Mithali Zaidi Za Solomoni
125:1 1Fal 4:32Hizi ni mithali zaidi za Solomoni, zilizonakiliwa na watu wa Hezekia mfalme wa Yuda:
225:2 Kum 29:29; Rum 11:33; Mit 10:10-15Ni Utukufu wa Mungu kuficha jambo,
bali ni utukufu wa wafalme kuchunguza jambo.
3Kama mbingu zilivyo juu na nchi ilivyo chini,
ndivyo ambavyo mioyo ya wafalme haichunguziki.
425:4 2Tim 2:21Ondoa takataka kwenye madini ya fedha,
nako ndani yake kutatokea chombo
cha mfua fedha.
525:5 2Sam 7:13; Mit 20:8; 29:14Ondoa waovu mbele ya mfalme,
nacho kiti chake cha enzi
kitaimarishwa kwa njia ya haki.
6Usijikweze mwenyewe mbele ya mfalme,
wala usidai nafasi miongoni mwa watu wakuu;
725:7 Lk 14:7-10ni afadhali yeye akuambie, “Njoo huku juu,”
kuliko yeye kukuaibisha mbele ya mkuu.
Kile ulichokiona kwa macho yako
825:8 Mit 17:14; Mt 5:25-26usiharakishe kukipeleka mahakamani,
maana utafanya nini mwishoni
kama jirani yako atakuaibisha?
925:9 Mt 5:25; 18:15Kama ukifanya shauri na jirani yako,
usisaliti siri ya mtu mwingine,
10ama yeye aisikiaye aweza kukuaibisha
na kamwe sifa yako mbaya haitaondoka.
1125:11 Mit 15:23; Isa 50:4Neno lisemwalo kwa wakati ufaao
ni kama matunda ya mtofaa ya dhahabu
yaliyowekwa kwenye vijalizo vya fedha.
1225:12 Za 141:5; Mit 15:31Kama vile kipuli cha dhahabu
au pambo la dhahabu safi,
ndivyo lilivyo karipio la mtu mwenye hekima
kwa sikio lisikilizalo.
1325:13 Mit 13:17; 10:26Kama vile ubaridi wa theluji wakati wa mavuno
ndivyo alivyo mjumbe mwaminifu kwa wale wamtumao,
huburudisha roho za bwana zake.
1425:14 Mit 20:6; Yud 12Kama vile mawingu na upepo pasipo mvua
ndivyo alivyo mtu ajisifuye kwa zawadi ambazo hatoi.
1525:15 Mhu 10:4; Mit 15:1; Mwa 32:4; 1Sam 25:24Kwa njia ya uvumilivu mtawala aweza kushawishiwa,
nao ulimi laini waweza kuvunja mfupa.
1625:16 Mit 25:27Ukipata asali, kula kiasi tu cha kukutosha,
ukila zaidi, utatapika.
17Ingiza mguu wako nyumbani kwa jirani yako mara chache,
ukizidisha, atakukinai na atakuchukia.
1825:18 Za 57:4; Mit 12:18Kama vile rungu au upanga au mshale mkali
ndivyo alivyo mtu atoaye ushuhuda wa uongo dhidi ya jirani yake.
1925:19 Ay 6:14-20; 2Tim 4:16Kama vile jino bovu au mguu uliolemaa,
ndivyo ilivyo kumtegemea mtu asiye mwaminifu wakati wa shida.
2025:20 Dan 6:18; Rum 12:15Kama vile avuaye mavazi siku ya baridi,
au kama siki iliyomwagwa juu ya magadi,
ndivyo alivyo yeye amuimbiaye nyimbo mtu mwenye moyo mzito.
2125:21 Kut 23:4; Mt 5:44; Rum 12:20Kama adui yako ana njaa, mpe chakula ale;
kama ana kiu, mpe maji anywe.
2225:22 2Sam 16:22; Mt 5:44; Za 18:8Kwa kufanya hivyo, unaweka makaa ya moto yanayowaka kichwani pake,
naye Bwana atakupa thawabu.
2325:23 Ay 37:22; Za 105:5Kama vile upepo wa kaskazini uletavyo mvua,
ndivyo ulimi usingiziao uletavyo uso wa hasira.
2425:24 Mit 19:13; 21:9, 19Ni afadhali kuishi pembeni mwa paa la nyumba,
kuliko kuishi nyumba moja na mke mgomvi.
25Kama vile maji baridi kwa nafsi iliyochoka
ndivyo zilivyo habari njema kutoka nchi ya mbali.
2625:26 Mik 7:8Kama vile chemchemi iliyotibuliwa matope au
kisima kilichotiwa taka
ndivyo alivyo mtu mwenye haki
akishiriki na waovu.
2725:27 Mit 27:2; Mt 23:12; Lk 14:11Si vyema kula asali nyingi sana,
wala si heshima
kujitafutia heshima yako mwenyewe.
