1Joseph threw himself on his father’s body. He wept over him and kissed him. 2Then Joseph talked to the doctors who served him. He told them to prepare the body of his father Israel to be buried. So the doctors prepared it. 3They took 40 days to do it. They needed that much time to prepare a body in the right way. The Egyptians mourned for Jacob 70 days.
4After the days of sadness had passed, Joseph went to Pharaoh’s officials. He said to them, “If you are pleased with me, speak to Pharaoh for me. Tell him, 5‘My father made me give my word to him. He said, “I’m about to die. Bury me in the tomb I dug for myself in the land of Canaan.” So let me go there and bury my father. Then I’ll come back.’ ”
6Pharaoh said, “Go there and bury your father. Do what he made you promise to do.”
7So Joseph went to Canaan to bury his father. All Pharaoh’s officials went with him. They were the important people of his court and all the leaders of Egypt. 8Joseph’s family also went. His brothers and all the rest of his father’s family went. Only their children and their flocks and herds were left in Goshen. 9Chariots and horsemen also went up with him. It was a very large group.
10They came to Atad, a place where grain was processed. It was near the Jordan River. There they sobbed loudly and bitterly. Joseph set apart seven days of sadness to honor his father’s memory. 11The Canaanites living in that area saw how sad all of them were. They said, “The Egyptians are having a very special service for the dead.” That’s why that place near the Jordan River is called Abel of the Egyptians.
12So Jacob’s sons did exactly as he had commanded them. 13They carried his body to the land of Canaan. They buried it in the cave in the field of Machpelah near Mamre. Abraham had bought the cave as a place where he could bury his wife’s body. He had bought the cave and the field from Ephron, the Hittite. 14After Joseph buried his father, he went back to Egypt. His brothers and all the others who had gone to help him bury his father went back with him.
Joseph Calms His Brothers’ Fears
15Now that their father was dead, Joseph’s brothers were worried. They said, “Remember all the bad things we did to Joseph? What if he decides to hold those things against us? What if he pays us back for them?” 16So they sent a message to Joseph. They said, “Your father gave us directions before he died. 17He said, ‘Here’s what you must say to Joseph. Tell him, “I’m asking you to forgive your brothers. Forgive the terrible things they did to you. Forgive them for treating you so badly.” ’ Now then, please forgive our sins. We serve the God of your father.” When their message came to Joseph, he wept.
18Then his brothers came and threw themselves down in front of him. “We are your slaves,” they said.
19But Joseph said to them, “Don’t be afraid. Do you think I’m God? 20You planned to harm me. But God planned it for good. He planned to do what is now being done. He wanted to save many lives. 21So then, don’t be afraid. I’ll provide for you and your children.” He calmed their fears. And he spoke in a kind way to them.
Joseph Dies
22Joseph stayed in Egypt, along with all his father’s family. He lived 110 years. 23He lived long enough to see Ephraim’s children and grandchildren. When the children of Makir were born, they were placed on Joseph’s knees and counted as his own children. Makir was the son of Manasseh.
24Joseph said to his brothers, “I’m about to die. But God will surely come to help you. He’ll take you up out of this land. He’ll bring you to the land he promised to give to Abraham, Isaac and Jacob.” 25Joseph made the Israelites promise him. He said, “God will surely come to help you. Then you must carry my bones up from this place.”
26So Joseph died at the age of 110. They prepared his body to be buried. Then he was placed in a casket in Egypt.
1Ginhakos dayon ni Jose ang iya amay kag ginhalukan nga nagahibi. 2Dayon ginsugo niya ang iya mga manugbalsamar nga balsamaron ang iya amay. Gani ginbalsamar nila siya. 3Ang kalawigon sang pagbalsamar sa iya 40 ka adlaw, suno sa kinaandan sang mga taga-Egipto. Nagpangasubo ang mga Egiptohanon para kay Jacob sa sulod sang 70 ka adlaw.
4Sang matapos ang ila pagpangasubo, nagsiling si Jose sa mga opisyal sang hari sang Egipto, “Kon mahimo hambala ninyo ang hari 5nga tugutan niya ako nga ilubong ko ang akon amay sa Canaan. Kay antes siya mapatay, ginpasumpa niya ako nga ilubong ko siya sa lulubngan nga iya ginpahimo sa Canaan. Pagkatapos lubong mabalik man dayon ako.” 6Pagkahibalo sang hari, nagsiling siya kay Jose, “Tumana ang imo ginsumpa sa imo amay. Lakat ka kag ilubong siya.”
