1The Lord’s message about Baasha came to Jehu, the son of Hanani. Here is what the Lord said about Baasha. 2“I lifted you up from the dust. I appointed you king over my people Israel. But you lived the way Jeroboam had lived. You also caused my people Israel to sin. And their sins made me very angry. 3So I am about to destroy you, Baasha, and your royal house. I will make your house like the royal house of Jeroboam, the son of Nebat. 4Some of the people who belong to you will die in the city. Dogs will eat them up. Others will die in the country. The birds will eat them.”
5The other events of Baasha’s rule are written down. What he did and what he accomplished are written in the official records of the kings of Israel. 6Baasha joined the members of his family who had already died. He was buried in Tirzah. Baasha’s son Elah became the next king after him.
7The Lord’s message came through the prophet Jehu, the son of Hanani. It was against Baasha and his royal house. Baasha had done all kinds of evil things in the sight of the Lord. Baasha had also destroyed the royal house of Jeroboam. What Baasha did had made the Lord very angry. So Baasha had become as sinful as the royal house of Jeroboam had been.
Elah King of Israel
8Elah became king of Israel. It was in the 26th year that Asa was king of Judah. Elah ruled in Tirzah for two years. He was the son of Baasha.
9Zimri was one of Elah’s officials. He commanded half of Elah’s chariot drivers. He made plans against Elah. Elah was in Tirzah at the time. He was getting drunk in the home of Arza. Arza was in charge of the palace at Tirzah. 10Zimri came in. He struck Elah down and killed him. It was in the 27th year of Asa, the king of Judah. Zimri became the next king after Elah.
11As soon as Zimri was seated on the throne as king, he killed off Baasha’s whole family. He didn’t even spare one male. It didn’t matter whether it was a relative or a friend. 12So Zimri destroyed the whole family of Baasha. That’s what the Lord had said would happen. He had spoken against Baasha through Jehu the prophet. 13Baasha and his son Elah had committed all kinds of sin. They had also caused Israel to commit the same sins. So Israel made the Lord very angry. They did it by worshiping worthless statues of gods. The Lord is the God of Israel.
14The other events of Elah’s rule are written down. Everything he did is written in the official records of the kings of Israel.
Zimri King of Israel
15Zimri ruled in Tirzah for seven days. It was in the 27th year that Asa was king of Judah. The army of Israel had set up camp near Gibbethon. It was a Philistine town. 16The Israelites in the camp heard that Zimri had made plans against King Elah. They also heard that Zimri had murdered him. So they announced that Omri was king over Israel. He was the commander of the army. They made him king that day in the camp. 17Then Omri and all his men pulled back from Gibbethon. They marched to Tirzah and surrounded it. They attacked it and captured it. 18Zimri saw that they had taken over the city. So he went into the safest place in the royal palace. He set the palace on fire all around him. He died there 19because of the sins he had committed. He had done what was evil in the sight of the Lord. He had lived the way Jeroboam had lived. He had committed the same sin Jeroboam had caused Israel to commit.
20The other events of Zimri’s rule are written down. The way he turned against King Elah and killed him is written down. All these things are written in the official records of the kings of Israel.
Omri King of Israel
21The Israelites divided up into two groups. Half of them wanted Tibni to be king. He was the son of Ginath. The other half wanted Omri. 22But Omri’s followers were stronger than those of Tibni, the son of Ginath. So Tibni died. And Omri began to rule.
23Omri became king of Israel. It was in the 31st year that Asa was king of Judah. Omri ruled for 12 years. He ruled in Tirzah for six of those years. 24He bought the hill of Samaria from Shemer. He weighed out 150 pounds of silver for it. Then he built a city on the hill. He called it Samaria. He named it after Shemer. Shemer had owned the hill before him.
25But Omri did what was evil in the sight of the Lord. He sinned more than all the kings who had ruled before him. 26He lived the way Jeroboam, the son of Nebat, had lived. He committed the same sin Jeroboam had caused Israel to commit. Israel made the Lord very angry. They did it by worshiping worthless statues of gods. The Lord is the God of Israel.
27The other events of Omri’s rule are written down. Everything he did and the things he accomplished are written in the official records of the kings of Israel. 28Omri joined the members of his family who had already died. He was buried in Samaria. Omri’s son Ahab became the next king after him.
Ahab King of Israel
29Ahab became king of Israel. It was in the 38th year that Asa was king of Judah. Ahab ruled over Israel in Samaria for 22 years. He was the son of Omri. 30Ahab, the son of Omri, did what was evil in the sight of the Lord. He did more evil things than any of the kings who had ruled before him. 31He thought it was only a small thing to commit the sins Jeroboam, the son of Nebat, had committed. Ahab also married Jezebel. She was Ethbaal’s daughter. Ethbaal was king of the people of Sidon. Ahab began to serve the god named Baal and worship him. 32He set up an altar to honor Baal. He set it up in the temple of Baal that he built in Samaria. 33Ahab also made a pole used to worship the female god named Asherah. He made the Lord very angry. Ahab did more to make him angry than all the kings of Israel had done before him. The Lord is the God of Israel.