2825:28 Mit 16:32Kama vile mji ambao kuta zake zimebomoka
ndivyo alivyo mtu
ambaye hawezi kujitawala mwenyewe.
Salomo Mmɛbusɛm Nkekaho
1Yeinom yɛ Salomo mmɛbusɛm nkekaho a Yudahene Hesekia afotufoɔ twerɛeɛ:
2Ɛyɛ Onyankopɔn animuonyamhyɛ sɛ wɔde asɛm sie;
sɛ wɔpɛɛpɛɛ asɛm mu nso hyɛ ahemfo animuonyam.
3Sɛdeɛ ɔsoro korɔn na asase mu dɔ no,
saa ara na wɔrentumi nhwehwɛ ahemfo akoma mu.
4Sɛ wɔyi dwetɛ ho a,
dwetɛdwumfoɔ tumi de yɛ adeɛ a ɛho wɔ mfasoɔ;
5Yi amumuyɛfoɔ firi ɔhene anim,
na tenenee bɛma nʼahennwa atim.
6Mma wo ho so wɔ ɔhene anim,
na mpere diberɛ wɔ atitire mu;
7Ɛyɛ ma no sɛ ɔbɛka akyerɛ wo sɛ, “Bra soro ha,”
sene sɛ ɔbɛbrɛ wo ase wɔ otitire bi anim.
Deɛ wode wʼani ahunu no
8mpɛ ntɛm mfa nkɔ asɛnniiɛ,
na sɛ awieeɛ no wo yɔnko gu wʼanim ase a
ɛdeɛn na wobɛyɛ?
9Sɛ wo ne wo yɔnko di asɛm a
nna obi foforɔ ahintasɛm adi,
10anyɛ saa a, deɛ ɔbɛte no bɛgu wʼanim ase
na edin bɔne a wobɛnya no rempepa da.
11Asɛm a wɔka no sɛdeɛ ɛfata no
te sɛ sika kɔkɔɔ a wɔabɔ sɛ aprɛ
de atuatua dwetɛ nsiesieɛ mu.
12Sikakɔkɔɔ asomuadeɛ anaa sikakɔkɔɔ amapa ahyehyɛdeɛ
te sɛ onyansafoɔ animka a ɔde ma deɛ ɔyɛ aso ma no.
13Sɛdeɛ sukyerɛmma ma ewiem dwoɔ wɔ otwa berɛ mu no
saa ara na ɔsomafoɔ nokwafoɔ teɛ ma wɔn a wɔsoma no;
na ɔma ne wuranom akomatɔyam.
14Omununkum ne mframa a ɛmfa osutɔ mma no
te sɛ onipa a ɔde akyɛdeɛ a ɔmmfa mma hoahoa ne ho.
15Ntoboaseɛ ma sodifoɔ ti da,
na tɛkrɛmabereɛ tumi bu dompe mu.
16Sɛ wonya ɛwoɔ a, enni ntra so,
ne bebrebe bɛma woafe.
17Ntaa nkɔ wo yɔnko fie,
wo ho fono no a, ɔbɛtan wo.
18Onipa a ɔdi adansekurumu tia ne yɔnko no
te sɛ aporibaa, afena anaa bɛmma a ano yɛ nnam.
19Ɛse a ɛyare kaka anaa ɛnan a ɛyɛ apakye
te sɛ deɛ wode wo ho to ɔtorofoɔ so hiada mu.
20Deɛ ɔto dwom kyere ɔwerɛhoni no
te sɛ deɛ ɔpa ntoma gu awɔberɛ mu
anaa te sɛ nsã nyinyanyinya a wɔhwie gu afransa soɔ.
21Sɛ ɛkɔm de wo ɔtamfoɔ a, ma no aduane nni;
sɛ osukɔm de no a, ma no nsuo nnom.
22Sɛ woyɛ saa a, wobɛsoso gyasramma agu nʼatifi,
na Awurade bɛma wo akatua.
23Sɛdeɛ atifi fam mframa de osutɔ ba no,
saa ara na tɛkrɛma a ɛdi nsekuro de omuna ba.
24Ɛyɛ sɛ wobɛtena suhyɛ ase mantweaa bi,
sene sɛ wo ne ɔyere ntɔkwapɛfoɔ bɛtena efie.
25Nsuonwunu a ɔkra a ato baha nya no
te sɛ asɛmmɔdɛ a ɛfiri akyirikyiri.
26Asutire a ahono anaa abura a ayɛ pɔtɔɔ,
te sɛ ɔteneneeni a ɔgyaa ne ho ma amumuyɛfoɔ.
27Ɛnyɛ sɛ wɔdi ɛwoɔ ntrasoɔ,
na ɛnyɛ fɛ nso sɛ obi pɛ animuonyam ma ne ho.
28Onipa a ɔnni ahohyɛsoɔ no
te sɛ kuropɔn a nʼafasuo abubu agu fam.
