mga utod nga lalaki nga mga anak ni David, kag ang halos tanan nga opisyal sang Juda. 10Pero wala niya pag-imbitara si Natan nga propeta, si Benaya, ang mga badigard sang hari, kag si Solomon nga iya utod.
11Nagkadto si Natan kay Batsheba nga iloy ni Solomon, kag nagpamangkot, “Wala ka bala kahibalo nga ginhimo ni Adonia ang iya kaugalingon nga hari, kag wala kahibalo si Haring David parte sini? 12Kon gusto mo nga maluwas ang imo kabuhi kag ang kabuhi sang imo anak nga si Solomon, sunda ang akon laygay. 13Kadtui si Haring David kag silinga siya, ‘Mahal nga Hari, indi bala nga nagpromisa ka sa akon nga ang aton1:13 aton: sa Hebreo, akon. Amo man sa bersikulo 17. anak nga si Solomon amo ang magabulos sa imo bilang hari? Ti, ngaa si Adonia ang nangin hari?’ 14Kag samtang nagapakighambal ka sa hari, masulod ako kag pamatud-an ko ang imo ginahambal.”
15Gani nagkadto si Batsheba sa kuwarto sang hari. Tigulang na gid ang hari kag si Abishag nga taga-Shunem amo ang nagaatipan sa iya. 16Nagluhod si Batsheba bilang pagtahod sa hari. Nagpamangkot sa iya ang hari, “Ano ang mahimo ko sa imo?”
17Nagsabat si Batsheba, “Mahal nga Hari, nagpromisa ka sa akon sa ngalan sang Ginoo nga imo Dios nga ang aton anak nga si Solomon amo ang magabulos sa imo bilang hari. 18Pero karon si Adonia na ang nangin hari, kag wala ka gid kahibalo sini. 19Naghalad siya sang madamo nga turo nga mga baka, ginpatambok nga torite nga mga baka, kag mga karnero, kag gin-imbitar niya ang tanan mo nga anak nga lalaki, magluwas lang kay Solomon nga imo alagad. Gin-imbitar man niya si Abiatar nga pari kag si Joab nga kumander sang imo mga soldado. 20Kag karon, Mahal nga Hari, nagahulat ang mga Israelinhon sa imo desisyon kon sin-o ang magabulos sa imo bilang hari. 21Kon indi ka magdesisyon, ako kag ang akon anak nga si Solomon kabigon nga mga traidor kon patay ka na.”
22Samtang nagapakighambal pa si Batsheba sa hari, nag-abot si Natan nga propeta. 23May nagsiling sa hari nga nag-abot si Natan, gani ginpatawag siya sang hari. Pagsulod ni Natan nagluhod siya bilang pagtahod sa hari, 24kag nagsiling, “Mahal nga Hari, nagsiling ka bala nga si Adonia amo ang magabulos sa imo bilang hari? 25Nagahalad siya subong sang madamo nga turo nga mga baka, ginpatambok nga torite nga mga baka, kag mga karnero. Kag gin-imbitar niya ang halos tanan mo nga anak nga lalaki, ang kumander sang imo mga soldado, kag si Abiatar nga pari. Nagakinaon kag nagaininom sila subong, kag nagasiling, ‘Mabuhay si Haring Adonia!’ 26Pero ako nga imo alagad wala niya pag-imbitara, pati man si Zadok nga pari, si Benaya nga anak ni Jehoyada, kag si Solomon nga imo alagad. 27Ginhimo mo gid bala ini, Mahal nga Hari, nga wala mo kami pagpahibalua kon sin-o ang magabulos sa imo bilang hari?”
Ginhimo ni David si Solomon nga Hari
28Nagsiling si Haring David, “Silinga si Batsheba nga magkadto diri.” Gani nagkadto si Batsheba sa hari. 29Dayon nagsumpa si Haring David, “Nagasumpa ako sa buhi nga Ginoo, nga nagluwas sa akon sa tanan nga katalagman, 30nga tumanon ko subong ang akon ginsumpa sa imo sa ngalan sang Ginoo, ang Dios sang Israel, nga si Solomon nga aton anak amo ang magabulos sa akon bilang hari.”
31Nagluhod dayon si Batsheba bilang pagtahod sa hari, kag nagsiling, “Mahal nga Haring David, kabay pa nga magkabuhi ka sing malawig!”1:31 sing malawig: ukon, hasta san-o. 32Nagsiling si Haring David, “Pakadtua diri si Zadok nga pari, si Natan nga propeta, kag si Benaya nga anak ni Jehoyada.” Gani nagkadto sila sa hari, 33kag nagsiling ang hari sa ila, “Pasakya ninyo ang akon anak nga si Solomon sa akon kabayo,1:33 kabayo: Ang sapat nga ginmitlang diri ginatawag sa English nga mule, kag kaanggid ini sa kabayo. kag dal-a ninyo siya pati ang akon mga opisyal sa Gihon. 34Pag-abot ninyo didto, kamo Zadok kag Natan amo ang magahaplas sang lana sa ulo ni Solomon sa pagpakita nga siya ang pinili nga hari sang Israel. Dayon patunuga ninyo ang budyong kag magsinggit, ‘Mabuhay si Haring Solomon!’ 35Pagkatapos updan ninyo siya sa pagbalik diri, kag magapungko siya sa akon trono kag magabulos sa akon bilang hari. Siya ang ginpili ko nga magdumala sa bug-os nga Israel kag Juda.”
