Waamuzi 1 – NEN & HLGN

Kiswahili Contemporary Version (Neno: Bibilia Takatifu)

Waamuzi 1:1-36

Israeli Wapigana Na Wakanaani Waliobaki

11:1 Yos 24:29; Hes 2:3-9; Amu 20:18; 1Fal 20:14; Mwa 10:18; Amu 3:1-6; Hes 27:21Baada ya kifo cha Yoshua, Waisraeli wakamuuliza Bwana, “Ni nani atakayetangulia kupanda mbele yetu kwa ajili ya kupigana na Wakanaani?”

21:2 Mwa 49:10; Amu 3:25; 4:7, 14; 7:9Bwana akajibu, “Yuda ndiye atakayetangulia; nimewapa hiyo nchi mikononi mwao.”

3Ndipo watu wa Yuda wakawaambia Wasimeoni ndugu zao, “Pandeni pamoja nasi katika nchi tuliyopewa, ili tupate kupigana na Wakanaani. Sisi pia tutakwenda pamoja nanyi katika sehemu yenu mliyopewa.” Basi Wasimeoni wakaenda pamoja nao.

41:4 Mwa 13:7; Yos 3:10; 1Sam 11:8Yuda aliposhambulia, Bwana akawatia Wakanaani na Waperizi mikononi mwao, nao wakawaua watu 10,000 huko Bezeki. 5Huko ndiko walipomkuta huyo Adoni-Bezeki, nao wakapigana naye na kuwafanya Wakanaani na Waperizi wakimbie. 6Adoni-Bezeki pia alikimbia, nao wakamfuata na kumkamata, wakamkata vidole vyake gumba vya mikono na vya miguu.

71:7 Law 24:19; Yer 25:12; Yos 10:1Ndipo Adoni-Bezeki akasema, “Nimewatendea wafalme sabini kama nilivyotendewa na kuwalisha makombo ya chakula chini ya meza yangu. Sasa Mungu amenilipa haya, kama yale niliyowatendea.” Wakamleta Yerusalemu, naye akafa huko.

81:8 Amu 1:21; Yos 15:63; 2Sam 5:6Watu wa Yuda wakashambulia pia Yerusalemu na kuiteka. Wakaupiga mji kwa upanga na kuuchoma kwa moto.

91:9 Hes 13:17; Mwa 12:9; Hes 21:1; Isa 30:6Baada ya hayo, watu wa Yuda wakateremka kupigana na Wakanaani walioishi katika nchi ya vilima, yaani, Negebu na nchi chini ya vilima vya magharibi. 101:10 Mwa 13:18; 35:27; Hes 13:22; Yos 15:14Yuda wakakabiliana na Wakanaani walioishi Hebroni (ambayo hapo kwanza iliitwa Kiriath-Arba) na kuwashinda Sheshai, Ahimani na Talmai.

111:11 Yos 10:38Kutoka huko wakasonga mbele kukabiliana na watu walioishi Debiri (ambao hapo kwanza uliitwa Kiriath-Seferi.) 12Kalebu akasema, “Nitamwoza binti yangu Aksa kwa mtu atakayeweza kupigana na kuteka Kiriath-Seferi.” 13Basi Othnieli mwana wa Kenazi, ndugu mdogo wa huyo Kalebu, akawashinda, kwa hiyo Kalebu akamtoa binti yake Aksa akaolewa naye.

14Siku moja Aksa alipokuja kwa Othnieli, alimsihi Othnieli amwombe baba yake, Kalebu, shamba. Aksa aliposhuka kutoka juu ya punda wake, Kalebu akamuuliza, “Je, wataka nikufanyie nini?”

151:15 Hes 13:6Akamjibu, “Naomba unifanyie jambo moja la hisani. Kwa kuwa umenipa ardhi huko Negebu, nipe pia chemchemi za maji.” Ndipo Kalebu akampa chemchemi za juu na za chini.

161:16 Hes 10:29; Mwa 15:191:16 Kum 34:3; Amu 3:13; 2Nya 28:15; Hes 21:1; Yos 12:14Wazao wa yule Mkeni, baba mkwe wa Mose, wakapanda pamoja na watu wa Yuda kutoka Mji wa Mitende,1:16 Yaani Yeriko. wakaenda kuishi miongoni mwa watu wa jangwa ya Yuda huko Negebu karibu na mji wa Aradi.

