Proverbs 3 – NIRV & VCB

New International Reader’s Version

Proverbs 3:1-35

More Good Things Come From Wisdom

1My son, do not forget my teaching.

Keep my commands in your heart.

2They will help you live for many years.

They will bring you peace and success.

3Don’t let love and truth ever leave you.

Tie them around your neck.

Write them on the tablet of your heart.

4Then you will find favor and a good name

in the eyes of God and people.

5Trust in the Lord with all your heart.

Do not depend on your own understanding.

6In all your ways obey him.

Then he will make your paths smooth and straight.

7Don’t be wise in your own eyes.

Have respect for the Lord and avoid evil.

8That will bring health to your body.

It will make your bones strong.

9Honor the Lord with your wealth.

Give him the first share of all your crops.

10Then your storerooms will be so full they can’t hold everything.

Your huge jars will spill over with fresh wine.

11My son, do not hate the Lord’s training.

Do not object when he corrects you.

12The Lord trains those he loves.

He is like a father who trains the son he is pleased with.

13Blessed is the one who finds wisdom.

Blessed is the one who gains understanding.

14Wisdom pays better than silver does.

She earns more than gold does.

15She is worth more than rubies.

Nothing you want can compare with her.

16Long life is in her right hand.

In her left hand are riches and honor.

17Her ways are pleasant ways.

All her paths lead to peace.

18She is a tree of life to those who take hold of her.

Those who hold her close will be blessed.

19By wisdom the Lord laid the earth’s foundations.

Through understanding he set the heavens in place.

20By his knowledge the seas were separated,

and the clouds dropped their dew.

21My son, do not let wisdom and understanding out of your sight.

Hold on to good sense and the understanding of what is right.

22They will be life for you.

They will be like a gracious necklace around your neck.

23Then you will go on your way in safety.

You will not trip and fall.

24When you lie down, you won’t be afraid.

When you lie down, you will sleep soundly.

25Don’t be terrified by sudden trouble.

Don’t be afraid when sinners are destroyed.

26The Lord will be at your side.

He will keep your feet from being caught in a trap.

27Don’t hold back good from those who are worthy of it.

Don’t hold it back when you can help.

28Suppose you already have something to give.

Don’t say to your neighbor,

“Come back tomorrow.

I’ll give it to you then.”

29Don’t plan to harm your neighbor.

He lives near you and trusts you.

30Don’t bring charges against anyone for no reason.

They have not harmed you.

31Don’t be jealous of a person who hurts others.

Don’t choose any of their ways.

32The Lord really hates sinful people.

But he makes honest people his closest friends.

33The Lord puts a curse on the houses of sinners.

But he blesses the homes of those who do what is right.

34He makes fun of proud people who make fun of others.

But he gives grace to those who are humble and treated badly.

35Wise people receive honor.

But foolish people get only shame.

Vietnamese Contemporary Bible

Châm Ngôn 3:1-35

Tin Cậy Chúa Hằng Hữu

1Con ơi, đừng quên lời ta dạy.

Nhưng giữ những mệnh lệnh ta trong lòng con.

2Nếu con làm vậy, con sẽ được gia tăng tuổi thọ,

và cho đời sống con thịnh vượng.

3Đừng để nhân từ, chân thật xa lìa con!

Hãy đeo vào cổ để nhắc nhớ.

Hãy ghi sâu vào lòng mình.

4Như thế, trước mặt Đức Chúa Trời và loài người,

con được ân huệ và sự hiểu biết chính đáng.

5Hãy hết lòng tin cậy Chúa Hằng Hữu;

đừng nương vào sự hiểu biết của riêng con.

6Trong các việc làm của con, hãy cầu xin Ngài,

và Ngài sẽ hướng dẫn con trong các nẻo con đi.

7Đừng khôn ngoan theo mắt mình.

Hãy kính sợ Chúa Hằng Hữu, xa lánh điều ác.

8Như thế, thân xác con sẽ mạnh khỏe

và xương con được cứng cáp.

9Hãy dùng tài sản và hoa lợi đầu mùa

mà tôn vinh Chúa Hằng Hữu.

10Như thế, kho thóc con đầy dẫy,

thùng chứa rượu mới tràn đầy.

11Con ơi, đừng coi thường sự sửa phạt của Chúa Hằng Hữu,

đừng bực mình khi Ngài trừng trị.

12Vì Chúa Hằng Hữu sửa dạy người Ngài yêu,

như cha đối với con yêu dấu.

13Phước cho người tìm được khôn ngoan,

vì nhận được sự thông sáng.

14Vì được nó có ích hơn được bạc,

và sinh lợi hơn vàng.

15Khôn ngoan quý hơn hồng ngọc;

không có gì con ao ước sánh kịp.

16Tay phải của khôn ngoan có trường thọ,

còn tay trái có giàu sang và vinh dự.

17Các đường của khôn ngoan đều thích thú;

mọi nẻo của nó đều an vui.

18Nó là cây vĩnh sinh cho người nắm lấy;

và hạnh phúc cho ai giữ chặt.

19Chúa Hằng Hữu do khôn ngoan sáng tạo đất;

và do thông sáng thiết lập trời.

20Do tri thức Ngài, biển sâu mở toang,

và mây đọng thành sương.

21Con ơi, hãy giữ khôn ngoan thật và thận trọng.

Đừng để nó xa tầm mắt con.

22Nó là sức sống trong tâm hồn,

là trang sức duyên dáng nơi cổ con.

23Nhờ đó, con tiến bước an toàn,

chân con không vấp ngã.

24Khi nằm, con không phải lo lắng,

vừa ngã lưng, con đã ngon giấc.

25Khi thấy người ác gặp tai họa hay hủy diệt bất ngờ,

con không hoang mang lo sợ,

26vì Chúa Hằng Hữu là Đấng con tin cậy.

Ngài sẽ giữ chân con khỏi cạm bẫy.

27Đừng từ chối làm lành cho người xứng đáng

khi con có năng lực làm việc ấy.

28Nếu hiện tại con có thể giúp người láng giềng, thì đừng nói:

“Ngày mai hãy trở lại, tôi sẽ giúp anh.”

29Đừng mưu đồ ám hại láng giềng,

vì họ vẫn có lòng tin cậy nơi con.

30Đừng vô cớ cáo tội ai,

khi người ấy không gây cho con thiệt hại.

31Đừng thèm muốn địa vị người dữ dằn,

cũng đừng bước theo con đường họ đi.

32Vì Chúa Hằng Hữu ghét người hư hoại,

nhưng thổ lộ tâm tình với ai ngay lành.

33Chúa Hằng Hữu nguyền rủa nhà của người ác,

nhưng đổ phước lành trên nhà người công chính.

34Chúa Hằng Hữu cười chê người kiêu căng báng bổ,

nhưng ban ơn phước trên người khiêm nhu.

35Vinh dự là gia tài Chúa dành cho người khôn,

còn xấu hổ nhuốc nhơ là phần của người dại dột.