7Gani naglakat si Jose kaupod ang madamo nga mga opisyal sang hari: ang mga manugdumala sang palasyo kag ang mga manugdumala sang Egipto. 8Kaupod man ang panimalay ni Jose kag ang panimalay sang iya mga utod, ang bilog nga panimalay ni Jacob. Ang nabilin sa Goshen amo lang ang ila magagmay nga mga kabataan kag ang ila mga kasapatan. 9Kaupod man nila ang mga karwahe kag mga manugkabayo. Madamo gid sila.
10Pag-abot nila sa linasan sa Atad, malapit sa Suba sang Jordan, nagpangasubo sila didto para kay Jacob kag puwerte gid ang ila paghibi. Nagpangasubo si Jose sing pito ka adlaw para sa iya amay. 11Pagkakita sang mga Canaanhon sang ila pagpangasubo sa may linasan sa Atad, nagsiling sila, “Puwerte gid ang pagpangasubo sang mga Egiptohanon.” Gani ato nga lugar nga malapit sa Suba sang Jordan gintawag nga Abel Mizraim.50:11 Abel Mizraim: buot silingon, pagpangasubo sang mga Egiptohanon.
12Gintuman sang mga anak ni Jacob ang iya ginbilin sa ila. 13Kay gindala nila ang iya bangkay sa Canaan kag ginlubong sa kuweba nga ara sa uma sa Macpela, sa sidlangan sang Mamre. Ginbakal ni Abraham ang ini nga uma kay Efron nga Hithanon para himuon nga lulubngan. 14Pagkatapos sang lubong, nagbalik si Jose sa Egipto upod ang iya mga utod kag ang tanan nga nag-upod sa paglubong.
Nagpasalig si Jose sa Iya mga Utod
15Karon nga patay na ang ila amay, nagsiling ang mga utod ni Jose, “Basi nagadumot pa si Jose sa aton kag balusan niya kita sa ginhimo naton sa iya.” 16Gani nagpadala sila sang mensahi kay Jose nga nagasiling, “Nagbilin ang aton amay antes siya mapatay 17nga hambalon ka nga patawaron mo kami sa malain nga ginhimo namon sa imo. Gani karon, kabay pa nga patawaron mo kami nga alagad man sang Dios sang aton amay.” Sang makaabot ang ila mensahi kay Jose, naghibi siya.
18Sang ulihi nagkadto mismo ang iya mga utod sa iya. Pag-abot nila, nagluhod sila sa iya atubangan bilang pagtahod. Dayon nagsiling sila, “Handa kami nga mangin ulipon mo.” 19Pero nagsabat si Jose sa ila, “Indi kamo magkahadlok. Dios bala ako para magsilot sa inyo? 20Matuod nga nagplano kamo sang malain sa akon, pero ginplano na sang Dios nga magaresulta ato sang kaayuhan nga amo ang pagluwas subong sang madamo nga tawo sa gutom. 21Gani indi kamo magkahadlok. Sustentuhan ko kamo sang pagkaon pati ang inyo mga kabataan.” Ginpasalig sila ni Jose kag napahamtang ang ila balatyagon.
Ang Pagkapatay ni Jose
22Nagtiner si Jose sa Egipto upod ang bug-os nga panimalay sang iya amay. Nagkabuhi siya sing 110 ka tuig, 23kag iya pa nakita ang iya mga apo sa tuhod sa iya anak nga si Efraim kag sa iya apo nga si Makir nga anak ni Manase. Ginkabig niya bilang kaugalingon nga anak ang mga anak ni Makir.
24Karon, nagsiling si Jose sa iya mga paryente, “Madali na lang ako mapatay, pero indi gid kamo pagpabay-an sang Dios. Kuhaon niya kamo sa sini nga lugar kag dal-on sa lugar nga iya ginpromisa kay Abraham, Isaac kag Jacob.” 25Dayon ginpasumpa ni Jose ang mga Israelinhon. Siling niya, “Ipromisa ninyo nga kon pahalinon na kamo diri sang Dios, dal-on man ninyo ang akon tul-an sa inyo paghalin sa sini nga lugar.”
26Napatay si Jose sa edad nga 110 ka tuig. Ginbalsamar siya kag ginbutang sa lungon didto sa Egipto.
