Mithali 6 – NEN & KSS

Kiswahili Contemporary Version (Neno: Bibilia Takatifu)

Mithali 6:1-35

Maonyo Dhidi Ya Upumbavu

16:1 Mwa 43:9; Ebr 7:22; Ezr 10:27; Mit 17:18Mwanangu, kama umekuwa mdhamini wa jirani yako,

ikiwa umeshika mikono kwa kuweka ahadi

kwa ajili ya mwingine,

2kama umetegwa na ulichosema,

umenaswa kwa maneno ya kinywa chako,

3basi fanya hivi mwanangu, ili ujiweke huru,

kwa kuwa umeanguka mikononi mwa jirani yako:

Nenda ukajinyenyekeshe kwake;

msihi jirani yako!

46:4 Rut 3:18; Za 132:4Usiruhusu usingizi machoni pako,

usiruhusu kope zako zisinzie.

56:5 Za 91:3; 2Sam 2:18; Isa 13:14; Za 91:3Jiweke huru, kama swala mkononi mwa mwindaji,

kama ndege kutoka kwenye mtego wa mwindaji.

66:6 Mit 6:11Ewe mvivu, mwendee mchwa;

zitafakari njia zake ukapate hekima!

7Kwa maana yeye hana msimamizi,

wala mwangalizi, au mtawala,

86:8 Mit 30:24-25; 10:4lakini hujiwekea akiba wakati wa kiangazi

na hukusanya chakula chake wakati wa mavuno.

96:9 Mit 24:30-34; 26:13-16Ewe mvivu, utalala hata lini?

Utaamka lini kutoka usingizi wako?

106:10 Mit 24:33; Mhu 4:5Bado kulala kidogo, kusinzia kidogo,

bado kukunja mikono kidogo upate kupumzika:

116:11 Mit 6:10-11; 20:13; 24:30-34hivyo umaskini utakuja juu yako kama mnyangʼanyi,

na kupungukiwa kutakujia kama mtu mwenye silaha.

12Mtu mbaya sana na mlaghai,

ambaye huzungukazunguka

na maneno ya upotovu,

136:13 Za 35:19; Mit 16:30ambaye anakonyeza kwa jicho lake,

anayetoa ishara kwa miguu yake

na kuashiria kwa vidole vyake,

146:14 Za 36:4; 140:2; Mik 2:1; Isa 32:7ambaye hupanga ubaya

kwa udanganyifu moyoni mwake:

daima huchochea fitina.

15Kwa hiyo maafa yatamkumba ghafula;

ataangamizwa mara, pasipo msaada.

166:16 Mit 3:32; 8:13; 15:8, 9, 26; 16:5Kuna vitu sita anavyovichukia Bwana,

naam, viko saba vilivyo chukizo kwake:

176:17 Za 120:2; Mit 12:22; Yer 2:34; Mik 7:2; Hos 4:1-2macho ya kiburi,

ulimi udanganyao,

mikono imwagayo damu isiyo na hatia,

186:18 Mwa 6:5; Ay 15:31; Rum 3:15moyo uwazao mipango miovu,

miguu iliyo myepesi kukimbilia uovu,

196:19 Kum 19:16; Za 27:12; Mit 15:18; Zek 8:17shahidi wa uongo ambaye humwaga uongo,

na mtu ambaye huchochea fitina kati ya ndugu.

Onyo Dhidi Ya Uasherati

206:20 Mit 3:21; 1:8Mwanangu, zishike amri za baba yako,

wala usiyaache mafundisho ya mama yako.

216:21 Kum 6:8; Mit 3:3Yafunge katika moyo wako daima,

yakaze kuizunguka shingo yako.

226:22 Mit 3:23; 2:11Wakati utembeapo, yatakuongoza;

wakati ulalapo, yatakulinda;

wakati uamkapo, yatazungumza nawe.

236:23 Za 19:8; 10:17Kwa maana amri hizi ni taa,

mafundisho haya ni mwanga

na maonyo ya maadili ni njia ya uzima,

246:24 Mwa 39:8; Za 55:21yakikulinda na mwanamke aliyepotoka,

kutokana na maneno laini ya mwanamke aliyepotoka.

256:25 2Sam 11:2-5; Mt 5:28Moyo wako usitamani uzuri wake

wala macho yake yasikuteke,

266:26 Mit 27:22-23; 29:3; Eze 13:18kwa maana kahaba atakufanya uwe maskini,

hata ukose kipande cha mkate,

naye mwanamke mzinzi huwinda maisha yako hasa.

27Je, mtu aweza kuchotea moto kwenye paja lake

bila nguo zake kuungua?

28Je, mtu aweza kutembea juu ya makaa ya moto yanayowaka

bila miguu yake kuungua?

296:29 Kut 20:14; Mit 2:16-19Ndivyo alivyo mtu alalaye na mke wa mwanaume mwingine;

hakuna yeyote amgusaye huyo mwanamke ambaye hataadhibiwa.

30Watu hawamdharau mwizi kama akiiba

kukidhi njaa yake wakati ana njaa.

316:31 Kut 22:1-14Pamoja na hayo, kama akikamatwa,

lazima alipe mara saba,

ingawa inamgharimu utajiri wote wa nyumba yake.

326:32 Kut 20:14; Mit 7:7; 9:4, 16Lakini mwanaume aziniye na mwanamke hana akili kabisa;

yeyote afanyaye hivyo hujiangamiza mwenyewe.

336:33 Mit 5:9-14Mapigo na aibu ni fungu lake

na aibu yake haitafutika kamwe;

346:34 Hes 5:14; Mwa 34:7kwa maana wivu huamsha ghadhabu ya mume,

naye hataonyesha huruma alipizapo kisasi.