171:17 Hes 14:45Basi watu wa Yuda wakaenda na Wasimeoni ndugu zao kushambulia Wakanaani waishio Sefathi, nao wakauangamiza huo mji kabisa. Kwa hiyo huo mji ukaitwa Horma1:17 Horma maana yake ni Maangamizi. 181:18 Yos 11:22; 13:3Watu wa Yuda wakatwaa pia Gaza, Ashkeloni na Ekroni, kila mji na vijiji vyake vinavyouzunguka.

191:19 Hes 14:43; 13:17; Yos 17:16Bwana alikuwa pamoja na watu wa Yuda. Wakaimiliki nchi ya vilima, lakini hawakuweza kuwafukuza watu waliokaa katika hiyo tambarare, kwa sababu walikuwa na magari ya chuma. 201:20 Yos 10:36; 14:13Kama vile Mose alivyoahidi, Kalebu alipewa Hebroni, naye akawafukuza wana watatu wa Anaki. 211:21 Yos 9:15; 15:63Hata hivyo, Wabenyamini walishindwa kuwafukuza Wayebusi, waliokuwa wanaishi Yerusalemu; hivyo hadi leo Wayebusi huishi humo pamoja na Wabenyamini.

221:22 Amu 10:9; Yos 7:2Basi nyumba ya Yosefu wakashambulia Betheli, naye Bwana alikuwa pamoja nao. 231:23 Mwa 28:19Walipotuma watu kwenda kupeleleza Betheli (ambao hapo kwanza uliitwa Luzu), 241:24 Mwa 47:29; Yos 2:12-14wale wapelelezi wakaona mtu anatoka mjini, nao wakamwambia, “Tuonyeshe jinsi ya kuingia mjini nasi tutakutendea wema.” 251:25 Yos 6:25Hivyo akawaonyesha, nao wakaupiga mji kwa upanga lakini wakamhifadhi hai yule mtu na jamaa yake yote. 261:26 Kum 7:1; Eze 6:3; Mwa 19:19Yule mtu akaenda hadi nchi ya Wahiti, ambapo aliujenga mji na kuuita Luzu, ambao ndio jina lake hadi leo.

271:27 1Fal 9:21; Yos 11:2; 17:11; 12:21Lakini Manase hawakuwafukuza watu wa Beth-Shani na vijiji vyake, au watu wa Taanaki na vijiji vyake, au watu wa Dori na vijiji vyake, au watu wa Ibleamu na vijiji vyake, au watu wa Megido na vijiji vyake, lakini Wakanaani waliazimu kuishi katika nchi ile. 281:28 Yos 17:12-13Israeli walipopata nguvu, wakawatia Wakanaani katika kazi ya kulazimishwa, lakini kamwe hawakuwafukuza watoke kabisa. 291:29 Yos 14:4; Amu 5:14; Yos 10:33; 16:10Wala Efraimu hawakuwafukuza kabisa Wakanaani walioishi Gezeri, bali Wakanaani waliendelea kuishi humo miongoni mwao. 30Vivyo hivyo Zabuloni hawakuwafukuza Wakanaani walioishi huko Kitroni, wala walioishi Nahaloli, ambao walibaki miongoni mwao; bali waliwatia katika kazi ya kulazimishwa. 311:31 Yos 17:7; Mwa 49:13; Yos 15:44; 12:18; Hes 13:21Wala Asheri hawakuwafukuza wale walioishi huko Ako, Sidoni, Alabu, Akzibu, Helba, Afeki wala Rehobu 32na kwa sababu ya jambo hili Waasheri wakaishi miongoni mwa Wakanaani, wenyeji wa nchi. 331:33 Yos 15:10; 19:38Wala Naftali hawakuwafukuza wale walioishi Beth-Shemeshi wala wale walioishi Beth-Anathi; lakini Naftali nao pia wakaishi miongoni mwa Wakanaani, wenyeji wa nchi, nao wale walioishi Beth-Shemeshi na Beth-Anathi wakawa watumishi wao katika kazi ya kulazimishwa. 341:34 Hes 13:29; Amu 10:11; 1Sam 7:14; Mwa 30:6; Amu 18:1Waamori wakawazuilia Wadani kwenye nchi ya vilima, kwa maana hawakuwaacha washuke kuingia kwenye sehemu tambarare. 351:35 Amu 8:13; Yos 19:43; 1Fal 4:9Waamori pia wakaendelea kukaa katika Mlima Heresi, katika Aiyaloni na Shaalbimu, lakini mkono wa nyumba ya Yosefu ukawalemea, nao wakashindwa hata wakalazimika kuingia katika kazi ya kulazimishwa. 361:36 Yos 15:3; 2Fal 14:7; Isa 16:1; 42:11; Za 104:34Mpaka wa Waamori ulikuwa kuanzia Genge la Akrabimu, kuendelea hadi Sela na kuelekea juu.