36Nagsabat si Benaya nga anak ni Jehoyada, “Himuon namon ina! Kabay pa nga ang Ginoo nga imo Dios, Mahal nga Hari, magapamatuod sini. 37Kag subong nga ang Ginoo nag-upod sa imo, Mahal nga Hari, kabay pa nga mag-upod man siya kay Solomon, kag himuon niya nga mas mainuswagon pa ang iya paghari sang sa imo paghari.”
38Gani naglakat sila ni Zadok nga pari, Natan nga propeta, Benaya nga anak ni Jehoyada, kag ang mga badigard ni David nga mga Keretnon kag mga Peletnon. Ginpasakay nila si Solomon sa kabayo ni Haring David kag gindala sa Gihon. 39Pag-abot nila didto, ginkuha ni Zadok sa balaan nga tolda1:39 balaan nga tolda: Posible amo ang tolda nga ginpatindog ni David para butangan sang Kahon sang Kasugtanan. Tan-awa sa 2 Sam. 6:17. ang lana nga nasulod sa sungay nga suludlan, kag ginhaplasan niya si Solomon sa ulo. Ginpatunog nila ang budyong kag nagsinggit sila tanan, “Mabuhay si Haring Solomon!” 40Gindul-ong sang mga tawo si Haring Solomon pauli sa Jerusalem nga nagahinugyaw sa kalipay kag nagapatunog sang mga plawta. Daw sa nagauyog ang duta sa ila ginahod.
41Nabatian ini tanan ni Adonia kag sang iya mga bisita samtang nagahingapos sila sang ila punsyon. Pagkabati ni Joab sang budyong, nagpamangkot siya, “Ano bala ang natabo nga puwerte kagahod sa siyudad?” 42Samtang nagahambal pa siya, nag-abot si Jonatan nga anak ni Abiatar nga pari. Nagsiling si Adonia, “Sulod, kay maayo ka nga tawo, kag sigurado nga may dala ka nga maayo nga balita.” 43Nagsabat si Jonatan, “Indi maayo nga balita, kay ginhimo ni Haring David si Solomon nga hari. 44Ginpakadto niya siya sa Gihon kaupod si Zadok nga pari, si Natan nga propeta, si Benaya nga anak ni Jehoyada, kag ang iya mga badigard nga mga Keretnon kag mga Peletnon. Ginpasakay pa gani nila si Solomon sa kabayo sang hari. 45Pag-abot nila sa Gihon, ginhaplasan siya sang lana ni Zadok kag ni Natan sa pagpakita nga siya ang pinili nga hari. Bag-o lang sila nakabalik, amo gani nga nagahinugyaw ang mga tawo sa siyudad. Amo inang ginahod nga inyo nabatian. 46Kag karon si Solomon na ang nagapungko sa trono bilang hari. 47Dugang pa gid sini, nagkadto kay Haring David ang iya mga opisyal sa pagpadungog sa iya. Siling nila, ‘Kabay pa nga himuon sang imo Dios si Solomon nga mas bantog sang sa imo, kag himuon niya nga mas mainuswagon pa ang iya paghari sang sa imo paghari.’ Nagduko dayon si David sa iya hiligdaan sa pagsimba sa Ginoo, 48kag nagsiling, ‘Dalayawon ang Ginoo, ang Dios sang Israel, nga nagtugot sa akon nga makita ko subong nga adlaw ang pagbulos sang akon anak bilang hari.’ ”
49Pagkabati sini sang mga bisita ni Adonia, nagtilindog sila nga puwerte ang kahadlok, kag nag-iya-iya lakat. 50Hinadlukan man si Adonia kay Solomon, gani nagkadto siya sa balaan nga tolda kag nag-uyat sa mga sulosungay nga mga pamusod sang halaran.1:50 Ang bisan sin-o nga mag-uyat sa mga sulosungay nga mga pamusod sang halaran indi pagpatyon.
51Karon may nagsugid kay Solomon, “Nahadlok sa imo si Adonia, kag nagauyat siya subong sa mga sulosungay nga mga pamusod sang halaran. Nagapangabay siya nga magsumpa ka nga indi mo siya pagpatyon.” 52Nagsiling si Solomon, “Kon indi siya magtraidor sa akon, indi gid siya maano.1:52 indi gid siya maano: sa literal, wala sing bisan isa sang buhok niya ang mahulog sa duta. Pero kon magtraidor siya mapatay siya.” 53Dayon ginpakuha ni Haring Solomon si Adonia didto sa halaran, kag pag-abot ni Adonia, nagluhod siya bilang pagtahod kay Haring Solomon. Nagsiling si Solomon sa iya, “Magpauli ka.”