34In Ahab’s time, Hiel from Bethel rebuilt Jericho. When he laid its foundations, it cost him the life of his oldest son Abiram. When he set up its gates, it cost him the life of his youngest son Segub. That’s what the Lord had said would happen. He had spoken it through Joshua, the son of Nun.
1فەرمایشتی یەزدان بۆ یێهوی کوڕی حەنانی هات سەبارەت بە بەعشا: 2«لەبەر ئەوەی لە خۆڵەوە تۆم بەرزکردەوە و تۆم کردە فەرمانڕەوای ئیسرائیلی گەلەکەی خۆم، بەڵام تۆ ڕێچکەی یارۆڤعامت گرتەبەر و وات لە ئیسرائیلی گەلەکەی من کرد گوناه بکەن و بە گوناهەکانیان پەستم بکەن، 3لەبەر ئەوە بەعشا و بنەماڵەکەی ڕیشەکێش دەکەم، بنەماڵەکەی تۆ وەک بنەماڵەکەی یارۆڤعامی کوڕی نەڤاتی لێ دەکەم. 4هەرکەسێکی بەعشا لە شار بمرێت سەگ دەیخوات، ئەوەشی لە کێڵگە بمرێت باڵندەی ئاسمان.»
5ڕووداوەکانی دیکەی پاشایەتی بەعشا، ئەوەی کردی و ئەو پاڵەوانییەتییەی کە نواندی لە پەڕتووکی کاروباری ڕۆژانەی پاشاکانی ئیسرائیل تۆمار کراون. 6بەعشا لەگەڵ باوباپیرانی سەری نایەوە و لە تیرزە نێژرا. ئیتر ئێلەی کوڕیشی لە جێی ئەو بوو بە پاشا.
7هەروەها لە ڕێگەی یێهو پێغەمبەری کوڕی حەنانیەوە فەرمایشتی یەزدان هات سەبارەت بە بەعشا و بنەماڵەکەی بەهۆی هەموو ئەو خراپانەی لەبەرچاوی یەزدان کردبووی، بەوەی کە بە کردەوەکانی پەستی کرد، وەک بنەماڵەی یارۆڤعامی لێهات، هەروەها بەهۆی ئەوەشەوە کە بنەماڵەی یارۆڤعامی لەناو برد.
پاشایەتی ئێلە لە ئیسرائیل
8لە بیست و شەشەمین ساڵی پاشایەتی ئاسا پاشای یەهودا، ئێلەی کوڕی بەعشا لە تیرزە بوو بە پاشای ئیسرائیل، دوو ساڵ پاشایەتی کرد.
9زیمری کاربەدەستی کە فەرماندەی نیوەی گالیسکەکانی پاشا بوو، پیلانی لە دژی گێڕا. کاتێک ئێلە لە ماڵی ئەرچا بوو لە تیرزە، ئەوەی کە سەرپەرشتیاری کۆشکەکەی ئەو بوو لە تیرزە، دەیخواردەوە و سەرخۆش بوو، 10زیمری هاتە ژوورەوە و لێیدا و کوشتی. لە بیست و حەوتەمین ساڵی ئاسا پاشای یەهودا لە جێی ئەو بوو بە پاشا.
11کاتێک بوو بە پاشا و لەسەر تەختەکەی ئەو دانیشت، هەموو بنەماڵەی بەعشای کوشت. بە جۆرێک کە هیچ نێرینەیەکی لە کەسوکار و نزیک و دۆستانی نەهێشتەوە. 12زیمری هەموو بنەماڵەی بەعشای لەناوبرد، هەروەکو فەرمایشتەکەی یەزدان کە لە ڕێگەی یێهو پێغەمبەرەوە سەبارەت بە بەعشا فەرمووبووی. 13لەبەر هەموو گوناهەکانی بەعشا و گوناهەکانی ئێلەی کوڕی کە کردیان و بەهۆیانەوە وایان لە ئیسرائیل کرد گوناه بکەن و بە بتە پووچەکانیان یەزدانی پەروەردگاری ئیسرائیل پەست بکەن.
14ڕووداوەکانی دیکەی پاشایەتی ئێلە و هەموو ئەوەی کردی لە پەڕتووکی کاروباری ڕۆژانەی پاشاکانی ئیسرائیل تۆمار کراون.