Ang Pulong Sang Dios

Hukom 1:1-36

Ginbihag sang Tribo ni Juda kag sang Tribo ni Simeon si Adoni Bezek

1Sa tapos mapatay si Josue, nagpamangkot ang mga Israelinhon sa Ginoo kon sin-o sa ila mga tribo ang una nga magpakig-away sa mga Canaanhon. 2Nagsabat ang Ginoo, “Ang tribo ni Juda, kay ginatugyan ko sa ila ang amo nga duta.” 3Gani nagsiling ang tribo ni Juda sa tribo ni Simeon nga ila kadugo, “Buligi ninyo kami sa pagsakop sang lugar sang mga Canaanhon nga para sa amon, kay buligan man namon kamo sa pagsakop sang lugar nga para sa inyo.” Gani nag-upod ang tribo ni Simeon sa tribo ni Juda sa pagpakig-away.

4-5Sang nagsalakay ang tribo ni Juda, ginpadaog sila sang Ginoo kontra sa mga Canaanhon kag Periznon. 10,000 ka tawo ang ila napatay sa Bezek. Samtang nagapakig-away sila sa Bezek, naengkwentro nila didto ang hari sang amo nga lugar nga si Adoni Bezek. 6Nagpalagyo si Adoni Bezek, pero ginlagas siya sang mga Israelinhon kag nadakpan siya. Gin-utod nila ang iya mga kumalagko sa kamot kag sa tiil. 7Nagsiling si Adoni Bezek, “70 ka hari ang ginpang-utdan ko sang kumalagko sa kamot kag sa tiil kag namulot sila sang usik sa idalom sang akon lamisa. Kag karon ginhimo man sang Dios sa akon ang ginhimo ko sa ila.” Dayon gindala nila si Adoni Bezek sa Jerusalem, kag didto siya napatay.

8Ginsalakay sang mga kaliwat ni Juda ang Jerusalem kag naagaw nila ini. Ginpamatay nila ang mga pumuluyo sini kag ginsunog ang siyudad. 9Pagkatapos sadto, ginsalakay nila ang mga Canaanhon nga nagaestar sa mga kabukiran, sa Negev, kag sa mga bulobukid sa nakatundan.1:9 mga bulobukid sa nakatundan: sa Hebreo, Shefela. 10Ginsalakay man nila ang mga Canaanhon nga nagaestar sa Hebron (nga sang una ginatawag nga Kiriat Arba), kag ginpamatay nila si Sheshai, si Ahiman, kag si Talmai.

Gindaog ni Otniel ang Banwa sang Debir

(Jos. 15:13-19)

11Halin sa Hebron, ginsalakay pa gid nila ang mga nagaestar sa Debir (nga sang una ginatawag nga Kiriat Sefer). 12Nagsiling si Caleb, “Ipaasawa ko ang akon anak nga si Acsa sa tawo nga magsalakay kag mag-agaw sa Kiriat Sefer.” 13Si Otniel nga anak ni Kenaz nga manghod ni Caleb amo ang nakaagaw sang banwa. Gani ginpaasawa ni Caleb sa iya ang iya anak nga si Acsa. 14Sang makasal na sila, ginkombinsi ni Acsa ang iya bana nga magpangayo sila sang dugang nga duta sa iya amay. Dayon nagkadto si Acsa kay Caleb, kag sang nagapanaog na siya sa iya asno, ginpamangkot siya ni Caleb kon ano ang iya kinahanglan. 15Nagsabat si Acsa, “Hatagi man ako sang pabor. Gusto ko kuntani nga hatagan mo ako sang mga tuburan, kay ang duta nga ginhatag mo sa akon sa Negev wala sing tuburan.” Gani ginhatag ni Caleb sa iya ang lugar nga may tuburan sa ibabaw kag sa ubos.

Ang mga Pagdaog sang Tribo ni Juda kag sang Tribo ni Benjamin

16Paghalin sang mga kaliwat ni Juda sa banwa sang Jerico,1:16 banwa sang Jerico: sa Hebreo, banwa sang mga palma. nag-upod sa ila ang mga Kenhanon, nga mga kaliwat sang ugangan ni Moises, pakadto sa kamingawan sang Juda. Nag-estar sila upod sa mga tawo didto, malapit sa banwa sang Arad sa Negev.