356:35 Ay 31:9-11; Wim 8:7Hatakubali fidia yoyote;

atakataa malipo, hata yakiwa makubwa kiasi gani.

Kurdi Sorani Standard

پەندەکانی سلێمان 6:1-35

1ڕۆڵە، ئەگەر بووی بە کەفیلی دراوسێکەت،

ئەگەر لەگەڵ بێگانەیەک تەوقەت کرد6‏:1 تەوقەکردن بە مەبەستی ڕێککەوتن بەبێ هیچ بەڵگەنامەیەک.‏،

2ئەگەر بە داوی قسەکانی دەمتەوە بوویت،

بە قسەی دەمی خۆت پێوە بوویت،

3ڕۆڵە، ئەمە بکە و فریای خۆت بکەوە،

چونکە ژێردەستەی دراوسێکەت بوویت،

بڕۆ، خۆت نزم بکەرەوە و لە هاوڕێکەت بپاڕێوە.

4خەو مەدە چاوەکانت و

پێڵووەکانت خەواڵوو نەبن.

5وەک مامز خۆت لە دەست ڕاوچی دەرباز بکە،

وەک چۆلەکە لە تەڵەی ڕاوچی.

6ئەی تەمبەڵ، بڕۆ لای مێروولە،

بڕوانە ڕێگاکانی و ببە بە دانا.

7بێ ئەوەی پێشەوا و

کوێخا و فەرمانڕەوای هەبێت،

8بەڵام لە هاویندا نانی خۆی ئەمبار دەکات و

لە کاتی دروێنەدا خۆراکی خۆی کۆدەکاتەوە.

9ئەی تەمبەڵ، هەتا کەی پاڵدەدەیتەوە؟

کەی لە خەوەکەت هەڵدەستی؟

10کەمێک خەوتن، کەمێک خەواڵووبوون،

کەمێکیش دەست تێکنان بۆ ڕاکشان،

11ئینجا هەژاریت وەک چەتە دێت،

نەبوونیشت وەک چەکدار.

12کەسی هیچوپووچ، پیاوی چەواشەکار،

بە زمان خواری ڕەفتار دەکات،

13چاوی دەقوچێنێت و

بەپێی ئاماژە دەکات و

بە پەنجە دەریدەبڕێت،

14فێڵ لە دڵیدایە،

خراپە دادەهێنێت،

هەموو کاتێک ناکۆکی دەوروژێنێت.

15لەبەر ئەوە لەپڕ لێی دەقەومێت،

لەناکاو دەشکێت و چارەسەری نییە.

16شەش شت هەن یەزدان ڕقی لێیانە،

حەوتیش6‏:16 دەربڕینێکی عیبرییە بۆ دووپاتکردنەوە بۆ ژمارە حەوت.‏ قێزەونە لەلای:

17چاوی بەفیز،

زمانی درۆزن،

دەستێک کە خوێنی بێتاوانی ڕشتبێت،

18دڵێک پیلانی خراپ دابهێنێت،

پێیەک بە پەلە بەرەو خراپەکاری ڕابکات،

19شایەتی درۆزن درۆ بڵاو بکاتەوە و

وروژێنەری ناکۆکی نێوان برایان.

ئاگادارکردنەوە لە داوێنپیسی

20ڕۆڵە، ڕاسپاردەکانی باوکت بەجێبگەیەنە و

فێرکردنەکانی دایکت پشتگوێ مەخە.

21هەمیشە بە دڵتەوە گرێیان بدە و

بە گەردنی خۆتەوە هەڵیانواسە.

22لە هاتوچۆکردنتدا ڕێنماییت دەکەن،

لە ڕاکشانت چاودێریت دەکەن و

کە خەبەریشت بووەوە دەتدوێنن،

23چونکە ئەم ڕاسپاردانە چران و

ئەم فێرکردنەش ڕووناکییە،

سەرزەنشتی تەمبێکردنیش ڕێگای ژیانە،

24بۆ ئەوەی لە ژنی بەدڕەوشت بتپارێزێت،

لە زمانلووسی داوێنپیس.

25لە دڵەوە ئارەزووی جوانییەکەی مەکە،

با بە برژانگەکانی نەتبات،

26چونکە ژنی لەشفرۆش وا دەکات پێویستیت بە نانێک بێت،

بەڵام ژنی بەمێرد گیانی گرانبەهات ڕاودەکات.

27ئایا کەس دەتوانێت ئاگر لە باوەش بگرێت و

جلەکانی نەسووتێت؟

28یان بەسەر پشکۆدا بڕوات و

پێیەکانی داغ نەبێت؟

29ئاوایە ئەوەی بچێتە لای ژنی کەسێکی دیکە،

هەرکەسێک دەستی لێ بدات بێ سزا نابێت.

30سووکایەتی بە دز ناکرێت کە دزی دەکات

بۆ خۆتێرکردن کاتێک کە برسییە.

31هەرچەندە کە لێی ئاشکرا بوو دەبێت حەوت قات بداتەوە،

ئەگەر هەموو ماڵی خۆشی لەسەر دانابێت.

32بەڵام ئەوەی داوێنپیسی لەگەڵ ژنێک بکات تێنەگەیشتووە،

هەرکەسێک وا بکات خۆی دەفەوتێنێت.

33تووشی لێدان و سەرشۆڕی دەبێت و

شەرمەزارییەکەی ناسڕێتەوە،

34چونکە ئیرەیی پیاو دەوروژێنێت،

لە ڕۆژی تۆڵەدا دەست ناگێڕێتەوە،

35چاوی لە هیچ قەرەبووێک نییە،

بە دیاری ڕازی نابێت، ئەگەر بۆشی زیاد بکەیت.