پاشایەتی زیمری
15لە بیست و حەوتەمین ساڵی پاشایەتی ئاسا پاشای یەهودا، زیمری حەوت ڕۆژ لە تیرزە بوو بە پاشا، سوپاش گەمارۆی گیبەتۆنی فەلەستییەکانیان دابوو. 16کاتێک ئەو ئیسرائیلییانەی کە گەمارۆی گیبەتۆنیان دابوو بیستیان گوترا زیمری پیلانی گێڕاوە و پاشاشی کوشتووە، هەموویان هەر لەو ڕۆژەدا لەناو ئۆردوگاکە جاڕیان دا و عۆمریی فەرماندەی گشتی سوپایان کردە پاشای ئیسرائیل. 17ئینجا عۆمری و هەموو ئیسرائیل لەگەڵی لە گیبەتۆنەوە کشانەوە و تیرزەیان گەمارۆ دا. 18ئەوە بوو کە زیمری بینی شارەکە گیرا، چووە ناو قەڵای کۆشکی پاشا، کۆشکی پاشای بە ئاگر بەسەر خۆیدا سووتاند و مرد، 19ئەمەش بەهۆی ئەو گوناهانەوە بوو کە کردی، بەوەی لەبەرچاوی یەزدان خراپەکاری کرد، بەدوای ڕێگای یارۆڤعام کەوت و هەمان گوناهی ئەوی کرد کە بەهۆیەوە وای کردبوو ئیسرائیل گوناه بکات.
20ڕووداوەکانی دیکەی پاشایەتی زیمری و ئەو پیلانەی کە گێڕای لە پەڕتووکی کاروباری ڕۆژانەی پاشاکانی ئیسرائیل تۆمار کراون.
پاشایەتی عۆمری
21لەو کاتەدا گەلی ئیسرائیل بووە دوو بەش، نیوەی گەل بەدوای تیڤنی کوڕی گینەتەوە بوون هەتا بیکەنە پاشا، نیوەکەی دیکەش بەدوای عۆمرییەوە بوون. 22ئەو نیوەیەی گەل کە بەدوای عۆمرییەوە بوون زاڵبوون بەسەر ئەو نیوەیەی کە بەدوای تیڤنی کوڕی گینەتەوە بوون، جا تیڤنی کوژرا و عۆمری بوو بە پاشا.
23لە سی و یەکەمین ساڵی پاشایەتی ئاسا پاشای یەهودا عۆمری بوو بە پاشای ئیسرائیل، بۆ ماوەی دوازدە ساڵ پاشایەتی کرد، شەش ساڵ لە تیرزە بوو. 24ئینجا چیای سامیرەی لە شەمەر بە دوو تالنت زیو16:24 دوو تالنت: نزیکەی 70 کیلۆگرام. کڕی و دەستی بە بنیادنان کرد لە چیاکە، ئەو شارەی کە بنیادی نا، ناوی لێنا سامیرە بە ناوی شەمەری خاوەنی چیای سامیرەوە.
25عۆمریش لەبەرچاوی یەزدان خراپەکاری کرد، لە هەموو ئەوانەی پێش خۆی زیاتر خراپەی کرد. 26بەدوای ڕێگای یارۆڤعامی کوڕی نەڤات کەوت و هەمان گوناهی ئەوی کرد کە بەهۆیەوە وای کردبوو ئیسرائیل گوناه بکات، بە پەستکردنی یەزدانی پەروەردگاری ئیسرائیل بە بتە پووچەکانیان.
27ڕووداوەکانی دیکەی پاشایەتی عۆمری و ئەوەی کردی و ئەو پاڵەوانییەتییەی کە نواندی لە پەڕتووکی کاروباری ڕۆژانەی پاشاکانی ئیسرائیل تۆمار کراون. 28عۆمری لەگەڵ باوباپیرانی سەری نایەوە و لە سامیرە نێژرا. ئیتر ئەحاڤی کوڕی لەدوای خۆی بوو بە پاشا.
دەستپێکی پاشایەتی ئەحاڤ
29ئەحاڤی کوڕی عۆمری لە سی و هەشتەمین ساڵی پاشایەتی ئاسا پاشای یەهودا بوو بە پاشای ئیسرائیل، بیست و دوو ساڵ لە سامیرە پاشایەتی ئیسرائیلی کرد. 30ئەحاڤی کوڕی عۆمریش لە هەموو ئەوانەی پێش خۆی زیاتر لەبەرچاوی یەزدان خراپەکاری کرد. 31نەک هەر تەنها گوناهەکانی یارۆڤعامی کوڕی نەڤاتی بەلاوە کەم بوو، بەڵکو ئیزابێلی کچی ئەسبەعلی پاشای سەیدائییەکانیشی هێنا و چوو بەعلی پەرست و کڕنۆشی بۆ برد. 32لەناو پەرستگای بەعل قوربانگایەکیشی بۆ بەعل دروستکرد، کە لە سامیرە بنیادی نابوو. 33هەروەها ئەحاڤ ستوونە ئەشێرایەکی دروستکرد و لە هەموو پاشاکانی ئیسرائیلیش کە لەپێش خۆیەوە بوون زیاتری کرد بۆ پەستکردنی یەزدانی پەروەردگاری ئیسرائیل.
34لە سەردەمی ئەحاڤ، حیێلی بێتئێلی ئەریحای بنیاد نایەوە. کاتێک دەستی بە دانانی بناغەکە کرد، ئەبیرامی کوڕە نۆبەرەکەی مرد، هەروەها کاتێک دەرگاکانی چەقاند سگوڤی کوڕە بچووکەکەی مرد، هەروەک چۆن فەرمایشتی یەزدان لەسەر زاری یەشوعی کوڕی نون فەرمووبووی.