17Dayon ang tribo naman ni Simeon ang ginbuligan sang tribo ni Juda sa pagsakop sang banwa sang Zefat nga ginaestaran man sang mga Canaanhon. Ginlaglag nila sing bug-os1:17 Ginlaglag nila sing bug-os: Ang Hebreo nga pulong sini nagakahulugan sang mga gintugyan sa Ginoo paagi sa paghalad ukon paglaglag sini. ini nga banwa, gani gintawag ini nga Horma.1:17 Horma: buot silingon sa Hebreo, kalaglagan. 18Nasakop man nila ang Gaza, Ashkelon, kag Ekron, pati ang ila sini mga teritoryo sa palibot.

19Ginbuligan sang Ginoo ang tribo ni Juda. Nasakop nila ang mga kabukiran, pero indi nila matabog ang mga tawo nga nagaestar sa mga kapatagan tungod kay ini nga mga tawo may mga karwahe nga salsalon. 20Kag suno sa ginpromisa ni Moises, ang Hebron ginhatag kay Caleb. Gintabog ni Caleb ang tatlo ka pamilya nga nagaestar sa sini nga lugar nga mga kaliwat ni Anak. 21Pero indi matabog sang mga kaliwat ni Benjamin ang mga Jebusnon nga nagaestar sa Jerusalem. Gani hasta subong padayon nga nagaestar ang mga Jebusnon sa Jerusalem upod sa mga kaliwat ni Benjamin.

Ginsakop sang Duha ka Tribo ni Jose ang Betel

22-23Karon, ginsalakay sang mga tribo ni Jose ang banwa sang Betel (nga sang una ginatawag nga Luz), kag ginbuligan sila sang Ginoo. Sang nagpadala sila sang mga espiya sa Betel, 24may nakita ang mga espiya nga isa ka tawo nga nagapaguwa halin sa amo nga banwa. Nagsiling sila sa iya, “Tudlui kami kon paano makasulod sa banwa kag indi ka namon pag-anhon.” 25Gani gintudluan niya sila. Kag ginpamatay nila ang tanan nga nagaestar sa sina nga banwa. Pero wala nila pag-anha ang tawo nga nagtudlo sa ila kag ang bug-os niya nga panimalay. 26Ang ini nga tawo nagkadto sa duta sang mga Hithanon, kag didto nagtukod siya sang isa ka banwa nga gintawag niya nga Luz. Amo man gihapon ang ngalan sini hasta subong.

Ang mga Katawhan nga Wala Matabog sang mga Israelinhon sa Ila mga Duta

27Wala matabog1:27 Wala matabog: ukon, Wala pagtabuga. Amo man sa 1:29-31, 33. sang tribo ni Manase ang mga pumuluyo sang Bet Shean, Taanak, Dor, Ibleam, Megido, kag ang mga banwa sa palibot sini, kay determinado ang ini nga mga Canaanhon nga indi maghalin sa sina nga duta. 28Sang naggamhanan na ang mga Israelinhon, ginpuwersa nila ang mga Canaanhon nga magtrabaho para sa ila, pero wala nila sila pagtabuga.

29Wala man matabog sang tribo ni Efraim ang mga pumuluyo sang Gezer. Gani ini nga mga Canaanhon padayon nga nagaestar kaupod nila.

30Wala man matabog sang tribo ni Zebulun ang mga pumuluyo sang Kitron kag Nahalol. Gani ini nga mga Canaanhon padayon nga nagaestar kaupod nila. Pero ginpuwersa sila nga magtrabaho para sa ila.

31Wala man matabog sang tribo ni Asher ang mga pumuluyo sang Acco, Sidon, Alab, Aczib, Helba, Afik, kag Rehob. 32Gani ini nga mga Canaanhon padayon nga nagaestar kaupod nila.

33Wala man matabog sang tribo ni Naftali ang mga pumuluyo sang Bet Shemesh kag Bet Anat. Gani ini nga mga Canaanhon padayon nga nagaestar kaupod nila. Pero ginpuwersa sila nga magtrabaho para sa ila.

34Kon parte sa kaliwat ni Dan, wala sila pagtuguti sang mga Amornon nga mag-estar sa kapatagan, gani didto lang sila nagpabilin sa kabukiran. 35Determinado ang mga Amornon nga indi maghalin sa Bukid sang Heres, Ayalon, kag Shaalbim. Pero sang naggamhanan ang mga tribo ni Jose, ginpuwersa sila nga magtrabaho para sa ila. 36Ang dulunan sang duta sang mga Amornon nagahalin sa Taklaran sang Akrabim pakadto sa unhan pa sang Sela.